در اینجا 16 نکته در رابطه با تقویت رفتارهای مثبت در کودک را عنوان کرده ایم. با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
1. مراقب باشید کاستی ها، اشتباهات و نقصان ها، ذهنتان را مشغول نکنند. عمدا به کارهای خوب و صحیح فرزندتان توجه کنید ( وقتی به یک رفتار مثبت توجه می کنید راحت تر می توانید برای آن اهمیت قائل شده تقویتش کنید. )
2. ارزش وجودی فرزندتان را جدا از کارهای خوب و بد او بدانید و به جای گفتن : (( تو فوق العاده ای ، چون توانستی مایه سرافرازی ای شوی )) بگویید : (( خیلی خوب است! باعث افتخار است ! می دانم که این ترم خیلی تلاش کردی.)) ( اگر فرزندتان از کاری سربلند بیرون نیاید یا شکست بخورد ، آدم خوبی نبوده و وجودش ارزشمند نیست؟)
3. برای مهم شمردن یک رفتار از این تکنیک دو مرحله ای استفاده کنید. ابتدا آن رفتار را بدون هیچ گونه قضاوتی در حضور فرزندتان شرح دهید: (( می بینم که ماشین را راس ساعتی که گفته بودی برگرداندی )) ، (( بسیار خوب ! تمام کارهای روزانه ات را انجام داده ای )) ، (( خوب ، تکالیفت را انجام داده ای )).
سپس به او بگویید که این رفتار مثبت چه فایده ای برایش خواهد داشت : (( اگر دوست داشتی میتوانی آخر هفته باز هم ماشین را برداری )) ، (( حالا میتوانی تلویزیون تماشا کنی یا بازی کنی.)) ، (( حالا میتوانی از تلفن استفاده کنی.))
4. از فرزندتان به خاطر همکاری اش و دست یابی به نتایج مثبت آن ، قدردانی کنید. هیچگاه برای ترغیبش به همکاری او را گول نزنید و سعی نکنید با گفتن این که خیلی خوشگل ، باهوش یا شجاع است او را وادار به همکاری کنید.
در صورتی که در انجام کاری شجاعت و هوشیاری از خودش نشان داد ، عملکردش را تایید کنید. (( اسباب بازی هایت را خیلی قشنگ چیدی )) ، (( آفرین ! همه اش را متوجه شدی .))
5. برای تشویق فرزندتان به انجام کاری خاص ، شایستگی های دیگران را به رخش نکشید: (( دختر عمویت به خوبی این کار را انجام می دهد.)) یا (( بچه های هم سن و سال تو از غول و دیو نمی ترسند.)) چنین جملاتی فقط احساس بی کفایتی ، لجبازی و تنفر از دیگران را در کودک ایجاد میکنند.
6. از تایید شرطی به عنوان مشوق استفاده نکنید . جملاتی از این دست (( وقتی کارهای روزانه ات را انجام می دهی ، احساس خوشحالی می کنم )) ، (( موقعی که نمرات بالا می گیری ، احساس می کنم دوستت دارم )) به فرزندتان چنین القا می کنند که خوشحالی و عشق شما به او وابسته به کارهایی است که انجام می دهد.
7. فکر نکنید فرزندتان باید همان احساسی را داشته باشد که مدنظر شماست ( باید افتخار کنی که ... یا باید خوشحال باشی که...) چرا که قرار نیست معنا و ارزش یک تجربه خاص از نظر شما و فرزندتان یکسان باشد.
8. در تشویق افراط و زیاده روی نکنید.
9. هر چند بچه ها (( واکنش های 5000 تومانی )) یا (( جایزه های 2000تومانی )) شما را دوست دارند ، ولی یک تحسین ساده در ازای اکثر انجام وظیفه ها میتواند کافی و مفید باشد.
10. موقع تحسین فرزندتان برایش برنامه و دستور کار تعیین نکنید. وقتی فرزندتان موهایش را قشنگ درست کرده ، گفتن چنین جمله ای (( چرا نباید همیشه این طور زیبا به نظر برسی؟)) این توقع را به او القا میکند که باید وقت بیشتری را صرف سر و وضع و ظاهرش کند.
11. اگر دوست دارید به فرزندتان بگویید که بی نظیر است ، معطل نکنید و بگویید ، فقط مراقب باشید (( بی نظیر بودن )) او را به کارهایش ربط ندهید. بگویید (( خیلی خوشگلی )) همین و بس! اجازه دهید فرزندتان بداند به خاطر خودش دوستش دارید. او را مدام و بدون قید و شرط تحسین کنید.
12. تحسین و تقدیر را راهی برای شروع گله و شکایت ندانید : (( آفرین ! تمام مسائل شیمی را حل کردی، حیف که در درس ریاضی این طور موفق نیستی .)) ممکن است چنین جمله ای از نظر شما بار مثبت و سازنده داشته باشد ، ولی فرزندتان آن را نوعی حمله و تهدید تلقی میکند.
13. تقدیر از رفتارهای گذشته ، نوعی سرزنش و فریب کاری به شمار می رود: (( ولی قبلا خوشگل تر می شدی)). در مورد زمان حال صحبت کنید.
14. بهترین مشوق کودک برای انجام وظایف و همکاری مجدد این است که نتایج مثبت ناشی از همکاری اش را تجربه کند. اگر به او می گویید (( در صورتی که تا ساعت 7 تکالیفت را تمام کنی ، میتوانی از تلفن استفاده کنی)) باید یادتان بماند که ساعت 7 تلفن را برای استفاده او آزاد بگذارید.
15. مشوق ها باید برای کودک مهم و باارزش باشند . این که به فرزندتان بگویید : (( آفرین ! همه اتاقت را مرتب کردی ، حالا میتانی لباس ها را اتو کنی!)) احتمالا باعث میشود فرزندتان دیگر اتاقش را مرتب نکند تا چنین نتیجه ای هم نصیبش نشود ( مگر این که اتو کردن لباس ها را دوست داشته باشد و از آن لذت ببرد). گفتن (( بسیار خوب ، حالا می توانی تلویزیون تماشا کنی )) میتواند بهترین مشوق بهتر و موثرتری باشد ( به شرط این که به تماشای تلویزیون بیش از مرتب نکردن اتاقش علاقه داشته باشد !))
16. بعد از این که کودک چندین بار کاری را انجام می دهد ، کم کم آن عمل ملکه ذهنش می شود و نیاز به تشویق و تقویت از سوی شما روز به روز کمتر میشود. با این وجود خوب است که همیشه از فرزندتان به خاطر کارهای مثبتش تقدیر کنید.