پیشگیری از زخم بستر، نکات مورد توجه بانوان

یک متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی با اشاره به اینکه زخم فشاری در ابتدا به صورت قرمزی پوستی که با فشار انگشت برطرف نمی‌شود بروز می‌کند، گفت: پیشگیری از زخم بستر در بیمار‌ان به سادگی امکان پذیر است.

دکتر هادی شجاعی با بیان اینکه زخم بستر (زخم فشاری) به علت اصلی فشار طولانی مدت بر یک ناحیه از بدن و در نتیجه کم خونی در بافت‌های جلدی و زیرجلدی آن ناحیه از بدن ایجاد می‌شود، گفت: این عارضه یکی از شایع‌ترین و در عین حال از بدترین عوارض برای بیماری است که دچار ناتوانی حرکتی شده است.

وی با تاکید براینکه پیشگیری از بروز این عارضه به مراتب آسان‌تر از درمان است، گفت: این مشکل در مراکز درمانی همچون بیمارستان‌ها یا مراکز نگهداری بیماران، از قصور و گناه مستقیم پرستاران یا نگهدارندگان بیمار تلقی می‌شود چرا که به خوبی قابل پیشگیری است.

شجاعی گفت: زخم فشاری در نقاط تحت فشار بدن مانند پشت سر و نشیمنگاه شایع است. هر ناحیه دیگری از بدن که به مدت طولانی تحت فشار قرار گیرد نیز در معرض خطر ایجاد این زخم است.

این متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی یادآور شد: زخم فشاری در ابتدا به صورت قرمزی پوستی که با فشار انگشت برطرف نمی‌شود بروز می کند، این مرحله را مرحله ‌اول از زخم می‌گویند که شناسایی و درمان آن در این مرحله خیلی راحت‌تر است.

شجاعی در خصوص راهکار بهبود زخم فشاری گفت: استفاده از کمپرس سرما، تغییر وضعیت بیمار از یک حالت به حالت دیگر هر دو ساعت به گونه‌ای که فشار از روی ناحیه مبتلا برداشته شود به تسریع روند بهبودی کمک می کند.

وی افزود: خشک نگهداشتن ملحفه‌های روی تخت یا بستر بیمار و جلوگیری از سایش پوستی بیمار در هنگام چرخیدن‌ها یا نشست و برخاستن‌ها و حرکات جابه‌جایی بسیار حائز اهمیت است.
تاثیر رژیم غذایی در بهبود زخم

این متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی گفت: رژیم غذایی حاوی پروتئین کافی و حتی پرپروتئین (چنانچه بیمار از این لحاظ محدودیتی نداشته باشد) و کنترل علائم کم خونی بیمار و در صورت نیاز درمان کم خونی نیز از نکات بسیار حائز اهمیت در پیشگیری از بروز زخم فشاری است.

شجاعی خاطرنشان کرد: در صورتی که زخم از مرحله یک بگذرد و پوست ناحیه مبتلا به قرمزی از بین برود، زخم وارد مرحله دو شود در این مرحله پانسمان زخم به روش‌های مختلف و مناسب الزامی است و مداخله درمانی بسیار موثر واقع می شود.

وی با تاکید بر اینکه نقش طب فیزیکی در مرحله دو زخم بارز و کارساز است، گفت: استفاده از مدالیته‌های فیزیکی همچون، اشعه ماوراء بنفش، امواج اولتراسوند و لیزرهای سرد (یا لیزر‌های کم توان) نقش به سزائی در بهبود سریع‌تر زخم و جلوگیری از پیشرفت‌ زخم دارد.

شجاعی تصریح کرد: تمامی اقدامات لازم در مرحله اول نیز در مرحله دوم زخم ضروری است. زخم در این مرحله چنانچه به خوبی رسیدگی نشود می‌تواند منجر به عفونت، پیشروی به مرحله 3 (که تخریب بافت زیرجلدی و عضله است) و در نهایت مرحله 4 (که رسیدن زخم به عمق عضلات و استخوان را شامل می‌شود) عفونت استخوان، عفونت خون و مرگ منجر شود.

وی یادآور شد: کاملا منطقی است که پس از دوران حاد اولیه بیماری، هر چه زودتر بیمار به حرکت درآید، اقدامات توان‌بخشی جسمی حرکتی برای راه انداختن سریع‌تر بیمار اجرا شود تا از بی‌حرکتی و ماندگاری در بستر تا حد امکان جلوگیری و از خطر بروز زخم بستر (فشاری) کاسته شود.