خونریزی اوایل بارداری، علل ایجاد

خونریزی در سه ماهه اول بارداری شایع بوده و معمولا نگران کننده نیست، اما گاهی ممکن است از وجود یک مشکل خبر دهد، بنابراین باید جهت اطمینان از این موضوع و حفظ سلامت جنین به پزشک مراجعه کرد. لکه بینی با خونریزی کاملا متفاوت بوده و در ابتدا باید تفاوت میان این دو مشخص شود. ترشح قهوه‌ای یا صورتی رنگ (همانند لکه بینی انتهای دوره قاعدگی) لکه بینی است، اما اگر ترشح به رنگ قرمز روشن باشد، آنگاه خونریزی رخ داده است. عوامل مختلفی می‌توانند موجب بروز خونریزی در اوایل بارداری شوند که ما در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت.

عوامل ایجاد خونریزی در اوایل بارداری
همانطور که گفته شد؛ خونریزی در اوایل بارداری شایع بوده و به ندرت از وجود یک اختلال جدی نشات می‌گیرد، یعنی ممکن است از عوارض حاملگی باشد، اما به هر حال گاهی اوقات هم می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال جدی باشد، پس حتما برای پیگیری این وضعیت به پزشک مراجعه کنید. علت خونریزی در اوایل بارداری می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
1. خونریزی لانه گزینی
یکی از دلایل ایجاد خونریزی در اوایل بارداری می‌تواند به لانه گزینی مربوط باشد. لکه بینی و خونریزی تقریبا ۶ تا ۱۲ روز پس از عمل لقاح انجام شده و بسیاری از زنان در این دوره نمی‌دانند که باردار هستند و این خونریزی را با دوره قاعدگی خود اشتباه می‌گیرند، اما این خونریزی بسیار کم بوده و از چند ساعت تا یک یا دو روز بیشتر طول نمی‌کشد.
2. حاملگی خارج از رحم
گاهی اوقات علت خونریزی به حاملگی خارج از رحم مربوط است. در این نوع حاملگی، تخمک لقاح یافته در جایی به غیر از دیواره رحم مستقر شده و رشد می‌کند. این نوع بارداری ناپایدار بوده و به خودی خود یا انجام روش پزشکی خاتمه می‌یابد. سطح هورمون HCG در زنان باردار افزایش می‌یابد، اما اگر حاملگی خارج از رحم باشد، سطح این هورمون به جای افزایش، کاهش خواهد یافت. از نشانه‌های دیگر حاملگی خارج از رحم می‌توان به درد شدید ناحیه زیر شکم اشاره کرد.
3. سقط جنین
سقط جنین در ۱۲ هفته اول بارداری بسیار شایع است، بنابراین ممکن است علت این خونریزی سقط جنین باشد. مطالعات نشان داده‌اند اکثر زنانی که دچار سقط جنین می‌شوند، خونریزی را تجربه خواهند کرد. برای اطمینان از این موضوع باید به پزشک مراجعه نمود و سونوگرافی انجام داد. در صورتی که قلب جنین بتپد، یعنی علت خونریزی چیزی غیر از سقط جنین است.
4. تغییرات دهانه رحم
در اوایل بارداری، اندازه دهانه رحم تغییر کرده و دچار التهاب می‌شود، از این رو اگر ناحیه مربوطه را با یک دستمال به آرامی پاک نمایید، متوجه خون کم رنگی خواهید شد.
5. عفونت
وجود هر گونه عفونت در دوران بارداری از جمله عفونت واژن، دهانه رحم و یا بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک، کلامیدیا و هرپس می‌تواند موجب خونریزی در اوایل بارداری شود.
6. حاملگی مولار، پوچ یا بچه خوره
در این نوع حاملگی، به جای اینکه جنین رشد کند، بافت‌های دیگر رشد خواهند کرد، اما درصد اینکه خونریزی به حاملگی مولار مربوط باشد، بسیار پایین است. از علائم دیگر حاملگی مولار می‌توان به حالت تهوع، استفراغ و بزرگ شدن رحم اشاره کرد.
7. انجام رابطه جنسی
انجام رابطه جنسی در اوایل بارداری خصوصا در ماه اول می‌تواند موجب خونریزی خفیف شود. این خونریزی کاملا طبیعی است، زیرا دهانه رحم نسبت به قبل حساس‌تر شده است.
8. پولیپ دهانه رحم
یکی دیگر از علل خونریزی در اوایل بارداری، پولیپ دهانه رحم است که به رشد بی‌ضرر دهانه رحم اشاره دارد. این وضعیت با توجه به سطح بالای هورمون استروژن در دوران بارداری، بیشتر منجر به خونریزی خواهد شد.
جالب است بدانید که لکه بینی در حدود 30 درصد از زنان در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد و علت آن باید مورد بررسی قرار گیرد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تحت هر شرایطی، خونریزی در اوایل بارداری باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد، بنابراین جهت مواجهه با این وضعیت، حتما جهت پیگیری و تشخیص علت به پزشک مراجعه نمایید، اما زمانی که خونریزی شدید و با درد همراه باشد، موقعیت اورژانسی تلقی شده و باید سریعا توسط اورژانس به بیمارستان مراجعه نمایید. در صورتی که خونریزی بیش از لکه بینی باشد و علت ایجاد آن لانه گزینی نباشد، باید برای تشخیص، معاینات لگنی و سونوگرافی انجام شود. گاهی برای تشخیص دقیق‌تر، نیاز به انجام آزمایش خون نیز می‌باشد.

راهکارهایی جهت پیشگیری از سقط جنین
برخی از روش‌ها وجود دارند که می‌توانند تا حدودی از بروز سقط جنین پیشگیری کنند، در زیر به معرفی این راهکارها خواهیم پرداخت:
مراقبت و توجه به سلامت بدن
اجتناب از مصرف سیگار
اجتناب از نوشیدن الکل
عدم استفاده از داروهای بدون نسخه
استفاده از ویتامین‌های خاص دوران بارداری و اسید فولیک به تجویز پزشک جهت جلوگیری از مشکلات مغزی و کانال نخاعی در جنین
مشورت کردن و انجام معاینات لازم پیش از اقدام برای بارداری
انجام مراقبت‌های لازم در دوران بارداری در صورت ابتلا به فشار خون، دیابت یا یک بیماری خاص
اجتناب کردن از سفرهای طولانی
زدن واکسن‌های لازم در دوران بارداری به تجویز پزشک
دوری از استرس و اضطراب
معاینه شدن توسط پزشک به صورت منظم
اجتناب از حماع داغ یا سونا
دوری از کسانی که به آنفولانزا، آبله مرغان و سایر بیماری‌های عفونی مبتلا هستند
داشتن یک رژیم غذایی سالم و سرشار از پروتئین، فیبر و کالری
خوردن میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات و مواد غذایی نشاسته‌ای
نوشیدن آب فراوان
کاهش دادن مصرف کافئین و شکر