نکات شیردهی به نوزاد، اگر ناراحتید بخوانید

استرس یعنی هر نوع تغییری که روی سیستم‌های دفاعی روان‌شناختی فرد اثر می‌گذارد. این استرس ممکن است مثبت، منفی یا خنثی باشد. به‌طور کلی استرس باعث تغییراتی در بدن می‌شود و آثار روانی(ترس، اضطراب، سردرد)، جسمی(تپش قلب، گرگرفتگی، تعریق) و شناختی (تغییر دید فرد نسبت به محیط اطراف) دارد. تمام این مسائل بر سیستم ایمنی و هورمونی بدن اثر می‌گذارد.

اختلال در ترشح برخی هورمون‌ها غیرمستقیم بر تمام بدن از جمله سیستم شیردهی اثر منفی می‌گذارد و می‌تواند باعث کاهش ترشح شیر و حتی تغییر مزه آن شود و این موضوع غیرمستقیم روی رشد نوزاد اثر منفی می‌گذارد.

غیر از تاثیری که حالات روانی مادر بر شیر می‌گذارد، رفتار مادر افسرده، مضطرب و... با نوزادش مناسب نیست و توجه کافی ندارد و حتی حالت‌های خود را به نوزاد منتقل می‌کند. این رفتارها در ذهن کودک حک می‌شود و او را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

شیر تنها منبع سیرکردن شکم نیست بلکه منبع عاطفه و سیرکردن احساس نیاز روانی کودک است. مادران باید شاد باشند اما اگر شرایطی پیش آمد که دچار حالت‌های عصبی یا افسردگی یا در اثر شنیدن خبر ناگهانی ناگوار غمگین شدند، موقتا یعنی حداکثر بین ۱ تا ۳ روز شیردهی را قطع و از شیر جایگزین یا غذای کمکی استفاده کنند و از اطرافیان برای نگهداری از فرزند کمک بخواهند تا حالت روانی‌شان بهبود یابد. مادر پس از این مدت لازم است شیردهی را آغاز کند.

به فرزندتان شیر بدهید، تا سرطان پستان نگیرید!

سرطان پستان شایع‌ترین سرطان‌ بین خانم‌ها در سراسر دنیاست و در دهه‌های اخیر نیز تعداد مبتلایان به آن افزایش یافته‌است. در کنار تغییر شیوه زندگی، مصرف بیشتر غذاهای سرد، سرخ‌کردنی، پرچرب، فست‌فود و کم‌تحرکی افراد که در این افزایش دخیل‌اند این مساله را هم نباید از نظر دور کرد که سن تولد اولین فرزند در خانم‌ها بالارفته و برعکس گذشته که سن ۲۵-۲۰ سالگی اولین فرزند خانم‌ها متولد می‌شد، امروزه خیلی‌‌‌ها بعد از ۳۰ سالگی باردار می‌شوند و این موضوع خود احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر، ممکن است خانم‌ها به دلایل مختلفی از شیردهی خودداری کنند یا شیردهی کوتاهی داشته باشند. ثابت شده در خانم‌هایی که شیردهی طولانی دارند، احتمال ابتلا به سرطان پستان کاهش می‌یابد. گاهی خانم‌ها مشکل شیردهی ندارند اما انگیزه کافی برای این کار ندارند و به محض اینکه می‌بینند نوزاد کم‌شیر می‌خورد یا وزن‌گیری خوبی ندارد، می‌گویند شیرمان خوب نیست و باید شیرخشک جایگزین کنیم. این کار اصلا درست نیست. اگر مادر شیردهی را ادامه دهد، به‌طور حتم شیر افزایش می‌یابد. پس تغییر شیوه زندگی، پایین آوردن سن باروری و شیردهی کافی به مدت ۲ سال می‌تواند از سرطان پستان پیشگیری کند.

به ویتامینD بدنتان توجه کنید

چندی قبل سازمان جهانی بهداشت خبری را منتشر کرد مبنی بر اینکه کمبود ویتامینD در شیر مادران مساله‌ای جدی است و باید مورد توجه قرار گیرد. فقدان ویتامینD و کمبود آن عوارض بسیار زیادی دارد و می‌تواند باعث بی‌اشتهایی، کاهش وزن و مشکلات متابولیکی در کودکان شود و احتمال ابتلا به دیابت نوع۱ و ام‌اس را در بزرگسالی افزایش دهد. متاسفانه در کشور ما کمبود ویتامینD در مادران شایع است و دچار فقر این ویتامین است.

با وجود این هرگز توصیه نمی‌کنیم مادری که کمبود ویتامینD دارد، شیردهی را قطع و شیرخشک را جایگزین کند بلکه توصیه می‌کنیم این کمبود فورا جبران شود. پس از اندازه‌گیری ویتامینD از طریق خون، لازم است مادر مکمل ویتامینD مصرف کند. مثلا مادرها از ۵۰ کیلوگرم به بالا، به ۵ هزار واحد ویتامینD هفته‌ای یک عدد نیاز دارند. تزریق آمپول ویتامینD چون دوز ویتامین را ناگهانی در خون افزایش می‌دهد، اصلا توصیه نمی‌شود. خوشبختانه بیشتر نوزادان تا ۶ ماهگی دچار کمبود ویتامینD نمی‌شوند چون از ۱۵ روزگی قطره A+D تجویز می‌شود و باید تا ۲ سالگی مصرف آن ادامه یابد. نوزادان برحسب نیاز، مخصوصا در زمستان‌ها به ۴۰۰ واحد بین‌المللی ویتامینD نیاز دارند. بعد از آن هم مخصوصا در تابستان‌ها اگر کودک ۱۵ دقیقه در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار بگیرد، ویتامینD بدنش تامین می‌شود. بهتر است آفتاب به پشت کودک بتابد و از تابش نور به صورتش جلوگیری شود. آفتابی که از پشت شیشه به کودک می‌تابد، فایده‌ای ندارد و حتما باید کودک در فضای باز باشد. مادر می‌تواند از کرم ضدآفتاب یا روغن هم استفاده کند و این مساله تداخلی در جذب نور و ساخته شدن ویتامینD در بدن ایجاد نمی‌کند. ساعت ۹ صبح یا ۵ عصر بهترین ساعت‌ها برای بیرون بردن کودکان است.