سقط مکرر جنین، برای پیشگیری چه کنم؟

سقط مکرر یکی از تجربه های بسیار دردناک برخی از مادران و همچنین پزشکان است که به طور مکرر و بیش از سه بار موجب از دست رفتن حاملگی در داخل رحم می شود و زندگی مادر را به طور کامل تحت تاثیر خود قرار میدهد و استرس های روحی زیادی برای این افراد ایجاد می کند.
زمانی که خانمی دچار سقط مکرر میشود برای تشخیص و درمان مشکل نیاز به بررسی و پیگیری بیشتری دارد.

احتمال سقط مجدد در حاملگی بعدی و بعد از یک بار سقط، ۲۴ درصد، بعد از دو بار سقط پیاپی ۳۰ درصد، بعد از ۳ بار سقط پیاپی ۳۵ درصد و بعد از ۴ بار سقط پیاپی تقریباً ۴۰ درصد خواهد بود.

انجام بررسی‌های لازم جهت تعیین علت سقط مکرر بعد از دومین سقط، برای زوجین توصیه می‌شود. به خصوص در صورت وجود شرایط زیر، انجام بررسی های دقیق تر، ضرروی است:

• سن بالای 35 سال خانم
• وجود سابقه سقط جنین قبلی بعد از تشکیل قلب جنین
• وجود مشکل ناباروری در زوجین
• و یا در صورت تمایل زوجین به انجام سریعتر بررسی ها.

علت سقط مکرر

عوامل مختلفی ممکن است وجود داشته باشند مانند:

• علل ایمونولوژیک:

  عوامل ایمونولوژیک، اختلال در سیستم ایمنی و محیطی، یک علت سقط مکرر است و بیشتر منجر به سقط در سه‌ماهه‌ی اول بارداری می‌شوند. 60 درصد موارد سقط مکرر، دارای علل ایمونولوژیک هستند.

• علل هورمونی:

  عوامل هورمونی معمولاً قبل از هفته‌ی 10 بارداری منجر به سقط می‌شوند و 17 درصد موارد سقط مکرر را شامل می شوند. از جمله مشکلات هورمونی می توان به تنبلی تخمدان و اختلالات تیروئیدی اشاره کرد.

• علل مربوط به مشکلات ساختاری رحم:

  وجود اختلالات ساختار رحمی، علت دیگر سقط مکرر است. عوامل ساختاری بیشتر باعث سقط‌ جنین در سه‌ماهه‌ی دوم بارداری می گردند. میوم‌های رحمی، نارسایی دهانه‌ رحم و وجود تیغه‌ی میانی در رحم، از جمله ناهنجاری های ساختاری رحم می باشند. این عوامل، 10 درصد موارد سقط مکرر را در‎بر ‎می‎گیرند.

• علل عفونی:

  وجود عفونت‌ های زنان و برخی بیماری‌های انگلی یا عفونی نیز دیگر علت سقط مکرر است که شامل ۵ درصد موارد این سقط می باشد.

• عوامل ژنتیکی:

  وجود مشکلات کروموزومی در جنین در هر زمانی از بارداری، ممکن است منجر به سقط جنین شود. ۵ درصد موارد سقط مکرر به دلیل مشکلات کروموزومی و ژنتیکی رخ می دهد.

• سایر عوامل:

  عواملی مانند سندرم نقص فسفولیپیدی، بیماری قند خون، ترمبوز، مصرف دخانیات و وجود نوعی آنتی‌بادی در بدن مادر نیز ممکن است علت سقط مکرر باشند. این عوامل ۳ درصد سقط های مکرر را شامل می شوند.

در 50 درصد موارد سقط مکرر، هیچ عامل شناخته‌شده‌ای را نمی‌توان یافت. در این موارد نیازی به بستری بیمار نبوده و اقدامات و آزمایشات لازم به ترتیب اولویت صورت می‌گیرند.

تشخیص علت سقط مکرر

از روش های مختلفی جهت تشخیص علت سقط مکرر استفاده می شود. از جمله این روش های تشخیصی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام آزماش خون و بررسی سطح هورمون ها، به خصوص هورمون های تیروئیدی؛
• بررسی کروموزوم های زوجین؛
• بررسی رحم از نظر وجود ناهنجاری های ساختاری با کمک روش هایی مانند عکس رنگی رحم، هیستروسکوپی، هیستروسونوگرافی و... ؛
• بررسی از نظر وجود عفونت ها؛
• انجام بررسی های لازم برای ارزیابی وجود مشکلات مربوط به اسپرم؛
• انجام بررسی های مربوط به سیستم ایمنی؛
• انجام بررسی های لازم از نظر وجود بیماری های زمینه ای مانند دیابت.

راه‌های پیشگیری از عوارض سقط جنین

• از زمانی که آزمایشات مربوط به بارداری مثبت شد، مرتبا با پزشک خود در ارتباط باشید و تحت چکاب های دوره ای تجویز شده توسط پزشکتان قرار گیرید.
• از انجام رفتار های پر خطر اجتناب نمایید.
• هیچ گونه درمان دارویی و غیر دارویی خودسرانه ای انجام ندهید
• تغذیه سالم در این دوره فوق العاده اهمیت دارد.
• در صورت مراجعه به پزشک ، حتما پزشک مورد نظر را در جریان بارداری خود قرار دهید.
• اجتناب از رانندگی کردن با سرعت بالا
• پیاده روی و ورزش در برنامه های روزانه خود بگنجانید.
• از قرار گرفتن در محیط های استرس زا دوری نمایید.
• از قرار گرفتن در در معرض اشعهx اجتناب نمایید.

تشخیص و درمان سقط مکرر

زمانی که سابقه سقط مادر به سه بار یا بیشتر برسد، بالافصله پزشک متخصص به منظور بررسی شرح حال بیمار خود اقدام به انجام آزمایشاتی می نماید:

• بررسی کروموزم های محصول بارداری و والدین
• بررسی فلوسیتومتری خون مادر
• تصویر برداری رنگی از رحم و ولوله های رحمی
• و ...

در صورتی که مواردی چون چسبندگی های رحمی و پولیپ، فیبروم رحمی و همچنین نارسایی های رحمی در این آزمایشات مشخص گردید، می توان با روشهای مختلف پزشکی مانند هیستروسکوپی، به بررسی و درمان مشکلات داخل رحم پرداخت.