سه سال اول زندگی کودک، اهمیت تغذیه

تغذیه نوزادان در ۱۰۰۰ روز نخست پس از تولد آن‌ها بسیار اهمیت دارد، زیرا تا ۳ سال اول پس از تولد ۹۰ درصد رشد مغز صورت می‌گیرد.
علی‌اکبر سیاری رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران و فوق تخصص گوارش کودکان در نشست خبری چهاردهمین کنگره انجمن علمی تغذیه کودکان ایران و سمینار تغذیه با شیر مادر که صبح امروز در بیمارستان کودکان مفید برگزار شد، درباره انجمن علمی تغذیه کودکان ایران اظهار کرد: ما از سال ۸۰ با هدف بهبود تغذیه کودکان ایران به فکر تأسیس این انجمن افتادیم، بنابراین این انجمن به کمک متخصصان اطفال و تغذیه از سال ۸۴ شروع به برگزاری کنگره کرد، ما سالیانه یک کنگره برگزار می‌کنیم.

وی بیان کرد: متأسفانه امروزه در جامعه برخی افراد نسبت به سوء تغذیه شناخت درست ندارند، سوء تغذیه تنها به معنای لاغری و کوتاهی قد نیست بلکه اضافه وزن و چاقی را هم در بر می‌گیرد، ما در کشور با کمبود ریز مغذی‌هایی مانند روی و آهن مواجه هستیم، خوشبختانه در زمینه کاهش کمبود آهن موفق عمل کرده‌ایم به طوری که در سال ۸۰ میزان کم خونی در کودکان ۱۵ تا ۲۳ ماهه ۱۹ درصد بود که در سال ۹۱ این رقم به ۱۷ درصد رسید.

رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران افزود: میزان کمبود ویتامین D. از سال ۸۰ تا سال ۹۱ در کشور ۶ برابر شده است، کمبود ویتامین D. در کودکان زیر ۶ سال در برخی مناطق ایران به ۹۱ درصد هم می‌رسد، بنابراین ما برنامه کشوری مصرف مکمل ویتامین D. را در افراد تدوین کردیم به طوری که قبلاً ویتامین D. از ۱۵ روزگی به کودکان داده می‌شد، ولی اکنون مصرف ویتامین D. از ۳ تا ۵ روزگی آغاز می‌شود و پس از ۲ سالگی کودکان هر روز ۴۰۰ واحد ویتامین D. باید مصرف کنند، کودکان بین ۲ تا ۱۲ ساله هر دو ماه یک بار باید یک واحد ویتامین ۵۰ هزار مصرف کنند و افرادی که بین ۱۲ تا ۶۵ سال هستند باید هر ماه یک ویتامین ۵۰ هزار استفاده کنند، اشخاصی که ۶۵ سال به بالا هستند هم باید هر دو هفته یک بار یک ویتامین ۵۰ هزار مصرف کنند.
سیاری تأکید کرد: ما توزیع مکمل‌های ویتامین D. را در دبیرستان‌های دخترانه مشهد و سبزوار آغاز کردیم، مادران باردار هم در معرض کمبود ویتامین D. هستند، بنابراین برای اینکه کمبود ویتامین D. برای جنین اثری مخرب نداشته باشد مادران باردار باید روزانه ۲ هزار واحد ویتامین D. مصرف کنند.

وی تصریح کرد: خوشبختانه ما اکنون شیر را با ویتامین D. غنی سازی کردیم به طوری که شیر مدارس هم که در سال‌های گذشته توزیع می‌شد با این ویتامین غنی سازی شده بود، ما همچنین به کمک انستیتو تغذیه آرد مصرفی را با روی و ویتامین D. غنی سازی کردیم.

رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران گفت: چاقی اپیدمی خاموش جامعه است؛ افراد به علت افزایش میزان سلول‌های چربی بدن دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند، سلول‌های چربی موجود در بدن را نمی‌توان از بین برد تنها می‌توان آن‌ها را کوچک کرد، سازمان جهانی بهداشت از سال ۲۰۱۱ میلادی تصمیم گرفته است که رشد چاقی را تا سال ۲۰۲۵ میلادی متوقف کند، چاقی در کودکان عوارض بسیار ناگواری دارد که از جمله این عوارض می‌توان به سندروم متابولیک اشاره کرد که بزرگی دور شکم، دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و سکته زودرس قلبی و مغزی از علائم این سندروم هستند.
سیاری اظهار کرد: پزشکان اکنون BMI کودکان را اندازه‌گیری می‌کنند، شاخص BMI از تقسیم وزن بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر به دست می‌آید، در بروز چاقی علل گوناگونی دخیل هستند که عوامل ژنتیکی از جمله این علل محسوب می‌شوند، ۳۰۰ ژن در بروز چاقی نقش دارند.
رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران بیان کرد: در تغذیه افراد کنترل چربی و قند بسیار اهمیت دارد به طوری که میزان مصرفی قند در هر فرد بالغ در ۲۴ ساعت شبانه‌روز ۲۵ گرم (معادل ۶ قاشق مرباخوری) است، اشخاصی که بیش از حد مجاز قند مصرف می‌کنند این قند در بدنشان به چربی تبدیل می‌شود، ما باید قند موجود در نوشابه‌ها و آبمیوه‌های صنعتی را کاهش دهیم.

سیاری افزود: مصرف فست فودها بسیار برای بدن مضر هستند، زیرا افراد هنگام استفاده از فست فود‌ها اغلب همراه آن‌ها نوشابه می‌نوشند که هر بطری ۲۵۰ سی سی نوشابه ۱۲ حبه قند دارد، فست فودها همچنین حاوی چربی بد زیاد هستند، کم تحرکی نقشی مهم در اضافه وزن و چاقی کودکان دارد.
وی درباره پروژه ایران اکو تأکید کرد: پروژه اکو تصمیم دارد که به چاقی کودکان پایان بدهد و پروژه ایران اکو بروز چاقی در کودکان ایرانی را کنترل و از بروز این عارضه پیشگیری می‌کند، برای درمان چاقی باید مدارس، خانواده‌ها و رسانه‌ها با هم متحد شوند.
رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران تأکید کرد: از محور‌های کنگره امسال می‌توان به تغذیه در ۱۰۰۰ روز نخست پس از تولد اشاره کرد، ۱۰۰۰ روز نخست پس از تولد از این جهت اهمیت دارد که تا ۳ سال اول پس از تولد ۹۰ درصد رشد مغز انجام می‌شود و بقیه رشد مغز تا ۸ سالگی صورت می‌گیرد، بهره هوشی و هوش اجتماعی و هیجانی افراد ارتباط مستقیم با تغذیه دارد.
وی تصریح کرد: کودکان تا دو سالگی باید روزانه هزار و ۵۰۰ واحد ویتامین A. و ۴۰۰ واحد ویتامین D. دریافت کنند، خانواده‌ها باید به استاندارد بودن مکمل‌های موجود در بازار توجه ویژه داشته باشند، هر یک میلی‌لیتر قطره آهن استاندارد ۱۵ میلی گرم آهن دارد، نوزادان نارس (نوزادانی که قبل از ۳۷ هفتگی متولد می‌شوند) پس از اینکه به دو برابر وزن تولدشان رسیدند باید روزانه دو میلی‌گرم آهن دریافت کنند.

رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران درباره عوارض کمبود آهن در کودکان بیان کرد: کاهش بهره هوشی از جمله عوارض کمبود آهن در کودکان است همچنین اگر مادری در دوران بارداری دچار کم خونی باشد و پس از زایمان هم خونریزی داشته باشد خطر مرگ در او ۸ برابر یک مادر عادی است.
سیاری درباره استاندارد بودن مکمل‌های موجود در بازار افزود: ما ۵۹ مکمل را آنالیز کردیم که از این ۵۹ مکمل ۳۴ مکمل (۵۷.۶ درصد) حاوی ویتامین A. و D. بودند که از بین این ۳۴ مورد تنها در ۱۲ مورد (۳۵ درصد) نسبت ویتامین A. و D. استاندارد بود.
رئیس کنگره تغذیه کودکان ایران تأکید کرد: هر یک سی سی مکمل استاندارد باید حاوی ۴۰۰ واحد ویتامین D. و ۴۰۰ واحد آهن و هزار و ۵۰۰ واحد ویتامین A. باشد.
وی درباره کمبود ویتامین D. در سنین مختلف در ایران، یادآوری کرد: ما در مورد ویتامین D. دو کمبود حاشیه کمبود و کمبود را داریم که در سال ۹۱ حاشیه کمبود و کمبود ویتامین D. در کودکان ۶ ساله ۶۱.۶ درصد گزارش شد، کمبود ویتامین D. در سال ۸۰ در کودکان ۶ ساله ۳.۷ درصد بود که در سال ۹۱ این رقم به ۲۳ درصد (۶ برابر) رسید، کمبود ویتامین D. در بین افراد ۱۴ تا ۲۰ ساله در ایران ۷۶ درصد در سال ۹۱ بود که در برخی مناطق مانند بوشهر، هرمزگان و جنوب خوزستان این رقم به ۹۰ درصد رسید.