خواص زنجبیل در بارداری، ضرر هم دارد؟

اختلال‌های گوارشی و داشتن حالت تهوع به ویژه تهوع صبحگاهی ، شایع‌ترین شکایت دوران بارداری است. حالت تهوع و استفراغ در این دوران در ۵۰ تا ۸۰ درصد زنان باردار مشاهده می‌شود و در درجه خفیف، متوسط و شدید زنان باردار را گرفتار کرده و موجب سلب آرامش و سلامت آنان می‌شود. از سویی مضر بودن استفاده از داروهای شیمیایی و خطرات مصرف این داروها بر سلامت جنین، سبب شده است تا استفاده از گیاهان دارویی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شوند.

یکی از این گیاهان دارویی، زنجبیل است که مصرف آن در دوره بارداری باعث کاهش حالت تهوع، کاهش کلسترول خون و تقویت سیستم ایمنی جنینی می شود، اما مضراتی نیز دارد که با خواندن ادامه مطلب از آن آگاه می شوید.

افرادی که سابقه سقط جنین، لختگی خون، خونریزی واژینال، سرگیجه و دیابت دارند نباید زنجبیل بخورند. به طور کلی درباره مصرف گیاهان دارویی و مواد غذایی در بارداری باید با پزشک مشورت کرد تا برای مادر و جنین مضر نباشد.

تحقیقات انجام شده در زمینه مصرف زنجبیل در بارداری
زنجبیل به عنوان یک ماده گیاهی در طب سنتی برای کاهش و مداوای تهوع و استفراغ و تعدیل این حالت به ویزه تهوع صبحگاهی از گذشته مورد شناخت و معرفی شده است. تحقیقات در زمینه مصرف زنجبیل در بارداری نشان دهنده آن است که مصرف روزانه ریشه گیاه زنجبیل یا پودر آن باعث کاهش میزان شدت تهوع می‌شود. همچنین بررسی‌ها نشان دادند که میزان رضایت از ریشه گیاه زنجبیل برای رفع تهوع بیشتر از پودر آن است.
در مطالعه دیگری، در گروهی از زنان باردار که در طول بارداری خود به ویژه چند ماه‌ اول که از زنجبیل استفاده می‌کردند، نسبت به گروه شاهد که هیچ استفاده‌ای از زنجبیل نداشتند، تعداد دفعات تهوع و شدت تهوع بسیار کاهش یافته بود ولی از لحاظ آماری دارای اختلاف معنی داری نبودند. در اغلب مطالعات میان مصرف ویتامین B6 و زنجبیل اثرات مشابهی دیده شده است و به این نتیجه رسیدند که زنجبیل تا 50 درصد باعث کاهش دفعات استفراغ می‌شود.
طبق مطالعات بررسی شده، مصرف روزانه پودر زنجبیل یا یک تا ۲ گرم ریشه گیاه زنجبیل در بارداری به صورت روزانه، در کاهش دفعات تهوع و شدت تهوع و استفراغ بسیار مؤثر است

خواص زنجبیل در بارداری
بهبود گردش خون: مصرف زنجبیل موجب بهبود گردش خون بدن مادر و انتقال بهتر مواد غذایی و اکسیژن به جنین می‌شود.
کاهش کلسترول خون: زنجبیل باعث کاهش سطح کلسترول خون می‌شود و از این طریق عوارض و خطرات احتمالی ناشی از بالا بودن کلسترول در دوران بارداری را کاهش میدهد.
رفع تهوع صبحگاهی: استفاده از زنجبیل تهوع صبحگاهی دوران بارداری را تخفیف و رنج ناشی از آن را تسکین می‌دهد.
ضد التهاب: زنجبیل به دلیل دارا بودن حدود ۱۲ نوع آنتی اکسیدان، به صورت یک ماده ضدالتهاب عمل کرده و رادیکال های آزاد را خنثی می‌کند. بنابراین مصرف آن باعث تقویت سیستم ایمنی بدن مادر در این دوره حساس از زندگی خواهد شد.
تقویت سیستم ایمنی جنین: زنجبیل تازه حاوی آهن، ویتامین C و اسید فولیک است، بنابراین به تقویت سیستم ایمنی جنین نیز کمک می کند و احتمال بروز نقایص مادرزادی بدو تولد را کاهش میدهد.

بهترین شکل مصرف زنجبیل در دوران بارداری، مصرف زنجبیل تازه به میزان طبیعی است مثلا به مقدار کمی که ممکن است در پخت غذا یا یک وعده چای زنجبیل استفاده کنید. خوردن چای زنجبیلی، در هر ساعت از شبانه روز، برای رفع حالت تهوع بینهایت موثر است. می توانید آن را به شکل چای کیسه ای تهیه کرده و یا مقداری از زنجبیل تازه را در آب جوش ریخته و میل کنید.

چه مقدار زنجبیل در بارداری مجاز است؟
می توانید روزانه یک گرم ریشه زنجبیل یا دو تا چهار دوز به طور جداگانه استفاده کنید. همچنین برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ در بارداری می توانید زنجبیل تازه یا آبنبات مصرف کنید. باید در سه ماهه اول بارداری خیلی مراقب باشید.
در سه ماهه اول بارداری از حالت تهوع، استفراغ، تغییر حالت روحی و کسالت رنج می برید. بنابراین بهترین زمان برای خوردن چای زنجبیل زمانی است که حالت تهوع دارید. این ماده ناراحتی شما را برطرف کرده و باعث بهتر شدن حالتان می شود. اما زیاد از آن مصرف نکنید.

عوارض جانبی خوردن زنجبیل در بارداری
خوردن زنجبیل تازه به مقدار مناسب مشکلی ایجاد نمی کند. اما باید ملاحظات زیر را در نظر بگیرید:
- با پزشک خود صحبت کنید و نظر او را در خصوص مصرف زنجبیل بپرسید. ممکن است قرص فشار خون یا لختگی خون مصرف کنید.
- اگر سابقه سقط جنین، لختگی خون، خونریزی واژینال و سرگیجه دارید زنجبیل نخورید.
- افرادی که دیابت بارداری دارید نباید زنجبیل بخورند زیرا بر قند خون تاثیر می گذارد.
- مقدار زیاد زنجبیل باعث سقط جنین یا خونریزی پریودی می شود که می تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد.
- سعی کنید زنجبیل به مقدار مناسب مصرف کنید تا از خواص آن بهره مند شوید.

مضرات مصرف زنجبیل در بارداری
یکی از زمان‌هایی که به هیچ وجه نباید داروهای گیاهی را بدون مشاوره با پزشک مصرف کرد، دوران بارداری است. یکی از اصول استفاده از خواص دارویی گیاهان برای بیماری‌های مختلف این است که همه گیاهان دارویی کاملاً بی‌خطر نیستند و برای استفاده بیشتر و بهره‌گیری از خواص دارویی آنها، باید ابتدا برخی از اطلاعات اساسی مانند خواص، ترکیب شیمیایی آن گیاه و عوارض جانبی مصرف آنها را بدانیم و بشناسیم. به طور کلی اگرچه ترکیبات موثر داروهای گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی رقیق‌تر و در نتیجه اثرات جانبی آن‌ها کمتر است، اما همچنان باید در استفاده از داروهای گیاهی با احتیاط عمل کرد، به ویژه در دوران بارداری که سلامت جنین ممکن است در خطر قرار بگیرد.
در مورد مصرف زنجبیل در بارداری، خوردن زنجبیل تازه بعید است که باعث بروز مشکلاتی برای جنین شود. با این حال، توجه داشته باشید که مصرف مکمل زنجبیل به مقدار زیاد، بالقوه خطرناک است و می تواند باعث سقط جنین یا خونریزی قاعدگی شود. بنابراین از مصرف خودسرانه و زیاده‌روی در خوردن زنجبیل پرهیز نموده و قبل از اضافه کردن زنجبیل به رژیم غذایی خود، با پزشکتان مشورت کنید.

روش های مصرف زنجبیل در بارداری
- زنجبیل به شکل آبنبات، کپسول و قرص های جویدنی موجود است. سعی کنید پیش از مصرف قرص های نکات ذکر شده روی پاکت را مطالعه کنید.
- خوردن دمکرده زنجبیل. یک قاشق چایخوری آب زنجبیل را در یک فنجان آب داغ مخلوط کنید. بگذارید پنج دقیقه بماند سپس بخورید.
- زنجبیل ریز شده را به سبزی بخارپز یا سیب زمینی سرخ شده بیفزایید.
- زنجبیل ریز شده را به سوپ بیفزایید.
- زنجبیل تازه را به ماهی سرخ شده سالمون بیفزایید.
- چای زنجبیل با افزودن برگ نعناع یا دارچین تهیه کنید.
- از آن جایی که زنجبیل مقدار کمی سدیم دارد می توانید آن را به عنوان جایگزین نمک استفاده کنید.
- ریشه زنجبیل را داخل کیف پلاستیکی قرار دهید و بگذارید در فریزر بماند.

سوالات رایج در خصوص خوردن زنجبیل در بارداری
آیا زنجبیل در ابتدای بارداری باعث سقط جنین می شود؟
در صورتی که زنجبیل را به مقدار زیاد مصرف نکنید باعث سقط جنین نمی شود.
آیا کپسول های ریشه زنجبیل در بارداری مجاز است؟
نباید بدون مشورت با پزشک کپسول های ریشه زنجبیل را مصرف کنید. پزشک احتمالا توصیه می کند 1000 میلیگرم کپسول زنجبیل در روز بخورید تا حالت تهوع شما کاهش یابد. بهتر است کپسول های با مارک معروف مصرف کنید.
آیا جویدن زنجبیل در بارداری مجاز است؟
بله، قرص های جویدنی از ریشه زنجبیل واقعی تهیه شده است و ترکیبات طبیعی دارد. این قرص ها نرم هستند و می توان برای تهیه چای از آن ها استفاده کرد. نصف آبنبات بخورید تا از حالت تهوع جلوگیری شود. این قرص ها را نیز با تجویز پزشک خریداری کنید.
آیا کلوچه زنجبیل در بارداری مجاز است؟
اگر در بارداری به تعداد کم کلوچه می خورید می توانید کلوچه زنجبیل بخورید. این کلوچه ها کم قند و کم چربی هستند و حاوی ویتامین و مواد معدنی هستند. این مواد در ابتدای بارداری از حالت تهوع جلوگیری می کنند.
می توانید زنجبیل را در غذا، به صورت جویدنی و آبنبات مصرف کنید. این ماده به راحتی هضم می شود اما نباید در مصرف آن زیاده روی کنید.

مصرف زیاد زنجبیل در بارداری چه خطرات و ضررهایی دارد؟
زنجبیل به ندرت اثر نامناسب دارد اما مصرف زیاد آن (بیش از 5 گرم) ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. مهمترین این عوارض ورم معده، ناراحتی معده، اسهال،‌ زخم دهان و سوزش سر معده است. همچنین ممکن است باعث آریتمی قلبی شود.

زنجبیل به روایت تصویر