مراقبت‌های لازم بعد از کولپوسکوپی به چه صورت است؟
در این مطلب با علل انجام کولپوسکوپی، نحوه انجام آن و تفسیر جواب آزمایش کولپوسکوپی آشنا خواهید شد، با ما همراه شوید.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیص است که به کمک وسیله‌ای با همین نام انجام می‌شود. در این روش لنزهای دستگاه یاد شده با بزرگ کردن دهانه سرویکس، بافت‌های اطراف آن را بررسی می‌کند. کولپوسکوپ دستگاهی است برای تشخیص مشکلات رحمی که توسط متخصص زنان به کار گرفته می‌شود. از این دستگاه معمولاً پس از آن که متخصص در نتیجه تست پاپ اسمیر موارد مشکوکی مشاهده کرد و نیاز به معاینه بیشتر داشته باشد استفاده می‌شود. در کولپوسکوپی باید در حالی قرار گرفت که معاینه ناحیه لگن قابل انجام باشد.
کولپوسکوپی چگونه انجام می شود؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی است که برای بررسی دقیق دهانه رحم، واژن و ولوو به کار می‌رود. این روش با استفاده از دستگاهی به نام کولپوسکوپ انجام می‌شود که یک میکروسکوپ با نور قوی است و به پزشک اجازه می‌دهد تا با بزرگ‌نمایی بالا، بافت‌های غیرطبیعی را مشاهده کند. این آزمایش معمولاً برای بررسی نتایج غیر طبیعی تست پاپ‌اسمیر یا تشخیص زودهنگام تغییرات پیش‌سرطانی در دهانه رحم انجام می‌شود. در ادامه مراحل انجام این فرایند را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
آماده‌سازی بیمار
- بیمار روی تخت معاینه دراز کشیده و پاهای خود را در رکاب مخصوص قرار می‌دهد، مشابه وضعیت معاینه زنان.
- یک اسپکولوم داخل واژن قرار داده می‌شود تا پزشک بتواند به‌خوبی دهانه رحم را مشاهده کند.
استفاده از کولپوسکوپ
- پزشک کولپوسکوپ را در فاصله‌ای نزدیک به دهانه رحم قرار می‌دهد، اما این دستگاه وارد بدن بیمار نمی‌شود.
- با استفاده از نور قوی و بزرگ‌نمایی، پزشک سطح دهانه رحم را به دقت بررسی می‌کند.
کاربرد محلول‌های خاص
- پزشک ممکن است از محلول اسید استیک (سرکه رقیق) یا ید لوگول استفاده کند تا مناطق غیرطبیعی بهتر مشخص شوند.
- این محلول‌ها ممکن است باعث احساس سوزش خفیف شوند.
انجام بیوپسی (در صورت نیاز)
- اگر پزشک ناحیه‌ای غیرطبیعی مشاهده کند، ممکن است نمونه کوچکی از بافت (بیوپسی) بردارد تا در آزمایشگاه بررسی شود.
- در برخی موارد، پزشک از ابزاری به نام کوتر برای برداشت سلول‌های غیرطبیعی استفاده می‌کند.
بعد از کولپوسکوپی
- اگر فقط معاینه بصری انجام شده باشد، بیمار می‌تواند بلافاصله به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
- در صورت انجام بیوپسی، ممکن است لکه‌بینی یا ترشحات قهوه‌ای‌رنگ برای چند روز مشاهده شود.
- پزشک توصیه‌هایی مانند پرهیز از رابطه جنسی و استفاده از تامپون برای چند روز را ارائه می‌دهد.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
برای کولپوسکوپی نیاز است که دستگاه کولپوسکوپ وارد واژن شود با وجود احساس کمی فشار به دلیل ورود دستگاه به ناحیه واژن این روش تشخیصی درد چندانی که غیرقابل تحمل باشد ندارد. لازم به توضیح است که ممکن است برای معاینه دقیق تر دهانه رحم با محلول سرکه پاکسازی شود. استفاده از این محلول با کمی سوزش همراه است که به سرعت رفع می‌شود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که این روش تشخیصی به طور کلی دردی برای بیمار به همراه نخواهد داشت.
کولپوسکوپی به منظور تشخیص چه مواردی انجام می‌شود؟
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی دقیق است که با بزرگ نمایی حفره داخل واژن متخصص می‌تواند با دقت بالایی بافت‌های آن را بررسی کند. به همین دلیل از کولپوسکوپی به منظور تشخیص مواردی که در ادامه مطالعه می‌کنید استفاده می‌شود:
وجود سلول های غیر طبیعی در رحم
کولپوسکوپی معمولا وقتی تجویز می‌شود که تست پاپ اسمیر (غربالگری دهانهٔ رحم) نشان‌دهنده وجود سلول‌های غیرطبیعی در دهانهٔ رحم به علت ویروس پاپیلومای انسانی یا همان اچ‌پی‌وی باشد. این سلول‌ها سرطانی نیستند اما گاهی در صورت درمان نشدن، منجر به سرطان دهانه رحم می‌شوند. در چنین مواقعی، پس از دریافت نتایج تست پاپ اسمیر، کولپوسکوپی پیشنهاد می‌شود.
پیش سرطانی یا سرطان دهانه رحم و واژن
کولپوسکوپی همچنین می‌تواند برای تشخیص علت موارد دیگری مانند خونریزی غیرمعمول واژینال نیز استفاده شود. همچنینی از کولپوسکوپی می‌توان برای تشخیص مواردی مانند تغییرات پیش‌سرطانی در بافت واژن و تغییرات پیش‌سرطانی فرج نیز انجام شود.
زگیل‌های تناسلی
زگیل‌های تناسلی گاهی با چشم قابل مشاهده نیستند که در این صورت، کولپوسکوپی پیشنهاد می‌شود.
التهاب دهانه رحم
در صورت وجود هر گونه زخم، التهاب، ورم، عفونت و غیر در قسمت دهانه رحم، پزشک می‌تواند به خوبی آن را بررسی کرده و نیز اقدامات درمانی را در همان مراحل اولیه برای شما تجویز کند.
خطرات ناشی از کولپوسکوپی
با وجود کارآمد و بدون درد بودن این روش تشخیصی که در موارد بسیاری نیز کاربرد دارد با این حال خطراتی نیز به همراه دارد که خوب است از این خطرات پیش کولپوسکوپی آشنا شوید:
- خونریزی طولانی تا مدت زمان دو هفته
- تب و یا لرز و عفونت
- تخلیه ترشحات
- بوی بد واژن
- درد لگن
مراقبت‌های لازم بعد از کولپوسکوپی
با توجه به اینکه برای انجام کولپوسکوپی دستگاهی وارد بدن می‌شود ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد که این عوارض با انجام مراقبت‌هایی دقیق قابل کنترل هستند. این مراقبت‌ها عبارتند از:
- بعد از انجام کولپوسکوپی، امکان یک هفته خونریزی و مشاهده ترشحات تیره وجود دارد
- گاهی واژن دچار درد شدید و گرفتگی خفیف خواهد شد
- در صورت بافت برداری، لازم است به مدت یک هفته از تامپون، کرم واژن و دوش گرفتن خودداری شود.
- آزمایشات زنان و پاپ اسمیر را مرتبا انجام دهید
- در نهایت، در صورت داشتن هرگونه نگرانی یا مشاهده علائم دیگر، به پزشک مراجعه نمایید.
در صورت مشاهده چه علائمی بعد از کولپوسکوپی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
پس از کولپوسکوپی حتماً مراقبت‌های یاد شده را در دستور کار خود قرار دهید و نسبت به هر گونه تغییر و علائمی که در ادامه ذکر شده است هوشیار بوده و در صورت مشاهده هر یک از این موارد به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- لرز
- دل درد شدید
- خونریزی که شدیدتر از قاعدگی معمولی باشد
تفسیر جواب کولپوسکوپی
هزینه کولپوسکوپی چقدر است؟
هزینه کولپوسکوپی به عوامل متعددی مانند تجربه و تخصص پزشک، تجهیزات مورد استفاده، محل انجام آزمایش و تعرفه‌های مراکز درمانی بستگی دارد. با توجه به این متغیرها، تعیین یک مبلغ ثابت دشوار است. خوشبختانه، به دلیل اهمیت کولپوسکوپی در تشخیص و پیشگیری از سرطان دهانه رحم، بسیاری از بیمه‌های پایه و تکمیلی این آزمایش را تحت پوشش قرار می‌دهند. بنابراین، بیماران می‌توانند با استفاده از بیمه‌ی خود، بخشی از هزینه‌ها را کاهش دهند. به طور کلی، هزینه کولپوسکوپی در کلینیک‌های دولتی در حدود ۱ تا ۳ میلیون تومان خواهد بود. بیمه تامین اجتماعی هزینه کولپوسکوپی را تا هفتاد درصد تحت پوشش قرار می‌دهد. بیمه‌های پایه دیگر نیز هزینه کولپوسکوپی را تحت پوشش قرار می‌دهند.
نتیجه‌گیری
کولپوسکوپی یک روش تشخیصی کم تهاجمی است که به شناسایی تغییرات غیر طبیعی دهانه رحم کمک می‌کند. پس از انجام این آزمایش، رعایت مراقبت‌های لازم بعد از کولپوسکوپی برای کاهش ناراحتی و جلوگیری از عفونت ضروری است. اجتناب از رابطه جنسی، عدم استفاده از تامپون و خودداری از انجام فعالیت‌های سنگین برای چند روز توصیه می‌شود. همچنین، در صورت مشاهده خونریزی شدید، درد غیر معمول یا علائم عفونت، مراجعه به پزشک ضروری است. با رعایت این نکات، روند بهبودی سریع‌تر طی شده و خطرات احتمالی به حداقل می‌رسد.
