وضعیت مادران شاغل، تک بعدی می شوند؟

محیط های کار صرفا از مادران شاغل، افرادی تک بعدی می‌سازد که در طول ساعت های کاری نباید دغدغه‌ای غیر از کار داشته باشند. گذشته از ایجاد ممنوعیت برخی کارفرمایان نسبت به باردار شدن کارمندان زن، محیط های کار مهیای حضور کارمندان مادر همراه با کودکانشان نیست.
عطیه مافی مرادی مسئول دفتر خواهران دانشکده علوم اجتماعی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه بسیاری از دولت‌ها در جهت افزایش نرخ موالید، سیاست‌های تشویقی در خور توجهی را به کار می‌برند، گفت: رویکرد خانواده محور دولت‌های خارجی در مقایسه با ایران جنبه حمایتی بیشتری دارد. در فرانسه مشاهده می شود که از فرزند دوم به بعد دولت علاوه بر سبد کالا، خدمات رایگان پزشکی برای مادران و مرخصی زایمان با حقوق، خود را ملزم به تأمین کمک هزینه تحصیلی فرزندان تا ۱۶ سالگی می‌داند.
مافی مراد با تاکید بر اینکه مصوبه های حمایت از خانواده با اینکه سال‌ها پیش در ایران طرح و بررسی شده است اکنون در میدان عملیاتی‌سازی با شکست مواجه اند گفت: طرح جامع جمعیت و سلامت خانواده با هدف افزایش جمعیت، تشویق جوانان به ازدواج و فرزندآوری در سال ۹۳ توسط کمیسیون فرهنگی مجلس طرح شد، منتهی به دلیل وجود برخی مشکلات و داشتن بار مالی برای دولت همچنان معطل مانده است. همچنین بند ۱۳ از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با افزایش نرخ باروری، زاد و ولد و بهداشت خانواده است که در سال ۹۱ مطرح شد، همانند سایر مصوبات مورد بی توجهی مسئولین قرار گرفت و هیچ‌‌گونه نهاد نظارتی خود را مسئول نظارت بر اجرای همگانی قوانینی همچون افزایش مرخصی زایمان و یا تأمین بیمه زنان خانه‌دار که به تصویب و اجرا درآمده نمی‌داند.
او ادامه داد: محیط های کار صرفا از مادران شاغل، افرادی تک بعدی می‌سازد که در طول ساعت های کاری نباید دغدغه‌ای غیر از کار داشته باشند. گذشته از ایجاد ممنوعیت برخی کارفرمایان نسبت به باردار شدن کارمندان زن، محیط های کار مهیای حضور کارمندان مادر همراه با کودکانشان نیست. ادارات و سازمان‌ها مکانی برای مراقبت و نگهداری از فرزندان در نظر نگرفته اند و حتی ممکن است همکاری لازم از جانب کارفرما با کارمند مادر برای رسیدگی به امور فرزندش وجود نداشته باشد. با وجود طرح قانون افزایش مرخصی زایمان از ۶ به ۹ ماه در سال ۹۲ با اجرای سلیقه‌محور بعضی ادارات مواجه ایم و تنها برخی از نهادها و مؤسسات دولتی متولی اجرای آن هستند و در بخش خصوصی ردی از این قانون دیده نمی‌شود.
مافی مرادی گفت: مدیریت عاطفی داخل خانه و برقراری صمیمیت بین اعضا بر عهده مادر است. خصوصا در مورد تربیت فرزند، حضور کم‌رنگ مادران در خانه به جهت مشغولیت‌های کاری و حتی راه پیدا کردن قسمتی از کار به درون خانه و خانواده و عدم اختصاص زمان کافی و پاسخگویی به نیازهای عاطفی فرزندان، شخصیت فرزند را با بحران جدی مواجه خواهد ساخت. مدیریت کردن گپ میان تربیت فرزند و اشتغال بانوان اولا وابسته به قوانین حمایتی از مادران شاغل در قالب کاهش ساعت کار و تعبیه مکانی در محل کار برای مراقبت از فرزند است و ثانیا مستلزم مبارزه با فرهنگ فرزندپروری مخفیانه و عدم تظاهر به نداشتن بچه در محیط های کار به خصوص از جانب مدیران ارشد هستیم.
این فعال دانشجویی اذعان کرد: فراکسیون زنان و خانواده نیازها و اولویت‌های اساسی زنان را با حاشیه سازی پنهان می کند و یا عملا آن را نادیده می گیرد. در حال حاضر خانواده‌ها با موانع اقتصادی و فکری زیادی برای فرزندآوری مواجه‌ هستند. نگرانی والدین از تأمین نیازهای اولیه فرزندان، آینده و سرنوشت شغلی آنان به دغدغه اساسی خانواده‌ها تبدیل شده است. دولت باید تسهیلات تشویقی همچون کاهش ساعت کاری زنان شاغل، افزایش زمان مرخصی زایمان با حقوق، تأمین بیمه زنان و مادران خانه‌دار، تأمین امنیت شغلی مادران شاغل، پوشش بیمه‌ای رایگان مادر و کودک، اختصاص کمک‌هزینه‌های درمانی و بهداشتی را در جهت افزایش جمعیت به خانواده ها ارائه دهد.
مافی مرادی افزود: در حال حاضر اکثر کشورهای توسعه یافته با مسئله بحران جمعیت، تحدید نسل و پیری جمعیت دست و پنجه نرم می کنند، کشور ما هم از این قائده مستثنا نیست. در سال ۹۰ مقام معظم رهبری زنگ خطر بحران جمعیت در کشور را به صدا درآوردند و اکنون تنها تا ۲۰-۳۰ سال دیگر درصورت جایگزین نکردن جمعیت جوان، حجم عظیمی از افراد پیر و ناتوانی خواهیم داشت که نیروی کاری در جهت خدمات‌دهی به آنان وجود ندارد. طبیعتا چرخه اقتصادی کشور تعطیل خواهد شد و با بحران عظیم اقتصادی رو به رو می‌شویم.