علائم بارداری دوقلو چیست؟

بسیاری از زنانی که باردار هستند شک دارند که آیا ممکن است بیش از یک جنین در رحمشان داشته باشند؟ اما برخی از خانم ها هم هستند که اصلا چنین توقعی نداشته و وقتی متوجه می شوند که باید منتظر تولد دوقلو باشند، حسابی متعجب می شوند. اگر باردار هستید و شک دارید که دوقلو باردار هستید یا نه، حتما در حین بررسی های پیش از بارداری از طریق سونوگرافی متوجه این مساله خواهید شد. با این حال، بارداری دوقلو علائم و نشانه های مختلفی دارند که می توانند به شما کمک کنند تا تشخیص دهید که بارداری شما یک بارداری تک قلو است یا یک بارداری دو یا چند قلویی

مهمترین علائم بارداری دوقلو چیست؟
علائم بارداری دوقلو از یک خانم به خانم دیگر متفاوت هستند، اما بیشتر زنان باردار از همان مراحل اولیه علائم بارداری مشابهی دارند. برخی از علائم بارداری دوقلو، که ممکن است شبیه به حاملگی تک قلو باشند، در زیر ذکر شده است.

علائم بارداری دوقلو در اوایل بارداری سطح بالاتر hCG
به طور کلی در صورتی که خانم دو قلو باردار باشد، سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی یا همان β-hCG در خون و ادرار او زیاد بوده و از یک بارداری تک قلو بیشتر است. بالا بودن سطح این هورمون یکی از علائم اولیه بارداری دوقلو است. hCG هورمونی است که مسئول لانه گزینی در رحم و همچنین توسعه و تکامل سلولی است و در بارداری های دوقلویی میزان آن بسیار بالاتر است. پس اگر در طی ۲ هفته اول سطح hCG بالاتری داشته باشید، احتمال اینکه دوقلو باردار باشید وجود دارد. البته بالا بودن عدد بتا به عنوان علائم بارداری دوقلو در هفته ششم یک نشانه قطعی نبوده و تشخیص بارداری دوقلو با انجام سونوگرافی واژن تا هفته هشتم بارداری قطعی می شود.

علائم بارداری دوقلو در ماه اول بارداری تهوع شدید صبحگاهی
بسیاری از زنانی که دو قلو باردار هستند، علائم حاملگی را با شدت بیشتری تجربه می کنند. تجربه تهوع بارداری یا همان بیماری صبحگاهی با شدت زیاد، یکی از این علائم است. بیماری صبحگاهی شدید که به آن هیپرامزیس گراویداروم (hyperemesis gravidarum) نیز گفته می شود، از سه ماهه اول بارداری شروع می شود و با سطوح بالاتر β-hCG همراه است. در زنانی که بارداری چند قلویی دارند احتمال بروز این بیماری و حالت تهوع و استفراغ، اغلب در مقایسه با زنانی که تک قلو باردار هستند، بسیار بیشتر است. در صورت بارداری دوقلویی حالت تهوع صبحگاهی ممکن است از نظر زمانی نیز طولانی تر باشد. با این حال، این علائم شدید و آزاردهنده ی بارداری به طور معمول در ابتدای سه ماهه دوم کم رنگ می شوند.

علائم بارداری دوقلو بصیرت یا احساسات درونی
زنانی که دوقلو باردار هستند ممکن است در ابتدا کاملاً بدون علامت باشند و یا اینکه علائم و نشانه های طبیعی بارداری را از جمله حساسیت پستان ها، خستگی، حالت تهوع، استفراغ، و درد شکم داشته باشند. اما برای احساس شدید و بیش از حد این علائم، ابتدا باید این را بدانید که این موارد طبیعی است. بنابراین مادری که قبلا باردار شده و بارداری تک قلویی را تجربه کرده است، بهتر می تواند چنین احساسات مبتنی بر شهودی را درک کند.
درحقیقت علائم بارداری دوقلو تفاوت چندانی با علائم بارداری تک قلو ندارد، تنها تفاوت این است که علائم و نشانه های بارداری در دوقلویی بارزتر بوده و در حد شدیدتر بروز پیدا می کنند. برای آگاهی از برخی علائم متداول بارداری دوقلویی توصیه می کنیم با ما همراه باشید و ادامه مطلب را بخوانید.
اضافه وزن بیش از حد: افزایش وزن مادران در دوران بارداری امری عادی است ، اما در مورد بارداری های دو یا چند قلویی، بدن زنان تمایل دارد بیشتر وزن اضافه کند. وزن تقریبی افزایش یافته معمولاً حدوداً ۹ کیلوگرم است. با این حال، میزان وزنی که یک خانم در دوران بارداری اضافه می کند، وابسته به قد، فرم و نوع بدن او و همچنین میزان وزن اضافه شده در بارداری تک قلویی نیز می باشد.
رحم بزرگتر از حد مورد انتظار برای سن بارداری: اگر اندازه شکم خانم باردار نسبت به سن حاملگی محاسبه شده بر اساس اولین روز آخرین قاعدگی، بیشتر از حد انتظار باشد، ممکن است به وجود بارداری دوقلو شک شود. رحم و محتوای غیر جنینی آن (جفت، مایع آمنیوتیک) ممکن است به حجمی برابر با 10 لیتر و یا بیشتر برسد و به علاوه ممکن است ارتفاع بالاترین نقطه رحم یا همان فوندوس، 5 سانتی متر بیشتر از حد انتظار برای تک قلوهای همان سن بارداری باشد.
فشار خون بالا: خانم هایی که دوقلو باردار هستند نیز ممکن است فشار خون بالا داشته باشند. در مراحل اولیه بارداری دوقلویی، فشار خون دیاستولیک به طور کلی کم است اما در مدت زمان طولانی تر (۲.۵ برابر) افزایش می یابد. همچنین، میزان افزایش فشار خون ناشی از بارداری (PIH) و عوارض مربوط به آن در بارداری های دو یا چند قلویی افزایش می یابد.
نتیجه آزمایش AFP (آلفا-فتوپروتئین) بالا: آلفا-فتوپروتئین یک مارکر بیوشیمایی در خون است که سطح آن به وسیله آزمایش خون و در سه ماهه دوم بارداری سنجیده می شود. این بررسی همچنین به عنوان تست آلفا فتوپروتئین سرم مادرانه (MSAFP) یا آزمایش غربالگری با چند نشانگر شناخته می شود و برای شناسایی نقایص مادرزادی در جنین انجام می شود. در صورت بارداری دوقلویی، نتیجه آزمایش آلفا-فتوپروتئین می تواند مثبت و یا به طور غیرمعمول زیاد باشد و ممکن است پزشک برای بررسی های بعدی انجام اسکن اولتراسوند را توصیه کند.
خستگی مفرط: از دیگر علائم بارداری دوقلویی در ماه اول خستگی بسیار زیاد است. رحم بزرگ، افزایش وزن بیش از حد، افزایش میزان نیاز تغذیه ای و انرژی اضافی مورد نیاز برای حمایت کردن از بارداری های دوقلویی ممکن است منجر به خستگی بیشتر مادر باردار شود.
تشخیص زودهنگام حرکات جنین: در بارداری هایی که دو یا چند قلو هستند، بسیاری از خانم ها از همان اوایل بارداری حرکات جنین را تجربه می کنند و گاهی اوقات، این حرکات پر تکرار نیز هستند.
تنگی نفس: زنانی که بارداری دوقلویی از نوع مونوزیگوت دارند، ممکن است مقادیر بیش از حد مایع آمنیونیک به سرعت در بدن آن ها جمع شود، رحم بزرگتر از حد انتظار شده و در نتیجه فضای بیشتری را از شکم اشغال کند. در چنین حالت اندام های شکمی و ریه های مادر ممکن است توسط رحم در حال رشد، فشرده و جابجا شوند که این مساله منجر به تنگی نفس مادر خواهد شد. البته که به طور کلی تنگی نفس یکی از علامت های شایع دوران بارداری است، اما خانمی که دوقلو باردار است ممکن است تنگی نفس را با شدت بیشتری تجربه نماید.
مشکلات گوارشی: این مشکلات در بارداری های تک قلویی نیز وجود داشته و ممکن است بر ناراحتی شما بیفزایند. اما در بارداری دوقلویی، با بزرگتر شدن رحم، ممکن است به دلیل فشار وارده بر سیستم گوارشی، مادر باردار مشکلات گوارشی همچون اختلال در هضم، سوزش معده، نفخ و درد معده را با شدت بیشتری تجربه کند.
بی خوابی: عوامل متعدد داخلی و خارجی می توانند خواب خوب شما را دچار مشکل کنند. احساس ناراحتی، موقعیت خواب نامناسب، درد، تنگی نفس شدت یافته در حالت درازکش و عوامل مختلف روانی- اجتماعی باعث بروز کم خوابی می شوند.
حساسیت شدید سینه ها: این یک علامت اولیه بارداری است که به طور معمول از هفته 4 تا 7 بارداری مشاهده می شود. البته ممکن است بیشتر از این هم طول بکشد. در صورتی که دوقلو باردار باشید، ممکن است رنگدانه آرئول (هاله قهوه ای دور نوک سینه)، در اطراف نوک سینه ها نیز بیشتر از یک بارداری تک قلو افزایش یابد.
تکرر ادرار : در اوایل بارداری ، افزایش جریان خون در کلیه ها باعث افزایش میزان ادرار می شود. در مراحل بعدی بارداری، با بزرگتر شدن ابعاد رحم در حال رشد، فشار بر روی مثانه افزایش می یابد. این تغییرات باعث پر شدن سریع تر مثانه و در نتیجه افزایش میزان نیاز به دفع ادرار می شود.
گرفتگی عضلات: همانطور که جنین در لایه داخلی رحم لانه گزینی کرده و در آن کاشته می شود، گرفتگی های عضلانی مشابه به گرفتگی های دو دوران قاعدگی نیز ایجاد می شوند. با این حال، در مورد بارداری های دوقلویی، به دلیل لانه گزینی دو جنین در رحم، این گرفتگی و ناراحتی ها کمی بیشتر خواهد بود.
افزایش تعداد ضربان قلب: افزایش ضربان قلب ثانویه به تغییرات فشار خون و افزایش حجم خون تجربه خواهد شد. این افزایش در تعداد ضربان قلب در سه ماهه آخر بارداری به بیشترین حالت ممکن می رسد.

آیا بالا بودن عدد بتا نشانه بارداری دوقلویی است؟
اگر در طی ۲ هفته اول سطح hCG بالاتری داشته باشید، احتمال اینکه دوقلو باردار باشید وجود دارد. البته بالا بودن عدد بتا به عنوان علائم بارداری دوقلو در هفته ششم یک نشانه قطعی نبوده و تشخیص بارداری دوقلو با انجام سونوگرافی واژن تا هفته هشتم بارداری قطعی می شود.

آیا حالت تهوع شدید نشانه دوقلو بودن جنین است؟
تهوع صبحگاهی شدید از سه ماهه اول بارداری شروع می شود و با سطوح بالاتر β-hCG همراه است. در زنانی که بارداری چند قلویی دارند احتمال بروز این بیماری و حالت تهوع و استفراغ، اغلب در مقایسه با زنانی که تک قلو باردار هستند، بسیار بیشتر است. در صورت بارداری دوقلویی حالت تهوع صبحگاهی ممکن است از نظر زمانی نیز طولانی تر باشد. با این حال، این علائم شدید و آزاردهنده ی بارداری به طور معمول در ابتدای سه ماهه دوم کم رنگ می شوند.

آیا بالا بودن فشار خون به تعداد جنین ها در رحم ربطی دارد؟
خانم هایی که دوقلو باردار هستند نیز ممکن است فشار خون بالا داشته باشند. در مراحل اولیه بارداری دوقلویی، فشار خون دیاستولیک به طور کلی کم است اما در مدت زمان طولانی تر (۲.۵ برابر) افزایش می یابد. همچنین، میزان افزایش فشار خون ناشی از بارداری (PIH) و عوارض مربوط به آن در بارداری های دو یا چند قلویی افزایش می یابد.

من در اوایل بارداری بیش از حد احساس خستگی می کنم چرا؟
از دیگر علائم بارداری دوقلویی در ماه اول خستگی بسیار زیاد است. رحم بزرگ، افزایش وزن بیش از حد، افزایش میزان نیاز تغذیه ای و انرژی اضافی مورد نیاز برای حمایت کردن از بارداری های دوقلویی ممکن است منجر به خستگی بیشتر مادر باردار شود.