دلیل حاملگی خارج از رحم، چه چیزی است؟

بارداری خارج از رحم یکی از مشکلات شایع در بین خانم‌ها است که به دلیل شباهت با عادت ماهیانه ممکن است آنها را دچار اشتباه کند. در حالی که تشخیص به موقع این اتفاق می‌تواند جان مادر را نجات دهد.

به همین بهانه از دکتر فاطمه سمامی، جراح و متخصص زنان و زایمان، دارای برد تخصصی با مدرک لاپاروسکوپی، هیستروسکوپی و آمیزش درمانی، درباره باردری خارج از رحم و عوامل بروز آن پرسیدیم.

دکتر سمامی، درباره بارداری خارج از رحم می‌گوید: بارداری طبیعی در داخل بافت رحم صورت می‌گیرد و جفت و جنین در بافت رحم لانه‌گزینی می‌کنند. زمانی که بارداری در خارج از لوله رحم اتفاق بیفتد، به آن بارداری خارج از رحم می‌گویند. بارداری موفق باید در داخل رحم صورت بگیرد.

گاهی خانم‌هایی با بارداری خارج از رحمی و یا خانم‌هایی که نازایی دارند و بعد از مدت‌ها باردار شد‌ه‌اند، به ما مراجعه می‌کنند و می‌پرسند نمی‌شود همین جنین خارج از رحم را نگه داریم؟

پاسخ ما منفی است چون فقط بارداری داخل رحمی را می‌توانیم حفظ کنیم. بارداری‌های خارج از رحم می‌توانند در داخل لوله رحم،‌تخمدان و یا حتی در داخل شکم اتفاق بیفتند.

تخمک داخل تخمدان است و در آنجا لقاح صورت می‌گیرد و برای اینکه بارداری اتفاق بیفتد، جنین باید بعد از تشکیل شدن، از لوله رحم عبور کند و وارد رحم شود. بر همین اساس دکتر سمامی می‌گوید: اگر مسیر لوله رحم در هر جایی دچار مشکل شود و جنین حرکت نکند، بارداری خارج از رحم پیش می‌آید.

اگر جنین در تخمدان بماند بارداری خارج از رحم تخمدانی پیش می‌آید و اگر جنین در لوله رحم بماند، بارداری خارج از رحمی لوله‌ای اتفاق می‌افتد. شایع‌ترین بارداری خارج از رحمی، همان بارداری خارج از رحمی لوله‌ای است.

علت بروز بارداری خارج از رحمی این است که بعضی اوقات جنین تشکیل شده، جنین با‌کفایتی نیست. اما در بیشتر اوقات، لوله رحم کارایی ندارد و حرکتش خوب نیست یعنی جنین را در لوله تکان نمی‌دهد.

دکتر سمامی با بیان اینکه سابقه عفونت‌های رحمی بسیار مهم است و شاید همان عفونت باعث شود که لوله رحم عفونت کند، توضیح می‌دهد: در نتیجه عفونت‌های قبلی، پرز‌های لوله رحم که باید جنین را حرکت دهند،‌کارشان را خوب انجام نمی‌دهند و لوله رحم خوب کار نمی‌کند.

همچنین خانم‌هایی که قرص‌های ضد بارداری اورژانسی استفاده می‌کنند و یا با وجود خوردن قرص‌های ضد بارداری، باردار می‌شوند، در بیشتر اوقات بارداری‌شان خارج از رحم اتفاق می‌افتد. خانم‌هایی هم که آی یو دی دارند و با وجود آن باردار می‌شوند، احتمال اینکه بارداری خارج از رحمی داشته باشند زیاد است.

البته آی یو دی دلیل بارداری خانم‌ها نیست بلکه ممکن است این خانم از همان مواردی باشد که با وجود آی یو دی باردار شده و بارداری او هم خارج از رحمی از آب در آمده است. یکی دیگر از عوامل بارداری خارج از رحمی جراحی‌لوله رحم است.

برای مثال خانمی که قبلا لوله رحمش را عمل کرده یا بارداری خارج از رحم داشته است، لوله رحم او را خارج نکرده‌اند و این لوله استعداد این را داشته که باز هم بارداری خارج از رحمی داشته باشد به همین دلیل دوباره این اتفاق تکرار شده است.

بعضی اوقات جنین در اثر بارداری خارج از رحم تشکیل می‌شود و بعضی اوقات هم ناقص است. به هر حال در این بارداری جنین زنده نمی‌ماند چون اگر در لوله رحم باقی بماند، رشد کرده و لوله را تا جایی که بتواند بزرگ می‌کند. سپس لوله پاره شده و جفت از سر جای خود بیرون می‌آید.

بر اثر این اتفاق خونریزی شکمی اتفاق می‌افتد که حتی می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ مادر باشد.