یک راهنمای کلی درباره اهداکننده و گیرندگان خون

 شناخت درست از سازگاری گروه‌های خونی یکی از اصول پایه‌ای و نجات‌بخش در حوزه پزشکی و انتقال خون است. در فرآیند اهدای خون، تطابق بین گروه خونی اهداکننده و گیرنده، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت‌آمیز بودن انتقال خون دارد و مانع بروز واکنش‌های ایمنی خطرناک می‌شود.

گروه‌های خونی به چهار دسته اصلی «A، B، AB و O» تقسیم می‌شوند که هرکدام ممکن است Rh مثبت (+) یا منفی (−) باشند. مجموع این ترکیب‌ها، هشت گروه خونی را تشکیل می‌دهد.

در این میان، افراد دارای گروه خونی O- به عنوان «دهنده جهانی» شناخته می‌شوند، چرا که خون آن‌ها فاقد هرگونه آنتی‌ژن A، B و Rh است و می‌توانند در مواقع اضطراری به همه گروه‌های خونی دیگر خون اهدا کنند. از سوی دیگر، افراد دارای گروه خونی AB+ «گیرنده جهانی» هستند، چرا که می‌توانند خون را از تمام گروه‌های دیگر دریافت کنند بدون اینکه بدنشان واکنش ایمنی نشان دهد.

«O- تنها از O-» دریافت می‌کند اما می‌تواند به همه گروه‌ها خون بدهد.

«O+ از O- و O+» دریافت می‌کند و به «O+، A+، B+ و AB+» خون می‌دهد.

«A- از O- و A-» دریافت می‌کند و به «A-، A+، AB- و AB+» اهدا می‌کند.

«A+ از O-، O+، A- و A+» دریافت می‌کند و به «A+ و AB+» خون می‌دهد.

«B- از O- و B-» دریافت می‌کند و به «B-، B+، AB- و AB+» اهدا می‌کند.

«B+ از O-، O+، B- و B+» دریافت می‌کند و به «B+ و AB+» خون می‌دهد.

«AB- از O-، A-، B- و AB-» دریافت می‌کند و تنها به «AB- و AB+» خون می‌دهد.

«AB +» می‌تواند از همه گروه‌های خونی خون دریافت کند ولی فقط به «AB+» خون اهدا می‌کند.

شناخت این اصول می‌تواند در شرایط بحرانی جان بسیاری را نجات دهد و آگاهی عمومی درباره آن، نقش کلیدی در موفقیت کمپین‌های اهدای خون دارد. آموزش در این زمینه به‌ویژه برای داوطلبان اهدای خون، کادر درمان و حتی شهروندان عادی، ضروری و حیاتی است.

منبع: مهر