اطلاعات بارداری هفته به هفته، نه راهنمایی

این مقاله یک دید کلی به شما نسبت به بارداری میدهد. اطلاعات اولیه بارداری را در اختیار شما قرار میدهیم تا درجه اول کمی استرس شما کم بشه و درجه دوم بدانید در روزها و هفته های بارداری چه باید کنید. نگران چیزی نباشید ، ما و تیم پزشکی اوما در کنار شما هستیم، از دوران بارداری خود لذت ببرید. در این مقاله بطور مختصر درباره موضوعات زیر مطالعه خواهید کرد:

- تعریف بارداری و ۶ اصطلاح رایج آن

- مشکلات احتمالی پیش رو در بارداری

- علائم اولیه بارداری چیست؟

- آزمایشات و سونوگرافی های بارداری

- داروهای مصرفی در بارداری

- فاکتورهای محیطی موثر در بارداری

- معرفی اپلیکیشن مناسب دوران بارداری

راهنمای شماره 1: تعریف بارداری و 6 اصطلاح رایج آن

حاملگی زمانی اتفاق می افتد که یک تخمک توسط اسپرم بارور شود، در داخل رحم زن رشد کند و به جنین تبدیل شود. در انسان، این روند حدود 264 روز از تاریخ تخمک گذاری طول می کشد، اما متخصص زنان و زایمان، حاملگی را از روز اول از آخرین دوره قاعدگی (280 روز، 40 هفته) حساب می کند.

پزشک هنگام صحبت در خصوص بارداری از اصطلاحت خاصی استفاده می کند. برخی از آن ها در ادامه تعریف شده است:

1- حاملگی داخل رحم:

حاملگی طبیعی زمانی اتفاق می افتد که تخمک بارور در رحم و نطفه رشد می کند (علائم بارداری خارج از رحم چیست؟).

2- نطفه:

این اصطلاح برای تخمک های بارور شده در طی 9 هفته اول حاملگی استفاده می شود.

3- جنین:

این اصطلاح برای جنین پس از 9 هفته حاملگی استفاده می شود.

4- هورمون گنادوتروپین مزمن بتا (hCG بتا):

این هورمون توسط جفت ترشح می شود و برای تعیین بارداری و پیشرفت آن اندازه گیری می شود. ادرار یا خون را می توان برای تشخیص بارداری آزمایش کرد، و این هورمون در آزمون بارداری خانگی اندازه گیری می شود. نتیجه مثبت بدین معنی است که خانم باردار است؛ با این حال، این نتیجه آزمون می تواند تا چندین هفته پس از زایمان نوزاد یا سقط جنین مثبت باشد.

5- سه ماهه بارداری:

طول مدت بارداری به سه دوره سه ماهه تقسیم می شود. هر سه ماهه با وقایع خاص و نشانگرهای رشد مشخص می شود. به عنوان مثال، سه ماهه اول شامل تمایز سیستم های مختلف بدن است. حتما مقاله " رشد جنین در بارداری هفته به هفته " مطالعه بفرمائید.

6- تاریخ تخمینی زایمان(EDD) :

تاریخ زایمان با شمارش 280 روز پیش از روز اول آخرین پریودی خانم تخمین زده می شود.

راهنمای شماره ۲ : مشکلات احتمالی پیش رو در بارداری

خانم باردار و پزشک برای حذف یا جلوگیری از مشکلات خاص، بارداری را مورد بررسی قرار می دهد. پزشک همچنین مشکلات مربوط به غیر حاملگی را به نحوی که به توسعه فیزیکی و عصبی مناسب جنین کمک می کند، درمان می کند. این مشکلات عبارتند از:

۱- بارداری پر خطر:

اگر یک خانم در معرض عوارض خاصی در دوران بارداری قرار بگیرد، بارداری او در دسته بارداری پرخطر طبقه بندی می شود. نمونه های بارداری پر خطر عبارتند از حاملگی در زنان مبتلا به دیابت و / یا فشار خون بالا. عوارض مربوط به سن ممکن است در خانم های نوجوانان، زنان بالای ۳۵ سال یا افرادی که از نظر ناباروری درمان شده اند و حاملگی های حاصل از استفاده از تکنولوژی تولید مثل ایجاد شود.

۲- حاملگی خارج از رحم:

این حاملگی زمانی اتفاق می افتد که تخمک در جایی غیر از رحم کاشته می شود. این عوارض می تواند تهدید کننده زندگی باشد. برای جلوگیری از آسیب به لوله های فالوپی و جلوگیری از بیماری جدی مادران و یا مرگ مادر، حاملگی خارج از رحم باید زود تشخیص داده شود. همچنین حاملگی لوله ای (تخمک در لوله های فالوپی) یا حاملگی اضافی رحم نامیده می شود.

۳- ناتوانی دهانه رحم:

این وضعیتی است که در آن دهانه رحم بدون انقباض شروع به باز شدن می کند. ناکارآمدی دهانه رحم می تواند منجر به سقط جنین در اواسط بارداری شود.

۴- زایمان زودرس:

در این حالت، رحم قبل از تکامل، منقبض می شود (چگونه از زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟).

۵- پره اکلامپسی / اکلامپسی:

پره اکلامپسی یک بیماری سیستماتیک است که میتواند بر سیستمهای مختلف بدن تأثیر بگذارد. اثرات عروقی باعث می شود فشار خون در یک زن باردار افزایش یابد. این وضعیت می تواند باعث آسیب به کلیه، تورم، رفلکس شدید، و نیز اختلالات در شیمی درمانی و رفلکس عصبی شود. اگر این مشکل درمان نشود، پره اکلامپسی میتواند به اکلامپسی تبدیل شود. اکلامپسی وضعیتی جدی است که ممکن است به تشنج، کما و حتی مرگ منجر شود (علائم داشتن پره اکلامپسی و اکلامپسی در بارداری).

۶- حاملگی چندقلو (به عنوان مثال دوقلوها، سه قلو):

زایمان زودرس در بارداریهای دوقلو نسبت به بارداریهای تک دوبرابر رخ می دهد. درصد زایمان زودرس حتی برای بارداریهای سه قلو و بیشتر بالاتر است. پره اکلامپسی نیز سه تا پنج برابر بیشتر در بارداری چند قلو دیده می شود.

راهنمای شماره 3 : علائم اولیه بارداری چیست؟

علائم حاملگی عبارتند از:

- حساسیت پستان

- تهوع، استفراغ یا هر دو

- قطع پریودی یا پریودی غیر طبیعی

- افزایش وزن

- بزرگ شدن سینه، تیره شدن نوک سینه یا ترشحات سینه

- ادرار بیشتر از حد معمول

- حرکت جنین

در طول بارداری چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود. اگر یک زن مشکوک باشد که باردار است یا اگر آزمایش بارداری او مثبت باشد، باید به متخصص زنان و زایمان یا ماما یا مراجعه کند. مراقبتهای اولیه در دوران بارداری برای حصول نتیجه مطلوب حاملگی ضروری است. اگر خانم های باردار یکی از مشکلات زیر را داشته باشند، باید به پزشک مراجعه کنند:

- درد زایمان یا پارگی غشاء

- درد شدید شکم یا واژن

- خونریزی واژینال به رنگ قرمز روشن

- استفراغ بیش از سه بار در روز یا استفراغ خونی

- فشار خون شدید

- افزایش ناگهانی و سریع وزن

- سردرد شدید یا تغییرات بصری

- درد شدید قفسه سینه یا پا

اگر باردار هستید و در معرض یکی از مشکلات زیر هستید به پزشک مراجعه کنید:

- سرگیجه

- خونریزی واژینال: به طوری که یک پد در یک ساعت پر شود

- داشتن درد شدید در شکم یا شانه یا سرگیجه شدید

- انتقال ماده صورتی، خاکستری یا سفید از مهبل (واژن) که به نظر لخته خون است.

- ترشحات خونی یا ترشح مایعات از واژن

- تشنج، اما بدون سابقه صرع

درد کمر در اواخر بارداری نشانه نزدیک شدن به زمان زایمان است. درد زایمان بعد از انقباض رحم اتفاق می افتد.

راهنمای شماره ۴ : آزمایشات و سونوگرافی های بارداری

آزمایش تشخیص بارداری

ادرار یا خون زن ممکن است آزمایش شود:

تست بی بی چک :

زنان می توانند آزمایش بارداری در منزل انجام دهند. این یک کیت آزمایش ادرار است که بدون نسخه در داروخانه فروخته می شود. آزمون می تواند نشان دهد که آیا خانم باردار است یا خیر. این نوع آزمون یک آزمون کیفی است. این آزمایش حضور هورمون بارداری بتا-hCG را نشان میدهد. اگر تست زود انجام شود، سطح هورمون منفی می شود (۱۵ نکته جالب درباره بی بی چک).

آزمایش بتا :

آزمایش های پیچیده تر، آزمایش های کمی تشخیص مقدار hCG می باشند. آزمایش خون بارداری در واقع سطح hCG را در جریان خون تعیین می کنند. این آزمایش نشان می دهد چقدر از بارداری خانم گذشته است. اگر سطح هورمون در طول بارداری افزایش پیدا نکند، نشان دهنده وجود مشکل حاملگی مانند حاملگی خارج از رحم می باشد.

چک آپ اولیه در بارداری

بعد از اینکه بارداری شما مشخص شد ، پزشک برای شما آزمایشات اولیه را می نویسد که در اولین آزمایش خون موارد زیر بررسی میشود:

- شمارش کامل خون (CBC)

- نوع خون گروه خونی، وضعیت Rh و آزمایش آنتی بادی

- آزمایش تیروئید

- کشت ادرار

- آزمایشات سیفلیس، آزمایش HIV و آزمایشات هپاتیت B

سایر آزمایشات در هفته های بعدی بارداری

- تست های فتو پروتئین آلفا یا تست غربالگری کوآد: غربالگری کوآد برای چهار ماده خاص، فتو پروتئین آلفا، گونادوتروپین کوریونی انسان، استریول (استروژن) و Inhibin-A ((پروتئینی تولید شده توسط جفت و تخمدان)

- کاشت گونوره (GC) و آزمایش کلامیدیا

- تست استرپتوکوک گروه B بین هفته ۳۵ تا ۳۷ حاملگی

- تست برای واژینوز باکتریایی (BV)، کاندیدا، و ترشوموناس - این موارد در صورتی انجام می شود که خانم ترشحات واژن، سوزش با ادرار یا خارش در اطراف مهبل (واژن) داشته باشد.

سونوگرافی های دوران بارداری

یک پزشک ممکن است از امواج صوتی برای بررسی ساختارهای لگن مانند رحم، تخمدان و جنین استفاده کند (8 سوال رایج در سونوگرافی حاملگی).

1- سونوگرافی از طریق شکم:

یک ژل رسانا بر روی شکم مالیده می شود و یک گراند دستی که امواج صوتی را منتشر می کند با الگوی سیستماتیک برای بررسی ساختارهای داخلی روی شکم حرکت داده می شود. در این آزمایش باید مثانه پر باشد. بیمار می تواند دو تا سه لیوان آب یک ساعت قبل از آزمایش مصرف کند. این روش برای بارداری های پیشرفته ای که جنین به خوبی رشد کرده است مناسب می باشد. پزشک ممکن است اسکن واژن را در سه ماهه اول انجام دهد تا مطمئن شود حاملگی در داخل رحم رخ داده است و حاملگی خارج از رحم نیست. همچنین ممکن است ضربان قلب و حرکت جنین بررسی شود تا احتمال سقط جنین رد شود. اسکن واژن همچنین می تواند تعیین کند آیا بیش از یک نوزاد باردار هستید یا خیر. در طول بارداری، اسکن می تواند مشکلات دیگر، سن رشد جنین و موقعیت جنین در داخل رحم را تعیین کند. سونوگرافی هیچ خطری برای خانم یا جنین در حال رشد ندارد. سونوگرافی به پزشکان کمک می کند تا تاریخ دقیق زایمان را تعیین کنند.

2- سونوگرافی آندوواژینال یا ترانس واژینال:

یک ابزار بلند، نازک و موج صوتی با کاندوم پر شده با ژل رسانا پوشیده می شود و در داخل واژن قرار می گیرد. این نوع از اولتراسوند معمولا در اوایل بارداری انجام می شود تا محل داخل جنین را نشان دهد. این نوع اولتراسوند همچنین جزئیات بیشتری در مورد ساختار دهانه رحم زن و آناتومی زودرس جنینی ارائه می دهد (سونوگرافی واژینال چگونه انجام می شود؟).

3- سونوگرافی NT:

غربالگری غیر تهاجمی برای نقص ژنتیکی. تکنولوژیست چین پشت گردن را بررسی می کند. سپس اندازه گیری ها برای محاسبه فاکتور خطر برای نقایص خاصی از تولد مورد استفاده قرار می گیرند. سونوگرافی ان تی معمولا در هفته 10 تا 14 بارداری انجام می شود و با آزمایش خونی که نقص های زایمان را نشان می دهد ارائه می شود.

4- سونوگرافی آنومالی:

یک آزمایش اولتراسوند هدفمند یا سطح دوم، ارزیابی دقیق آناتومی جنین را فراهم می کند.

راهنمای شماره ۵ : مراقبت های اولیه بارداری

حاملگی طبیعی یک بیماری نیست و فقط نیاز به مراقبت پیش از تولد دارد. پس از اولین ملاقات با پزشک و در طی شش ماه اول بارداری، بیمار باید یکبار در ماه به پزشک مراجعه کند. خانم باردار باید هر دو هفته در ماه های هفتم و هشتم و هفتگی در ماه نهم به پزشک مراجعه کند. واکسیناسیون آنفلوانزا برای زنان در دوران بارداری توصیه می شود.

مراقبت از خود در بارداری در منزل

- در طول بارداری وعده های غذایی خود را افزایش داده و حجم غذا را کاهش دهید. رژیم متعادل داشته باشید. اگر وزن شما نرمال است، بین 11 تا 16 کیلوگرم افزایش وزن خواهید داشت. اگر چاق باشید کمتر افزایش وزن خواهید داشت (5/4 تا 7 کیلوگرم) (بسته کامل آموزشی تغذیه دوران بارداری).

- بدون مشورت با پزشک دارو مصرف نکنید.

- کپسولهای زنجبیل باعث رفع حالت تهوع در حاملگی می شوند. با پزشک درباره گزینه های دیگر صحبت کنید.

- سیگار نکشید، الکل یا مواد مخدر غیرقانونی نیز مصرف نکنید.

- به صورت مرتب ورزش کنید. قبل از ورزش با پزشک مشورت کنید. در هنگام ورزش مایعات بنوشید.

- در طول بارداری طبیعی، نزدیکی جنسی ممنوع نیست.

راهنمای شماره ۶: داروهای مصرفی در بارداری

از آنجایی که مصرف بعضی از داروها در دوران بارداری ایمن نیستند، خانم باردار باید در خصوص داروهای مصرفی با پزشک مشورت کند. اداره غذا و داروی آمریکا پنج دسته بندی دارویی برای مواد مخدری که ممکن است در دوران بارداری استفاده شود، ذکر کرده است. پزشک یا داروساز قبل از اینکه خانم باردار مصرف دارو را آغاز کند، توصیه های لازم را در مورد میزان ایمنی (نشان داده شده توسط دسته) داروها ارائه می دهد. پزشکان اغلب از داروهای دسته بندی B و C استفاده می کنند. برخی از مشکلات در دوران بارداری به وسیله داروهای گروه A درمان می شوند.

دستهA دارویی:

ایمنی با استفاده از مطالعات انسانی بررسی شده است مانند قرص آهن، مولتی ویتامین، قرص کلسیم، ویتامین ب، پماد کالامین-دی، فولیک اسید، لووتیروکسین و ....

دسته B دارویی:

اصول ایمنی مبتنی بر مطالعات حیوانی است مانند پنتوپرازول، استامینوفن ساده، آموکسی سیلین، رانیتیدین، دیفن هیدرامین و ...

دسته C دارویی:

ایمنی نامشخص با مطالعات حیوانی اثرات عکس نشان داده شده است مانند استامینوفن کدئین، اکسپکتورانت، شربت آلمینیوم ام جی اس و...

دسته D دارویی:

ناامن با شواهدی از خطر است که ممکن است در برخی شرایط بالینی قابل توجیه باشد مانند قرص های ضدافسردگی مثل آلپرازولام، لوزارتان و..

دسته X دارویی :

به شدت ناامن و خطرناک مانند فیناستراید، راکوتان، متوترکسات و ....

راهنمای شماره 7: راههای جلوگیری از بارداری

راه های زیادی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد، اما هیچ یک از آنها 100٪ موثر نیست. روش های پیشگیری از بارداری که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند دارای اثربخشی های متفاوتی می باشند:

- روشهای کنترل دائمی زایمان: مرد (وازکتومی) یا زن (بستن لوله ها، ایمپلنت لوله، عقیم سازی ماده)

قرصهای ضد بارداری هورمونی: قرصهای پیشگیری از بارداری، حلقه واژینال کنترل زایمان (2 قرص ضد بارداری موجود در ایران)

-دستگاه داخل رحمی (IUD) یا سیستم داخل رحمی

- دیافراگم

- کلاه های دهانه رحم

- کاندوم

- اسپرم کش ها

- خروج آلت تناسلی قبل از انزال

- روش ریتم: عدم داشتن رابطه جنسی در زمان باروری خانم

- پیشگیری از بارداری اورژانسی (قرص لونژیل (اووسیز))

راهنمای شماره ۸ : فاکتورهای محیطی موثر در بارداری

بسیاری از وقایع نتیجه بارداری را تعیین می کنند:

۱- افزایش وزن مادر:

مقدار وزنی یک خانم هنگام بارداری کسب می کند در پیش بینی نتایج حاملگی بسیار مهم است. افزایش بیش از حد وزن خانم باردار او را در معرض خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا قرار می دهد و ممکن است نیاز به سزارین (بخش C) را افزایش دهد.

۲- کمبود وزن مادر

باعث می شود که نوزاد در معرض خطر محدود شدن رشد قرار گیرد و مادر در معرض خطر کم خونی، کمبود مواد مغذی و پوکی استخوان قرار گیرد.

۳- تهوع و استفراغ:

حتی اگر خانم باردار تهوع و استفراغ غیرطبیعی (بیماری صبحگاهی) داشته باشد، به سلامتی نوزاد آسیبی وارد نمی شود.

۴- شمارش گلبول های قرمز کم یا زیاد:

محدوده شمارش گلبول قرمز طبیعی کمی بین آزمایشگاه ها متفاوت است، اما به طور کلی ۴.۲ تا ۵.۹ میلیون سلول قرمز در هر میکرولیتر است. اگر تعداد گلبول های قرمز مادر کم (کم خونی) باشد، خطر زایمان زودرس افزایش می یابد. تعداد گلبول های قرمز کم نیز خانم را در معرض خطر نیاز به زایمان زودرس قرار می دهد. اگر تعداد گلبول های قرمز زن بیش از حد بالا باشد (polycythemia)، نوزاد بزرگتر از حد انتظار می شود.

۵- چاقی مادر:

فردی با شاخص توده بدنی (BMI) بیش از ۳۰ چاق است. اگر خانم باردار چاق باشد و مبتلا به دیابت باشد، جنین سه برابر بیشتر از دیگران در معرض نقص مادرزادی قرار می گیرد. اگر مادر چاق باشد اما دیابت نداشته باشد، خطر نقایص زایمان افزایش نمی یابد.

۶- سن مادر:

اگر بیمار باردار بیش از ۳۵ سال باشد، نوزادش در معرض خطر بیشتری از نقص و عوارض زایمان است. تمرکز روی غربالگری ژنتیک مادر را قادر می سازد تا هرگونه مشکلی را که نوزادش دارد را درک کند. در این جمعیت ۲ تا ۳ درصد ضایعات عمده مادرزادی وجود دارد.

۷- کمبود فولیک اسید:

بارداری با کمبود فولیک اسید (فولات) می تواند به نقص های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا در جنین منجر شود. نقص های لوله عصبی بدشکلی مغز و نخاع است که معمولا در چند هفته اول حاملگی اتفاق می افتد؛ بنابراین، مکمل اسید فولیک باید قبل از تخمک گذاری و در طول حاملگی مصرف شود. توصیه می شود همه زنان غیر باردار به صورت روزانه مکمل ۴۰۰ میلی گرم فولات مصرف کنند و زنان باردار باید مکمل ۱۰۰۰ میلی گرم فولات مصرف کنند.

۸- کمبود DHA:

در دوران بارداری، رژیم غذایی که در آن کمبود اسید چرب امگا ۳ اسید داکسی هگزاوانیک اسید (DHA) وجود دارد، می تواند منجر به رشد نامناسب چشم، مغز و سیستم عصبی مرکزی جنین شود. توصیه می شود زنان باردار و شیرده روزانه ۳۰۰ میلی گرم DHA مصرف کنند. DHA در گوشت حیوانات، ماهی، تخم مرغ، و روغن های گیاهی یافت می شود.

۹- کمبود اسید چرب امگا ۳:

کمبود امگا ۳ در دوران بارداری می تواند برای مادر و نوزاد مضر باشد. امگا ۳ دارای چربی های غیر اشباع است که از رشد و تکامل جنین حمایت می کند و به کاهش خطر ابتلا به عوارض حاملگی کمک می کند. توصیه می شود که زنان در طول حاملگی روزانه ۳۰۰ میلی گرم امگا ۳ مصرف کنند. این مواد مغذی را می توان در ماهی های آب سرد، تخم مرغ، گردو و سبزیجات برگ سبز تیره یافت (صرف امگا۳ در دوران بارداری).

تعداد مراجعات به پزشک:

در طی شش ماه اول بارداری، خانم باردار باید ماهانه به پزشک مراجعه کند. بعد از آن تا ماه آخر بارداری ملاقات ها دو هفته ای می شود. در ماه آخر ملاقات ها هفته ای می شود. معمولا آزمایش خون و کم خونی در اولین مراجعه به پزشک و در ملاقات های هفته ۱۶ و ۲۸ انجام می شود. پزشک به خانم باردار توصیه می کند در مورد بارداری اطلاعات کسب کند.

راهنمای شماره 9 : معرفی اپلیکیشن مناسب دوران بارداری

هر مادر باردار برای پیش بردن هفته های بارداری نیاز به یک راهنمای جیبی دارد که هر روز با آن همگام و همراه باشد و کل وقایع بارداری، آموزش ها و اقدامات لازم را در آن ثبت و انجام دهد. در آخر مقاله به شما اپلیکیشن بارداری اوما را پیشنهاد می کنیم . این اپلیکشین که مختص خانم های باردار و قبل از بارداری است ، می تواند کلیه نیازهای شما را در دوران بارداری تامین کنه و از قسمت های جذاب و کاربردی زیر تشکیل شده است:

1- تقویم بارداری هفته به هفته

2- بخش پرسش و پاسخ از متخصصین اوما

3- تفسیر ازمایشات و سونوگرافی شما

4- تعیین روز تخمک گذاری در پریود منظم

5- تعیین روز تخمک گذاری در پریود نامنظم

6- مشخص کردن روزهایی که شانس بارداری پایین است

7- ارائه مقالات بروز و علمی مربوط به اقدام، ناباروری، تعیین جنسیت، بارداری،شیردهی،نوزاد

8- استفاده از ابزار شمارش گر لگد جنین و ثبت روزانه حرکات جنین

9- استفاده از آنالیزور فاکتورهای سلامت بدن

10- تقویم بارداری هفته به هفته و زمان انجام آزمایشات و سونوگرافی در هر ماه

11- تعیین سن بارداری و زمان تقریبی زایمان

12- تعیین قد و وزن جنین در هر هفته و چک لیست کارهای مربوط به هر هفته بارداری