درد لگن در بارداری، دلایل و راهکارها

درد لگن یا ناراحتی در این ناحیه در دوران بارداری بسیار شایع است و در بسیاری از مادران باردار دیده می شود. در حقیقت ،سطح هورمون تغییر کرده و رباط ها در حال کشش و اندام ها در حال تغییر هستند تا جایی برای رشد جنین شما باز شود، و همین امر موجب ایجاد درد در قسمت های مختلف بدن از جمله لگن می شود. اما گاهی اوقات دردها علائم خطری هستند که باید بعد از احساس آن ها سریعاً به پزشک مراجعه کرد.

علت های شایع درد لگن در دوران بارداری چیست؟
از حرکت آرام مفاصل لگن گرفته تا فشار وزن جنین در حال رشد شما باعث ایجاد این دردها می شود.اگر دردی که تجربه می کنید قطع نمی‌شود یا علائمی مانند خونریزی ، ترشح غیرمعمول یا گرفتگی شدید دارید، بهتر است هر چه سریعتر با پزشک خود تماس بگیرید.
عملکرد سمفیز پوبیس (SPD)
درد کشاله ران در باردرای را «اختلال عملکرد استخوان شرمگاهی یا SPD »می نامند. سطح استروژن، پروژسترون و ریلکسین (که به کشش رباط ها و عضلاتتان برای زایمان کمک می کند) در دوران بارداری افزایش می یابد. «هبا شاهد» (فیزیوتراپیست متخصص در زمینه سلامت زنان و لگن) می گوید: "افزایش این هورمون ها باعث آرامش درد و نرم تر شدن رباط های لگن شده و مفاصل را شروع به تحرک بیشتر می کنند."
مفصل جلوی لگن شما که« سمفیز پوبیس »نام دارند، ممکن است کشیده و ناپایدار شود و همین امر درد لگن را ایجاد می کند. شاهد می گوید :« درد می تواند خیلی زود بعد از شروع بارداری شروع شود، اما معمولاً تا اواخر بارداری شما شدیدتر می شود. برخی از خانمها دوست دارند از کمربندهای مخصوص لگن استفاده کنند، این کار می تواند به ثبات لگن و کاهش دردشان کمک کند. توجه داشته باشید برخی اوقات اختلال عملکرد سمفیز پوبیس (SPD)« درد ناحیه لگن »نیز نامیده می شود.
درد های ناحیه شکم و لگن
ممکن است ازهفته 8 تا 12 بارداری دردهایی مانند گرفتگی عضلات را تجربه کنید و احساس کنید که دردتان شبیه به عادت ماهیانه است. تا زمانی که خونریزی وجود نداشته باشد ،این درد خطرناک نیست و نشانه بزرگ شدن رحم است.« دکتر استنلی گرین اسپن» می گوید : «احتمالاً در اولین بارداری خود بیشتر از بارداری های بعدی این درد را تجربه خواهید کرد».
درد لیگامان گرد
با شروع سه ماهه دوم بارداری، ممکن است احساس درد در پهلو هایتان کنید ؛ زیرا رباطی که از بالای رحم به سمت کشاله ران حرکت می کند، کشیده می شود. «دکتر سوزان مریل-ناچ» (متخصص زنان و زایمان در سن دیگو) می گوید: « معمولاً زنان این درد را در هنگام راه رفتن یا بلند شدن از صندلی احساس می کنند چرا که رحم، رباط ها را خم کرده و می کشد.» برای کاهش این درد بهتر است به پهلو دراز بکشید. این درد باید در هفته 24 ام از بین برود.
دیاستاز رکتوس
دیاستاز رکتوس هنگامی اتفاق می افتد که عضلات رکتوم شکمی شما در دوران بارداری از هم جدا شوند؛ این عامل می تواند باعث درد لگنی مشابه با SPD شود. شاهد توضیح می دهد: "عضلات شکم شما از استخوان سینه به استخوان شرمگاهی شما متصل می شود و با تغییر هورمون ها، عضلات شکم کشیده می شوند."
دیاستاز رکتوس در دوران بارداری بسیار شایع است. در صورت بروز آن پزشک احتمالاً بعد از زایمان انجام برنامه ورزشی در خانه را پیشنهاد می کند. به ندرت اتفاق می‌افتد که موارد شدید دیاستاز رکتوس، نیاز به عمل جراحی داشته باشد.
فشار وزن کودک شما
هنگامی که در سه ماهه سوم بارداری خود قرار دارید، ممکن است شروع به احساس فشار در ناحیه لگن خود کنید ؛زیرا وزن جنین شما روی اعصابی که از واژن شما به پاها می رود فشار وارد می کند. دکتر مریل-ناچ می گوید: "این درد به طور معمول با حرکت شما اتفاق می افتد مانند: زمانی که قدم می زنید یا در اتومبیل سوار شده اید، زیرا با انجام این حرکات کودک تکان می خورد." برای کمک به رفع ناراحتی به یک طرف دراز بکشید و استراحت کنید.
کیست های تخمدان
به دلیل تغییر در نحوه ایجاد تخمک یا آزاد شدن تخمدان ممکن است کیست تخمدان ایجاد شود که بسیار رایج، غیر سرطانی و به طور کلی بی ضرر است. این کیست ها می توانند در دوران بارداری بزرگتر شوند و فشاری که رحم در حال رشد روی تخمدان های شما وارد می کند ، می تواند باعث درد مداوم شود. در صورت پارگی کیست، ممکن است ناگهان درد شدت یابد. در صورت داشتن سابقه کیست تخمدان با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند سونوگرافی انجام دهد تا اطمینان حاصل کرده که کیست بزرگ نشده است.
در موارد نادر ، کیست می تواند پیچ ​​خورده باشد. این پیچ خوردگی یک وضعیت جدی است که معمولاً بعد از فعالیت های ناگهانی یا سخت مانند: دویدن برای گرفتن اتوبوس یا انجام رابطه جنسی رخ میدهد. دکتر گرین اسپن می گوید: "بیمار مبتلا به پیچ خوردگی معمولاً درد غیرقابل تحملی را تجربه می کند. این درد بسیار تیز، شدید و مداوم است و ممکن است حالت تهوع، استفراغ و تعریق در بیمار به وجود بیاورد." اگر شک دارید که رحمتان دچار پیچ خوردگی شده، فوراً با پزشکتان تماس بگیرید.
انقباضات براکستون هیکس
فشار یا سفت شدن لگن که مانند دردی می آید و می رود، می تواند در نتیجه انقباضات معمولی باشد، اما اگر به صورت پراکنده و عموماً دردناک نباشند به احتمال زیاد از زایمان واقعی خبری نیست و دچار انقباضات براکستون هیکس شده اید. این انقباضات "تمرینی" تقریباً در هفته20 ام و با کم آبی بدن اتفاق می افتد، بنابراین برای رفع آن حتماً آب زیادی بنوشید. (اگر دراز بکشید و شکم خود را به آرامی نوازش دهید، رحم شما سفت می شود و سپس درد آرام می شود.)
این انقباضات باید به خودی خود از بین بروند ، اما اگر به مدت دو ساعت بیش از چهار انقباض داشته باشید، با پزشک خود تماس بگیرید. دکتر مریل-ناچ می گوید: "وقتی ما در مورد زایمان زودرس به طور کلی قبل از ۳۷ هفته بارداری صحبت می کنیم، به دنبال انقباضات در هر ۱۵ دقیقه یا نزدیک تر هستیم که بیش از دو ساعت ادامه یابد. حتی اگر بیمار مثانه خالی داشته باشد و دراز کشیده باشد، نیز انقباضات زایمان را احساس می کند".
عفونت ادراری (UTI)
به گزارش« مارس دیمز»، تا ۱۰ درصد از مادران در دوران بارداری خود عفونت ادراری (UTI) را تجربه می کنند.« دکتر لیندا چامبلیس» (رئیس متخصص زنان و زایمان در بیمارستان سنت جوزف و مرکز پزشکی در ققنوس) می گوید: «علائم معمول عفونت ادراری شامل :اضطراب ناگهانی برای ادرار کردن، درد یا سوزش ادرار و ادرار خونین است. اما برخی از بیماران مبتلا به UTI درد شکمی را نیز تجربه می کنند.
وی می افزاید: "نگرانی از UTI در دوران بارداری به این دلیل است که آنها می توانند باعث عفونت در کلیه های شما شوند که این موضوع خطر ابتلا به زایمان زودرس را افزایش می دهد." این یکی از دلایلی است که پزشک شما در هر معاینه ،ادرارتان را آزمایش می کند تا علائم باکتری هایی که منجر به عفونت ادراری می شوند را بررسی کند. خبر خوب این است که اگر UTI زود تشخیص داده شود با آنتی بیوتیک ها به راحتی قابل درمان است.
یبوست
یبوست در دوران بارداری بسیار شایع است و می تواند باعث ایجاد درد یا ناراحتی در لگن شود. (هورمون های بارداری حرکت دستگاه گوارش را کند می کنند، و قرص آهنی که دکترتان تجویز کرده است هم ممکن است باعث ایجاد یبوست شود.) برای رفع یبوست مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه و سبزیجات خام بخورید. دکتر گرین اسپن پیشنهاد می کند که اگر رعایت این موارد به شما کمک نکرد، می توانید از نرم کننده مدفوع یا شیاف گلیسیرین استفاده کنید.
ولوودینیا در دوران بارداری
ولوودینیا وضعیتی است که باعث درد مزمن در ناحیه روده و واژن می شود، اما منبع مشخصی ندارد. این بیماری در اثر عفونت تروما ( جراحت ) یا آسیب دیدگی ایجاد نمی شود و با این وجود درد می تواند واقعاً شدید و غیر قابل تحمل باشد. تشخیص آن دشوار است و حتی اگر پزشک آن را به درستی تشخیص دهد، بسیاری از خانمها به صورت امری ممنوع و با بی احتیاطی تحت درمان قرار می گیرند ؛ زیرا منبع درد به گونه ای نیست که پزشکان بتوانند آن را مشاهده یا آزمایش کنند. اگر ولوودینیا داشته باشید ، استفاده از بی حسی اپیدورال می تواند به درد زایمان و راحتی زایمان کمک کند.

آیا درد لگن در دوران بارداری می تواند جدی باشد؟
برخی از خانم ها در دوران بارداری با عوارض جدی مواجه می شوند که این عوارض باعث ایجاد انواع مختلف درد می شود. اگر درد لگنی دارید که با علائم خاصی مانند تب و خونریزی همراه است ،حتما سریعاً به پزشک خود مراجعه کنید. در اینجا دلایل جدی تر درد لگن در دوران بارداری آورده شده است. بیایید آن ها را با هم بخوانیم…
سقط جنین
«دکتر پاتریک داف» (استاد و مدیر برنامه اقامت در گروه زنان و زایمان در دانشگاه فلوریدا در گینزویل) می گوید:« وقتی زنان در سه ماهه اول با درد شکم مواجه شدند ، همیشه باید نگران سقط جنین باشند!».
دلیل این امر تأسف آور این است که 15 تا 20 درصد از بارداری ها به سقط جنین ختم می شوند. علائم سقط جنین شامل خونریزی و گرفتگی است که می تواند ریتمیک یا شبیه گرفتگی قاعدگی باشد.
زایمان زودرس
اگر دچار کمردرد و فشار لگنی مداوم هستید که می آید و می رود، ممکن است در حال زایمان باشید. دکتر مریل ناچ می گوید: "قانون من این است که اگر شما چهار دفعه یا بیشتر انقباض در یک ساعت، داشته باشید و این انقباضات دو ساعت ادامه داشته باشند و حتی بعد از ادرار کردن و دراز کشیدن هم دردتان آرام نشود، باید معاینه شوید." اگر این علائم قبل از هفته 37 ام اتفاق بیفتد، زایمان زودرس محسوب می شود.
حاملگی خارج رحمی
به گزارش« مارس دیمز »: «بارداری های خارج رحمی یا لوله ای، که در آن تخمک در جایی غیر از رحم ( اغلب در لوله فالوپ ) قرار می گیرد در 1 در 50 مورد بارداری اتفاق می افتد.» در هر صورت بعید نیست که شما حاملگی خارج رحمی داشته باشید و ممکن است در طی هفته های ششم و دهم بارداری درد و خونریزی شدید را تجربه کنید، زیرا لوله رحم متورم می شود. زنانی که بیشتر در معرض حاملگی خارج رحمی قرار دارند کسانی هستند که قبلا آن را تجربه کرده اند یا جراحی لگن، شکم یا لوله فالوپ انجام داده اند.
کسانی که عمل« اندومتریوز» داشته اند ، دستگاه داخل رحمی (IUD) را در رحم خود قرار داده اند و یا دچار عفونت لگنی شده اند هم شامل این افراد هستند. به نظر می رسد استفاده از ابزار های مصنوعی در رحم باعث میشود که رحم شکل طبیعی خود را از دست بدهد و همین موضوع احتمال حاملگی خارج از رحمی را افزایش می دهد.
حاملگی خارج رحمی نمی تواند ادامه یابد و نیاز به درمان فوری دارد. «لیندا چمبلیس» (مدیر ارشد زنان و زایمان در سنت جوزف) می گوید : «اگر تست بارداری مثبتی داشتید اما هنوز بارداری خود را با آزمایش خون تایید نکرده اید و درد شکم داشتید ، باید بلافاصله توسط پزشکتان معاینه شوید».
پزشکتان می تواند سونوگرافی را انجام دهند تا تأیید کنند که تخمک در رحم کاشته شده است یا خیر.
قطع شدن جفت
جفت شما منبع اکسیژن و مواد مغذی برای کودک شما است. جفت معمولاً بالای دیواره رحم کاشته شده و تا زمان تولد نوزاد جدا نمی شود. در موارد نادر (از هر ۲۰۰ تولد ۱ عدد) جفت می تواند از دیواره رحم جدا شود و این یک عارضه خطرناک است که بیشتر در سه ماهه سوم بارداری رخ می دهد. دکتر داف ،درد ناشی از جراحات جفت را دردی شدید، مداوم و به تدریج وخیم تر شده (در قسمت تحتانی شکم )توصیف می کند. رحم ممکن است سفت شود (اگر به شکم فشار بیاورید تو نمی رود) و ممکن است خون تیره و قرمزی ترشح شود که به صورت لخته نباشد.
در بعضی موارد، ممکن است یک زن هنگام جدا شدن جفت مجبور به زایمان شود. در این حالت پزشک معمولاً توسط« سزارین اورژانسی» نوزاد را به دنیا می آورد. در صورت خفیف بودن جدا شدگی، ممکن است پزشک اجازه دهد که بارداری ادامه یابد یا ممکن است زایمان واژینال را انجام دهد. زنان در معرض خطر این عارضه شامل افرادی هستند که دارای سابقه قطع جنین هستند یا فشار خون بالا، «پره اکلامپسی »و «ترومای شکمی» دارند.
فیبروم رحم
فیبروم رحم رشد غیر سرطانی رحم است. این فیبروم ها در طول سالهای باروری شما رایج هستند و حاملگی می تواند باعث بزرگ شدن فیبروم ها و آسیب به آن ها شود . دکتر گرین اسپن می گوید: "هنگامی که یک فیبروم به سرعت رشد می کند، می تواند از جای خود خارج شود و انحطاط ایجاد کند و باعث ایجاد درد شود." وی در ادامه گفت: "بیشتر اوقات، در دوران بارداری با این فیبروم ها با احتیاط برخورد می کنیم و به آن ها دست نمی زنیم ، اما در برخی اوقات مجبور به جراحی هستیم تا بتوانیم کاری کنیم که بارداری ادامه پیدا کند."
پارگی رحم
این مورد بسیار نادر است، اما به هر حال ممکن است اتفاق بیفتد، به خصوص اگر شما زخمی از سزارین قبلی یا سایر جراحی های شکمی دارید که بهبود نیافته است. اگر این اتفاق بیفتد احساس درد شدید ناگهانی در جایی که زخم قبلی وجود داشته می کنید و این می تواند برای مادر و کودک فاجعه بار و به طور بالقوه کشنده باشد! پارگی هایی که در دوران زایمان اتفاق می افتند معمولاً به نوعی آسیب به شکم وارد می کنند. دکتر گرین اسپن می گوید: "هیچ راهی برای جلوگیری از پارگی رحم وجود ندارد.با این وجود اگر بیمار یک عامل خطر برای پارگی داشته باشد، پزشک باید مراقب بوده و علائم وی باید جدی گرفته شود، به خصوص اگر در اواخر بارداری درد ایجاد شده و بدتر شود" .
فشار خون بالا
براساس« بنیاد پره اکلامپسی » آمریکا، 5 تا 8 درصد کل زنان باردار به فشار خون بالا و سایر اختلالات دیگر در فشار خون دچار می شوند. فشار خون بالا می تواند هر زمان بعد از هفته 20 ام به بعد بارداری ایجاد شود و به همین دلیل پزشک شما در هر قرار معاینه، فشار خون شما را بررسی می کند. علائم فشار خون بالا با مقدار پروتئین در ادرار مشخص می شود. از آنجا که فشار خون بالا، عروق موجود در رحم که( اکسیژن و مواد مغذی جنین را تأمین می کند) محدود کرده، ممکن است رشد کودکتان را کند کند.
فشار خون بالا همچنین خطر پارگی جفت را افزایش می دهد. هنگامی که فشار خون بالا شدت یابد، می تواند با درد در قسمت بالای شکم شما و همچنین تهوع، سردرد، تورم و اختلالات بینایی همراه باشد. اگر مشکوک به فشار خون بالا هستید سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
پیچ خوردگی تخمدان
یکی دیگر از دلایل غیر ممکن اما جدی بروز درد این است که تخمدان های شما ممکن است پیچ خورده باشند. این پیچ خوردگی می تواند در هر لحظه اتفاق بیفتد اما بیشتر در مراحل اولیه بارداری رخ می دهد. «دکتر گرینسپان »می گوید: "تخمدان ها مانند دوک نخ ریسی هستند، بنابراین می تواند روی خود پیچ بخورند و خون خود را قطع کنند." یکی از عوامل تورم تخمدان ،القاء تخمک گذاری است زیرا باعث بزرگ شدن تخمدان ها می شود. علائم این بیماری شامل درد زیر شکم، تهوع و تب است.
آپاندیسیت
حتی اگر باردار باشید می توانید دچار التهاب آپاندیس شوید. در این مواقع معمولاً در قسمت تحتانی شکم خود احساس درد خواهید کرد. دکتر مریل ناچ می گوید: "آپاندیسیت در دوران بارداری می تواند آزار دهنده باشد ؛زیرا هرچه بیشتر به وزن جنینتان افزوده می شود، آپاندیس در شکمتان دردناک تر خواهد شد." برای جلوگیری از خطر پارگی آپاندیس نیاز به عمل اورژانسی دارید.
سنگ کلیه
اگر هنگام اپیلاسیون ،درد در طرف پایین شکمتان احساس کردید، ممکن است دچار سنگ کلیه شده باشید. دکتر مریل ناچ می گوید: "در این مواقع معمولاً زنان را تحت نظارت قرار می دهیم و فقط منتظر می مانیم که سنگ از بین برود." اگر مشکوک به سنگ کلیه هستید، با پزشک خود مشورت کنید.

خود شخص برای کاهش علائم درد چه کارهایی می تواند انجام دهد؟
اگر عامل دردتان جزو عوامل خطرناک نیست می توانید کار های زیر را برای کاهش درد لگنتان انجام دهید:
نزد یک ماساژور برای انجام ماساژ بارداری بروید.
یک حمام ولرم و گرم (نه داغ) بگیرید و بگذارید آب به پشت شما برخورد کند.
ماساژ بارداری را انجام دهید .
کمربند بارداری را امتحان کنید. این کمربند می تواند رحم را از فشار پایین لگن شما حفظ کند.
کفش های پاشنه کوتاه و دارای تکیه گاه خوب بپوشید.
سعی کنید از حرکات سریع و چرخش های یک دفعه ای دور کمر، خودداری کنید.
به طور منظم ورزش کنید. ورزش کردن در وهله اول می تواند به جلوگیری از درد کمک کند.

چه موقع باید با پزشک تماس بگیریم؟
اگر شک دارید که دچار مشکل شدید (حتی اگر مشکل جزئی بود)حتما با پزشک خود مشورت کنید. دکتر گرین اسپن می گوید: "من ترجیح می دهم حتی در صورت وجود مشکلات پیش پا افتاده هم با بیمارم صحبت کنم ؛چرا که نمی خواهم بعداً پشیمان شود که چرا مشکلش را به من نگفته و این مشکل جان خودش و فرزندش را در معرض خطر قرار داده است." اگر هر کدام از این علائم را دارید فوراً با پزشکتان تماس بگیرید:
درد لگنی که باعث می شود نتوانید قدم بزنید یا صحبت کنید؛
خونریزی؛
تب و لرز؛
سردرد شدید؛
سرگیجه؛
تورم ناگهانی صورت، دست ها و یا پاها؛
حالت تهوع مداوم و یا استفراغ؛
کمتر از ۱۰ لگد جنین در یک ساعت، از هفته ۲۸ ام تا زمان زایمان؛
بیش از چهار انقباض در یک ساعت یا دو ساعت؛
ترشحات آبکی، مایل به سبز یا خونریزی.