اهمیت بهداشت در دوران بارداری

بارداری دوران سرنوشت‌سازی برای جنین است، زیرا اگر مادر در این دوره به اصول تغذیه‌ای و بهداشتی توجه کند، سلامت جنین تضمین می‌شود.

خراسان نیوز: بارداری دوران سرنوشت سازی برای جنین است زیرا اگر مادر در این دوره به اصول تغذیه ای و بهداشتی توجه کند، سلامت جنین- صرف نظر از مسائل ژنتیکی- تا حد زیادی تضمین می شود.

از طرفی اگر مادر دوره بارداری خوبی را پشت سر بگذارد، پس از تولد نوزاد دوران شیردهی مناسبی خواهد داشت و تجربه خوبی برای بارداری های بعدی کسب خواهد کرد.

به دلیل اهمیت بهداشت دوران بارداری با دکتر ملیحه تبرایی متخصص طب سنتی در این زمینه گفت و گویی کرده ایم و دیدگاه وی را جویا شدیم.

در ادامه مطلب بایدها و نبایدهای بارداری از دیدگاه طب سنتی بررسی می شود.

وی می گوید: در طب سنتی مصرف بعضی از خوراکی ها به مادران باردار توصیه می شود از جمله سیب، انار و مویز. درباره سیب گفته می شود که محافظ جنین است و حالت تهوع دوران بارداری را کاهش می دهد به ویژه مصرف رب آن.

به طور معمول به مادران باردار توصیه می شود از مصرف غذاهای سنگین و بسیار مرطوب و دیر هضم بپرهیزند. در طب جدید این نکته یادآوری شده است که در زمان بارداری حرکات دستگاه گوارش و قدرت هضم کاهش می یابد و حرکت مواد غذایی از دستگاه گوارش کند می شود از این رو باید غذاهایی مصرف کرد که هضم آسانی دارد. در طب سنتی نیز بر این موضوع تأکید شده است و مصرف غذاهای زود هضم مانند گوشت بره جوان، نان برشته و... توصیه می شود.

از طرفی بهتر است مصرف خوراکی های قاعده آور مانند نخود، لوبیا، کنجد و کرفس محدود شود. اجابت مزاج در دوران بارداری نیز از موارد توجه در طب سنتی است.

در واقع به دلیل نزدیکی رحم به روده ها، عملکرد مناسب سیستم گوارشی در این دوره اهمیت می یابد زیرا از این طریق سموم بدن دفع می شود. بنابراین مادر باردار باید لینت مزاج داشته باشد.

برای این امر باید توجه مادران باردار را به این نکته جلب کرد که نباید از هر نوع ملین حتی ملین های گیاهی استفاده کند زیرا مصرف بعضی از ملین ها باعث سقط می شود.

باید دانست که مصرف داروها حتی داروهای گیاهی نیز باید تحت نظر پزشک باشد.از بهترین ملین ها می توان به گل سرخ اشاره کرد که علاوه بر نداشتن عوارض، در حفظ و رشد جنین موثر است.

از گل سرخ می توان به شکل مربا یا گل قند استفاده کرد. همچنین می توان گلبرگ های آن را به شکل خوراکی یا دمنوش میل کرد.در این دوران باید از مصرف غذاهای بسیار سرد و بسیار گرم پرهیز کرد؛ چه موادی که سردی بالفعل دارد مانند آب یخ و چه سردی بالقوه دارد یعنی مزاج ماده غذایی سرد است. مادر باردار باید از غذاهای متعادل استفاده کند.

به عنوان مثال در طب سنتی مصرف فلفل، مواد غذایی تلخ و تند برای این دوران تجویز نمی شود.

از مصرف آب و مایعات وسط غذا و دو ساعت بعد از صرف غذا نیز باید پرهیز کرد.وی می افزاید: مادران باردار باید از فعالیت های سنگین بدنی و حالت جهش و پرش بپرهیزند. البته میزان فعالیت زن باردار به وضعیت جسمی وی قبل از بارداری بستگی دارد.

اگر مادر قبلاً ورزش می کرده است می تواند فعالیت خود را ادامه دهد به شرطی که ورزش سنگین و شدید نباشد و به جنین وی ضربه ای وارد نشود. در طب سنتی پیاده روی برای خانم های باردار توصیه می شود حتی یکی از راهکارهای رفع حالت تهوع و استفراغ، پیاده روی است. ورزش های آبی نیز مفید است.

طب سنتی نشستن در لگن آب حاوی گیاهان خاص را در ماه های آخر بارداری توصیه می کند تا زایمان راحت تر باشد. حتی توصیه می شود زن باردار نزدیک وضع حمل بیشتر استحمام کند.

این متخصص در بخش دیگری از سخنان خود درباره ویار دوران بارداری نیز توضیحاتی می دهد و می گوید: گفته می شود که ویار دوران بارداری در واقع دفع فضولات بدن است و تا جایی که مشکلی ایجاد نکند نباید جلوی آن گرفته شود. اما اگر شدید و طولانی و امکان سقط وجود داشته باشد توصیه هایی شده است از جمله مصرف رب سیب، به، زنجبیل به شکلی که مصرف آن ضرری نداشته باشد.

ماساژ دست و پا، گرم نگه داشتن زیر دنده ها با پارچه لطیف از جمله توصیه های طب سنتی برای زنان باردار است.از نظر طب سنتی رشد جنین در دمای مناسب (گرما) انجام می شود. از آنجا که جنین در حال رشد است مادر باردار باید پهلوهای خود را گرم نگه دارد.

وی افزود: در موارد خاص اگر مادر دچار فشار خون شود و حتی صورت و دست های وی ورم کند، باید معاینه و پروتئین ادرار وی اندازه گیری شود. اگر مادر مشکلی نداشته باشد این ورم ها جزو ورم های شایع در دوران بارداری محسوب می شود.

مالیدن آب نمک به اندام متورم و ضماد بعضی گیاهان مفید است.به بهداشت و نظافت پوست و مو نیز در این دوران باید توجه شود. از آن جا که ممکن است ترشحات زنانه افزایش یابد نیاز به نظافت بیشتر است.

همچنین توصیه می شود از لباس های نخی و گشاد استفاده شود. اگر قرار است که زن باردار سفر کند، نباید مدت طولانی بنشیند و بی حرکت باشد بلکه هر دو ساعت یک بار باید از خودرو پیاده شود و چند قدمی راه برود.

در این زمینه بهترین زمان سه ماهه دوم یعنی از ماه چهارم تا ششم است و در مواردی که خانم لکه بینی و یا احتمال سقط دارد بهتر است مسافرت نکند.

در طب سنتی تأکید می شود که خانم باردار و شیرده نباید هم و غمی داشته باشد. زیرا موادی که در شرایط عصبانیت و غم و اندوه در خون آزاد می شود بر جنین موثر است حتی شادی و هیجان بیش از حد نیز توصیه نشده است همان طور که در زمینه تغذیه توصیه به رعایت تعادل است در بروز احساسات و عواطف نیز باید متعادل بود. در این زمینه بر مشاهده مناظر زیبا و طبیعت تأکید شده است.