مراقبتهای دوران بارداری از این جهت بسیار مهم است که سلامت جنین و مادر را همزمان حفظ و تامین میکند و از طرفی شانس زایمان موفق را در مادر بالا میبرد. چرا که بدن در این دوره نه ماهه تحت تاثیر رشد جنین تغییرات هورمونی، پوستی و بدنی بسیاری دارد و نیاز است این تغییرات با مراقبت و توجهات مورد نیاز برای بالا بردن احتمال موفقیت و تامین سلامت مادر و جنین جدی گرفته شوند. در ادامه موارد مهمی که باید در این دوره حساس مورد توجه قرار بگیرند توضیح داده شدهاند.
مراقبتهای پزشکی و ویزیتهای منظم
مهمترین اقدامات مراقبتی در دوران باردای مراقبتهای پزشکی و ویزیتهای منظم زیر نظر پزشک متخصص است. بنابراین بسیار مهم است که حتماً در انتخاب پزشک متخصص خود دقت کنید و پزشکی را انتخاب کنید که مراجعانش با درصد بالایی از او رضایت دارند و دانش و تخصص بالا و به روزی در حیطه کاری خود دارند. در ادامه مجموعه مراقبتهای پزشکی مورد نیاز در دوره بارداری توضیح داده شدهاند:
ویزیت دورهای پزشک متخصص زنان و زایمان
ویزیت دورهای پزشک متخصص در دوره بارداری به سه زمان مهم تقسیم میشود. ویزیت سه ماهه اول که شامل تائید بارداری، بررسی سابقه پزشکی، انجام آزمایشات اولیه برای بررسی گروه خونی، هموگلوبین، ایمنی در برابر بیماریهای و بررسی احتمال بیماریهای زمینهای و ژنتیکی و ... . در صورتی که شرایط بیماری اصطلاحاً استیبل یا با ثبات باشد نیازی نیست که تا سه ماهه دوم بارداری به متخصص مراجعه شود در این صورت پس از پایان سه ماهه اول مادران باردار باید بین هفتههای 13 تا 26 هر چهار تا شش هفته یک بار به پزشک متخصص خود مراجعه کنند. بعد از ورود به سه ماهه سوم نیاز است مادران هر هفته به پزشک خود مراجعه کنند که از هفتههای 27 به بعد میباشد.
مراجعه به پریناتولوژیست
در صورتی که مادر و جنین در شرایط خطرناک و پیچیدهای قرار داشته باشند نیاز است که تحت نظر پریناتولوژیست قرار بگیرند. این شخص یک متخصص مادر-جنین است که مادران را در شرایط سخت و پیچیده بارداری همراهی میکند و تحت نظر قرار میدهد.
آزمایشات غربالگری و سونوگرافی
مهمترین ابزارهای ارزیابی و بررسی سلامت جسمی مادر و جنین آزمایشات غربالگری و سونوگرافیهایی است که در این دوره نه ماهه انجام میشود. این آزمایشات در فواصل زمانی مشخص انجام میشوند و کمک میکنند هر گونه مشکل ژنتیکی یا اختلال رشدی در جنین یا عارضهای در مادر در اسرع وقت تشخیص داده شده و برای رفع آنها به موقع اقدام میشود. اولین غربالگری که شامل آزمایش خون و سونوگرافی میشود در سه ماهه نخست است و دومین غربالگری پس از سه ماهه نخست و در هفتههای پانزدهم تا بیستم انجام میشود. در غربالگری دوم احتمال اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون و مواردی از این دست بررسی میشوند که بسیار مهم و حیاتی است و در سه ماهه سوم مادر برای دیابت بارداری مورد غربالگری قرار میگیرد.
دندانپزشکی در دوره بارداری
در دوران بارداری نیازی به مراجعه منظم به دندانپزشکی نیست و در صورتی که نیاز ضروری برای درمان مشکلات دهان و دندان ندارید میتوانید مشکلات عادی مانند پوسیدگیهای جزئی را با مراقبتهای شخصی و رعایت بهداشت دهان کنترل کنید و بعد از زایمان به متخصص مراجعه کنید. با این حال میتوانید برخی اقدامات دندانپزشکی را در این دوره نه ماهه در صورت نیاز انجام دهید مانند پاکسازی، پرکردن و کشیدن دندانها و ... .
تغذیه سالم و مکملهای غذایی
تغذیه در دوران بارداری بسیار مهم است. تغذیه سالم هم سلامت مادر را تامین میکند هم سلامت و رشد کامل جنین را. در صورتی که مادری در دوره بارداری تغذیه کاملی نداشته باشد و انواع ویتامینهای مورد نیاز بدنش تامین نشود توان کافی برای غذا رسانی به جنین در حال رشد در رحمش ندارد و خود نیز به دلیل ضعف بدنی دچار مشکل میشود و جنین نیز هنگام تولد نوازد کم وزن و ضعیفی خواهد بود.
فعالیت بدنی و ورزشی مناسب
جالب است بدانید که ورزش و فعالیت بدنی سبک اما مستمر در دوره نه ماهه بارداری چقدر به سلامت مادر و جنین کمک میکند و تضمین کننده زایمانی راحت برای مادر خواهد بود. این فعالیتهای بدنی شامل یوگا با حرکات سبک و آرام، پیاده روی، شنا یا راه رفتن آهسته در آب است. در این میان متخصص نسبت به پیاده روی منظم و روزانه در دوره بارداری تاکید بیشتری دارند.
خواب، استراحت کافی و مدیریت استرس
خواب و استراحت ناکافی میتواند موجب افزایش استرس در مادر و انتقال آن به جنین شود. در نتیجه مادر زایمان سختی خواهد داشت و ممکن است کودک نیز در دوران نوزادی خواب ناآرام یا ناکافی داشته باشد. خواب کافی در دوران بارداری به ایجاد تعادل در هورمونها، افزایش قدرت سیستم ایمنی و حفظ سلامت روان مادر و انتقال آرامش به جنین بسیار نقش مهم و مستقیمی ایفا میکند.
از طرفی مادر باید تا جایی که میتواند از محیط پراسترس و شرایط تنشزا به دور باشد. چرا که شرایط روحی و روانی مادر بسیار حساس است و هر گونه ناآرامی روی روان و روحیه کودک نیز تاثیر منفی خواهد داشت. بنابراین بهتر است که اطرافیان با رعایت نکاتی مهم شرایط آرامش و به دور از تنش را برای مادر فراهم کند تا هر دو یعنی مادر و جنین در آرامش این دوره پرچالش، حیاتی و شیرین را سپری کنند و به پایان برسانند.