هورمون ملاتونین و خواب

ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن ما وجود دارد. در شب، سطح ملاتونین ما افزایش می‌یابد و در طول روز به حالت عادی بازمی‌گردد. این اتفاق به کنترل نحوه و زمان خواب کمک می‌کند. در این مقاله با هورمون ملاتونین و خواب آشنا می‌شوید.
اگر مشکلات خواب مثل بی‌خوابی دارید، می‌توانید نسخه مصنوعی ملاتونین را برای دوره‌های کوتاه مصرف کنید. این نسخه مصنوعی، به منبع طبیعی ملاتونین بدن شما اضافه می‌شود، بنابراین سریع‌تر به خواب می‌روید و میزان از خواب بیدار شدن شما در طول شب کمتر می‌شود. همچنین ممکن است به علائم جت‌لگ کمک کند.
ملاتونین عمدتا برای درمان مشکلات کوتاه‌مدت خواب در افراد بالای ۵۵ سال استفاده می‌شود . البته گاهی اوقات می‌تواند توسط پزشک برای کمک به مشکلات خواب کودکان و نوجوانان هم تجویز شود.
به این موضوع دقت کنید که ملاتونین را فقط با نسخه می‌توانید تهیه کنید.

بیشتر بخوانید: دمر خواباندن نوزاد، چه خطری دارد؟

حقایق کلیدی درباره ملاتونین

حدود ۱ تا ۲ساعت طول می کشد تا ملاتونین اثر کند.
معمولا توصیه می‌شود به مدت 13هفته ملاتونین مصرف کنید، اما ممکن است لازم باشد برخی از افراد مدت بیشتری آن را مصرف کنند.
امکان دارد یک روز پس از مصرف ملاتونین دچار سردرد شوید، یا احساس خستگی ، بیماری یا تحریک‌پذیری داشته باشید.
نوشیدن الکل، یا سیگار کشیدن اثر ملاتونین را کاهش می‌دهد.
اگر ملاتونین را برای کمک به خواب مصرف می‌کنید، از هیچ نوع داروی گیاهی که ممکن است خواب را تحت تاثیر قرار بدهد، استفاده نکنید چون ممکن است بسیار خواب‌آلوده شوید.

اگر ملاتونین را برای کمک به خواب مصرف می‌کنید، از هیچ نوع داروی گیاهی که ممکن است خواب را تحت تاثیر قرار بدهد، استفاده نکنید چون ممکن است بسیار خواب‌آلوده شوید.

چه افرادی می‌توانند ملاتونین مصرف کنند؟

بزرگسالان بالای ۵۵سال می‌توانند ملاتونین مصرف کنند. در صورت توصیه پزشک، بزرگسالان کمتر از ۵۵سال و کودکانی که مشکلات خواب دارند هم می‌توانند ملاتونین مصرف کنند.

چه افرادی نمی‌توانند ملاتونین مصرف کنند؟

ملاتونین برای برخی افراد مناسب نیست. برای اطمینان از بی‌خطر بودن ملاتونین، این موارد را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید:

• اگر به ملاتونین، یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک دارید.
• اگر مشکلات کبدی، یا کلیوی دارید .
• اگر به آرتریت روماتوئید، مولتیپل اسکلروزیس، لوپوس، یا هر بیماری خودایمنی دیگر مبتلا هستید.

بیشتر بخوانید: نورپردازی اتاق نوزاد، بچه‌ها و چراغ خواب

نحوه و زمان مصرف ملاتونین

دوز ملاتونین به دلیل مصرف آن بستگی دارد. به هر دلیلی که ملاتونین مصرف می‌کنید، دستورالعمل‌های روی جعبه دارو را دنبال کنید .

دوز و تاثیرگذاری ملاتونین

ملاتونین معمولا به صورت قرص 2 میلی‌گرمی عرضه می‌شود که ملاتونین را در طول شب به تدریج بدن شما وارد می‌کند.

برای مشکلات بی‌خوابی در بزرگسالان

دوز معمول، یک قرص ۲ میلی‌گرمی است که باید 1 تا 2ساعت قبل از خواب مصرف شود .
گاهی اوقات پزشک توصیه می‌کند که ملاتونین را فقط 2 یا 3بار در هفته مصرف کنید تا ببینید که آیا در ابتدا خواب شما بهبود می‌یابد، یا نه.
برای درمان مشکلات کوتاه‌مدت خواب در بزرگسالان، ملاتونین باید حداکثر به مدت ۱۳هفته مصرف شود، اما ممکن است با توصیه پزشک مدت زمان بیشتری آن را مصرف کنید.

بیشتر بخوانید: اختلال خواب ریتم شبانه روزی

برای مشکلات طولانی‌مدت بی‌خوابی در بزرگسالان

شرایط مختلفی از جمله اختلال بیش‌فعالی کم‌توجهی ، فلج مغزی و سندرم خستگی مزمن ، می‌تواند بر خواب شما تاثیر منقی بگذارد. اگر مشکل خواب مرتبط با بیماری دارید، متخصص ممکن است ملاتونین طولانی‌مدت تجویز کند.
دوز شروع، یک قرص 2 میلی‌گرمی است که باید 30دقیقه تا 1ساعت قبل از خواب مصرف شود.
گاهی اوقات ممکن است بسته به اینکه چقدر ملاتونین چطور اثر می‌کند و عوارض جانبی آن، دوز به تدریج به ۲ تا ۳قرص قبل از خواب افزایش یابد.

برای مشکلات طولانی‌مدت خواب در کودکان و نوجوانان

درمان طولانی‌مدت برای کودکان و نوجوانان معمولا توسط متخصص تجویز می‌شود.
دوز شروع، یک قرص 2 میلی‌گرمی است که باید 30دقیقه تا 1ساعت قبل از خواب مصرف شود. ممکن است پزشک به تدریج دوز دارو را افزایش دهد.

برای درمان جت‌لگ در بزرگسالان

دوز معمول برای جت‌لگ، 3 میلی‌گرم است و باید آن به مدت پنج روز و یک وعده در روز مصرف کنید.
هنگامی که به مقصد رسیدید، اولین دوز را در زمان خواب معمولی خود مصرف کنید. ساعت مصرف قرص نباید قبل از ۸بعدازظهر یا بعد از ساعت ۴صبح باشد .
در صورت نیاز می‌توانید دوز دارو را تا دو قرص ۳‌میلی‌گرمی افزایش دهید.

بیشتر بخوانید: برندهای معروف سرویس خواب ایرانی کدام‌اند؟

نحوه مصرف ملاتونین

• بهتر است ملاتونین را با غذا مصرف کنید.
• قرص‌ها را به طور کامل ببلعید و آن‌ها را نصف، یا له نکنید.

اگر فراموش کردید آن را مصرف کنید

• اگر مصرف ملاتونین را هنگام خواب فراموش کردید، دوز فراموش‌شده را رها کنید و شب بعد آن را مصرف کنید .
• هرگز 2دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز یک دوز اضافی برای جبران یک دوز فراموش‌شده مصرف نکنید.

اگر بیش از حد مصرف کنید

• اگر 1 یا 2قرص ملاتونین اضافی مصرف کنید، بعید است که به شما آسیب برساند.
• اگر نیاز به مراجعه به پزشک دارید، بسته ملاتونین یا بروشور داخل آن را نزد پزشک ببرید.
• از کسی بخواهید که با شما به بیمارستان بیاید چون ممکن است در راه احساس خواب‌آلودگی کنید. خودتان رانندگی نکنید.

  بیشتر بخوانید: علت به هم خوردن هورمون ها

مصرف ملاتونین با سایر داروها و مکمل های گیاهی

برخی از داروها و ملاتونین می‌توانند بر یکدیگر تاثیر بگذارند و خطر عوارض جانبی را افزایش دهند.
بسیاری از داروها ممکن است اثرات خواب‌آور ملاتونین را افزایش، یا کاهش دهند. بنابراین درباره داروهای مصرفی خود به پزشک اطلاع دهید.

عوارض جانبی رایج ملاتونین

ملاتونین عوارض جانبی رایج زیادی ندارد، اما ممکن است این علائم را تجربه کنید:

• احساس خواب‌آلودگی، یا خستگی در طول روز
• سردرد
• معده‌درد
• احساس تهوع
• احساس سرگیجه
• احساس تحریک‌پذیری یا بی‌قراری
• دهان خشک
• پوست خشک، یا خارش‌ناک
• درد در بازوها، یا پاها
• رویاهای عجیب، یا تعریق شبانه

  بیشتر بخوانید: ویتامین دی برای زنان، فوایدش چیست؟

عوارض جانبی جدی

عوارض جانبی جدی ملاتونین بسیار نادر است. اگر احساس ضعف، یا ناراحتی کردید با پزشک خود مشورت کنید چون می‌تواند نشانه افسردگی باشد.
در صورت بروز این موارد هم با پزشک مشورت کنید:

• تغییرات در بینایی مانند تاری دید
• احساس ضعف، یا بیهوشی
• احساس گیجی، یا سرگیجه
• هر گونه خونریزی که متوقف نمی‌شود، کبودی بدون دلیل یا خون در ادرار

  پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی

واکنش آلرژیک جدی

در موارد نادر، ممکن است واکنش آلرژیک جدی به ملاتونین ایجاد شود.

ملاتونین و بارداری

ملاتونین معمولا در دوران بارداری توصیه نمی‌شود چون اطلاعات کمی در مورد تاثیر آن بر نوزادان وجود دارد.

اگر دوز ملاتونین کم باشد، بعید است عوارض جانبی ایجاد کند. با این حال، اگر برای مدت طولانی‌تری مصرف شود، ممکن است کودک را خواب‌آلوده کند.

اگر حین مصرف ملاتونین باردار شدید، با پزشک خود مشورت کنید.

ملاتونین و شیردهی

اگر پزشک سلامت نوزاد شما را تایید می‌کند، می‌توانید در دوران شیردهی، ملاتونین مصرف کنید.
شیر مادر به طور طبیعی، حاوی ملاتونین است ، اما وقتی ملاتونین مصنوعی را مصرف می‌کنید، معلوم نیست چه مقدار از آن وارد شیر می‌شود. اگر دوز ملاتونین کم باشد، بعید است عوارض جانبی ایجاد کند. با این حال، اگر برای مدت طولانی‌تری مصرف شود، ممکن است کودک را خواب‌آلوده کند .
وقتی ملاتونین مصرف می‌کنید، با کودک در رختخواب مشترک نخوابید.
اگر هم متوجه شدید که کودکتان به طور غیرمعمول خواب‌آلوده به نظر می‌رسد، مثل همیشه خوب غذا نمی‌خورد، یا اگر نگرانی دیگری در مورد کودک دارید، در اسرع وقت با پزشک، ماما، یا داروساز مشورت کنید.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص زنان و زایمان

ملاتونین و باروری

شواهدی وجود ندارد که نشان دهد مصرف ملاتونین باروری را در مردان یا زنان کاهش می‌دهد.
اگر قصد بارداری دارید برای مصرف ملاتونین با یک داروساز یا پزشک مشورت کنید.

خلاصه

ملاتونین، هورمون تنظیم‌کننده خواب است که اگر مشکلات بی‌خوابی داشته باشید، پزشک نوع مصنوعی آن را برایتان تجویز می‌کند. اگر همزمان با ملاتونین داروی دیگری مصرف می‌کنید پزشک را در جریان قرار بدهید چون ممکن است ملاتونین با برخی داروها تداخل داشته باشد.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.