دلیل کوتاهی تاندون پشت پا

سوال : آیا کوتاهی تاندون پشت پا دلیل راه رفتن روی پنجه‌هاست؟

پاسخ : راه رفتن روی پنجه پا به مدل راه رفتنی گفته می‌شود که کودک بدون آن که پاشنه یا سایر قسمت‌های پایش را بر زمین بگزارد فقط پنجه یا سینه پا را روی زمین می‌گزارد. بعضی اوقات ممکن است یک مشکل زمینه‌ای، مثل کوتاهی تاندون آشیل، باعث شود کودک روی پنجه پا راه برود، اما در موارد دیگر چنین نیست. کودکانی که همیشه روی پنجه راه می‌روند ممکن است دچار تنگی در مچ پا بشوند و درمان‌هایی که باعث بلند شدن عضله ساق پا شود برایشان مفید خواهد بود.

برای آگاهی بیشتر از دلیل کوتاهی تاندون پشت پا به سراغ کلینیک تخصصی اصلاح غیر جراحی انحرافات ارتوپدی فنی آتل رفتیم. از شما دعوت میکنیم ویدئو زیر را تماشا کنید. برای مراجعه به کلینیک تخصصی آتل یا دریافت نوبت از کلینیک تخصصی آتل کلیک کنید.

آناتومی تاندون آشیل

تاندون آشیل (یا تاندون پشت پا)، از یکی شدن تاندون‌های عضلات دوقلو و نعلی تشکیل شده است. ماهیچه دوقلو (عضله گاستروکنمیوس) بعد از ساق پا در انتهای خود تبدیل به تاندون می‌شود و بعد از یکی شدن با تاندون ماهیچه نعلی ( عضله سولئوس)، مشترکا تاندون آشیل را تشکیل می‌دهند. تاندون آشیل، این دو گروه عضلانی، که هر دو در پشت پا قرار گرفته‌اند (و در مجموع به آن‌ها عضله سه سر یا تری سپس گفته می‌شود)، را به استخوان پاشنه پا متصل می‌کند. به طور کلی، تاندون در مسیر خود به سمت پاشنه ۹۰ درجه انحنا پیدا می‌کند، به طوری که از کنار به عضله دوقلو و از وسط به عضله سولئوس متصل می‌شود. وجود یک بورس زیر جلدی در این ناحیه اجازه می‌دهد تا پوست روی تاندون خمیده شده حرکت ‌کند و یک بورس عمقی در کنار تاندون آشیل با کاهش اصطکاک باعث می‌شود که تاندون آزادانه روی استخوان حرکت کند.

وقتی عضلات سه سر کار می‌کنند، پاشنه پا را بالا برده و قسمت جلوی پا را پایین می‌آورند، و در نتیجه تاندون آشیل در پلانتار فلکشن پا (تقریباً ۹۳٪ نیروی پلانتار فلکشن) درگیر می‌شود. آناتومی تاندون طوری است که هم قابلیت ارتجاعی (برگشت پا به حالت اول) و هم نقش کمک فنر را برای پا فراهم می‌کند. تاندون آشیل بزرگترین و قویترین تاندون در بدن انسان است و توانایی پشتیبانی نیروهای کششی تولید شده توسط حرکت اندام تحتانی را دارد.

راه رفتن روی پنجه پا اگر چه مساله بسیار رایجی است، به خصوص وقتی کودکان تازه یاد می‌گیرند راه بروند، اما ممکن است نشانه وجود یک مشکل باشد. یکی از این مشکلات کوتاه بودن تاندون آشیل است.

هنگامی که شخصی دائما روی پنجه پا راه برود، تاندون آشیل جمع و کوتاه شده و بعد وقتی شخص بخواهد پا برهنه راه برود یا کفش تخت بپوشد، تاندون آشیل نمی‌تواند به اندازه کافی کشیده شود.

علل و پیامدهای راه رفتن روی پنجه پا

اگر کودکی بعد از ۲ سالگی هنوز روی پنجه پا راه برود، شاید صرفا به این نحوه راه رفتن عادت کرده است ولی این هم ممکن است که کودک دچار یک بیماری زمینه‌ای باشد مواردی مثل این که: کوتاهی تاندون آشیل که مانع از تماس پاشنه با زمین می‌شود؛ یا یک اختلال حرکتی یا عضلانی مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی؛ اختلال طیف اوتیسم، و یا اختلالی ناشناخته که باعث این نحوه راه رفتنش شده باشد. در بعضی از افرادی که روی پنجه راه می‌روند، ممکن است سیستم دهلیزی اطلاعات دقیقی درباره حرکات و وضعیت بدن در اختیار مغز قرار ندهد؛ و یا، اختلال پردازش حسی ممکن است باعث شود یک کودک نسبت به تماس پاشنه پایش با زمین دچار حساسیت بیش از حد شود. این گونه بچه‌ها برای پرهیز ازتماس با سطوح ناراحت‌ کننده و یا ناراحتی ناشی از احساس وزن روی پاشنه پا، با عادت راه رفتن روی پنجه پا رشد کنند. همچنین ممکن است کودک نخواهد جوراب یا کفش بپوشد و حتی از پا برهنه راه رفتن اجتناب کند. در نتیجه، راه رفتن روی پنجه ممکن است منجر به درد در مچ پا، زانو یا باسن شده، و یا باعث شود چمباتمه زدن یا بالا رفتن از پله‌ها مشکل شود؛ و یا به دلیل ناتراز شدن وضعیت بدن باعث کاهش قدرت لگن یا عضلات هسته شود.

جراحی افزایش طول تاندون آشیل چیست؟

عمل افزایش طول تاندون آشیل جراحی‌ای است که دقیقاً همان کاری را که از عنوانش پیداست انجام می‌دهد، یعنی افزایش طول تاندون آشیل! این جراحی کودک را قادر می‌کند که با زانوهایی صاف و در حالی که کف پاهایش طور کامل روی زمین قرار گرفته‌اند راه برود. به طور معمول، انجام جراحی تنها وقتی توصیه می‌شود که سایر درمان‌ها مثل فیزیوتراپی ، استفاده از آرتز و سایر روش‌های محافظه کارانه نتیجه‌بخش نبوده‌اند.

در جراحی افزایش طول تاندون آشیل (ATL)، تاندون آشیلی که دچار گرفتگی یا انقباض شده اصلاح می‌شود. تاندون آشیل استخوان پاشنه پا را به عضلات ساق پا وصل می‌کند. هر بار که کودک پای خود را حرکت بدهد مثلا راه برود، بدود، بپرد و یا صرفا پنجه پایش را به سمت جلو بکشاند در واقع از تاندون آشیل خود استفاده می‌کند. گرفتگی و انقباض (کوتاهی) شدید تاندون آشیل، ممکن است باعث درد و بروز مشکلاتی در راه رفتن شود. این مساله اغلب خود را با علائمی مثل راه رفتن روی پنجه پا نشان می‌دهد.