طرز تهیه لعاب برنج برای نوزاد ـ ۵ خاصیت و عوارض + مقدار مصرف

لعاب برنج برای نوزاد از چند ماهگی مجاز است؟

لعاب برنج یا آب برنج یکی از غذاهای سنتی و محبوب در میان مردم آسیا است و از گذشته‌های دور به عنوان یکی از اولین غذاهای کمکی برای نوزادان استفاده می‌شده است. لعاب برنج را می‌توان از شش ماهگی و با مشورت با متخصص اطفال به رژیم غذایی نوزاد اضافه کرد.

لعاب برنج منبع غنی از کربوهیدرات است و انرژی مورد نیاز برای رشد سریع نوزادان را به خوبی تامین می‌کند. همچنین چربی بسیار کمی دارد و کاملاً فاقد کلسترول است؛ به همین دلیل گزینه‌ای سبک و ایمن برای معده حساس نوزادان محسوب می‌شود.

لعاب برنج برای نوزاد ۵ ماهه مجاز است؟

همان‌طور که در مقاله «از چند ماهگی به نوزاد غذا بدهیم؟» اشاره کردیم، شروع اولین غذای کمکی که می‌تواند شامل لعاب برنج، حریره بادام یا فرنی باشد، بهتر است از شش ماهگی وارد رژیم غذایی کودک شود. سیستم گوارش نوزاد ۵ ماهه، چهار ماهه یا کوچک‌تر هنوز آمادگی غذای جامد را ندارد. با این وجود، در موارد خاص، فقط با صلاحدید متخصص اطفال، شاید بتوان به نوزاد پنج ماهه، لعاب برنج داد.

خواص لعاب برنج برای نوزاد

در ادامه، مهم‌ترین فواید لعاب برنج برای نوزاد را ذکر می‌کنیم.

• مناسب برای نوزادان با حساسیت‌های غذایی: لعاب برنج فاقد پروتئین‌های حساسیت‌زا مانند پروتئین شیر گاو است و به همین دلیل، گزینه‌ای ایمن و جایگزین عالی برای نوزادانی محسوب می‌شود که به برخی غذاها یا شیر خشک حساسیت دارند.
• کمک به رفع اسهال: این ماده غذایی با تثبیت حرکات روده و افزایش جذب مایعات، در درمان اسهال نوزادان بسیار موثر است و می‌تواند به سرعت وضعیت گوارشی را بهبود بخشد.
• حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی: لعاب برنج سرشار از ویتامین‌های گروه B، کلسیم و آهن است که برای رشد سیستم عصبی، تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از کم‌خونی در نوزادان حیاتی هستند.
• تامین انرژی: به دلیل داشتن کربوهیدرات‌های باکیفیت، لعاب برنج انرژی پایدار و ضروری را برای رشد نوزاد تامین می‌کند.
• سهولت هضم: بافت نرم و رقیق لعاب برنج باعث می‌شود معده حساس نوزاد به راحتی آن را هضم کند؛ به همین دلیل یکی از اولین و بهترین انتخاب‌ها برای شروع غذای کمکی پس از شش ماهگی است.

طرز تهیه لعاب برنج برای نوزاد

لعاب برنج یکی از ساده‌ترین غذاهای کمکی نوزاد است. در ادامه، مراحل تهیه آن را ذکر می‌کنیم.

1. انتخاب برنج مناسب: از برنج باکیفیت استفاده کنید. برنج سفید به دلیل نرمی دانه‌ها پس از پخت، گزینه بهتری برای نوزادان است.
2. شستن و خیساندن برنج: برنج را چندین بار با آب سرد بشویید تا آب آن کاملاً شفاف شود. سپس آن را حدود ۳۰ دقیقه در آب خیس کنید تا دانه‌ها نرم‌تر شوند و لعاب بیشتری بدهند.
3. پخت برنج: برنج خیس ‌خورده را همراه با آب در قابلمه بریزید. نسبت مناسب ۱ پیمانه برنج به ۵ پیمانه آب است تا لعاب غلیظ و فراوانی به دست آید. برنج را روی حرارت ملایم بپزید تا کاملاً نرم شود و لعاب بدهد.
4. جداسازی لعاب: پس از پخت کامل، مخلوط را از صافی ریز عبور دهید تا فقط لعاب صاف و بدون دانه باقی بماند. لعاب نهایی باید کاملاً یکدست و رقیق باشد.
5. سرو برای نوزاد: لعاب برنج را می‌توانید به‌تنهایی یا با اضافه کردن مقدار کمی شیر مادر یا شیر خشک به نوزاد بدهید. حتماً دمای آن را چک کنید تا ولرم باشد و دهان نوزاد نسوزد.

این روش سنتی و ساده، تمام ارزش غذایی برنج را حفظ می‌کند و می‌تواند یکی از اولین غذاهای کمکی نوزاد باشد. با این حال، حتماً قبل از شروع هرگونه غذای جدید، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا از مناسب بودن آن برای سن و شرایط سلامتی نوزادتان مطمئن شوید.

تاثیر لعاب برنج بر وزن گیری نوزاد چیست؟

لعاب برنج می‌تواند به عنوان یک غذای کمکی مفید، در وزن‌گیری نوزاد نقش مثبتی داشته باشد. این ماده غذایی که عمدتاً از نشاسته برنج تهیه می‌شود، سرشار از کربوهیدرات‌های ساده است. با این حال، لعاب برنج به هیچ عنوان جایگزین شیر مادر یا شیر خشک نیست زیرا شیر مادر و فرمول‌ها حاوی پروتئین‌ها، چربی‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی کامل‌تری هستند که برای وزن‌گیری متعادل نوزاد ضروری‌اند.

در نتیجه، لعاب برنج تنها باید به عنوان بخشی از رژیم غذایی متنوع و متعادل، پس از رسیدن به سن مناسب (معمولاً شش ماهگی) و حتماً با تایید و مشورت پزشک متخصص اطفال به برنامه غذایی نوزاد اضافه شود.

عوارض لعاب برنج برای نوزاد

مصرف بیش از اندازه لعاب برنج برای نوزاد می‌تواند عوارضی داشته باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• کاهش اشتها: مصرف زیاد لعاب برنج می‌تواند باعث سیری کاذب شده و اشتهای نوزاد به شیر مادر یا فرمول را کم کند؛ در حالی که شیر مادر منبع اصلی و کامل مواد مغذی برای رشد اوست.
• تشدید رفلاکس معده: در نوزادانی که مستعد رفلاکس هستند، لعاب برنج ممکن است علائم رفلاکس معده را شدیدتر کند.
• کمبود مواد مغذی: استفاده از لعاب برنج به‌عنوان جایگزین شیر می‌تواند باعث کمبود مواد مغذی و اختلال در رشد نوزاد شود.
• حساسیت‌های غذایی: اگرچه نادر است اما برخی نوزادان ممکن است به برنج یا لعاب آن آلرژی داشته باشند.

بیشتر بخوانید:  رفلاکس نوزادان ـ ۵ عارضه، علت و علائم + روش‌های درمان پزشکی و خانگی

لعاب برنج برای چاقی نوزاد

لعاب برنج به دلیل داشتن کربوهیدرات‌های ساده و قابل جذب، می‌تواند به‌عنوان یک غذای کمکی پرکالری به وزن‌گیری و چاقی سالم نوزاد کمک کند، به‌خصوص در کودکانی که پس از شش ماهگی دچار کاهش سرعت رشد یا وزن‌گیری ناکافی شده‌اند. با این وجود، نباید جایگزین شیر مادر شود یا بیش از اندازه به نوزاد داده شود.

احتیاط‌های لازم قبل از شروع لعاب برنج برای نوزاد

• برای معرفی لعاب برنج به نوزاد، حتماً با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید تا زمان مناسب شروع آن مشخص شود.

• پیش از دادن لعاب برنج به نوزاد، حساسیت را بررسی کنید. مقدار کمی از آن را روی پوست نوزاد بمالید یا در ابتدا به مقدار بسیار کم به او بخورانید و علائمی مانند استفراغ، بثورات پوستی، تنگی نفس و غیره را زیر نظر داشته باشید.

• هرگز لعاب برنج را جایگزین شیر مادر یا شیر خشک نکنید. می‌توانید لعاب برنج را با شیر خشک مخلوط کنید تا فواید بیشتری داشته باشد.

• برنج را کاملاً بشویید و تمیز کنید. آلاینده‌ها یا ناخالصی‌ها ممکن است در کارخانه به برنج بچسبند؛ بنابراین شست‌وشو با آب گرم و به‌طور کامل ضروری است.
• انتخاب برنج خوب تضمین ‌کننده دریافت مواد مغذی مناسب برای نوزاد است. اکثر انواع برنج ارزش غذایی مشابهی دارند؛ بنابراین برنج دانه‌ کوتاه یا دانه ‌متوسط را انتخاب کنید.
• از اضافه کردن شیر سویا به لعاب برنج خودداری کنید زیرا ممکن است حساسیت غذایی را تشدید کند. شیر گاو را فقط در صورتی اضافه کنید که نوزاد قبلاً به آن عادت کرده باشد.

• در استفاده از برنج قهوه‌ای احتیاط کنید. هرچند برنج قهوه‌ای مغذی‌تر از برنج سفید است اما لایه‌های فیبری آن باید به‌طور کامل صاف شوند زیرا هضم آن‌ها برای نوزاد دشوار است.

مقدار مصرف لعاب برنج برای نوزاد چقدر باید باشد؟

مقدار مصرف برای نوزاد از یک قاشق غذاخوری شروع شده و طی هفته بسته به میل و اشتهای کودک بیشتر می‌شود.

فراموش نکنید که تا یک سالگی شیر مادر باید منبع تغذیه اصلی کودک باشد. بعد از یک سالگی، تاکید بیشتری روی غذای کودک وجود دارد. پس اگر نوزاد شما شیر مادر می‌خورد، اصراری به خوردن لعاب برنج نکنید.

برای افزایش کالری لعاب برنج، می‌توان آن را با شیر خشک درست کرد. یعنی شیر خشک را به جای اینکه با آب جوش مخلوط کنید، با لعاب برنج مخلوط کنید. (البته این کار برای نوزادان بالای ۶ ماهی است که یکی دو هفته هم لعاب برنج مصرف کرده‌اند و معده‌شان به آن عادت کرده است.)

بسیاری از مادرها به مصرف لعاب برنج برای نوزاد ۳ ماهه، ۴ ماهه و ۵ ماهه فکر می‌کنند. در این مورد کارشناسان تغذیه این نظر را دارند که بهتر است مصرف لعاب برنج زیر ۶ ماه شروع نشود.

چه نوع برنجی برای نوزاد خوب است؟

برنج‌های محلی بهترین گزینه برای نوزاد هستند زیرا به روش طبیعی و بدون سموم شیمیایی کشت می‌شوند و درصد آرسنیک در آن‌ها بسیار ناچیز است. این برنج‌ها مواد مغذی بیشتری حفظ کرده و برای تغذیه نوزادان و کودکان مناسب‌ترند.

برای نوزادان زیر شش ماه، به جای دانه برنج کامل، سبوس برنج یا آرد برنج، بهتر است فقط از لعاب برنج (آب برنج صاف‌ شده) استفاده کنید تا هضم آن برای معده حساس نوزاد آسان‌تر باشد.

سخن پایانی

لعاب برنج می‌تواند یکی از بهترین غذاهای کمکی برای نوزادان بالای شش ماه باشد، به شرطی که به‌عنوان مکمل شیر مادر یا شیر خشک و نه جایگزین آن استفاده شود. انتخاب برنج باکیفیت، شست‌وشوی کامل، بررسی حساسیت و رعایت مقدار مناسب، کلید بهره‌مندی ایمن از فواید لعاب برنج است.