۵۳۰۹۹
۸ نظر
۲۷۸۱۰۸
۸ نظر
۲۷۸۱۰۸
پ

کمبود ویتامین D در دوران بارداری

در زنان بارداری که کمبود ویتامین D دارند، احتمال مسمومیت بارداری، زایمان سخت و اختلال‎های تنفسی نوزاد تا حدی افزایش می‎یابد.

خانم های بارداری که ویزیت های منظم دارند و مرتب از مراقبت های پزشکی برخوردار می شوند، بیشتر مولتی ویتامین مصرف می کنند و مراقبت تغذیه شان هستند اما بسیاری از خانم های باردار گمان نمی کنند دچار کمبود ویتامین D باشند و توجیه شان این است که مولتی ویتامین در بسیاری موارد کل نیاز خانم به ویتامین D را تامین نمی کند.
کمبود ویتامین D در ایجاد یا تشدید بیماری قند خون، نقش دارد. کمبود این ویتامین با خستگی، ضعف، ریزش مو، عفونت­های مکرر، درد استخوانی، افسردگی و ... نمایان می شود.
در مورد کمبود ویتامین D و میزان شیوع آن در جامعه زیاد شنیده اید. با دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و دانشیار انستیتو تحقیقات تغذیه کشور درباره همین موضوع گفت و گو کردیم.
کمبود ویتامین D در دوران بارداری

کمبود ویتامین D در کشور ما بین خانم های باردار هم مساله ای شایع است؟
تقسیم بندی که برای ویتامین D شده؛ حالت کفایت، عدم کفایت (کمبود حاشیه ای) و کمبود است و آنچه برای متخصص تغذیه مهم است؛ حالت عدم کفایت و کمبود است. متاسفانه بیشتر زنان و کودکان در کشور ما در این 2 حالت قرار دارند.

دلیل آن مشخص شده است؟
بله، راه اصلی دریافت ویتامین D مواجهه با نور مستقیم آفتاب است. هر چیزی که در این میان حائل شود، کفایت ساخت درونی ویتامین D را کم می کند؛ شیشه، کرم ضد آفتاب ، ابر و آلودگی هوا حائل محسوب می شوند.
علاوه بر اینها، معمولا خانم های باردار یا از خانه خارج نمی شوند یا بیشتر سوار بر اتومبیل هستند یا از اماکن مسقف رد می شوند. خانم های کارمند نیز در ساعت هایی که نور آفتاب خوب است، زیر سقف هستند و کمتر در مواجه با نور آفتاب قرار می گیرند.

تنها راه دریافت ویتامین D نور آفتاب است؟
ویتامین D منبع خارج چندانی ندارد. میزان ویتامین D موجود در مواد غذایی یا بسیار ناچیز است یا از سهم آن در سفره ایرانی ها کاسته شده است. مثلا روغن جگر ماهی یا ماهی های چرب منبع خوب ویتامین D هستند.
شهرنشینان، ماهی های کم چرب مثل قزل آلا و سفید را بیشتر می پسندند که ویتامین D ندارند و مصرف ماهی های چرب که سرشار از این ویتامین هستند، فقط میان جنوبی ها رایج است. غیر از اینها زرده تخم مرغ یا قارچ ویتامین D دارد اما میزان آن بسیار ناچیز است و غلظت خونی ویتامین D را بالا نمی برد.

پس چه می توان کرد؟
۲ راهکار باقی می ماند که خاص ایران نیست و در تمام دنیا اجرا می شود؛ اول، غنی سازی با ویتامین D و دوم، مکمل یاری در زیر گروه های سنی خاصی که کمبود ویتامین D دارند.

پس خانم باردار باید مکمل ویتامین D مصرف کند!
بله، تغییرات فیزیولوژیک دوران بارداری مثل افزایش جریان و حجم خون به نوعی باعث کاهش غلظت مواد حیاتی مثل ویتامین D در بدن می شود.
کمبود ویتامین D در دوران بارداری

این کمبود چه عوارضی در پی دارد؟
مطالعات در خور توجهی در دنیا در مورد پیامدهای کمبود ویتامین D در زنان باردار انجام شده و نتایج آن نشان داده در زنانی که کمبود ویتامین D دارند، احتمال مسمومیت بارداری ، زایمان سخت، اختلال های تنفسی نوزاد و... به درجات و مقادیری افزایش می یابد.
البته اگر خانم بارداری کمبود ویتامین D نداشته باشد، به این معنا نیست که به این بیماری ها مبتلا نمی شود اما در افرادی که عدم کفایت و کمبود ویتامین D دارند، احتمال بروز عوارض بیشتر است.
کمبود ویتامین D و درد زایمان
زنان اغلب در دوران بارداری با کمبود ویتامین D مواجه هستند و به همین دلیل هنگام زایمان درد بیشتری را تجربه می کنند.
نتایج یک بررسی‌ جدید نشان داد کمبود ویتامین D می‌تواند زایمان زنان را با درد بیشتری همراه کند. کمبود ویتامین D در طول بارداری به خصوص در زنانی که از رژیم‌های غذایی نامناسب استفاده می‌کنند و کمتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، شایع است.
کمبود ویتامین D در اوایل بارداری و نوزادان کم وزن
پژوهشگران اعلام کرده اند، زنانی که در اوایل بارداری خود مبتلا به کمبود ویتامین D هستند، خطر بیشتری برای تولد نوزادان کم وزن خواهند داشت.
در این مطالعه پژوهشگران دانشگاه پیتزبورگ به بررسی رابطه سطح ویتامین D خون مادران و وزن هنگام تولد نوزادان پرداختند.
نتایج این بررسی نشان داد که کمبود ویتامین D در سه ماهه اول بارداری خطر محدودیت رشد جنینی را دو برابر خواهد کرد. نوزادان مادرانی که میزان ویتامین D خون آنها در 26 هفته اول بارداری، کمتر از nmol/L 5/37 باشد، نسبت به سایر نوزادان 46 گرم وزن کمتری هنگام تولد دارند.
همچنین احتمال تولد نوزادانی با وزن کمتر از صدک 10 در مادرانی که در سه ماه اول بارداری کمبود ویتامین D داشتند، دو برابر بیشتر از سایر نوزادان بود. این نوزادان 10-5% بیشتر در معرض خطر مرگ و میر در ماه اول زندگی خود بوده و خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی، فشارخون بالا و دیابت نوع 2 دارند.
پژوهشگران این مطالعه عنوان کردند کمبود ویتامین D در زنان باردار با افزایش جذب کلسیم در آنها و در نتیجه کاهش رشد استخوانی در جنین همراه خواهد بود، هم چنین این امر می تواند منجر به کاهش هورمون های ضروری برای تولید گلوکز و اسیدهای چرب که برای تامین انرژی جنین لازمند، گردد.
مقادیر کافی ویتامین D در دوران بارداری برای رشد مغز نوزاد ضروری است
مطالعات حاکی از این است، نوزادانی که مادران آنها مقادیر کافی از ویتامین D را مصرف می‌کنند از لحاظ ذهنی سالم‌تر هستند.
کمبود ویتامین D در دوران بارداری می‌تواند مانع رشد مغز نوزادان و مهارت‌های ذهنی و حرکتی آنها شود.
محققان همچنین دریافتند میزان مصرف این ویتامین باید به حد کافی باشد؛ زیرا که استفاده زیاد آن‌هم برای بدن مضر است.
تحقیقات قبلی نشان داده است میزان کافی ویتامین D در دوران بارداری با اختلال زبان کودکان در ارتباط است.
با وجود این بررسی‌ها کارشناسان هنوز هم بر سر میزان دریافتی ویتامین D در زنان باردار اختلاف نظر دارند.محققان اظهار کردند: ۲۰ درصد از زنان دچار کمبود ویتامین D هستند.
این مطالعه نشان داد بین کمبود ویتامین D در دوران بارداری و رشد مغز نوزادان ارتباط وجود دارد.
کمبود ویتامین D در دوران بارداری

تأثیر کمبود ویتامین D در سقط‌ مکرر جنین
پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران با بررسی اثرات کمبود ویتامین D در سقط‌های مکرر جنین دریافتند تفاوتی میان افراد مبتلا به سقط‌های خود به خودی با مادرانی که دارای وضعیت طبیعی هستند به لحاظ متابولیت و جواب‌دهی سلول‌ها به ویتامین D وجود ندارد.
دکتر توکلی مجری طرح با بیان این که این پژوهش در قالب رساله دکتری تخصصی ایمونولوژی اجرایی شده است، گفت: این طرح با عنوان "آنالیز متابولیسم ویتامین D و اثرات ایمونومدولاتوری آن در زنان مبتلا به سقط مکرر خود به خودی در دانشگاه علوم پزشکی تهران اجرایی شد.
این محقق ادامه داد: با توجه به اهمیت ویتامین D در تنظیم سیستم ایمنی، با این پیش فرض که افرادی که دچار سقط‌های مکرر خود به خودی هستند، احتمالا با کمبود ویتامین D مواجه هستند.
وی با تاکید بر این که ویتامین D در بخش اندومتر (لایه داخلی رحم) تولید می‌شود، اضافه کرد: آنالیزهای این تحقیقات بر سه مورد متمرکز است که از آن جمله می‌توان به بررسی مشکلات بدن مادر به لحاظ تولید ویتامین D در فرم فعال اشاره کرد.
توکلی نحوه متابولیت ویتامین D را از دیگر موارد آنالیز در این تحقیق نام برد و ادامه داد: تولید ویتامین D در درون سلول‌ها صورت می‌گیرد که ممکن است سلول‌ها پاسخ مثبتی به ویتامین D از خود نشان ندهند و از این رو این مطالعات صورت گرفت.
این محقق دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نتایج به دست آمده از این آنالیز، خاطر نشان کرد: نتایج تحقیقات ما نشان داد که تفاوتی میان افراد مبتلا به سقط‌های خود به خودی با مادرانی که دارای وضعیت طبیعی هستند به لحاظ متابولیت و جوابدهی سلول‌ها به ویتامین D و همچنین تولید این ویتامین وجود ندارد.
وی اضافه کرد: با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، ادامه این مطالعات در خصوص بررسی سایر عوامل سقط جنین در حال اجراست.
برای آغاز مکمل یاری به ارزیابی نیاز است یا هر کسی می تواند مکمل بخورد؟
اگر خانمی سابقه مصرف مکمل و قرار گرفتن در آفتاب را ندارد، به احتمال زیاد کمبود ویتامین D دارد. در این شرایط دیگر نیازی به ارزیابی نیست و می توان از دوزهای ایمن ولی موثر ویتامین D استفاده کرد و در بارداری ادامه داد.

نوزادان چطور؟ به مکمل یاری با ویتامین D نیاز دارند؟
نه، اگر خانم بارداری سطح کفایت ویتامین D داشته باشد، یعنی شیر او هم از نظر ویتامین D غنی است و نوزاد به دریافت مکمل ویتامین D نیازی ندارد.

برای خانم هایی که باردارند و به قند خون یا فشار خون مبتلا هستند، مصرف این مکمل تداخلی با سایر داروها ایجاد نمی کند؟
کمبود ویتامین D در ایجاد یا تشدید بیماری قند خون نقش دارد و بهبود وضعیت ویتامین D به پیشگیری و درمان این بیماری ها هم کمک می کند. حتی در بیماری های مربوط به گرفتگی عروق ویتامین D تا حدودی کمک کننده است، اما اینکه چه دوزی مصرف شود، باید زیر نظر پزشک باشند.
مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
کمبود ویتامین دی ، قبل از بارداری نیز تبعات و اثراتی دارد که در این مطلب به آن اشاره می‌کنیم:
ناباروری یکی از اختلالات پیچیده است که شیوعی بین ۱۵-۲۰درصد در بین افراد در سنین باروری دارد و بر اساس آمار، از هر پنج زوج ایرانی که در سنین باروری قرار دارند یک زوج نابارور است!
برخی بیماری ها و مشکلات باعث ایجاد این اختلال می شوند؛ در مطالعات اخیر صورت گرفته در دنیا، کمبود "ویتامین دی" می‌تواند بر افزایش ریسک این بیماری ها و در نتیجه شانس باروری اثرگذار باشد.
ویتامین دی یکی از ویتامین های محلول در چربی است که 80 تا 90 درصد آن از نور خورشید و مابقی از طریق منابعی چون برخی ماهی های چرب ( سالمون و ساردین)، میگو، روغن جگر ماهی، تخم مرغ و به میزان کمی از قارچ های خوراکی به بدن میرسد.
عواملی نظیر داشتن رنگ پوست تیره، ژنتیک و مواجهه کم با آفتاب و مصرف کم منابع غنی از ویتامین دی باعث بروز کمبود این ویتامین در بدن می شود.

علائم کمبود ویتامین D
علائم کمبود ویتامین D با خستگی، ضعف، ریزش مو، عفونت­های مکرر، درد استخوانی، افسردگی و ... نمایان می شود.
کمبود ویتامین دی به حالتی اطلاق می‌شود که در آن سطح سرمی ویتامین دی کمتر از 20 نانوگرم در میلی لیتر باشد و این سطح سرمی با آزمایش خون مشخص می شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک PCO ، فیبروم رحمی، اندومتریوز و نارسایی زودرس تخمدان از شایع ترین مشکلات زنان در سنین باروری هستند که با تاثیر بر عملکرد هورمون ها و اندام های تولید‌مثلی روی قدرت باروری اثر می گذارند.
مطالعات اخیرا به تاثیر ویتامین دی بر این بیماری ها پرداخته‌اند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک
PCOS شایع‌ترین اختلال غدد درون‌ریز زنان است که شیوع آن در زنان در سن باروری ۵-۱۰ درصد است.
PCOS با افزایش ترشح آندروژن از تخمدان و علائمی مانند رشد موهای زائد و مردانه (هیرسوتیسم)، جوش(آکنه) و یا ریزش موی مردانه (آلوپسی)، بی‌نظمی قاعدگی و تخمدان‌های پلی کیستیک مشخص می‌شود.
علاوه بر این، مقاومت به انسولین در زنان مبتلا به PCOS رایج است که در نتیجه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد.
مطالعات نشان داده کمبود ویتامین دی در زنان مبتلا به این بیماری شایع تر است و علاوه بر آن مصرف ویتامین دی خطر مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهد.
بنابراین مصرف منابع و مکمل‌های ویتامین دی با تجویز متخصص تغذیه در کاهش خطر ابتلا به این سندرم و دیابت نوع دو توصیه می‌شود.

کمبود ویتامین D در دوران بارداری
فیبروم رحمی
لومیوم رحمی یا فیبروم رحمی شایع­ترین تومور خوش‌خیم لگنی است که شیوع آن در زنان در سنین باروری ۲۵ درصد است.
برخی مطالعات نشان داده اند غلظت‌های پایین‌تر ویتامین D در زنان مبتلا به این بیماری متداول تر است و خطر بروز فیبروم در زنان با کمبود ویتامین دی 4. 2 برابر بیشتر از سایرین است.

آندومتریوز (Endometriosis)
آندومتریوز یک بیماری التهابی وابسته به استروژن و از دیگر بیماری‌های مزمن زنان است که ۱۰ - ۵ درصد زنان در سن باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
زنان مبتلا از علائمی مانند دردهای شکمی و لگنی، قاعدگی دردناک ، کمردرد و دیس پارونی (درد زیاد به هنگام رابطه جنسی) رنج می‌برند.
رعایت رژیم غذایی مناسب، رسیدن به وزن ایده آل و مصرف ویتامین دی می تواند باعث کاهش خطر بروز این بیماری شود اما باید توجه داشت که دوز مصرفی ویتامین دی در این بیماری نباید بیشتر از حد نرمال باشد.

نارسایی زودرس تخمدان
نارسایی زودرس تخمدان اختلالی است که در زنان پیش از ۴۰ سالگی دیده می‌شود؛ این افراد ممکن است اصلا تجربه قاعدگی نداشته باشند یا اگر هم قاعدگی را تجربه کرده‌اند، قبل از سن ۴۰ سالگی قاعدگی آنها قطع شده است.
در این بیماری سطح هورمون آنتی مولرین (AMH) پایین می آید؛ این هورمون یکی از مهم ترین شاخص های ذخیره ی تخمدان و نشان‌دهنده قدرت باروری زنان است.
مطالعات اخیر نشان داده اند که ویتامین دی در بیان ژن آنتی مولرین هورمون (AMH) نقش دارد و بنابراین زنانی که میزان کافی ویتامین دی را مصرف می‌کنند شانس بیشتری برای افزایش ذخایر تخمدانی خود دارند و در نتیجه از قدرت باروری بالاتری برخوردارند.
مطالعات روی موش های صحرایی نیز ثابت کرده است که ویتامین دی روی میزان تحرک اسپرم ها و کیفیت مایع منی اثرگذار است.
نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که مصرف خودسرانه و بیش از حد ویتامین دی نیز باعث بروز علائم مسمومیت با این ویتامین می شود و بنابراین تشخیص کمبود این ویتامین و تجویز مکمل و رژیم های غذایی مناسب هر فرد باید توسط متخصص تغذیه انجام شود.
کمبود ویتامین D در دوران بارداری
پ

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

مشاوره ویدیویی

    • اخبار داغ
    • جدیدترین
    • پربیننده ترین
    • گوناگون
    • مطالب مرتبط

    نظر کاربران

    • شادی
      درباره کمبود ویتامین D در دوران بارداری

      باسلام من قرص ویتامین d3 با دز 50000 به مدت 14 روز مصرف کردم اونم تو ماه پنجم بارداری خیلی نگرانم اگه میشه راهنماییم کنین

      پاسخ ها

      • مدیر پایگاه



        سلام و ممنون از توجهتون

        برای طرح سوال و گرفتن پاسخ فقط از لینک زیر استفاده کنید

        https://moshavere.niniban.com/

    • سمانه
      درباره کمبود ویتامین D در دوران بارداری

      سلام و خسته نباشيد من هفته هفتم بارداري هستم و دكتر واسم ويتامين d3 كه 1000 واحدي است روزي يكي تجويز كردند آيا مشكلي واسه جنين نداره؟ با تشكر

      پاسخ ها

      • مدیر پایگاه

        سلام و ممنون از توجهتون
        برای طرح سوال و گرفتن پاسخ فقط از لینک زیر استفاده کنید
        https://moshavere.niniban.com

      • سولماز

        سلام جوابی برای سوال شما دکتر دادن؟

    • بدون نام
      درباره کمبود ویتامین D در دوران بارداری

      سلام ببخشید من هفته پنجم بارداریم و دکتر برام ویتامینD3 دوز1000 داده و گفته شبی یکی استفاده شود.ضرر نداره؟

      پاسخ ها

      • مدیر پایگاه

        سلام و ممنون از توجهتون

        برای طرح سوال و گرفتن پاسخ فقط از لینک
        زیر استفاده کنید

        https://moshavere.niniban.com/

    • Mlh
      درباره کمبود ویتامین D در دوران بارداری

      دوستان عزیز د 1000 واحدی روزی یکی مصرف میشه 50000 واحدیش باید ماهی یکی مصرف بشه، چون ویتامین د ذخیره میشه در بدن و به میزان متناسب جذب بدن میشه، همون 50000 رو ماهی یکی مصرف کنید البته در صورت انجام ازمایش و تشخیص میزان کمبود ویتامین د، چون ی سری افراد سطح میتامینشون خیلی پایینه یا باید امپول بزنن یا باید قرص 50هزار رو در ماه های اول بیشتر از یکی استفاده کنن، پس حتما اول ازمایش بدید بعد طبق نظر پزشک مصرف کنید.

    برای ارسال نظر کلیک کنید

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «نی نی بان» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.