طرز تهیه فرنی برای نوزاد به روش‌های مختلف ـ ۶ فایده

سن شروع مصرف فرنی

معمولاً توصیه می‌شود فرنی به عنوان یکی از اولین غذاهای کمکی از حدود ۶ ماهگی شروع شود، زمانی که نوزاد آماده تغذیه تکمیلی است و توانایی بلع و هضم غذاهای نرم را دارد. قبل از این سن، سیستم گوارشی نوزاد هنوز به طور کامل برای هضم غذاهای جامد آماده نیست و شیر مادر یا شیر خشک به تنهایی تمام نیازهای تغذیه‌ای او را تامین می‌کند. با شروع فرنی، بهتر است مقدار کمی در ابتدا داده شود و به تدریج افزایش یابد تا کودک به تدریج با طعم و بافت غذاهای جامد آشنا شود و تغذیه تکمیلی به آرامی جایگزین بخشی از شیر شود.

مواد لازم برای فرنی نوزاد

• آرد برنج: ۱ قاشق غذاخوری
• شیر مادر یا شیر خشک: ۴ قاشق غذاخوری
• آب: ۱/۲ لیوان (حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر)
• در صورت تمایل کمی روغن گیاهی یا کره حیوانی (حدود نصف قاشق چایخوری)

نکته: تا سن حدود ۶ ماهگی توصیه می‌شود از شیر مادر به عنوان مایع اصلی فرنی استفاده شود و پس از آن می‌توان شیر خشک یا شیر گاو (با مشورت پزشک) را جایگزین کرد.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه حریره بادام برای نوزاد 6 ماهه به بالا + 7 روش آسان

 طرز تهیه فرنی

۱. آماده‌سازی آرد برنج: آرد برنج را ابتدا در مقداری آب سرد حل کنید تا گلوله نشود.

۲. جوشاندن آب: آب را در یک قابلمه کوچک جوش بیاورید.

۳. اضافه کردن آرد: مخلوط آرد و آب را به آب جوش اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا غلیظ و یکدست شود.

۴. افزودن شیر: پس از آن که فرنی کمی غلیظ شد، شیر مادر یا شیر خشک را اضافه کرده و هم بزنید.

۵. پخت نهایی: فرنی را چند دقیقه روی حرارت ملایم هم بزنید تا کاملاً پخته و نرم شود.

۶. افزودن چربی: در صورت تمایل، کمی روغن گیاهی یا کره حیوانی اضافه کنید تا انرژی بیشتری برای کودک تامین شود.

۷. سرو کردن: فرنی آماده شده را کمی خنک کنید و به دمای مناسب برای نوزاد برسانید.

 نکات مهم:

• فرنی نباید خیلی غلیظ یا خیلی رقیق باشد. باید حالت کرمی و نرم داشته باشد تا بلع آن برای کودک راحت باشد.
• از افزودن شکر یا نمک به فرنی نوزاد خودداری کنید. شیر مادر یا شیر خشک به اندازه کافی شیرینی طبیعی دارد.
• همیشه فرنی را تازه تهیه کنید و از نگهداری طولانی‌مدت آن خودداری کنید.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۱۳ غذای خوشمزه برای کودکان زیر ۱ سال

طرز تهیه فرنی با نشاسته برای نوزاد

طرز تهیه فرنی با نشاسته مشابه فرنی با آرد برنج است، با این تفاوت که نشاسته سریع‌تر غلیظ می‌شود و بافت بسیار نرم و شفاف‌تری به فرنی می‌دهد. برای تهیه، مقداری نشاسته (مثلاً ۱ قاشق غذاخوری) را در کمی آب سرد حل کنید و به آرامی به آب جوش اضافه کنید، سپس با حرارت ملایم هم بزنید تا کرمی و یکدست شود. در نهایت می‌توان کمی شیر مادر، شیر خشک یا روغن گیاهی اضافه کرد.

تفاوت با آرد برنج:

• فرنی با نشاسته زودتر غلیظ می‌شود و بافتی نرم‌تر و شفاف‌تر دارد.
• نشاسته کالری خالص‌تر و سبک‌تر است و ممکن است برای نوزادان با مشکلات هضم مناسب‌تر باشد.
• آرد برنج مقداری فیبر و مواد مغذی بیشتر دارد و طعم طبیعی‌تری به فرنی می‌دهد.

بیشتر بخوانید: غذای کمکی برای کودکان را از کی شروع کنیم؟ طرز تهیه ۳ مورد از اولین غذاهای کمکی نوزاد

طرز تهیه فرنی برای نوزاد  با شیر مادر

فرنی تهیه‌شده با شیر مادر مزایای زیادی برای نوزاد دارد، زیرا هم انرژی و کالری کافی فراهم می‌کند و هم مواد مغذی ضروری مانند پروتئین، چربی‌های سالم، و ویتامین‌ها و مواد معدنی را به صورت طبیعی در اختیار کودک قرار می‌دهد. علاوه بر این، هضم این فرنی برای سیستم گوارشی نوزاد بسیار آسان است و خطر حساسیت یا مشکلات گوارشی کمتر از فرنی با شیر خشک دارد. استفاده از شیر مادر در فرنی همچنین به حفظ طعم طبیعی و شیرینی ملایم کمک می‌کند و کودک را به تدریج با غذاهای جامد بدون نیاز به افزودن شکر یا مواد اضافی آشنا می‌سازد.

برای تهیه فرنی نوزاد با شیر مادر، معمولاً از نسبت تقریبی زیر استفاده می‌شود:

• آرد برنج: ۱ قاشق غذاخوری
• آب: نصف لیوان (حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر)
• شیر مادر: ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری

روش تهیه مشابه فرنی ساده است.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه ۱۳ غذای خوشمزه برای کودکان زیر ۱ سال

طرز تهیه فرنی برای نوزاد با شیر خشک

وقتی فرنی را با شیر خشک درست می‌کنیم، چند تفاوت اصلی با فرنی تهیه‌شده با شیر مادر یا شیر گاو وجود دارد:

1. پروتئین و ترکیب مواد مغذی: شیر خشک به طور مخصوص فرموله شده تا نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را تامین کند. بنابراین فرنی با شیر خشک معمولاً حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری است که در شیر مادر ممکن است کمتر باشند یا بسته به رژیم مادر متفاوت باشد.
2. قابلیت هضم: شیر خشک مخصوص نوزادان معمولاً هضم راحتی دارد، اما برای بعضی کودکان حساس ممکن است سنگین‌تر از شیر مادر باشد.
3. کنترل مقدار کالری و انرژی: با استفاده از شیر خشک می‌توان میزان انرژی فرنی را دقیق‌تر تنظیم کرد، به خصوص اگر هدف افزایش وزن یا تامین کالری بیشتر باشد.
4. طعم و شیرینی طبیعی: فرنی با شیر مادر طعم طبیعی و شیرینی ملایم دارد، اما فرنی با شیر خشک ممکن است کمی متفاوت و گاهی شیرین‌تر یا کمتر شیرین به نظر برسد، بسته به نوع شیر خشک.

برای تهیه فرنی نوزاد با شیر خشک، معمولاً نسبت مشخصی بین شیر خشک و آب رعایت می‌شود تا هم غلظت مناسب داشته باشد و هم قابل هضم باشد. یک دستور استاندارد به این شکل است:

آب: نصف لیوان (حدود ۱۲۰ میلی‌لیتر)

شیر خشک: ۴ قاشق غذاخوری

میزان شیر خشک می‌تواند بسته به سن و اشتهای کودک کمی کم یا زیاد شود، ولی نسبت استاندارد آب و شیر خشک را رعایت کنید تا فرنی خیلی رقیق یا خیلی غلیظ نشود. روش تهیه مشابه فرنی ساده است.

بیشتر بخوانید: انواع شیر خشک آپتامیل - معرفی ویژگی هرکدام + ۶ مزیت ۶ ضعف

طرز تهیه فرنی برای نوزاد بدون شیر

طرز تهیه فرنی بدون شیر یا فرنی با آب بسیار ساده است و مخصوص نوزادانی است که به دلایل حساسیت یا توصیه پزشک نباید شیر مصرف کنند. برای این کار، ابتدا ۱ قاشق غذاخوری آرد برنج را در مقداری آب سرد حل کنید تا گلوله نشود. سپس این مخلوط را به نصف لیوان آب جوش اضافه کرده و روی حرارت ملایم به آرامی هم بزنید تا فرنی غلیظ و کرمی شود. می‌توان کمی روغن گیاهی یا کره حیوانی (حدود نصف قاشق چایخوری) برای افزایش انرژی و جذب بهتر ویتامین‌ها اضافه کرد. این نوع فرنی ساده و سبک است، به راحتی هضم می‌شود و برای نوزادانی که شیر مصرف نمی‌کنند یا مشکلات گوارشی دارند مناسب است.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه پوره سیب زمینی برای نوزاد - دستور پخت ۳ مدل مختلف و خوشمزه پوره

طرز تهیه فرنی برای نوزاد رفلاکسی

برای نوزادانی که رفلاکس دارند، فرنی را بهتر است کمی غلیظ‌تر و سبک هضم تهیه کرد تا بازگشت محتویات معده کاهش یابد. برای این کار، آرد برنج را ابتدا در مقدار کمی آب سرد حل کرده و به آرامی به آب جوش اضافه کنید تا به صورت کرمی و بدون گلوله شود. سپس کمی شیر مادر یا شیر خشک به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید تا یکدست شود. استفاده از مقدار کم شیر خشک و پخت کامل فرنی باعث سبک‌تر شدن آن می‌شود و بهتر است فرنی را در وعده‌های کوچک و مکرر به کودک بدهید تا فشار روی معده کاهش یابد و رفلاکس کمتر شود.

طرز تهیه فرنی برای نوزاد در ماه‌های مختلف

فرنی در ماه‌های مختلف نوزادی از نظر غلظت، مقدار و ترکیب مواد متفاوت تهیه می‌شود تا با توانایی‌های گوارشی و تغذیه‌ای کودک هماهنگ باشد:

• چهار ماهگی نوزاد: در این سن معمولاً توصیه به شروع فرنی نمی‌شود و تغذیه اصلی نوزاد تنها شیر مادر یا شیر خشک است، زیرا دستگاه گوارش هنوز برای هضم غذاهای جامد آماده نیست. اگر پزشک شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی را توصیه کند، فرنی بسیار رقیق و فقط با کمی آرد برنج در آب تهیه می‌شود.

• شش ماهگی نوزاد: سن معمول شروع تغذیه تکمیلی است. فرنی در این مرحله باید کمی غلیظ‌تر باشد و می‌توان از شیر مادر یا شیر خشک برای غنی‌تر شدن آن استفاده کرد. مقدار آرد برنج کم است و با هم زدن مداوم، فرنی به صورت کرمی و نرم تهیه می‌شود تا کودک به راحتی بلع کند.

• هشت ماهگی نوزاد: در این سن کودک توانایی جویدن و بلع بهتر پیدا کرده است. فرنی می‌تواند غلیظ‌تر و با ترکیب بیشتر آرد برنج یا حتی کمی پوره میوه‌ها یا سبزیجات تهیه شود تا تنوع طعم و ارزش غذایی افزایش یابد. همچنین وعده‌ها می‌توانند کمی بزرگ‌تر باشند تا نیاز کالری کودک تامین شود.

در کل، با افزایش سن، غلظت فرنی بیشتر، تنوع ترکیبات بالاتر و مقدار وعده‌ها افزایش می‌یابد تا نیازهای تغذیه‌ای کودک با رشد او هماهنگ شود.

بیشتر بخوانید:  سرلاک چیست؟ انواع طعم های سرلاک های بازار + فواید و عوارض آنها

مزایای فرنی برای نوزاد

مصرف فرنی برای نوزاد مزایای زیر را دارد:

• تامین انرژی و کالری مناسب
• تقویت سیستم ایمنی
• تحکیم استخوانها
• سرشار از ویتامین‌های گروه ب
• نرم و آسان برای بلع و هضم
• قابل ترکیب با انواع میوه‌های نرم و پوره برای افزودن ویتامین و طعم
• شروع مناسب برای عادت دادن کودک به غذاهای جامد

بیشتر بخوانید: تخم مرغ برای کودکان ـ ۵ فایده + روش‌های پخت و میران مصرف طبق سن کودک

مقدار مورد نیاز فرنی در سنین مختلف

مقدار فرنی مورد نیاز نوزاد بسته به سن و اشتهای او متفاوت است، اما به طور کلی می‌توان حدود استاندارد زیر را در نظر گرفت:

• ۶ تا ۷ ماهگی: روزانه حدود ۲ تا ۳ وعده فرنی کافی است و هر وعده حدود ۴ تا ۶ قاشق غذاخوری (۳۰–۴۵ میلی‌لیتر) می‌باشد.
• ۸ تا ۹ ماهگی: روزانه ۳ وعده فرنی مناسب است و هر وعده حدود ۶ تا ۸ قاشق غذاخوری (۴۵–۶۰ میلی‌لیتر) می‌تواند باشد.
• ۱۰ تا ۱۲ ماهگی: فرنی می‌تواند بخشی از وعده‌های اصلی غذایی باشد و هر وعده حدود ۷ تا ۱۰ قاشق غذاخوری (۵۵–۷۵ میلی‌لیتر) مصرف شود.

نکته: بهتر است فرنی در وعده‌های کوچک و مکرر داده شود تا هضم آن آسان باشد و کودک به تدریج با حجم غذاهای جامد آشنا شود. میزان دقیق را می‌توان با توجه به اشتها و رشد کودک تنظیم کرد.

روش و زمان نگهداری از فرنی نوزاد

فرنی نوزاد بهتر است همیشه تازه تهیه و مصرف شود، اما در صورت لزوم می‌توان آن را به روش‌های زیر نگهداری کرد:

• در یخچال: فرنی را پس از خنک شدن سریع در ظرف دربسته قرار دهید و حداکثر یک روز (۲۴ ساعت) در یخچال نگهداری کنید. قبل از دادن به کودک، دوباره کمی گرم کنید تا دمای آن مناسب شود.
• فریز کردن: به طور کلی فریز کردن فرنی توصیه نمی‌شود، زیرا بافت و طعم آن تغییر می‌کند و کیفیت مواد مغذی کاهش می‌یابد.
• توجه به نشانه‌های فساد: اگر بوی فرنی تغییر کرد، کپک زد یا طعم آن نامطلوب شد، هرگز آن را به کودک ندهید.

نکته مهم: فرنی تازه علاوه بر ارزش غذایی بالاتر، هضم آسان‌تری دارد و احتمال بروز مشکلات گوارشی در نوزاد کاهش می‌یابد.

سخن پایانی

فرنی یکی از ساده‌ترین و سالم‌ترین غذاهای کمکی برای نوزادان است که می‌تواند به تدریج کودک را با طعم غذاهای جامد آشنا کند. با رعایت نکات تهیه، انتخاب مواد تازه و مناسب، و توجه به غلظت و دمای فرنی، می‌توان این غذای نرم و مقوی را به راحتی در منزل آماده کرد. فرنی نه تنها انرژی و مواد مغذی لازم را فراهم می‌کند، بلکه زمینه‌ساز عادت دادن کودک به تغذیه متنوع و سالم در آینده است.