سرطان دهانه رحم در زنان، تشخیص تا درمان
سرطان دهانه رحم بر ورودی رحم تاثیر می‌گذارد. سرویکس یا دهانه رحم بخش باریک قسمت پایین رحم است که اغلب به عنوان گردن رحم شناخته می‌شود.
سرطان دهانه رحم بر ورودی رحم تاثیر می‌گذارد. سرویکس یا دهانه رحم بخش باریک قسمت پایین رحم است که اغلب به عنوان گردن رحم شناخته می‌شود. اکثر موارد سرطان دهانه رحم ناشی از HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) است. واکسن HPV بطور موفقیت آمیزی از HPV پیشگیری می‌کند و CDC (مرکز پیشگیری و کنترل بیماری) انجام این واکسن را برای همه افراد پیش از نوجوانی توصیه می‌کند.
علائم و نشانه‌های اولیه
در مراحل اولیه سرطان سرویکس، شخص ممکن است متوجه هیچ علامتی نشود. در نتیجه زنان باید مرتب تست یا پاپ اسمیر منظم را داشته باشند.
تست پاپ اسمیر پیشگیری کننده است. این تست سرطان را شناسایی نمی کند اما هر نوع تغییر سلولی را آشکار می‌کند که نشان دهنده این است که سرطان می‌تواند توسعه یابد، بنابراین عکس العمل اولیه را می‌توان انجام داد.
بارزترین علائم سرطان دهان رحم عبارتند از:
- خونریزی میان دوره‌های قاعدگی
- خونریزی پس از رابطه جنسی
- خونریزی در زنان یائسه
- ناراحتی در طول رابطه جنسی
- ترشحات بدبوی واژن
- ترشحات واژن آغشته به خون
- درد لگن
این علائم می‌تواند بر اثر عوامل دیگری نیز باشد از جمله عفونت. اگر کسی هر کدام از این عوامل را تجربه می‌کند باید به پزشک مراجعه کند.
مراحل
مشخص کردن مرحله سرطان مهم است چون به تصمیم گیری برای درمانی که موثر باشد، کمک می‌کند. مرحله بندی به برآورد اینکه سرطان چقدر گسترده شده و آیا به بافتهای نزدیک یا اندامهای نزدیک دور رسیده است. روشهای متفاوتی برای تشریح مراحل وجود دارد، اما یک سیستم ۴ مرحله‌ای معمولا استفاده می‌شود.
- مرحله ۰: سلولهای پیش سرطانی حضور دارند.
- مرحله ۱: سلولهای سرطانی از سطح به بافتهای عمیق‌تر سرویکس رشد کرده‌اند و احتمالا داخل رحم و تا نزدیکی غدد لنفاوی هستند.
- مرحله ۲: سرطان در این مرحله فراتر از سرویکس و رحم است اما نه تا پایین واژن و دیواره لگن. در این مرحله ممکن است بر گره‌های لنفاوی مجار تاثیر بگذارید یا نگذارد.
- مرحله ۳: سلولهای سرطانی در بخش پایین واژن یا دیواره‌های لگن وجود دارند و ممکن است حالب‌های یا همان لوله‌های حمل کننده ادرار از مثانه مسدود شوند. این ممکن است بر گره‌های لنفاوی تاثیر بگذارد یا تاثیر نگذارد.
غربالگری و مراجعه به پزشک در صورت وجود هر علامتی لازم است چون درمان اولیه شانس زنده مانی را افزایش می‌دهد.
عوامل ایجاد کننده سرطان دهانه رحم
سرطان در نتیجه تقسیم کنترل نشده و رشد غیر طبیعی سلولها است. اکثر سلولها در بدن ما یک نیمه عمر مشخص دارند و به هنگامی که می‌میرند سلولهای جدید تولید می‌شوند تا جایگزین آنها شوند.
سلولهای غیرطبیعی دو مشکل دارند:
- آنها نمی‌میرند
- آنها به تقسیم شدن ادامه می‌دهند
این منجر به انباشت اضافی سلولها می‌شود که نهایتا یک توده تشکیل می‌دهد که به عنوان تومور شناخته می‌شود. دانشمندان کاملا مطمئن نیستند که چرا سلولها سرطانی می‌شوند.
با این حال، تعدادی عوامل خطر وجود دارد که به عنوان عوامل افزایش دهنده ایحاد سرطان دهانه رحم شناخته شدند. این عوامل خطر عبارتند از:
HPV (ویروس پاپیلومای انسانی): یک ویروس منتقله از طریق جنسی:
بیش از ۱۰۰ نوع مختلف HPV وجود دارد که حداقل ۱۳ مورد آن می‌تواند سرطان دهانه رحم باشد.
داشتن شرکای جنسی زیاد یا فعالیت جنسی قبل از سن بلوغ:
انواع HPV ایجاد کننده سرطان دهانه رحم تقریبا همشه در نتیجه تماس جنسی با یک فرد آلوده منتقل می‌شود. زنانی که دارای شریک جنسی زیادی دارند معمولا خطر ابتلا به HPV را بالا می‌برند. این خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد.
سیگار کشیدن:
این عامل خطر ابتلا به سرطان سرویکس و سرطان‌های دیگر را افزایش می‌دهد.
سیستم ایمنی ضعیف:
در افراد مبتلا به HIV یا ایدز خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است. و افرادی که تحت پیوند قرار گرفته‌اند نیاز به استفاده از داروهای سرکوب کننده ایمنی دارند.
استرس‌های روانی دراز مدت:
سطح بالای استرس در یک دوره ثابت ممکن است مبارزه با HPV را سخت‌تر کند. یک تحقیق منتشر شده در ۲۰۱۶ از این موضوع حمایت کرد. محققان دریافتند که زنان مبتلا به استئوآرتریت زودرس، مانند افراد اهل مشروبات الکلی، افراد سیگاری یا کسانی که در حال مصرف مواد مخدر به هنگام استرس هستند، بیشتر احتمال ابتلا به عفونت HPV فعال را دارند.
زایمان در سنین پایین:
زنانی که قبل از سن ۱۷ سالگی زایمان می‌کنند، در مقایسه با زنانی که فرزندانشان پس از ۲۵ سالگی به دنیا می‌آیند احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم بیشتر است.
حاملگی‌های متعدد:
زنانی که حداقل ۳ فرزند در ۳ حاملگی جداگانه را دارند در مقایسه با زنانی که هرگز بچه‌ای نداشته‌اند بیشتر است.
قرصهای ضد بارداری:
استفاده طولانی مدت از برخی از قرصهای پیشگیری از بارداری، خطر ابتلا را کمی بالا می‌برد.
بیماری‌های دیگر آمیزشی (STD):
کلامیدیا، گنوره و سیفلیس خطر سرطان را افزایش می‌دهد.
وضعیت اقتصادی اجتماعی:
نسبت ابتلا به این بیماری در مناطق مرفه پایین است.
درمان
گزینه‌های درمان سرطان دهانه رحم شامل رادیوتراپی، شیمی درمانی یا ترکیب اینهاست.
تصمیم گیری برای نوع درمان به چندین عامل بستگی دارد از جمله مرحله سرطان، سن و وضعیت سلامتی بیمار.
درمان مرحله اولیه سرطان دهانه رحم ، به هنگامی که برای سرویکس شناسایی شد، نسبت موفقیت آمیزی دارد. بعدا سرطان اگر خارج از ناحیه منشا گرفته گسترش یابد، نرخ موفقیت پایین‌تر است.
گزینه‌های درمان سرطان دهانه رحم در مرحله اولیه
معمولا وقتی که سرطان برای سرویکس شناسایی شد جراحی استفاده می‌شود. رادیوتراپی ممکن است پس از جراحی استفاده شود البته در صورتی که پزشک معتقد باشد که هنوز سلولهای سرطانی داخل بدن وجود دارند.
رادیوتراپی ممکن است برای کاهش عود (خطر بازگشت سرطان) استفاده شود. اگر جراح بخواهد تومور را منقبض کند تا عمل آسانتر انجام شود، شخص ممکن است شیمی درمانی نیز انجام دهد اگر چه این یک روش خیلی معمول نیست.
درمان برای سرطان دهانه رحم پیشرفته
وقتی سرطان فراتر از سرویکس گسترده می‌شود، جراحی یک انتخاب معمول نیست.
سرطان پیشرفته به عنوان سرطا مهاجم نیز نامیده می‌شود زیرا به مناطق دیگر بدن حمله می‌کند. این نوع سرطان نیاز به درمان گسترده ای دارد که معمولا شامل پرتودرمانی یا ترکیب پرتودرمانی و شیمی‌درمانی می‌شود.
در مراحل بعدی سرطان، درمان تسکین دهنده برای تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی به کار می‌رود.
رادیوتراپی
رادیوتراپی به عنوان درمان با اشعه، انکولوژی اشعه و XRT نیز شناخته می‌شود. این روش شامل استفاده از اشعه‌های پر انرژی اشعه X برای از بین بردن سلول های سرطانی است. اشعه‌هایی که در ناحیه لگن هدف قرار می‌گیرند ممکن است عوارض جانبی زیر را ایجاد کنند که بعضی از آنها ممکن است تا زمانی که درمان تمام نشود، ظاهر نشوند:
- اسهال
- استفراغ
- ناراحتی معده
- خشکی مثانه
- باریک شدن واژن
- چرخه معیوب قاعدگی
- یائسگی پیش از موعد
شیمی درمانی
شیمی درمانی استفاده از مواد شیمیایی (داروها) برای درمان بیماری است. در این زمینه اشاره به تخریب سلولهای سرطانی است.
شیمی درمانی برای کمک به سرطان دهانه رحم همانند بسیاری از سرطان‌های دیگر برای هدف قرار دادن سلولهای سرطانی استفاده می‌شود که جراحی نمی‌تواند آنها را حذف کند یا به رفع علائم سرطان پیشرفته کمک می‌کند.
عوارض جانبی شیمی درمانی ممکن است متفاوت باشد و به داروی خاصی که استفاده می‌شود، بستگی دارد. در زیر لیستی از عوارض جانبی رایج آمده است:
- اسهال
- استفراغ
- از دست دادن مو
- سرگیجه
- ناباروری
- یائسگی پیش از موعد
درمانهای بالینی سرطان دهانه رحم
مشارکت در یک آزمایش بالینی ممکن است بهترین گزینه درمانی برای بعضی از افراد باشد. بسیاری از درمانهای اخیر که در دسترس هستند در نتیجه درمان بالینی هستند.
آزمایشات بالینی جز جدایی ناپذیر از روند تحقیق سرطان است. آنها برای تعیین چگونگی ایمنی و تاثیر درمانهای جدید و اینکه آیا آنها بهتر از موارد موجود هستند، انجام می‌شود. افرادی که در آزمایشات بالینی شرکت می‌کنند به تحقیقات سرطان و نوآوری در آن کمک می‌کنند.
چشم انداز
مرحله‌ای که سرطان تشخیص داده می‌شود می‌تواند نشان دهنده این است که شانس زنده مانی حداقل چند سال است.
- مرحله ۱: درابتدای مرحله ۱، احتمال زنده ماندن حداقل ۵ سال، ۹۳ درصد است و در مرحله اول، ۸۰ درصد است.
- مرحله ۲: در اوایل مرحله ۲، نرخ بقا ۶۳ درصد است که تا ۵۸ درصد در انتهای مرحله ۲ پایین می‌آید.
- مرحله ۳: در طول این مرحله، شانس به ۳۵ تا ۳۲ درصد کاهش می‌یابد.
- مرحله ۴: اینجا شانس زنده مانی ۱۵ تا ۱۶ درصد برای ۵ سال دیگر وجود دارد.
اینها نرخ بقای متوسط هستند و برای همه اعمال نمی‌شوند. در بعضی موارد، درمان تا مرحله ۴ هم موفق است.
پیشگیری
ابزارهایی وجود دارد که برای کاهش سرطان دهانه رحم می‌توان استفاده کرد.
واکسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
ارتباط میان افزایش سرطان دهانه رحم و بعضی از انواع HPV مشخص است. اگر هر زنی به برنامه‌های واکسیناسیون HPV متعهد باشد، سرطان دهانه رحم را می‌توان بالقوه کاهش داد.
رابطه جنسی ایمن و سرطان دهانه رحم
واکسن HPV تنها در مقابل دو سویه از HPV پیشگیری می‌کند. سویه‌های دیگری وجود دارند که می‌توانند موجب سرطان دهانه رحم شوند. استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی می‌تواند از عفونت HPV جلوگیری کند.
غربالگری سرطان دهانه رحم
غربالگری منظم سرطان سرویکس باعث می‌شود که علائم سرطان در مراحل اولیه برطرف شوند و قبل از اینکه بیماری پیشرفت کند یا بیش از حد گسترش یابد، خیلی زود می‌تواند درمان شود. غربالگری سرطان را شناسایی نمی‌کند بلکه تغییرات را در سلولهای دهانه رحم تشخیص می‌دهد.
داشتن شرکای جنسی کمتر
شرکای جنسی متعدد برای یک زن، خطر انتقال ویروس HPV را افزایش می‌دهد که منجر به افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم شود.
به تاخیر انداختن اولین رابطه جنسی
زنانی که در سنین پایین اولین رابطه جنسی را شروع می‌کنند، خطر عفونت HPV را افزایش می‌دهند. هر چه این امر به تاخیر بیفتد خطر پایین‌تر است.
ترک سیگار
زنانی که سیگار می‌کشند و مبتلا به HPV هستند، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را بیشتر از کسانی دارند که سیگار نمی‌کشند.
تشخیص
سرطان دهانه رحم وقتی در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان موفق‌تری دارد.
توصیه می‌شود زنان در سن ۳۰ سالگی و بالاتر تست پاپ منظم یا اسمیر دهانه رحم را انجام دهند تا علائم اولیه سرطان رحم و دهانه رحم را شناسایی کنند. تست HPV را می‌توان همان زمان انجام داد.
تست اسیمر دهانه رحم
در آمریکا در مورد حدود ۱۱۰۰۰ زن سرطان سرویکس مهاجم شناحته می‌شود و در نتیجه این بیماری حدود ۴۰۰۰ نفر می‌میرند. می‌توان از اغلب این مرگها با غربالگری منظم دهانه رحم پیشگیری کرد.
غربالگری سرطان را تشخیص نمی‌دهد اما تغییرات غیر منظم در سلولهای دهانه رحم را مشخص می‌کند. اگر بدون درمان بماند، بعضی از سلولهای سرطانی ممکن است نهایتا به سرطان تبدیل شوند.
تست HPV DNA
این تست مشخص می‌کند بیمار با چه نوع از ویروس HPV عفونی شده که بیشتر احتمال دارد موجب سرطان دهانه رحم شده باشد. این کار جمع آوری سلولها از دهانه رحم برای تست آزمایشگاهی را شامل می‌شود.
این آزمایش می‌تواند سویه‌های پرخطر HPV در سلول DNA را قبل از اینکه هر نوع اختلالات سلول دهانه رحم ظاهر شود، شناسایی کند.
اگر علائم و نشانه‌های سرطان دهانه رحم وجود داشته باشد یا اگر تست پاپ سلولهای غیر طبیعی را مشخص کند، تستهای اضافی انجام می‌شود.
این تستهای اضافی شامل موارد زیر هستند:
- کولپوسکوپی: بررسی تصویری واژن با استفاده از یک اسپولوم و یک کولوسکوپ یا ابزار بزرگنمایی.
- بررسی تحت بیهوشی: پزشک می‌تواند واژن و دهانه رحم را به طور کامل بررسی کند.
- نمونه برداری: بخش کوچکی از بافت تحت بیهوشی عمومی گرفته می‌شود.
- نمونه برداری مخروطی: بخش کوچکی از بافت مخروطی بافت غیر طبیعی از دهانه رحم برای بررسی گرفته می‌شود.
- LLETZ: دیاترمی با استفاده از یک حلقه سیم با جریان الکتریکی، برای برداشتن بافت غیر طبیعی استفاده می‌شود. بافت به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا بررسی شود.
- آزمایش خون: شمارش سلولهای خونی می‌تواند به شناسایی مشکلات کبدی یا کلیوی کمک کند.
- سی تی اسکن: برای نشان دادن هر گونه ناهنجاری، می‌توان از مایع باریم استفاده کرد.
MRI: انواع خاصی از MRI ممکن است قادر به تشخیص سرطان دهانه رحم در مراحله اولیه خود باشند.
- سونوگرافی لگن: امواج صوتی با فرکانس بالا تصویری از منطقه هدف را در مانیتور ایجاد می‌کنند.
منبع:
مجله قرمز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼