دانشمندان برای نخستین بار آثار غذاهای فوق فرآوری شده را در خون پیدا کردند
دانشمندان می‌گویند نتایج تحقیقات نشان می‌دهد مولکول‌های موجود در خون و ادرار می‌توانند نشان دهند که یک فرد چه میزان انرژی از غذاهای فوق فرآوری شده دریافت می‌کند.
این برای نخستین بار است که دانشمندان موفق شده‌اند نشانگرهای زیستی (بیولوژیکی) مرتبط با میزان صرف غذاهای فوق فرآوری شده را شناسایی کنند.
به گفته اریکا لافتفیلد، پژوهشگر در موسسه ملی سرطان ایالات متحده و نویسنده اصلی این مطالعه، این یافته گامی مهم برای تحلیل اثرات بهداشتی این نوع خوراکی‌هاست.
خانم لافتفیلد می‌گوید: «این یافته می‌تواند به ما سرنخ‌هایی درباره‌ی سازوکارهای زیستی بین مصرف غذاهای فوق فرآوری شده و پیامدهای سلامتی احتمالی بدهد.»
غذاهای فوق فرآوری شده چه هستند؟
غذاهای فوق فرآوری شده شامل خوراکی‌هایی مانند غلات صبحانه شیرین‌شده، نوشابه‌ها، چیپس، پیتزای یخ‌زده و بسیاری از تنقلات صنعتی هستند.
این خوراکی‌ها از طریق فرایندهای صنعتی و با استفاده از مواد افزودنی، رنگ‌های مصنوعی و نگه‌دارنده‌هایی تولید می‌شوند که در آشپزخانه‌های خانگی معمولاً یافت نمی‌شوند.
در کشورهای با درآمد بالا، این غذاها بسیار رایج هستند. اما بررسی اثرات آن‌ها بر سلامت دشوار است، چرا که پیگیری دقیق آنچه مردم واقعا می‌خورند، کار سختی‌ست.
دکتر لافتفیلد و همکارانش برای این مطالعه داده‌های یک پژوهش پیشین روی بیش از هزار فرد سالمند آمریکایی را تحلیل کردند.
از میان آن‌ها، بیش از ۷۰۰ نفر نمونه‌های خون و ادرار خود را به همراه گزارش‌های دقیق از رژیم غذایی سالانه‌شان ارائه داده بودند.
دانشمندان دریافتند که صدها متابولیت (محصولات ناشی از گوارش و فرایندهای زیستی دیگر) با درصد انرژی دریافتی از غذاهای فوق فرآوری شده همبستگی دارند.
از میان این موارد، آن‌ها موفق شدند ۲۸ نشانگر خونی و حداکثر ۳۳ نشانگر ادراری را تعیین کنند که می‌توانند با دقت بالا مصرف این نوع غذاها را در رژیم‌های غذایی رایج پیش‌بینی کنند.
دکتر لافتفیلد در این باره می‌گوید: «ما امضای زیستی‌ای را یافتیم که الگوی غذایی سرشار از غذاهای فوق فرآوری شده را پیش‌بینی می‌کرد و نه فقط یک ماده غذایی خاص را.»
در میان این نشانگرها، دو آمینواسید و یک نوع کربوهیدرات در حداقل ۶۰ مورد از ۱۰۰ آزمون تکرارشونده ظاهر شدند. یکی از نشانگرها احتمال پیوند بین رژیم غذایی پر از غذاهای فوق فرآوری شده و دیابت نوع ۲ را نشان داد.
گام‌های اولیه برای رمزگشایی از آثار زیستی غذاهای فوق فرآوری شده
هرچند این پژوهش هنوز در مراحل اولیه است، اما شناسایی نشانگرهای خونی و ادراری برای پیش‌بینی مصرف غذاهای فوق فرآوری شده به گفته دکتر داریوش مظفریان، مدیر موسسه غذا به مثابه دارو در دانشگاه تافتس، یک «پیشرفت علمی مهم» به‌شمار می‌رود.
وی می‌گوید: «با تحقیقات بیشتر، این امضاهای متابولیک می‌توانند به ما در رمزگشایی از مسیرهای زیستی زیان‌بار ناشی از غذاهای فوق فرآوری شده کمک کنند و همچنین تفاوت آثار بهداشتی میان گروه‌های مختلف این غذاها، روش‌های تولید و افزودنی‌ها را روشن‌تر سازند.»
دکتر لافتفیلد ابراز امیدواری کرد که بتوانند از این ابزار برای بررسی اثر مصرف غذاهای فوق فرآوری شده بر ریسک سرطان استفاده کنند.