سیستم ایمنی بیش فعال چیست؟

اگر با سیستم ایمنی بیش فعال زندگی می‌کنید، یعنی بدن شما نمی‌تواند تفاوت بین سلول‌های سالم و مهاجمان را تشخیص بدهد. ما به شما کمک می‌کنیم بفهمید سیستم ایمنی بیش فعال چیست؟

در این مقاله می‌خوانید:

• سیستم ایمنی ضعیف، سیستم ایمنی بیش فعال
• انواع مختلف اختلالات خودایمنی
• بیماری خودایمنی چیست؟
• انواع بیماری‌های خودایمنی
• علائم سیستم ایمنی بیش فعال چیست؟
• علل سیستم ایمنی بیش فعال و بیماری خودایمنی
• تشخیص و درمان سیستم ایمنی بیش فعال
• نکات و درمان‌های خانگی برای سیستم ایمنی بیش فعال

سیستم ایمنی ضعیف، سیستم ایمنی بیش فعال
سیستم ایمنی، بدن شما را از باکتری‌های مضر، میکروب‌ها، ویروس‌ها و هر نوع پاتوژنی که بتواند باعث آسیب به بدن شود محافظت می‌کند. سیستم ایمنی در واقع مثل یک گشت مرزی است که ارتشی از سلول‌ها را برای دفاع از بدن در برابر موجودات مضر می‌فرستد.
در سیستم ایمنی بیش فعال، یا در بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی بدن، پوست، مفاصل یا سایر قسمت‌های بدن را موجودات خارجی فرض می‌کند که باید از بین بروند.
وقتی سیستم ایمنی بیش از حد قدرتمند شود ، ممکن است همه چیزها خیلی بد پیش برود. مشکلات سیستم ایمنی را به عنوان نقص ایمنی، یا بیماری‌های خودایمنی تشخیص می‌دهند.
اگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، سیستم ایمنی در حضور ارگانیسم‌هایی که مضر هستند به اندازه کافی موثر عمل نمی‌کند. در حالی که بیماری‌های خودایمنی عود می‌کنند یا بهبود می‌یابند، کمبود ایمنی باقی می‌ماند و ممکن است با گذشت زمان بدتر شود.

بیشتر بخوانید: برای تقویت سیستم ایمنی نوزاد چه کنیم؟

انواع مختلف اختلالات خودایمنی
سیستم ایمنی بیش‌فعال ممکن است به چیزهای بی‌ضرر مثل گرد و غبار، غذاها یا گرده‌ها واکنش نشان دهد. مثلا آسم وضعیتی است که با سیستم ایمنی بیش فعال همراه است.
اگزما یک بیماری پوستی است که باعث خارش پوست شما می‌شود و علت آن آلرژن یا عوامل محیطی، مواد شیمیایی یا مواد غذایی ایجاد است.
تب یونجه هم به دلیل آلرژی فصلی ظاهر می‌شود. هم اگزما، هم تب یونجه با علائمی همراه هستند که ناشی از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن است.

بیماری خودایمنی چیست؟
در بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی پادتن‌هایی را علیه بافت‌های خود بدن تولید می‌کند.
این شرایط ممکن است به نارسایی اندام‌ها یا آسیب به بافت‌ها منجر شود. بیماری‌های خودایمنی ممکن است کل بدن را تحت تاثیر قرار بدهد ، یا فقط یک بیماری موضعی، یا سیستمیک باشد.

بیشتر بخوانید: درمان دیابت کودکان، نگران نباشند

انواع بیماری‌های خودایمنی
در ادامه، انواع بیماری‌های خودایمنی رایج را نام می‌بریم:

1- دیابت نوع یک
در دیابت نوع یک، بدن به اشتباه، سلول‌های بتای پانکراس را که سلول‌های تولیدکننده انسولین هستند، از بین می‌برد.

۲- آرتریت روماتوئید
در این بیماری در قسمت‌های مختلف بدن التهاب ایجاد می‌شود چون سیستم ایمنی به سلول‌های سالم حمله می‌کند . مفاصل دست، مچ دست و زانو بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. آرتریت روماتوئید معمولا در سنین 45 تا 60سالگی دیده می‌شود.

بیشتر بخوانید: روده اکوژن جنین، خطرات و عوارض آن

۳- آرتریت پسوریاتیک
این بیماری نوعی التهابی مزمن در نظر گرفته می‌شود و در برخی از افرادی که به پسوریازیس دچارند، وجود دارد. البته می‌تواند افراد بدون پسوریازیس را هم تحت تاثیر قرار بدهد.

4- مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)
ام اس، بر سیستم عصبی مرکزی از جمله مغز ، اعصاب بینایی، یا نخاع تأثیر می‎گذارد و پیام‌های بین مغز و بدن را کند یا مختل می‌کند.

۵- لوپوس اریتماتوز سیستمیک
لوپوس می‌تواند یک بیماری خفیف تا شدید باشد که به مشکلات قلبی منجر می‌شود.

6- بیماری التهابی روده
التهاب مزمن دستگاه گوارش ، علت این بیماری است. بیماری کرون و کولیت اولسراتیو دو شکل رایج بیمار التهابی روده هستند.

۷- بیماری آدیسون (نارسایی آدرنال)
این بیماری نادر، غدد فوق کلیوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مردان و زنان را به یک اندازه درگیر می‌کند. علائم آن بین 30 تا 50سالگی رخ می‌دهد.

8- بیماری گریوز
بیماری گریوز باعث پرکاری غده تیروئید می‌شود.

۹- سندرم شوگرن
این سندرم باعث ایجاد مشکلاتی در غدد بزاقی و اشک‌آور می شود که نتیجه آن کم‌آبی بدن است.


۱۰- بیماری هاشیموتو
بیماری هاشیموتو، نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید است. خانم‌ها هشت برابر بیشتر از مردان به این بیماری دچار می‌شوند. در این بیماری، سیستم ایمنی به تیروئید حمله و از تولید هورمون‌های کافی جلوگیری می‌کند.

11- بیماری سلیاک
در این بیماری اگر شما گلوتن مصرف کنید، به روده کوچک آسیب می‌خورد . گلوتن باعث ایجاد علائم و اختلال در جذب مواد مغذی می‌شود.

بیشتر بخوانید: روش تشخیصی بیماری سلیاک

۱۲- ویتیلیگو
باعث می‌شود که برخی از نواحی از پوست، رنگدانه از دست بدهد، نتیجه ایجاد لکه‌های پوستی روشن است. در ویتیلیگو، سیستم ایمنی فرد به سلول‌هایی که ملانین تولید می‌کنند، حمله می‌کند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی

علائم سیستم ایمنی بیش فعال چیست؟
هر یک از مشکلاتی که در بالا نام بردیم، علائم مخصوص به خود را دارند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

علائم آرتریت روماتوئید
علائم آرتریت روماتوئید عبارتند از:

• درد در بیش از یک مفصل
• سفتی در بیش از یک مفصل
• کاهش وزن
• تب
• خستگی یا ضعف

علائم مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)
علائم مولتیپل اسکلروزیس عبارتند از:

• مشکل در راه رفتن
• مشکلات کنترل مثانه
• بی‌حسی یا درد در بازوها، پاها، تنه یا صورت
• سرگیجه
• ضعف عضلانی بیشتر بخوانید: مشکلات مجاری ادراری زنان

علائم لوپوس
علائم لوپوس عبارتند از:

• درد و تورم مفاصل
• خستگی شدید
• سردرد
• راش‌هایی شبیه پروانه روی گونه‌ها و بینی
• کم‌خونی
• ریزش مو
• مشکلات لخته شدن خون

علائم بیماری التهابی روده
علائم بیماری التهابی روده عبارتند از:

• درد شکم
• گرفتگی
• کم‌خونی
• کاهش وزن
• اسهال بیشتر بخوانید: بیماری التهابی روده چه علائمی دارد؟ راه های پیشگیری آن چیست؟

علل سیستم ایمنی بیش فعال و بیماری خودایمنی
ژنتیک، عوامل محیطی مانند اشعه ماوراء بنفش و داروها از جمله عواملی هستند که باعث ایجاد خودایمنی می‌شوند. بیماری خودایمنی، ناشی از یک سیستم ایمنی بیش فعال است که در صورت عدم وجود ارگانیسم‌های خارجی مضر به سلول‌های طبیعی حمله می‌کند.
عوامل زیادی می‌توانند باعث بیماری خودایمنی شوند، علائم می‌توانند کاهش یابند، یا بدتر شوند، برطرف شوند و دوباره عود کنند.

در این بیماری مهم است که به سیگنال‌هایی که بدنتان به شما می‌دهد، توجه کنید. محرک‌هایی وجود دارد که می‌تواند علائم بیماری‌های خودایمنی یا سیستم ایمنی بیش فعال را بدتر کند.

تشخیص و درمان سیستم ایمنی بیش فعال
هیچ راه آسانی برای تشخیص اختلالات خودایمنی و تشخیص بیش فعالی سیستم ایمنی وجود ندارد. به این دلیل که علائم مختلف و در عین حال مشابهی وجود دارد، تشخیص این مشکل، یک چالش تلقی می‌شود.
پزشک شما تاریخچه پزشکی کامل، معاینه فیزیکی و آزمایش‌هایی را برای کمک به تشخیص در نظر می‌گیرد.
داروهایی برای کمک به کاهش علائم و کند کردن پیشرفت بیماری‌های خودایمنی و سیستم ایمنی بیش فعال وجود دارد.
در این بیماری مهم است که به سیگنال‌هایی که بدنتان به شما می‌دهد، توجه کنید. محرک‌هایی وجود دارد که می‌تواند علائم بیماری‌های خودایمنی یا سیستم ایمنی بیش فعال را بدتر کند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز آزمایشگاه

نکات و درمان‌های خانگی برای سیستم ایمنی بیش فعال
درست است که سیستم ایمنی بیش فعال، یک چالش سخت است و گاهی اوقات به سختی می‌توان با علائم آن مقابله کرد، اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید خودتان برای مدیریت آن انجام دهید.

• برای عدم ابتلا به بیماری خودایمنی بسیار مهم است که سیستم گوارشی سالم داشته باشید. اگر غذای هضم‌نشده، میکروب‌ها و سموم از روده خارج شوند، وارد جریان خون می‌شوند و التهاب را به وجود می‌آورند که می‌تواند باعث تحریک یا بدتر شدن هر وضعیت خودایمنی شود.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید و غذاهای التهاب‌آور را حذف کنید. گاهی پیشنهاد می‌شود که برخی از غذاها را به مدت ۳۰روز حذف کنید تا سموم احتمالی آن‌ها از بدن حذف شود. پس از ۳۰ روز از حذف آن‌ها، باید غذاها را یکی‌یکی به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا ببینید کدام‌یک از آن‌ها باعث التهاب می‌شوند.

  استرس خود را مدیریت و سبک زندگی‌تان را متعادل کنید. استرس بر سیستم ایمنی تاثیر منفی می‌گذارد.

• سموم دیگر ممکن است در محیط، آب و غذای شما باشند. مواد محرک موجود در محصولات مورد استفاده روزانه هم ممکن است منبع سموم باشند. بدن آنچه را که از طریق محصولات مراقبت از پوست و آرایشی یا خمیر دندان روی آن قرار می‌دهید جذب می‌کند. سعی کنید 30روز این سموم را حذف کنید که شامل محصولات مراقبت از پوست یا شامپو هم هست. مهم است که یاد بگیرید از موادی که محرک هستند اجتناب کنید.
• حتی ترکیبات خمیردندان هم ممکن است حاوی محرک‌هایی باشد که سیستم ایمنی بدن را به چالش بکشد.
• استرس خود را مدیریت و سبک زندگی‌تان را متعادل کنید. استرس بر سیستم ایمنی تاثیر منفی می‌گذارد. بیاموزید که چگونه کار کنید و از زندگی و در کنار خانواده بودن لذت ببرید.
• سیستم ایمنی خود را با سموم عاطفی و ذهنی، تحت فشار قرار ندهید. بیشتر بخوانید: چطور با خودمان مهربان باشیم؟

خلاصه
بیماری خودایمنی، ناشی از یک سیستم ایمنی بیش فعال است که در آن بدن به بافت‌ها و سلول‌های خود حمله می‌کند. ام‌اس، بیماری سلیاک، بیماری هاشیموتو و دیابت نوع یک، برخی از بیماری‌هایی هستند که در اثر سیستم ایمنی بیش فعال به وجود می‌آیند. هر یک از آن‌ها علائم مخصوص به خود را دارند.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.