موسیقی در بارداری و تاثیر آن بر مادر و جنین

در دوران باستان عقیده داشتند که موسیقی دارای قدرت شفابخشی است و از آن برای درمان بعضی از بیماری‌ها کمک می‌گرفتند. هم‌چنین آواز خواندن برای نوزادان از قدیم الایام در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف وجود داشته است. به طوری که بسیاری از آهنگ‌سازان مشهور از جمله موتزارت و برامس و شوبرت، لالایی‌های به یاد ماندنی و زیبایی را ساخته‌اند.

موسیقی در بارداری چطور می‌تواند برای مادر مفید باشد؟

در سال‌های اخیر، بسیاری از مزایای موسیقی درمانی برای درمان بیماری‌های مختلف جسمی و روانی در دوران بارداری کشف شده‌اند. گوش دادن به موسیقی از طرق مختلف بر زنان باردار تاثیر می‌گذارد:

خواب

مطالعات نشان داده‌اند موسیقی در بارداری، کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد.

استرس و اضطراب حین بارداری

موسیقی درمانی استرس ناشی از بارداری را نیز در مادران کاهش می‌دهد.

درمان پره اکلامپسی (فشار خون بالا در بارداری)

موسیقی در بارداری، فشار خون زنان مبتلا به پره اکلامپسی را کاهش می‌دهد. پس در درمان این عارضه موثر است.

استرس و اضطراب حین زایمان

ممکن است کمی عجیب به نظر برسد اما تحقیقات نشان داده‌اند گوش دادن به موسیقی حتی بر کاهش اضطراب زایمان نیز موثر است.

افسردگی در دوران بارداری

موسیقی در بارداری ممکن است از طریق کاهش استرس دوران بارداری، در کاهش افسردگی نیز موثر باشد.

بخوانید افسردگی در بارداری چه تاثیری بر جنین دارد.

درد زایمان

موسیقی به کاهش درد زایمان نیز کمک می‎کند.

نقش در سزارین

مطالعات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی قبل از عمل سزارین، باعث می‌شود مادر راحت‌تر بتواند با استرس و اضطراب قبل از عمل جراحی مقابله کند.

جلوگیری از افسردگی پس از زایمان

مطالعات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی در ۳ ماهه سوم بارداری می‌تواند خطر افسردگی پس از زایمان را کاهش دهد.

گوش دادن به چه نوع موسیقی در دوران بارداری برای جنین مفید است؟

واکنش فیزیولوژیکی و روانی گوش دادن به موسیقی به نوع و ریتم آن بستگی دارد. به عنوان مثال وقتی به موسیقی با ریتم تند گوش می‌دهید، ممکن است ضربان قلب‌ و فشار خون‌تان افزایش یابد. در حالی که گوش دادن به موسیقی آرام کمک می‌کند هم ضربان قلب و هم فشار خون‌تان کاهش یابد. از این رو محققان عقیده دارند که شاید موسیقی منظم و با ریتم کند مثل لالایی برای جنین و نوزاد تازه متولد شده مناسب‌ترین گزینه باشد.

برای کاهش استرس چه مدت باید به موسیقی گوش داد؟

برای تایید مدت زمان موثر گوش دادن به موسیقی، تحقیقات بیش‌تری لازم است. مطالعات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی به مدت حدوداً 30 دقیقه می‌تواند سطح هورمون استرس را در بدن کاهش دهد. مطالعه‌ی علمی دیگری نشان داده است که گوش دادن به موسیقی به مدت 20 دقیقه در روز و طی 12 هفته، می‌تواند اضطراب و علائم افسردگی را در دوران بارداری کاهش دهد.

واکنش جنین به موسیقی در بارداری چگونه است؟

کودک در شکم مادر صداها را می‌شنود

جنین در طی هفته‌ی سی‌ام حاملگی با تغییر در ضربان قلب و حرکت کردن، به موسیقی واکنش نشان می‌دهد. با پیشرفت بارداری، درک شنوایی در جنین بالغ‌تر می‌شود و جنین حتی به تحریک موسیقی در سطح پایین نیز پاسخ می‌دهد. ضربان قلب جنین نیز همراه مادر با گوش دادن به موسیقی با ریتم تند، افزایش می‌یابد و در پاسخ به موسیقی با ریتم کند، کاهش می‌یابد.

پیشرفت شنوایی جنین طی چندین هفته صورت می‌گیرد

دانشمندان کشف کرده‌اند که ساختار آناتومی گوش جنین در هفته‌ی بیستم بارداری ایجاد می‌شود. البته جنین از هفته‌ی شانزدهم به صدای خارجی پاسخ می‌دهد. اما سیستم شنوایی او بین هفته‌ی 25 تا 29ام کاملاً فعال می‌شود. در این مدت، ارتباطات عصبی بین قشر شنوایی مغز و سیستم حلزونی گوش میانی کامل می‌شود.

سه ماهه سوم بارداری برای قابلیت شنوایی کودک در آینده بسیار مهم است. از هفته‌ی 28ام بارداری تا زمان زایمان، سلول‌های مژه‌دار حلزون گوش و اتصالات عصبی ظریف آن با مغز به طور دقیق تنظیم می‌شود. تصور می‌شود این تنظیمات تا چند ماه اول پس از تولد نیز ادامه داشته باشد.

آیا موسیقی در بارداری و آواز خواندن برای جنین مفید است؟

صدایی که جنین می‌شنود، توسط مایع آمنیوتیک، جفت، عضلات رحم و بافت‌های بدن مادر خفه می‌شود. به علاوه جنین در معرض صداهای زیاد دیگری نیز که از بدن مادر منشا می‌گیرند قرار دارد. به عنوان مثال می‌توان به صداهای ضربان قلب مادر، حرکات ریه‌ها، روده و مفاصل اشاره کرد.

با این حال جنین می‌تواند صدای حرف زدن و آواز خواندن مادر یا موسیقی را به خوبی تشخیص دهد. از این رو سیستم شنوایی با رشد جنین به طور قابل توجهی بالغ می‌شود. احتمالاً صدای مادر توسط جنین، بهتر و واضح‌تر از صداهای دیگر شنیده می‌شود. زیرا کم‌تر از صداهای بیرونی ضعیف و خفه می‌شود.

جنین به صداهایی که فرکانس آن‌ها کم‌تر از ۵۰۰هرتز است، بهتر واکنش نشان می‌دهد. از آن‌ جا که فرکانس صدای زنانه در حدود ۲۲۵هرتز است، صدای مادر محرکی بسیار مفید برای تحریک شنوایی جنین محسوب می‌شود.

صحبت کردن با جنین یا آواز خواندن برای او، پایه و اساس دلبستگی بین والدین و نوزاد را ایجاد می‌کند. برخی مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است صدای مادر برای رشد گفتار و زبان کودک اهمیت زیادی داشته باشد.

به طور کلی صحبت کردن با جنین و آواز خواندن برای او توسط مادر در دوران بارداری، می‌تواند به ایجاد پیوند و دلبستگی بهتر، عملکردهای خوب شنوایی و گفتار و زبان کودک در سال‌های آینده‌ی او کمک کند.

تاثیر موسیقی بر کودک را هم بخوانید.

آیا موسیقی در بارداری، کودک را باهوش‌تر می‌کند؟

در سال ۱۹۹۳ به دنبال انتشار مقاله‌ای در مجله مشهور نیچر، بسیاری از مردم معتقد بودند که ۱۰ دقیقه گوش دادن به یکی از آثار موتزارت باعث می‌شود مهارت‌های استدلال و ضریب هوشی فرد تقویت شود. این تئوری، اثر موتزارت نام داشت. که البته تا به امروز هیچ داده‌ی علمی قوی برای تایید چنین ادعایی وجود ندارد.

موارد احتیاط

اولاً در دوران بارداری (مخصوصاً بعد از هفته‌ی بیستم) از قرار گرفتن در معرض سر و صدای شدید با فرکانس پایین خودداری کنید.

ثانیاً موسیقی در بارداری نباید به این شکل باشد که شما هدفون یا دستگاه صوتی را مستقیماً با شکم خود تماس دهید. زیرا این کار ممکن است منجر به آسیب سیستم شنوایی جنین و کاهش شنوایی او شود.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.