بوی مواد شیمیایی در بارداری، دود شمع مضره؟

شمع با خودش نور و روشنایی می آورد، برای همین هم هست که می‌گویند سعی کنید خانه را با نور شمع روشن‌تر و البته زیباتر و شاعرانه‌تر ازهمیشه کنید. اما این نور شمع و دودی که از شعله‌ور شدن فتیله آن متصاعد می‌شود ضرری برای سلامتی ندارد؟ زنان باردار که باید از هر نوع دود و بوی شیمیایی دور باشند می‌توانند از شمع برای روشنایی و زیباتر کردن و شاعرانه‌تر کردن فضای خانه استفاده کنند؟ در روز جهانی شمع بد نیست درباره این موضوع بیشتر بدانید.

تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد تنفس دود شمع‌های پارافینی و عطری برای سلامتی انسان مضر است. متخصصان دانشگاه کارولینای جنوبی در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که سوزاندن شمع‌های پارافینی باعث آزاد شدن آلاینده‌هایی در هوا می‌شود که به بدن انسان آسیب می‌زند. محققان معتقدند اگر شمع را در هوای بدون تهویه مناسب روشن کنیم آلاینده‌هایی که از آن آزاد می شود عوارضی مشابه سوخت‌های دیزلی برای بدن دارد. واکس پارافین که متداول‌‌ترین و ارزان‌ ترین نوع واکس شمع است در اثر سوختن از خود مواد سمی و سرطان‌‌زایی آزاد می‌‌کند. آزاد شدن این مواد شیمیایی و دود ناشی از سوختن شمع در هوایی که تهویه نمی‌‌شود در افرادی که آسم دارند ممکن است سیستم تنفسی را تحریک کرده یا تولید آلرژی کند.
یکی از ترکیباتی که با سوختن شمع وارد محیط می‌‌شود، سُرب است. سُرب با اکسیژن هوا ترکیب و به صورت اکسید سرب در می‌آید. این ترکیب به راحتی استنشاق و در بافت ریه ته‌‌نشین می‌‌شود و از آن جا هم وارد جریان خون شده و بیشتر اندام‌‌ها و فرآیندهای بیوشیمیایی بدن را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد. به همین دلیل زنان باردار باید از این مواد دور باشند پزشکان متخصص زنان و زایمان معتقدند هر موادی که باعث اختلال در تنفس و اکسیژن‌رسانی به مادر و جنین شود خطرناک است و ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری هم در پی داشته باشد به همین دلیل توصیه می‌شود زنان باردار به هیچ وجه سراغ شمع‌های پارافینی نروند.

شمع های عطری هم خطرناکند؟
مطالعات نشان داده است شمع‌‌های عطری هم می‌توانند برای سلامتی مضر و گاهی برای افراد حساس‌تر مثل کودکان، زنان باردار و سالمندان خطرناک باشد. با اینکه ترکیبات عطری شمع باعث ایجاد رایحه‌ای خوش بوی خوش و آرام بخش می‌شود، اما به دلیل داشتن مواد عطری موجود در‌ آن می‌تواند باعث آلرژی و مشکلات ریوی و تنفسی شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد این نوع شمع‌ها هم حاوی سرب هستند. سُرب ناشی از سوختن شمع به صورت معلق بیشتر از یک ساعت در هوای اتاق باقی می‌ماند و پس از مدتی ته ‌نشین می‌شود و روی وسایل خانه به همراه گرد و غبار می‌‌نشیند.
زنان باردار، کود‌کان و سالمندان و افرادی که دارای بیماری‌های تنفسی و اختلالات عصبی، بیماری‌های قلبی،‌ عروقی و نارسایی سیستم ایمنی هستند بیشتر از دیگران از سموم و آلودگی‌‌های ناشی از سوختن شمع در هوای اتاق آسیب می‌‌بینند. پزشکان معتقدند تنفس مواد شیمیایی در زنان باردار ممکن است باعث اسپاسم تنفسی شود. وقتی به مادر اکسیژن نرسد جنین هم قطعا آسیب می‌بیند. حتی ممکن است باعث هیپوکسی در جنین شود. هیپوکسی جنینی وقتی اتفاق می‌افتد که جنین از منبع اکسیژن مناسب محروم می‌شود. افت سطح اکسیژن می‌تواند رشد سلول‌های جنین را دچار مشکل کند و روی رشد ذهنی و هوشی جنین و حتی سلول‌های چشم جنین تاثیر بگذارد.

حواستان به نوزادان باشد
شمع را از اتاق خواب نوزادان و کودکان خود دور کنید. پزشکان معتقدند تنفس مواد معلق و سرب برای نوزادان و کودکان هم خطرناک است. به گفته پزشکان متخصص اطفال ورود ذرات معلق و سرب موجود در هوا به بدن نوزاد باعث بیماری‌های اولیه در ریه و ایجاد اختلال در مغز و پایین آمدن روحیه و کمبود خواب و در آخر باعث اختلالات در کلیه و گوارش و افزایش یبوست می‌شود. تاثیر منفی بر رشد مغز کودکان و در نتیجه کاهش بهره هوشی، تغییرات رفتاری مانند عدم تمرکز و افزایش رفتار ضد اجتماعی و افت تحصیلی از مهمترین علل مسمومیت با سرب در کودکان است. قرار گرفتن در معرض سرب باعث کم خونی و افزایش فشار خون هم می‌شود. فراموش نکنید مسمومیت‌های با سرب اغلب خفیف است اما پس از درمان نیز امکان بازگشت آن وجود دارد. اگر این مسمومیت به سرعت درمان نشود، توانایی یادگیری و هوشی کودک کم می‌شود و عقب ماندگی ذهنی و جسمی ایجاد می‌کند. پس تا جایی که می‌توانید از روشن کردن شمع در اتاق کودکان بپرهیزید.

موم پارافین در شمع‌ها حاوی تقریبا ۲۰ نوع سم هستند. این سم‌ها عبارتند از تتراکلرید کربن تری کلرواتان، دی سولفید کربن، بوتانون ۲و فنول. دیگر سموم نیز استایرن، تری کلروفلرومتان، زایلن، کلروبنزن، اتیل بنزن، کروزول، سیکلوپنتن، استون و تتراکلرواتن هستند. استنشاق هر یک از این سموم به تنهایی خطرناک است دیگر چه برسد که تمام اینها یک جا و در مدت طولانی وارد ریه شود.