امید تازه برای بیماران آسیب نخاعی: توانایی حرکت با کمک پروتئین جفت جنین

دانشمندان برزیلی با استفاده از پروتئین «پلیلامینین» استخراجشده از جفت جنین، موفق به بازگرداندن بخشی از توان حرکتی بیماران و حیوانات دچار آسیب نخاعی شدند و تحقیقات آنها گامی نوین در درمان ضایعات نخاعی بهشمار میآید.
فهرست مطالب
محققان برزیلی توانستهاند با استفاده از پروتئینی که از جفت جنین استخراج میشود، امید تازهای برای بازگرداندن توان حرکتی به بیماران آسیب نخاعی ایجاد کنند.
تزریق پروتئین پلیلامینین؛ گامی به سوی درمان آسیبهای نخاعی
این پژوهشگران با تزریق پروتئینی به نام پلیلامینین (Polylaminin)، که از جفت جنین استخراج شده و در آزمایشگاه بازسازی میشود، موفق به احیای بخشی از توان حرکتی انسانها و حتی سگهای مبتلا به آسیبهای نخاعی شدند. این تحقیقات در دانشگاه فدرال ریو دو ژانیرو انجام شده است و اکنون در انتظار تأییدیه سازمان دارویی برزیل (Anvisa) برای مراحل پیشرفتهتر آزمایشهای بالینی است.
نمونهای الهامبخش از یک بیمار آسیب نخاعی
یکی از نمونههای برجسته این پژوهش، فردی به نام برونو دروموند د فریتاس است که در سال ۲۰۱۸ در اثر یک سانحه رانندگی، به آسیب شدید نخاعی دچار شد. او پس از یک عمل جراحی و شرکت در کارآزمایی بالینی توانست تنها دو هفته بعد انگشت پای خود را حرکت دهد. این حرکت ابتدایی در نهایت منجر به توانایی راه رفتن، بالا رفتن از پلهها و بازگشت استقلال فردی او شد.
برونو میگوید:
«اکنون میتوانم بایستم، راه بروم و حتی برقصم. چیزی که تصور نمیکردم دوباره تجربه کنم.»
نقش کلیدی پروتئین لامینین در درمان آسیب نخاعی
پیشرفتهای این تحقیق بر نقش پروتئین لامینین در ایجاد ارتباط میان نورونها تمرکز دارد. این پروتئین در دوران جنینی شبکهای گسترده برای انتقال سیگنالهای عصبی ایجاد میکند، اما در بدن بزرگسالان میزان آن بسیار محدود است. دانشمندان توانستهاند این شبکه را در آزمایشگاه بازسازی کرده و با تزریق آن به مناطق آسیبدیده نخاع، مسیر جدیدی برای ارتباط نورونها فراهم کنند.
دکتر مارکو آورلیو د لیما، جراح برجسته ستون فقرات که در این کارآزمایی حضور داشته، درباره این دستاورد میگوید:
«این تحقیق بینظیر است؛ تاکنون هیچ دارویی در جهان توانایی بازسازی نخاع و بازگرداندن حرکت را نداشته است.»
از میان هشت بیمار داوطلب این مطالعه هفتساله، شش نفر توانستند بهبودهای قابلتوجهی در سطوح حرکتی مختلف داشته باشند.
موفقیت در درمان آسیب نخاعی سگها
در سال ۲۰۲۱، یک شرکت داروسازی برزیلی همین ترکیب را بهصورت دارو بر روی شش سگ آزمایش کرد که دچار آسیب نخاعی بودند. چهار سگ توانستند حرکت خود را بازیابند. نتایج این تحقیق در یک مجله علمی بینالمللی منتشر شده است. همچنین ثبت پتنت این دارو پس از ۱۸ سال به پایان رسیده و اکنون آماده ورود به کارآزماییهای بالینی انسانی گستردهتر است.
البته کارشناسان هشدار دادهاند تا زمانی که آزمایشهای بالینی بیشتری انجام شود و ایمنی آن توسط سازمانهای معتبر تأیید شود، باید نتایج این تحقیق با دقت و احتیاط مورد بررسی قرار گیرد.