حساسیت به شیر در نوزادان، علائم و درمان

اگرچه ممکن است بسیار درباره حساسیت نوزاد به شیر و یا عدم تحمل شیر در نوزادان شنیده باشید، اما این حساسیت ها آنچنان رایج نیستند. همه نوزادان تا حدودی بی قرارند، اما گاهی ممکن است بدلیل رنج بردن از عدم تحمل یا حساسیت نوزاد به شیر گاو بیقرار باشند. اگر نوزاد را با شیر مادر تغذیه می کنید، ممکن است حدس بزنید لبنیات مصرفی شما باعث بی قراری نوزادتان شده است و یا در صورت تغذیه با شیرخشک، شیر گاو موجود در شیر خشک نوزاد را مشکل ساز بدانید.
اشکال این فرضیه ها آن است که حساسیت به شیر در نوزادان بسیار کمتر از آنچه مردم فکر می کنند رایج است، بطوری که تنها حدود ۲ تا ۳ درصد نوزادان به آن مبتلا می شوند و عدم تحمل شیر حتی از آن هم نادرتر است. آنچه گیج کننده تر است این است که بسیاری از مردم تفاوت بین حساست و شیر و عدم تحمل شیر آگاه نیستند. برای از بین بردن این سردرگمی در اینجا به جزیییات حساسیت به شیر و عدم تحمل شیر در نوزادانی که از شیر مادر و شیرخشک تغذیه می کنند می پردازیم.

حساسیت به شیر
در حساسیت نوزاد به شیر ، سیستم ایمنی نوزاد به پروتئین موجود در شیر گاو واکنش منفی نشان می دهد. اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند . وی به لبنیاتی که مادرش خورده است واکنش نشان می دهد زیرا مواد غذایی مورد استفاده مادر از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شوند و اگر نوزاد از شیرخشک تغذیه می کند به پروتئین های شیر گاو موجود در شیر خشک واکنش می دهد. در هر دو حالت، سیستم ایمنی پروتئین های شیر گاو را به عنوان ماده خارجی تلقی می کند و در تلاش برای دفع مهاجمان، هیستامین و مواد شیمیایی دیگری را ترشح می کند که باعث بروز علایم آلرژیک می شود.
علائم آلرژیک به شیر در نوزادان شامل موارد زیر است:
- برگرداندن مکرر شیر
- استفراغ
- علایم درد شکم یا شبیه به کولیک، مانند گریه شدید یا بدخلقی (به ویژه پس از شیردهی)
- اسهال
-خون در مدفوع
- عدم افزایش وزن
- کهیر
- التهابات پوستی خشک و فلس مانند
- سرفه یا خس خس
- چشمان اشک آلود یا گرفتگی بینی
- اختلال در نفس کشیدن و التهاب به ویژه در دهان و گلو یا حتی آنافیلاکسی (که یک واکنش حساسیتی خطرناک است).
عدم تحمل شیر در نوزاد برخلاف حساسیت نوزاد به شیر، ارتباطی به پروتئین های شیر گاو یا سیستم ایمنی بدن نوزاد ندارد. عدم تحمل شیر مربوط به سیستم گوارش می شود و زمانی بروز می کند که نوزادی که با شیرخشک یا شیر مادر تغذیه می شود نتواند قند موجود در شیر به نان لاکتوز را هضم کند.

عدم تحمل شیر (عدم تحمل لاکتوز)
عدم تحمل شیر برخلاف حساسیت به شیر ارتباطی به پروتئین های شیر گاو یا سیستم ایمنی بدن نوزاد ندارد. عدم تحمل شیر مربوط به سیستم گوارش می شود و زمانی بروز می کند که نوزادی که با شیرخشک یا شیرمادر تغذیه می شود نتواند قند موجود در شیر به نام لاکتوز را هضم کند. به همین دلیل است که عدم تحمل شیر عدم تحمل لاکتوز نیز نامیده می شود. عدم تحمل لاکتوز مادرزادی یا عدم تحمل شیر در نوزاان از زمان تولد یک عارضه متابولیسمی بسیار نادر است. عدم تحمل لاکتوز معمولاض در کودکان بزرگتر و بزرگسالات ایجاد می شود. تعداد کمی از نوزادانی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند. معمولا از شیرخشک هایی با لاکتوز کم یا بدون لاکتوز بسیار بهتر تغذیه می کنند. علایم عدم تحمل لاکتوز در نوزادان شامل موارد زیر است:
- باد معده
- اسهال
- نفخ معده
- رفلاکس
-اگزمای نوزاد
- بدخلقی گریه یا دیگر علایم کولیکی
- عدم رشد و یا افزایش وزن

تشخیص حساسیت نوزادان به شیر
اگر نوزاد شما دارای علائم حساسیت به شیر یا عدم تحمل شیر است، به پزشک متخصص اطفال خود مراجعه کنید تا با معاینه بالینی، بررسی مدفوع نوزاد، بررسی سابقه خانوادگی حساسیت به شیر و حتی آزمایش حساسیت پوستی بتواند این مشکل را بررسی و تشخیص دهد.
اگر پزشک تشخیص دهد که نوزاد شما به عدم تحمل شیر مبتلاست، از شما می خواهد تا شیردهی پستانی را متوقف کنید و برای تغذیه نوزاد از شیرخشک استفاده کنید و اگر از شیرخشک استفاده می کردید، اکنون نوع آن را تغییر دهید، تا بتوان علایم نوزاد را بهبود بخشد. و یا اگر شیرخشک او فاقد شیرگاو بوده، پس از یک هفته از شما می خواهد تا از شیر گاو استفاده کنید تا بتواند واکنش ها و علایم نوزاد را بررسی کند.

درمان حساست با شیر در نوزادان
اگر مشخص شود که نوزاد شما جزء دو یا سه درصد از نوزادانی است که به شیر حساسیت دارند ناامید نشوید. خوشبختانه حساسیت به شیر در بسیاریز از کودکان تا حدود یک سالگی از بین می رود و بیشتر نوزادانی که به شیر حساسیت دارند حساسیت خود را تا سن سه سالگی از دست می دهند.دراین مدت:
اگر نوزاد شما از شیر خشک تغذیه می کند
متخصص اطفال توصیه خواهد کرد که از شیر خشک دیگری استفاده کنید. از آنجایی که بیشتر نوزادانی که به شیر حساسیت دارند، به سویا و شیر بز نیز حساسیت دارند ، پزشک شیر خشک هیدرولیزه را توصیه می کند. زیرا در آن پروتئین های شیر تا حدی تجزیه شده اند و بنابراین کمتر احتمال دارد باعث بروز واکنش شود .
اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند
متخصص اطفال شما به احتمال زیاد توصیه می کند لبنیات را به کل از برنامه خود حذف کنید تا مشخص شود تغییری در نوزاد شما ایجاد می شود یا خیر.
البته ایجاد یک تغییر کلی در برنامه غذایی همراه با نگهداری از یک نوزاد بی قرار کار دشواری است. اما ممکن است این کار کاملاً مشکل را حل کند. اگر لبنیات را حذف می کنید، حتما با پزشک خود درباره چگونگی اطمینان از دریافت کلسیم کافی و دیگر مواد مغذی صحبت کنید.