برنامه غذایی قبل بارداری، نکات مهم

رژیم غذایی یکی از مهم ترین فاکتور های یک بارداری خوب و همچنین به دنیا آوردن یک کودک سالم است. زنانی که قصد بارداری دارند بهتر است هرچه زودتر از رژیم غذایی بهتر و مناسب تر استفاده کنند تا احتمال به دنیا آمدن کودک سالم بیشتر شود. در ضمن، تغذیه سالم پیش از بارداری برای مردان نیز حائز اهمیت است تا اسپرم ها از نظر تحرک و باروری بدون مشکل باشند.

چگونه می توان تعادل و تنوع را در برنامه غذایی روزانه رعایت نمود؟

بهترین راه برای اطمینان از مصرف متعادل و متنوع مواد غذایی به صورت روزانه، استفاده از همه گروههای اصلی غذایی یعنی گروه نان و غلات، گروه میوه ها و سبزیها، گروه شیر و لبنیات و گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها است.تعادل به معنی مصرف مقادیر کافی از مواد غذایی است و تنوع یعنی مصرف انواع مواد غذایی که در گروههای غذایی قرار دارند. در هر گروه غذایی، مواد غذایی با ارزش غذایی تقریبا یکسان قرار دارند و می توان از یکی بجای دیگری استفاده کرد.

گروههای غذایی اصلی

گروه نان و غلات: این گروه منبع عمده تامین انرژی مورد نیاز روزانه است و شامل انواع نان، برنج، ماکارونی، رشته، گندم، جو، ذرت و ...... می باشد.

گروه میوه ها و سبزی ها: این گروه منبع عمده تامین ویتامین ها به ویژه ویتامین های A و C و املاح معدنی و فیبر می باشد.

گروه شیر و لبنیات: ایـــن گـــروه منبع عمده تامین کلسیم، فسفر، پروتئین و ویتامین های A و B۲ می باشد که برای رشد و استحکام دندان ها و استخوان ها ضروری است. مواد این گروه شامل شیر، ماست، پنیر، بستنی و کشک می باشد.

گروه گوشت، تخم مرغ،‌حبوبات و مغزها: این گروه منبع عمده تامین پروتئین و املاحی نظیر آهن و روی است. مواد این گروه شامل انواع گوشت سفید و قرمز، ماهی، دل، جگر، تخم مرغ، عدس، حبوبات مثل نخود و لوبیا و مغزها مثل پسته، بادام، گردو و …می باشد.

گروه متفرقه: به غیراز گروههای غذایی اصلی، یک گروه متفرقه نیز وجود دارد که شامل انواع قندها و چربی ها مثل قند و شکر، شیرینی، روغن، کره، خامـــه، نمک، شکلات، سس مایونز، انواع مرباها، نوشابه های گازدار، انواع ترشی ها و شورها و غیره می باشد. بطور کلی مصرف مواد این گروه در حداقل مقدار توصیه می شود. توجه شود نمک مصرفی در پخت غذا و سر سفره حتما باید یددار باشد.

استفاده از مکمل های غذایی غنی از ویتامین و مواد معدنی

هرچند که می توان اکثر نیازهای غذایی را با استفاده از یک رژیم غذایی متعادل تامین کرد، اما بسیاری از متخصصین بر این باورند که حتی کسانی هم که سالمترین و مناسب ترین رژیم غذایی را دارند می توانند از مکملها برای بهبود تغذیه خود استفاده نمایند. ممکن است استفاده از یک رژیم غذایی خوب و مکفی خصوصا برای زنان شاغل یا مادرانی که کودک خردسال دارند، دشوار باشد؛ در نتیجه با استفاده از مکمل های غذایی دوران حاملگی مانند لیدی میل می توان اطمینان حاصل کرد که اسید فولیک و سایر مواد مغذی اساسی به میزان کافی دریافت شده که در نتیجه شانس حاملگی سالم افزایش پیدا می کند.

رابطه تغذیه قبل از بارداری و هوش کودک

رعایت یک سری اصول تغذیه ای و استفاده از مواد غذایی که بر تکامل سیستم عــصبی نوزاد تاثیرگذار می باشند، هم در دوران قبل از بارداری و هم در طول بارداری و شیردهی ضروری است تا رشد نوزاد از نظر هوش و قدرت حل مسئله بهبود یابد. همچنین قدرت بینایی و سلامت پوست نوزاد نیز به رعایت این نکات بستگی دارد.

روغن ماهی: روغن ماهی یک ماده غذایی مناسب برای مغز است، زیرا چربی اُمگا-۳ موجود در ماهی التهاب مغز را کاهش می دهد و از آن محافظت می کند. اُمگا-۳ یک چربی ضروری برای تولید DHA است. مغز ما دارای ۶۰ درصد چربی است که بیشتر آن چربی های AA و DHA است. AA به مقدار زیاد در لبنیات مثل کره و خامه وجود دارد، اماDHA فقط در انواع ماهی وجود دارد و در منابع گیاهی مثل دانه کتان وجود دارد. استفاده از مکمل غذایی دوران بارداری و شیردهی لیدی میل می تواند مقادیر توصیه شده از چربی های ضروری اُمگا-۳ و اُمگا-۶ و همچنین اسیدهای چرب AA و DHA را فراهم کند که بر سلامت پوست، افزایش هوش، تکامل شبکه مغزی و عصبی و افزایش قدرت بینایی نوزاد بسیار پر اهمیت هستند.

سبزیجات تازه و خام: کمتر مواد غذایی وجود دارند که از نظر ارزش تغذیه ای با سبزیجات برابری کنند. کاهش سطح اسید فولیک در بدن با بروز بیماری آلزایمر ( فراموشی دوران پیری ) مرتبط است. همچنین اسیدفولیک و آنتی اکسیدان های موجود در سبزیجات، به حفظ هوش مادر کمک کرده و برای تکامل سیستم عصبی جنین او ضروری هستند. مکمل دوران بارداری و شیردهی لیدی میل، حاوی اسیدفولیک و آنتی اکسیدان هایی مثل ویتامین C، ویتامین E و سلنیوم است و این مواد مغذی را در مقادیر توصیه شده برای مادر فراهم می کند. بنابراین توصیه می شود مصرف این مواد غذایی قبل از اقدام به بارداری آغاز شوند تا در زمان بارداری منابع ذخیره شده آن در بدن کافی باشد.