چگونه باردار بشویم؟
نکاتی مانند توجه به زمان تخمک گذاری، داشتن وزن مناسب، عدم استفاده از سیگار و الکل می تواند سبب افزایش شانس باروری در خانم ها شود.
نکاتی مانند توجه به زمان تخمک گذاری، داشتن وزن مناسب، عدم استفاده از سیگار و الکل می تواند سبب افزایش شانس باروری در خانم ها شود. در مقاله زیر به بررسی نکاتی می پردازیم که سبب افزایش شانس باردار شدن می گردد.
چگونه باردار شویم ؟
پیش بینی زمان تخمک گذاری:
درک اینکه چه زمان تخمک گذاری روی می دهد، می تواند شانس باردار شدن را افزایش دهد. همواره به خاطر داشته باشید که داشتن رابطه جنسی، پنج روز قبل از تخمک گذاری و روز تخمک گذاری می تواند شانس باردار شدن را افزایش دهد.
تخمک گذاری چیست؟
تخمک گذاری پروسه ای است که طی آن تخمک بالغ از تخمدان ها رها می گردد. تخمک پس از رهایی از تخمدان تنها به مدت 12 تا 24 ساعت قابلیت بارور شدن دارد. علاوه بر این اسپرم می تواند به مدت پنج روز بعد از رابطه جنسی در مسیر باروری خانم باقی بماند. بنابراین زمان شانس باردار شدن افزایش می یابد که در زمان تخمک گذاری اسپرم در لوله فالوپ وجود داشته باشد. چرخه قاعدگی خانم ها به طور متوسط 28 روز می باشد. در این شرایط تخمک گذاری 14 روز قبل از شروع چرخه بعدی رخ می دهد. اما در اغلب خانم ها تخمک گذاری 4 روز قبل یا بعد از میانه چرخه، روی می دهد. اگر طول چرخه شما 28 روز نمی باشد بهتر است ابتدا طول چرخه و روز میانی آن را با استفاده از تقویم قاعدگی بیابید و سپس زمان تخمک گذاری را پیش بینی کنید. علاوه بر توجه به زمانبندی می توانید سایر علائم تخمک گذاری را نیز در نظر داشته باشید:
-تغییر در ترشحات واژن: درست قبل از تخمک گذاری شما متوجه ترشحات شفافی از واژن خواهید شد. بعد از تخمک گذاری نیز ترشحات دهانه رحم کاهش یافته و ضخیم می گردد.
-تغییر در دمای پایه بدن: دمای پایه بدن شما در حال استراحت و در طول دوران تخمک گذاری کمی افزایش می یابد. با استفاده از دماسنج های مخصوص می توانید دمای پایه بدن خود را اندازه گیری کنید. بهترین زمان برای اندازه گیری دمای بدن صبح هنگام، قبل از خروج از رختخواب می باشد. نتایج حاصل از اندازه گیری دمای بدن خود را ثبت کنید و به دنبال الگویی برای آن باشید. 2 تا 3 روز قبل از افزایش دمای پایه بدن زمان مناسبی برای نزدیکی می باشد.
-استفاده از کیت های تخمک گذاری: این کیت ها مقدار افزایش هورمون ها را در نمونه ادرار اندازه گیری می کنند. به این ترتیب شما می توانید زمان تخمک گذاری را پیش بینی کنید.
قدرت باروری خود را به حداکثر برسانید.
نکات زیر شما را یاری می سازد تا قدرت باروری و شانس باردار شدن را افزایش دهید:
-به طور منظم رابطه جنسی داشته باشید: برای افزایش شانس باردار شدن بهتر است هر روز یا یک روز در میان نزدیکی داشته باشید.
-داشتن رابطه جنسی در زمان تخمک گذاری: اگر داشتن نزدیکی به طور روزانه برای شما ممکن نمی باشد، بهتر است پس از پایان یافتن پریود، 2 تا 3 روز در هفته نزدیکی داشته باشید.
-وزن خود را در محدوده نرمال نگاه دارید: داشتن اضافه وزن یا وزنی کمتر از حد نرمال ریسک ابتلا به اختلال در تخمک گذاری را افزایش می دهد.
-با پزشک خود در مورد قصد باردار شدن صحبت کنید: پزشک می تواند وضعیت کلی سلامت را در شما ارزیابی کند و تغییراتی را پیشنهاد دهد که شانس باردار شدن را در شما افزایش دهد. قبل از باردار شدن استفاده از قرص های فولیک اسید را فراموش نکنید، زیرا استفاده از این قرص می تواند احتمال بروز برخی نواقص در جنین را کاهش دهد.
همچنین برای افزایش شانس باردار شدن می توانید نکات زیر را نیز در نظر داشته باشید:
-عدم استفاده از سیگار: سیگار تاثیرات منفی بر باروری دارد. اگر از سیگار استفاده می کنید، قبل از باردار شدن به منظور کنار گذاشتن مصرف سیگار با پزشک مشورت کنید.
-از الکل استفاده نکنید: نوشیدن الکل شانس باردار شدن را کاهش می دهد. اگر قصد باردار شدن را دارید باید مصرف الکل را کنار بگذارید.
-مصرف کافئین را کاهش دهید: تحقیقات به درستی نشان نداده است بین مصرف زیاد کافئین و ناباروری ارتباطی وجود دارد. اما اغلب متخصصین بر این باورند که محدود کردن مقدار مصرف کافئین به مقداری کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در روز در افزایش نرخ موفقیت باروری نقش دارد.
-نسبت به خطرات فعالیت های فیزیکی شدید آگاه باشید: انجام فعالیت های فیزیکی شدید می تواند تخمک گذاری را مهار کرده و تولید هورمون پروژسترون را در بدن کاهش دهد. اگر وزن سالمی دارید و به فکر باردار شدن هستید، باید انجام فعالیت های شدید بدنی را به کمتر از 5 ساعت در هفته کاهش دهید. اگر به اضافه وزن دچارید باید با مشورت پزشک بدانید که چه فعالیت های فیزیکی برای شما مناسب است.
-در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت نمایید: برخی داروها می تواند بر قدرت باروری شما تاثیر بگذارد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن نزدیکی های محافظت نشده در بازه ای به مدت حداقل 1 سال و عدم حصول باردار ی باید به پزشک مراجعه کنید. اگر بالای 35 سال هستید و همسر شما نیز از شرایط جسمی سالمی برخوردار است، بهتر است قبل از باردار شدن با پزشک مشورت کنید. ناباروری می تواند مردان و زنان را تحت تاثیر قرار دهد. امروزه درمان های زیادی برای رفع مشکل ناباروری در خدمت انسان ها قرار دارد. بسته به نوع مشکل، متخصص زنان، اورولوژیست و پزشک خانواده می توانند به شما کمک کنند. در برخی موارد استفاده از متخصص ناباروری بهترین گزینه می
پیش بینی زمان تخمک گذاری:
درک اینکه چه زمان تخمک گذاری روی می دهد، می تواند شانس باردار شدن را افزایش دهد. همواره به خاطر داشته باشید که داشتن رابطه جنسی، پنج روز قبل از تخمک گذاری و روز تخمک گذاری می تواند شانس باردار شدن را افزایش دهد.
تخمک گذاری چیست؟
تخمک گذاری پروسه ای است که طی آن تخمک بالغ از تخمدان ها رها می گردد. تخمک پس از رهایی از تخمدان تنها به مدت 12 تا 24 ساعت قابلیت بارور شدن دارد. علاوه بر این اسپرم می تواند به مدت پنج روز بعد از رابطه جنسی در مسیر باروری خانم باقی بماند. بنابراین زمان شانس باردار شدن افزایش می یابد که در زمان تخمک گذاری اسپرم در لوله فالوپ وجود داشته باشد. چرخه قاعدگی خانم ها به طور متوسط 28 روز می باشد. در این شرایط تخمک گذاری 14 روز قبل از شروع چرخه بعدی رخ می دهد. اما در اغلب خانم ها تخمک گذاری 4 روز قبل یا بعد از میانه چرخه، روی می دهد. اگر طول چرخه شما 28 روز نمی باشد بهتر است ابتدا طول چرخه و روز میانی آن را با استفاده از تقویم قاعدگی بیابید و سپس زمان تخمک گذاری را پیش بینی کنید. علاوه بر توجه به زمانبندی می توانید سایر علائم تخمک گذاری را نیز در نظر داشته باشید:
-تغییر در ترشحات واژن: درست قبل از تخمک گذاری شما متوجه ترشحات شفافی از واژن خواهید شد. بعد از تخمک گذاری نیز ترشحات دهانه رحم کاهش یافته و ضخیم می گردد.
-تغییر در دمای پایه بدن: دمای پایه بدن شما در حال استراحت و در طول دوران تخمک گذاری کمی افزایش می یابد. با استفاده از دماسنج های مخصوص می توانید دمای پایه بدن خود را اندازه گیری کنید. بهترین زمان برای اندازه گیری دمای بدن صبح هنگام، قبل از خروج از رختخواب می باشد. نتایج حاصل از اندازه گیری دمای بدن خود را ثبت کنید و به دنبال الگویی برای آن باشید. 2 تا 3 روز قبل از افزایش دمای پایه بدن زمان مناسبی برای نزدیکی می باشد.
-استفاده از کیت های تخمک گذاری: این کیت ها مقدار افزایش هورمون ها را در نمونه ادرار اندازه گیری می کنند. به این ترتیب شما می توانید زمان تخمک گذاری را پیش بینی کنید.
قدرت باروری خود را به حداکثر برسانید.
نکات زیر شما را یاری می سازد تا قدرت باروری و شانس باردار شدن را افزایش دهید:
-به طور منظم رابطه جنسی داشته باشید: برای افزایش شانس باردار شدن بهتر است هر روز یا یک روز در میان نزدیکی داشته باشید.
-داشتن رابطه جنسی در زمان تخمک گذاری: اگر داشتن نزدیکی به طور روزانه برای شما ممکن نمی باشد، بهتر است پس از پایان یافتن پریود، 2 تا 3 روز در هفته نزدیکی داشته باشید.
-وزن خود را در محدوده نرمال نگاه دارید: داشتن اضافه وزن یا وزنی کمتر از حد نرمال ریسک ابتلا به اختلال در تخمک گذاری را افزایش می دهد.
-با پزشک خود در مورد قصد باردار شدن صحبت کنید: پزشک می تواند وضعیت کلی سلامت را در شما ارزیابی کند و تغییراتی را پیشنهاد دهد که شانس باردار شدن را در شما افزایش دهد. قبل از باردار شدن استفاده از قرص های فولیک اسید را فراموش نکنید، زیرا استفاده از این قرص می تواند احتمال بروز برخی نواقص در جنین را کاهش دهد.
همچنین برای افزایش شانس باردار شدن می توانید نکات زیر را نیز در نظر داشته باشید:
-عدم استفاده از سیگار: سیگار تاثیرات منفی بر باروری دارد. اگر از سیگار استفاده می کنید، قبل از باردار شدن به منظور کنار گذاشتن مصرف سیگار با پزشک مشورت کنید.
-از الکل استفاده نکنید: نوشیدن الکل شانس باردار شدن را کاهش می دهد. اگر قصد باردار شدن را دارید باید مصرف الکل را کنار بگذارید.
-مصرف کافئین را کاهش دهید: تحقیقات به درستی نشان نداده است بین مصرف زیاد کافئین و ناباروری ارتباطی وجود دارد. اما اغلب متخصصین بر این باورند که محدود کردن مقدار مصرف کافئین به مقداری کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در روز در افزایش نرخ موفقیت باروری نقش دارد.
-نسبت به خطرات فعالیت های فیزیکی شدید آگاه باشید: انجام فعالیت های فیزیکی شدید می تواند تخمک گذاری را مهار کرده و تولید هورمون پروژسترون را در بدن کاهش دهد. اگر وزن سالمی دارید و به فکر باردار شدن هستید، باید انجام فعالیت های شدید بدنی را به کمتر از 5 ساعت در هفته کاهش دهید. اگر به اضافه وزن دچارید باید با مشورت پزشک بدانید که چه فعالیت های فیزیکی برای شما مناسب است.
-در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت نمایید: برخی داروها می تواند بر قدرت باروری شما تاثیر بگذارد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن نزدیکی های محافظت نشده در بازه ای به مدت حداقل 1 سال و عدم حصول باردار ی باید به پزشک مراجعه کنید. اگر بالای 35 سال هستید و همسر شما نیز از شرایط جسمی سالمی برخوردار است، بهتر است قبل از باردار شدن با پزشک مشورت کنید. ناباروری می تواند مردان و زنان را تحت تاثیر قرار دهد. امروزه درمان های زیادی برای رفع مشکل ناباروری در خدمت انسان ها قرار دارد. بسته به نوع مشکل، متخصص زنان، اورولوژیست و پزشک خانواده می توانند به شما کمک کنند. در برخی موارد استفاده از متخصص ناباروری بهترین گزینه می
باشد.
مراقبت های ضروری دوران بارداری
در تعریف مراقبت های ضروری دوران بارداری باید اشاره کرد، مراقبت های دوران بارداری شامل مراقبت های پزشکی می باشد که در دوران بارداری ارائه می گردد. در هر ملاقات پزشک متخصص زنان و زایمان وضعیت سلامت شما و جنین در حال رشد را بررسی می کند. دریافت به موقع و منظم مراقبت های بارداری می تواند به داشتن بارداری سالم کمک کند، به این ترتیب احتمال زایمان به موقع افزایش می یابد. زایمان به موقع و کامل در هفته 40 بارداری اتفاق می افتد. سپری شدن کامل دوران بارداری به این معناست که جنین رشد کافی و مورد نیاز خود را در رحم داشته است.
-در جلسات مراقبت های بارداری می توانید در مورد هر چیز نگران کننده ای با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. پزشک باید همه چیز را در مورد شما بداند تا بتواند بهترین مراقبت بارداری را برای شما و جنین برنامه ریزی کند. باید به خاطر داشته باشید، اطلاعاتی که در اختیار پزشک قرار می دهید محرمانه است و پزشک بدون اجازه شما این اطلاعات را در اختیار دیگران قرار نمی دهد. بنابراین از دادن اطلاعاتی مانند سابقه مصرف الکل، استفاده از داروهای مخدر و سیگار کشیدن به پزشک نهراسید.
افراد زیر می توانند خدمات مراقبت های ضروری دوران بارداری را به شما ارائه دهند:
-متخصص زنان و زایمان: این افراد در ارائه مراقبت های دوران بارداری و زایمان آموزش دیده و تخصص لازم را دارند.
-پزشکان خانواده: پزشک خانواده می تواند مراقبت های دوران قبل از باردار شدن در طول دوران بارداری و پس از آن را به شما ارائه دهد.
-ماما های آموزش دیده: ماما ها در اصل پرستاران آموزش دیده ای هستند که قابلیت نگهداری از سلامت خانم ها در همه سنین و از جمله در خانم های باردار را دارا می باشند.
برای دریافت مراقبت های ویژه دوران باردار شدن باید اطمینان حاصل کنید فرد ارائه دهنده مجوز و مهارت لازم را داشته باشد. داشتن مجوز به این معناست که او به طور قانونی می تواند در منطقه فعالیت داشته باشد و آموزش های لازم را دیده است.
چند وقت یک بار باید مراقبت های دوران بارداری را انجام داد؟
اغلب خانم های باردار می توانند بر اساس برنامه های زیر پیش روند:
-هفته های 4 تا 28 بارداری: در این دوره از بارداری مراقبت های ضروری دوران بارداری ماهی 1 بار ارائه می شود.
-هفته های ۲۸ تا ۳۶ بارداری: در این دوره مراقبت های ویژه دوران بارداری ماهی ۲ بار به عبارتی هر ۲ هفته ۱ بار ارائه می شود.
-هفته های 36 تا 41 بارداری: این دوره شامل مراقبت های بارداری 3 ماهه سوم می باشد که به طور هفتگی ارائه می شود.
اگر شما دچار عوارض و مشکلات دوران باردار شدن باشید، برنامه مراقبت های دوران باردار شدن در شما اندکی تغییر خواهد کرد و ممکن است لازم باشد دفعات بیشتری به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
آمادگی برای دریافت مراقبت های دوران بارداری:
برای دریافت مراقبت های لازم دوران بارداری بهتر است برخی آمادگی های قبلی را در خود ایجاد کنید. در ادامه نکاتی آورده شده است که می تواند شما را در کسب آمادگی لازم یاری کند:
-اولین روز و آخرین قاعدگی خود را به خاطر داشته باشید. بر این اساس پزشک متخصص زنان و زایمان می تواند زمان تقریبی بارداری شما را تعیین کند.
-سایر مشکلاتی که به آن دچارید اعم از افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و نداشتن وزن مناسب را در نظر داشته باشید. چنین شرایطی سبب می شود شما مشکلات و عوارضی را در طول باردار شدن تجربه کنید.
-پزشک را در جریان سوابق خانوادگی خود قرار دهید. سوابق واکسیناسیون خود را در دسترس داشته باشید.
-داروهای مصرفی اعم از داروهای نسخه شده، داروهای غیر نسخه ای، مکمل ها و محصولات گیاهی که استفاده می کنید را لیست بفرمایید. برخی داروها می تواند در دوران بارداری به جنین شما آسیب برساند. ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها را قطع کرده و یا برخی داروها را تغییر دهید. قبل از هر گونه تغییری در رژیم دارویی خود باید با پزشک مشورت کنید. در صورتی که به داروی خاصی آلرژی دارید پزشک را در جریان قرار دهید. ایجاد راش، خارش و مشکلات تنفسی پس از مصرف یک دارو می تواند نشان دهنده آلرژی باشد.
-سابقه بارداری های قبلی خود را به پزشک اطلاع دهید. اگر قبلا باردار شده اید و یا در باردار شدن دچار مشکلاتی بوده اید پزشک را در جریان قرار دهید. در صورت تجربه عوارض باردار شدن مانند زایمان زودرس، سقط و یا مرده زایی پزشک را مطلع سازید.
-سابقه استفاده از الکل، داروهای مخدر و استفاده از سیگار را به پزشک اطلاع دهید. همه این موارد می تواند به جنین در حال رشد آسیب برساند. استفاده از داروهایی مانند هروئین و یا کوکائین در دوران باردار شدن خطرناک خواهد بود.
-استرس هایی که تجربه می کنید را با پزشک در میان گذارید. استرس شامل فشار ها یا تنش هایی می باشد که شما در پاسخ به اتفاقات زندگی تجربه می کنید. پزشک می تواند راه هایی را به شما پیشنهاد دهد که به کاهش استرس در شما منتج شود. میزان استرس بالا می تواند عوارضی را دوران باردار بودن شما به همراه داشته باشد.
-ایمن بودن خانه و محل کار از موضوعات مهم دیگری است که باید بدان توجه داشته باشید. ترکیبات شیمیایی که شما در خانه و یا محل کار با آن در تماس هستید، می تواند بر جنین در حال رشد تاثیر داشته باشد.
دوران بارداری و مراقبت های آن
اولین جلسه از مراقبت های دوران بارداری در سه ماهه اول اغلب طولانی خواهد بود، زیرا پزشک سوالات زیادی را در مورد وضعیت سلامت شما خواهد پرسید:
-ابتدا معاینه فیزیکی انجام شده و وضعیت کلی سلامت، بررسی می گردد. وزن و قد شما اندازه گیری می شود و مقدار اضافه وزن مناسب شما در بارداری تعیین خواهد شد.
-آزمایش خون و ادرار انجام شده و فشار خون شما اندازه گیری می شود. آزمایش خون به منظور بررسی احتمال عفونت هایی مانند سیفلیس، هپاتیت B و HIV انجام می گیرد. همچنین با استفاده از آزمایش خون وضعیت فاکتور Rh در خون شما بررسی خواهد شد. وجود آنمی یا کم خونی نیز مورد توجه قرار می گیرد. آنمی به تعداد ناکافی سلول های قرمز خون اشاره دارد. سلول های قرمز خون مسئول اکسیژن رسانی به سایر بخش های بدن می باشند و کاهش تعداد سلول های قرمز به معنی اکسیژن رسانی ناقص در بدن می باشد. فاکتور Rh پروتئینی است که روی سلول های قرمز خون اغلب افراد وجود دارد. اگر شما چنین پروتئینی نداشته باشید، اما جنین شما چنین فاکتوری را داشته باشد در آن صورت بیماری Rh در جنین ایجاد خواهد شد. درمان های لازم در دوران بارداری می تواند مانع از بروز این بیماری شود. فشار خون و آزمایش ادرار می تواند به تشخیص بعضی شرایط مانند پره اکلامپسی کمک کند. پره اکلامپسی فشار خون بالا در دوران بارداری می باشد. داشتن پروتئین زیاد در ادرار می تواند علامتی از پره اکلامپسی باشد. آزمایش ادرار می تواند شرایطی مانند عفونت مثانه یا کلیه و دیابت را مشخص کند.
-انجام معاینه لگن و تست پاپ اسمیر قبل از باردار شدن، از جمله مواردی است که وضعیت سلامت ارگان لگن را در شما مشخص خواهد کرد. در مورد پاپ اسمیر پزشک نمونه ای از دهانه رحم برداشته و آن را به منظور بررسی نشانه های عفونت هایی مانند کلامیدیا یا گنوره و یا سرطان بررسی می کند. دهانه رحم بخشی از رحم می باشد که در بالای واژن قرار دارد.
-ممکن است تزریق برخی واکسن ها مانند واکسن آنفولانزا به شما توصیه شود. دریافت واکسن آنفولانزا در هر دوره ای از باردار بودن بی خطر می باشد. اما دریافت برخی واکسن ها در برخی از دوره ها بهتر می باشند و برخی نیز در دوران بارداری توصیه نمی شوند. در مورد این که استفاده از چه واکسنی برای شما بهترین انتخاب می باشد و برای جنین بی خطر است پزشک شما را یاری خواهد کرد.
-تعیین تاریخ زایمان از موارد دیگری است که در جلسات مراقبت دوران بارداری به آن پرداخته می شود. پزشک با استفاده از تاریخ آخرین قاعدگی زمان احتمالی بارداری را تعیین خواهد کرد. البته بعدا با استفاده از سونوگرافی تاریخ دقیق باردار شدن شما و سن جنین تعیین می شود. در سونوگرافی از امواج صوتی استفاده می شود تا تصویری از جنین داخل رحم ایجاد شود.
-نسخه کردن مکمل های ویتامین مناسب با دوره پریناتال نیز یکی دیگر از مواردی است که توسط پزشک در نظر گرفته می شود. ویتامین های مولتی پریناتال مناسب با دوره بارداری فرموله شده است. ویتامین های مولتی پریناتال باید حاوی ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید باشد. فولیک اسید ویتامینی است که برای رشد جنین بسیار ضروری می باشد. بهتر است مصرف فولیک اسید از دوران قبل از بارداری آغاز شود. استفاده از فولیک اسید جنین را از مشکلات نخاعی و مغزی محافظت می کند.
-در مورد نتایج تست پریناتال با پزشک صحبت کنید. این تست های پزشکی به متخصص کمک می کند تا تشخیص دهد وضعیت شما و رشد جنین به چه شکل می باشد. در صورت وجود برخی مشکلات شاید لازم باشد تست های بیشتری انجام دهید. برای مثال در مورد سندرم داون اگر جنین شما در خطر ابتلا به این سندرم باشد، ممکن است مراجعه به مشاور ژنتیک از سوی پزشک به شما توصیه گردد. مشاور ژنتیک به نحوی آموزش دیده است که با شرایط ژنتیکی این چنینی آشنا می باشد و می داند این مشکلات به چه نحوی بر سلامت فرزند شما تاثیر خواهد داشت.
سایر چکاپ هایی که در باردار بودن انجام می شود به اندازه اولین چکاپ مفصل و طولانی نمی باشد. پزشک متخصص زنان و زایمان به شما کمک خواهد کرد تا در جریان تغییراتی که در بدن اتفاق می افتد قرار گیرید. در فاصله بین ملاقات ها هر سوالی که برایتان ایجاد می شود را یادداشت کنید:
-وزن و فشار خون مرتبا اندازه گیری می شود. همچنین ممکن است آزمایش خون و ادرار دوباره انجام شود.
-ضربان قلب جنین چک می شود. چک کردن ضربان قلب جنین از هفته ۱۶ تا ۲۰ بارداری انجام می شود. شما نیز می توانید به ضربان قلب جنین گوش دهید.
-سایز شکم اندازه گیری می شود و وضعیت رشد جنین مورد توجه قرار خواهد داشت. از هفته 20 بارداری به بعد اندازه گیری شکم آغاز می گردد.
-در هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری سونوگرافی انجام می گیرد. با استفاده از نتایج سونوگرافی متوجه خواهید شد، فرزند شما ناهنجاری هایی در ارگان های بدن دارد یا خیر و این که فرزند شما پسر خواهد بود یا دختر. استفاده از سونوگرافی برای بررسی مایع آمنیوتیک پیرامون جنین نیز حائز اهمیت می باشد. در هفته های ۲۶ تا ۳۰ تست غربالگری گلوکز انجام می گیرد تا مشخص شود آیا به دیابت بارداری مبتلا هستید یا خیر. دیابت بارداری برخی خانم ها را در دوران بارداری گرفتار می کند.
-از شما خواسته می شود تا به حرکات جنین در شکم توجه داشته باشید. اگر شما باردار شدن اول خود را تجربه می کنید در هفته بیستم بارداری متوجه حرکت جنین خواهید شد. اگر پیش از این نیز باردار شده باشید حرکات جنین را زودتر از هفته بیستم احساس خواهید کرد. پزشک از شما خواهد خواست تا تعداد حرکات جنین را بشمارید.
-مادامی که شما به زمان زایمان نزدیک می شوید پزشک معاینه لگن را انجام می دهد. با استفاده از این معاینه تغییرات دهانه رحم بررسی خواهد شد.
احتمال باردار شدن در چه روزهایی بیشتر است؟
بهترین زمان بارداری در ماه زمانی است که به آن پنجره باروری گفته می شود. طول مدت پنجره باروری 6 روز در هر ماه می باشد. در این 6 روز تخمک گذاری انجام می شود. تخمک گذاری به معنی آزاد سازی تخمک می باشد.
مدت زمان زنده ماندن تخمک بعد از آزاد شدن چقدر است؟
تخمک از زمانی که آزاد می شود به مدت ۱ روز زنده خواهد ماند. بنابراین در پاسخ به این سوال که چند روز بعد از تخمک گذاری احتمال بارداری وجود دارد؟ باید توجه داشت که طول عمر تخمک پس از تخمک گذاری تنها ۱ روز خواهد بود. اما طول عمر اسپرم در بدن خانم به مدت ۱ هفته می باشد. بنابراین در پنجره ۶ روزه ای که تعریف کردیم اسپرم می تواند در رحم منتظر تخمک بماند.
چند روز بعد از پریود تخمک گذاری انجام می شود؟
داشتن رابطه جنسی در روز تخمک گذاری، شانس باردار شدن شما را به بیشترین مقدار افزایش می دهد. بنابراین محاسبه زمان تخمک گذاری بعد از پریود به ما کمک خواهد کرد تا روز تخمک گذاری را تقریب بزنیم. محاسبه زمان تخمک گذاری بعد از پریود وابسته به فاکتورهای زیر می باشد و محاسبه این زمان می تواند بهترین زمان بارداری در ماه را برای شما مشخص کند:
-متوسط چرخه قاعدگی برای افراد ۲۸ روز است. کوتاه ترین بازه برای چرخه قاعدگی ۲۰ روز و طولانی ترین چرخه حدود ۴۰ روز به طول می انجامد.
-صرف نظر از این که طول چرخه شما چقدر است، تخمک گذاری به طور نرمال حدود 14 روز قبل از آغاز پریود بعدی می باشد. اگر چرخه پریود شما 28 روزه باشد، بنابراین در روزهای میانه چرخه، تخمک گذاری آغاز خواهد شد که بهترین زمان باردار شدن در ماه خواهد بود.
-زمان تخمک گذاری در پریود نا منظم از ماهی به ماه دیگر متفاوت می باشد و بنابراین پنجره باروری در آن ها ممکن است حدود ۱ هفته بین هر پریود متغیر باشد.
-به همین دلیل بهتر است کمی بیشتر از روزهایی که احتمال تخمک گذاری را در مورد آن ها می دهیم، نزدیکی داشته باشیم. از طرفی داشتن رابطه جنسی بیشتر سبب می شود کیفیت اسپرم نیز افزایش یابد.
چگونه زمان تخمک گذاری را تشخیص دهیم؟
شما ممکن است نسبت به زمان تخمک گذاری خود آگاه باشید، همچنین ممکن است هرگز متوجه تغییرات خود نباشید. اگر قصد باردار شدن دارید باید توجه بیشتری به علائمی داشته باشید که به هنگام تخمک گذاری در شما مشخص می گردد. تخمک گذاری معمولا سه هفته قبل از زمان آغاز پریود بعدی اتفاق می افتد. در طول مدت تخمک گذاری شما تغییراتی را در خودتان احساس می کنید:
-افزایش ترشحات مرطوب واژن که به آن مخاط باروری یا fertile mucus گفته می شود.
-احساس ناراحتی اندک در یک طرف شکم
-تمایل زیاد برای داشتن رابطه جنسی
یکی از ساده ترین راه ها برای تعیین پنجره باروری توجه روزانه به مخاط دهانه رحم می باشد. تغییر در مخاط دهانه رحم یکی از ساده ترین راه ها برای تعیین بهترین زمان بارداری در ماه می باشد.
آیا داشتن پریودهای نامنظم، باردار شدن را دشوارتر می سازد؟
داشتن پریودهای نامنظم لزوما به این معنی نیست که قدرت باروری شما کمتر از کسانی می باشد که پریودهای منظمی دارند. اما اگر پریودهای به شدت نامنظمی دارید باید فورا به پزشک متخصص زنان خود مراجعه کنید. در برخی موارد سیکل های نامنظم قاعدگی به دلیل ابتلا به شرایطی به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک و اختلالات تیروئیدی ایجاد می شود. هر دوی این شرایط می تواند بر قدرت باروری شما تاثیر بگذارد. بنابراین بهتر است هر چه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید. در پریودهایی که بیش از حد نامنظم می باشد، تعیین پنجره باروری دشوارتر خواهد بود. بنابراین در این شرایط باید بیشتر متوجه تغییرات مخاط باروری شوید. در 2 تا 3 روزی که در ناحیه واژن خود احساس رطوبت دارید می توانید نزدیکی داشته باشید.
-برخی خانم ها از کیت های تخمک گذاری استفاده می کنند، تا زمان باروری را تشخیص دهند. اغلب این کیت ها به گونه ای طراحی شده است که حداکثر مقدار هورمون جسم زرد را اندازه گیری می کند. هورمون جسم زرد یا LH هورمونی است که منجر به آزادسازی تخمک می شود. با استفاده از کیت های تخمک گذاری می توانید متوجه شوید چه زمانی از چرخه، قدرت باروری بیشتری دارید.
انواع فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا یا هایپرتنشن به فشار خون بیش از 140 بر 90 میلی متر جیوه اشاره دارد، که در دوران بارداری می تواند نوعی نگرانی مهمی محسوب شود. بالا بودن فشار خون در بارداری لزوما خطرناک نمی باشد، اما در برخی موارد بالا بودن فشار خون در بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطراتی را در پی خواهد داشت. اگر به فشار خون بالا در بارداری مبتلا هستید باید به طور مرتب فشار خون خود را اندازه گیری کنید.
انواع فشار خون بالا در بارداری عبارت است از:
-هایپرتنشن بارداری یا فشار خون بالا در بارداری: خانم های مبتلا به هایپرتنشن بارداری، بعد از هفته بیستم بارداری با افزایش فشار خون مواجه می شوند. در این شرایط دفع پروتئین در ادرار یا علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نمی شود. برخی خانم های مبتلا به هایپرتنشن دوران بارداری در خطر بروز پره اکلامپسی قرار دارند.
-هایپرتنشن مزمن: هایپرتنشن مزمن به فشار خون بالا قبل از بارداری اشاره دارد. همچنین ممکن است فشار خون مزمن قبل از هفته بیستم بارداری اتفاق بیفتد. اما از آنجا که فشار خون بالا علائم بالینی ندارد، ممکن است به سختی آغاز آن تشخیص داده شود.
-هایپرتنشن مزمن همراه با پره اکلامپسی: این شرایط وقتی اتفاق می افتد که فرد قبل از بارداری به فشار خون مزمن مبتلا است و پس از باردار شدن فشار خون بالا در او تشدید شده و دفع پروتئین در ادرار و سایر عوارض ناشی از فشار خون بالا در بارداری در وی مشاهده می شود.
-پره اکلامپسی: پره اکلامپسی وقتی روی می دهد که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان هایی مانند کلیه، کبد، خون و یا مغز وجود دارد. عدم درمان پره اکلامپسی می تواند عوارض خطرناکی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. از جمله عوارض ناشی از پره اکلامپسی می توان به بروز تشنج اشاره کرد. در گذشته فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار خانم های باردار علامتی مبنی بر وجود پره اکلامپسی بود. امروزه متخصصین می دانند ممکن است پره اکلامپسی بدون دفع پروتئین در ادرار وجود داشته باشد.
تشخیص فشار خون بالا در بارداری:
کنترل فشار خون در بارداری بخش مهمی از مراقبت های پریناتال را تشکیل می دهد. طبقه بندی فشار خون بالا به این ترتیب خواهد بود:
-هایپرتنشن مرحله یک: فشار خون سیستولیک در محدود ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک در محدوده بین ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه قرار دارد.
-هایپرتنشن مرحله دو: فشار خون سیستولیک 140 یا بالای 140 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک 90 یا بیش از 90 میلی متر جیوه می باشد.
فشار خون بالا در بارداری چیست؟
اگر بعد از هفته بیستم بارداری فشار خون فرد باردار در دو یا بیش از دو نوبت بالای ۱۴۰ بر ۹۰ میلی متر جیوه باشد، به طوری که فواصل بین اندازه گیری ها حداقل چهار ساعت باشد و در صورتی که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نشود در آن صورت فشار خون بالا در بارداری روی داده است.
علائم پره اکلامپسی در دوران بارداری چنین است:
-فشار خون بالا
-دفع پروتئین در ادرار یا علائم دیگری که نشان از مشکلات کلیوی داشته باشد.
-سردرد شدید
-تغییراتی در دید، از دست رفتن بینایی به طور موقت، تاری دید و یا حساسیت شدید به نور
-درد در بخش فوقانی شکم، معمولا زیر دنده ها در سمت راست
-وجود تهوع یا استفراغ
-کاهش پلاکت های خون یا ترومبوسیتوپنی
-اختلال در عملکرد کبد
-تنگی نفس ناشی از تجمع مایعات در ریه ها
-ادم نیز در نتیجه پره اکلامپسی روی می دهد. اما باید توجه داشت ادم در خیلی از بارداری های نرمال در نتیجه اضافه وزن روی می دهد. بنابراین تورم نمی تواند نشانه خوبی برای تشخیص پره اکلامپسی باشد.
درمان فشار خون بالا در بارداری:
در برخی موارد درمان فشار خون بالا در بارداری با مصرف دارو حاصل می گردد. مصرف برخی داروهای ضد فشار خون در دوران بارداری مجاز می باشد، اما باید به خاطر داشت داروهای مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، بلاک کننده های رسپتور آنژیوتانسین II و مهار کننده های رنین به طور کلی نباید در طول باردار شدن مورد استفاده قرار گیرد.
-در برخی شرایط استفاده از دارو از راه های کنترل فشار خون بالا در بارداری می باشد که در این صورت پزشک مناسب ترین دارو را در حداقل دوز موثر برای شما در نظر خواهد داشت. به خاطر داشته باشید که دارو را باید مطابق دستور پزشک استفاده کنید. هرگز نباید بدون مشورت و اجازه پزشک مصرف دارو را متوقف کرده و یا دوز آن را تغییر دهید. برای درک سایر راه های کاهش فشار خون در بارداری و مقدار فشار خون نرمال در بارداری می توانید با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه خوابیدن در بارداری
خوابیدن در دوران بارداری ممکن است کمی دشوار گردد. باردار شدن می تواند هزینه هایی را برای شما به دنبال داشته باشد. اختلال در نحوه خوابیدن در اوایل باردار شدن و در طول بارداری یکی از مشکلاتی است که خانم های باردار با آن رو به رو هستند. بهتر است درک کنید که باردار شدن چگونه می تواند بر خوابیدن و استراحت کردن شما تاثیر بگذارد.
علت خستگی در اوایل بارداری:
احساس خستگی و خواب در سه ماهه اول بارداری طبیعی است. در این دوران میزان هورمون پروژسترون در بدن افزایش می یابد. متابولیسم بدن نیز به نحوی پیش می رود که بدن به انرژی بالایی نیاز خواهد داشت. این عوامل سبب احساس خستگی در شما می گردد. همزمان کاهش فشار خون و افزایش تولید خون نیز می تواند انرژی شما را مصرف کند. اگر شما فرزند دیگری نیز داشته باشید، که مسئولیت مراقبت از او نیز به عهده شما باشد، در این شرایط خستگی شما مضاعف خواهد شد.
-در حالی که میزان خستگی شما بعد از سه ماهه اول بارداری کاهش می یابد اما در پایان بارداری مادامی که جنین افزایش سایز پیدا می کند نیز دوباره با خستگی رو به رو خواهید شد.
تاثیر بارداری بر خواب:
برخی علائم نرمال در طول باردار شدن می تواند بر خوابیدن تاثیر بگذارد. از جمله این علائم نرمال عبارت است از:
-تهوع و استفراغ
-ادرار مکرر
-اضطراب
-کمر درد
-حرکت جنین
-کرامپ هایی در پا
-تنگی نفس
-سوزش معده
-تغییرات سیستم تنفسی در باردار شدن سبب تشدید برخی شرایط مانند آپنه خواب می گردد.
توجه به نکات زیر می تواند بهبود خواب در دوران باردار بودن، شما را یاری دهد:
-به طرفین بخوابید: تحقیقات نشان می دهد که دراز کشیدن به طرف چپ بدن می تواند جریان خون در بدن مادر و جنین را تقویت کند. بنابراین به جای خوابیدن روی شکم در دوران بارداری، به طرفین و مخصوصا طرف چپ دراز بکشید. به هنگام خوابیدن سعی کنید تا یک یا هر دو زانوی خود را در حالت خمیده قرار دهید. اگر هنگام بیدار شدن متوجه تغییر موقعیت خود شدید اصلا جای نگرانی وجود نخواهد داشت.
-از بالش استفاده کنید: طرز خوابیدن زن باردار در سه ماهه سوم بارداری دشوار می باشد. در این دوران می توانید بین دو زانوی خود بالشی را قرار دهید. همچنین زیر شکم و پشت کمر خود نیز می توانید بالشی قرار دهید تا احساس راحتی و پشتیبان داشته باشید.
-سر خود را کمی بالاتر قرار دهید: بالا نگاه داشتن سر به هنگام خوابیدن می تواند مانع از خرخر کردن و یا سوزش معده شود.
اگر به اختلال خواب در دوران بارداری دچارید، می توانید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
-برنامه خواب مناسب و روتینی را برای خود در نظر داشته باشید: به طور منظم به تختخواب بروید و هر روز در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید. اگر به خواب بیشتری نیاز دارید سعی کنید در بین روز استراحت کوتاهی داشته باشید.
-مراقب مصرف مایعات باشید: در طول روز به مقدار کافی مایعات بنوشید. برای پیشگیری از ادرار مکرر در شب، مقدار مصرف آب در ساعات پایانی روز را کاهش دید.
-غذاهای سالمی استفاده کنید: رژیم غذایی مناسب دوران بارداری حاوی انواع ویتامین ها را دنبال کنید. یک رژیم غذایی سالم می تواند به بهبود سطح انرژی شما کمک کند و اضافه وزن دوران بارداری را در محدوده مناسبی حفظ کند. برای پیشگیری از سوزش معده در بارداری، وعده های غذایی را در مقادیر اندک و به دفعات مصرف کنید. از مصرف غذاهای سرخ شده، اسیدی و یا تند نیز اجتناب کنید.
-فعالیت خود را حفظ کنید: داشتن فعالیت فیزیکی منظم در طول دوران بارداری می تواند مانع از بروز اضافه وزن بیش از حد و کرامپ های پا در دوران بارداری شود، همچنین سطح انرژی شما را افزایش می دهد. قبل از زمان خواب ورزش هایی مانند انواعی از یوگا را انجام دهید. به این ترتیب کیفیت خواب شما افزایش می یابد. به طور کلی ورزش کردن برای اغلب خانم های باردار مناسب و بی خطر است، اما با این حال قبل از شروع ورزش در دوران بارداری ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
-تکنیک های ریلکسیشن را بیاموزید: تکنیک تنفس کردن می تواند به کاهش تنش در شما بیانجامد.
-از اسپری بینی سالین استفاده کنید: این اسپری می تواند احتقان بینی که اغلب در دوران بارداری روی می دهد را کاهش دهد. از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار در دوران بارداری اجتناب کنید.
-محیط مناسبی را برای خوابیدن انتخاب کنید: سعی کنید در محیطی با دمای مناسب، آرام و تاریک قرار بگیرید تا خوابیدن ساده تر گردد.
اگر با وجود اقدامات مطرح شده اختلال خواب در دوران باردار بودن شما همچنان ادامه داشت و یا شما نسبت به خستگی خود نگرانی هایی داشتید، در این صورت حتما با پزشک مشورت کنید.
در تعریف مراقبت های ضروری دوران بارداری باید اشاره کرد، مراقبت های دوران بارداری شامل مراقبت های پزشکی می باشد که در دوران بارداری ارائه می گردد. در هر ملاقات پزشک متخصص زنان و زایمان وضعیت سلامت شما و جنین در حال رشد را بررسی می کند. دریافت به موقع و منظم مراقبت های بارداری می تواند به داشتن بارداری سالم کمک کند، به این ترتیب احتمال زایمان به موقع افزایش می یابد. زایمان به موقع و کامل در هفته 40 بارداری اتفاق می افتد. سپری شدن کامل دوران بارداری به این معناست که جنین رشد کافی و مورد نیاز خود را در رحم داشته است.
-در جلسات مراقبت های بارداری می توانید در مورد هر چیز نگران کننده ای با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. پزشک باید همه چیز را در مورد شما بداند تا بتواند بهترین مراقبت بارداری را برای شما و جنین برنامه ریزی کند. باید به خاطر داشته باشید، اطلاعاتی که در اختیار پزشک قرار می دهید محرمانه است و پزشک بدون اجازه شما این اطلاعات را در اختیار دیگران قرار نمی دهد. بنابراین از دادن اطلاعاتی مانند سابقه مصرف الکل، استفاده از داروهای مخدر و سیگار کشیدن به پزشک نهراسید.
افراد زیر می توانند خدمات مراقبت های ضروری دوران بارداری را به شما ارائه دهند:
-متخصص زنان و زایمان: این افراد در ارائه مراقبت های دوران بارداری و زایمان آموزش دیده و تخصص لازم را دارند.
-پزشکان خانواده: پزشک خانواده می تواند مراقبت های دوران قبل از باردار شدن در طول دوران بارداری و پس از آن را به شما ارائه دهد.
-ماما های آموزش دیده: ماما ها در اصل پرستاران آموزش دیده ای هستند که قابلیت نگهداری از سلامت خانم ها در همه سنین و از جمله در خانم های باردار را دارا می باشند.
برای دریافت مراقبت های ویژه دوران باردار شدن باید اطمینان حاصل کنید فرد ارائه دهنده مجوز و مهارت لازم را داشته باشد. داشتن مجوز به این معناست که او به طور قانونی می تواند در منطقه فعالیت داشته باشد و آموزش های لازم را دیده است.
چند وقت یک بار باید مراقبت های دوران بارداری را انجام داد؟
اغلب خانم های باردار می توانند بر اساس برنامه های زیر پیش روند:
-هفته های 4 تا 28 بارداری: در این دوره از بارداری مراقبت های ضروری دوران بارداری ماهی 1 بار ارائه می شود.
-هفته های ۲۸ تا ۳۶ بارداری: در این دوره مراقبت های ویژه دوران بارداری ماهی ۲ بار به عبارتی هر ۲ هفته ۱ بار ارائه می شود.
-هفته های 36 تا 41 بارداری: این دوره شامل مراقبت های بارداری 3 ماهه سوم می باشد که به طور هفتگی ارائه می شود.
اگر شما دچار عوارض و مشکلات دوران باردار شدن باشید، برنامه مراقبت های دوران باردار شدن در شما اندکی تغییر خواهد کرد و ممکن است لازم باشد دفعات بیشتری به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
آمادگی برای دریافت مراقبت های دوران بارداری:
برای دریافت مراقبت های لازم دوران بارداری بهتر است برخی آمادگی های قبلی را در خود ایجاد کنید. در ادامه نکاتی آورده شده است که می تواند شما را در کسب آمادگی لازم یاری کند:
-اولین روز و آخرین قاعدگی خود را به خاطر داشته باشید. بر این اساس پزشک متخصص زنان و زایمان می تواند زمان تقریبی بارداری شما را تعیین کند.
-سایر مشکلاتی که به آن دچارید اعم از افسردگی، دیابت، فشار خون بالا و نداشتن وزن مناسب را در نظر داشته باشید. چنین شرایطی سبب می شود شما مشکلات و عوارضی را در طول باردار شدن تجربه کنید.
-پزشک را در جریان سوابق خانوادگی خود قرار دهید. سوابق واکسیناسیون خود را در دسترس داشته باشید.
-داروهای مصرفی اعم از داروهای نسخه شده، داروهای غیر نسخه ای، مکمل ها و محصولات گیاهی که استفاده می کنید را لیست بفرمایید. برخی داروها می تواند در دوران بارداری به جنین شما آسیب برساند. ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها را قطع کرده و یا برخی داروها را تغییر دهید. قبل از هر گونه تغییری در رژیم دارویی خود باید با پزشک مشورت کنید. در صورتی که به داروی خاصی آلرژی دارید پزشک را در جریان قرار دهید. ایجاد راش، خارش و مشکلات تنفسی پس از مصرف یک دارو می تواند نشان دهنده آلرژی باشد.
-سابقه بارداری های قبلی خود را به پزشک اطلاع دهید. اگر قبلا باردار شده اید و یا در باردار شدن دچار مشکلاتی بوده اید پزشک را در جریان قرار دهید. در صورت تجربه عوارض باردار شدن مانند زایمان زودرس، سقط و یا مرده زایی پزشک را مطلع سازید.
-سابقه استفاده از الکل، داروهای مخدر و استفاده از سیگار را به پزشک اطلاع دهید. همه این موارد می تواند به جنین در حال رشد آسیب برساند. استفاده از داروهایی مانند هروئین و یا کوکائین در دوران باردار شدن خطرناک خواهد بود.
-استرس هایی که تجربه می کنید را با پزشک در میان گذارید. استرس شامل فشار ها یا تنش هایی می باشد که شما در پاسخ به اتفاقات زندگی تجربه می کنید. پزشک می تواند راه هایی را به شما پیشنهاد دهد که به کاهش استرس در شما منتج شود. میزان استرس بالا می تواند عوارضی را دوران باردار بودن شما به همراه داشته باشد.
-ایمن بودن خانه و محل کار از موضوعات مهم دیگری است که باید بدان توجه داشته باشید. ترکیبات شیمیایی که شما در خانه و یا محل کار با آن در تماس هستید، می تواند بر جنین در حال رشد تاثیر داشته باشد.
دوران بارداری و مراقبت های آن
اولین جلسه از مراقبت های دوران بارداری در سه ماهه اول اغلب طولانی خواهد بود، زیرا پزشک سوالات زیادی را در مورد وضعیت سلامت شما خواهد پرسید:
-ابتدا معاینه فیزیکی انجام شده و وضعیت کلی سلامت، بررسی می گردد. وزن و قد شما اندازه گیری می شود و مقدار اضافه وزن مناسب شما در بارداری تعیین خواهد شد.
-آزمایش خون و ادرار انجام شده و فشار خون شما اندازه گیری می شود. آزمایش خون به منظور بررسی احتمال عفونت هایی مانند سیفلیس، هپاتیت B و HIV انجام می گیرد. همچنین با استفاده از آزمایش خون وضعیت فاکتور Rh در خون شما بررسی خواهد شد. وجود آنمی یا کم خونی نیز مورد توجه قرار می گیرد. آنمی به تعداد ناکافی سلول های قرمز خون اشاره دارد. سلول های قرمز خون مسئول اکسیژن رسانی به سایر بخش های بدن می باشند و کاهش تعداد سلول های قرمز به معنی اکسیژن رسانی ناقص در بدن می باشد. فاکتور Rh پروتئینی است که روی سلول های قرمز خون اغلب افراد وجود دارد. اگر شما چنین پروتئینی نداشته باشید، اما جنین شما چنین فاکتوری را داشته باشد در آن صورت بیماری Rh در جنین ایجاد خواهد شد. درمان های لازم در دوران بارداری می تواند مانع از بروز این بیماری شود. فشار خون و آزمایش ادرار می تواند به تشخیص بعضی شرایط مانند پره اکلامپسی کمک کند. پره اکلامپسی فشار خون بالا در دوران بارداری می باشد. داشتن پروتئین زیاد در ادرار می تواند علامتی از پره اکلامپسی باشد. آزمایش ادرار می تواند شرایطی مانند عفونت مثانه یا کلیه و دیابت را مشخص کند.
-انجام معاینه لگن و تست پاپ اسمیر قبل از باردار شدن، از جمله مواردی است که وضعیت سلامت ارگان لگن را در شما مشخص خواهد کرد. در مورد پاپ اسمیر پزشک نمونه ای از دهانه رحم برداشته و آن را به منظور بررسی نشانه های عفونت هایی مانند کلامیدیا یا گنوره و یا سرطان بررسی می کند. دهانه رحم بخشی از رحم می باشد که در بالای واژن قرار دارد.
-ممکن است تزریق برخی واکسن ها مانند واکسن آنفولانزا به شما توصیه شود. دریافت واکسن آنفولانزا در هر دوره ای از باردار بودن بی خطر می باشد. اما دریافت برخی واکسن ها در برخی از دوره ها بهتر می باشند و برخی نیز در دوران بارداری توصیه نمی شوند. در مورد این که استفاده از چه واکسنی برای شما بهترین انتخاب می باشد و برای جنین بی خطر است پزشک شما را یاری خواهد کرد.
-تعیین تاریخ زایمان از موارد دیگری است که در جلسات مراقبت دوران بارداری به آن پرداخته می شود. پزشک با استفاده از تاریخ آخرین قاعدگی زمان احتمالی بارداری را تعیین خواهد کرد. البته بعدا با استفاده از سونوگرافی تاریخ دقیق باردار شدن شما و سن جنین تعیین می شود. در سونوگرافی از امواج صوتی استفاده می شود تا تصویری از جنین داخل رحم ایجاد شود.
-نسخه کردن مکمل های ویتامین مناسب با دوره پریناتال نیز یکی دیگر از مواردی است که توسط پزشک در نظر گرفته می شود. ویتامین های مولتی پریناتال مناسب با دوره بارداری فرموله شده است. ویتامین های مولتی پریناتال باید حاوی ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید باشد. فولیک اسید ویتامینی است که برای رشد جنین بسیار ضروری می باشد. بهتر است مصرف فولیک اسید از دوران قبل از بارداری آغاز شود. استفاده از فولیک اسید جنین را از مشکلات نخاعی و مغزی محافظت می کند.
-در مورد نتایج تست پریناتال با پزشک صحبت کنید. این تست های پزشکی به متخصص کمک می کند تا تشخیص دهد وضعیت شما و رشد جنین به چه شکل می باشد. در صورت وجود برخی مشکلات شاید لازم باشد تست های بیشتری انجام دهید. برای مثال در مورد سندرم داون اگر جنین شما در خطر ابتلا به این سندرم باشد، ممکن است مراجعه به مشاور ژنتیک از سوی پزشک به شما توصیه گردد. مشاور ژنتیک به نحوی آموزش دیده است که با شرایط ژنتیکی این چنینی آشنا می باشد و می داند این مشکلات به چه نحوی بر سلامت فرزند شما تاثیر خواهد داشت.
سایر چکاپ هایی که در باردار بودن انجام می شود به اندازه اولین چکاپ مفصل و طولانی نمی باشد. پزشک متخصص زنان و زایمان به شما کمک خواهد کرد تا در جریان تغییراتی که در بدن اتفاق می افتد قرار گیرید. در فاصله بین ملاقات ها هر سوالی که برایتان ایجاد می شود را یادداشت کنید:
-وزن و فشار خون مرتبا اندازه گیری می شود. همچنین ممکن است آزمایش خون و ادرار دوباره انجام شود.
-ضربان قلب جنین چک می شود. چک کردن ضربان قلب جنین از هفته ۱۶ تا ۲۰ بارداری انجام می شود. شما نیز می توانید به ضربان قلب جنین گوش دهید.
-سایز شکم اندازه گیری می شود و وضعیت رشد جنین مورد توجه قرار خواهد داشت. از هفته 20 بارداری به بعد اندازه گیری شکم آغاز می گردد.
-در هفته ۱۸ تا ۲۰ بارداری سونوگرافی انجام می گیرد. با استفاده از نتایج سونوگرافی متوجه خواهید شد، فرزند شما ناهنجاری هایی در ارگان های بدن دارد یا خیر و این که فرزند شما پسر خواهد بود یا دختر. استفاده از سونوگرافی برای بررسی مایع آمنیوتیک پیرامون جنین نیز حائز اهمیت می باشد. در هفته های ۲۶ تا ۳۰ تست غربالگری گلوکز انجام می گیرد تا مشخص شود آیا به دیابت بارداری مبتلا هستید یا خیر. دیابت بارداری برخی خانم ها را در دوران بارداری گرفتار می کند.
-از شما خواسته می شود تا به حرکات جنین در شکم توجه داشته باشید. اگر شما باردار شدن اول خود را تجربه می کنید در هفته بیستم بارداری متوجه حرکت جنین خواهید شد. اگر پیش از این نیز باردار شده باشید حرکات جنین را زودتر از هفته بیستم احساس خواهید کرد. پزشک از شما خواهد خواست تا تعداد حرکات جنین را بشمارید.
-مادامی که شما به زمان زایمان نزدیک می شوید پزشک معاینه لگن را انجام می دهد. با استفاده از این معاینه تغییرات دهانه رحم بررسی خواهد شد.
احتمال باردار شدن در چه روزهایی بیشتر است؟
بهترین زمان بارداری در ماه زمانی است که به آن پنجره باروری گفته می شود. طول مدت پنجره باروری 6 روز در هر ماه می باشد. در این 6 روز تخمک گذاری انجام می شود. تخمک گذاری به معنی آزاد سازی تخمک می باشد.
مدت زمان زنده ماندن تخمک بعد از آزاد شدن چقدر است؟
تخمک از زمانی که آزاد می شود به مدت ۱ روز زنده خواهد ماند. بنابراین در پاسخ به این سوال که چند روز بعد از تخمک گذاری احتمال بارداری وجود دارد؟ باید توجه داشت که طول عمر تخمک پس از تخمک گذاری تنها ۱ روز خواهد بود. اما طول عمر اسپرم در بدن خانم به مدت ۱ هفته می باشد. بنابراین در پنجره ۶ روزه ای که تعریف کردیم اسپرم می تواند در رحم منتظر تخمک بماند.
چند روز بعد از پریود تخمک گذاری انجام می شود؟
داشتن رابطه جنسی در روز تخمک گذاری، شانس باردار شدن شما را به بیشترین مقدار افزایش می دهد. بنابراین محاسبه زمان تخمک گذاری بعد از پریود به ما کمک خواهد کرد تا روز تخمک گذاری را تقریب بزنیم. محاسبه زمان تخمک گذاری بعد از پریود وابسته به فاکتورهای زیر می باشد و محاسبه این زمان می تواند بهترین زمان بارداری در ماه را برای شما مشخص کند:
-متوسط چرخه قاعدگی برای افراد ۲۸ روز است. کوتاه ترین بازه برای چرخه قاعدگی ۲۰ روز و طولانی ترین چرخه حدود ۴۰ روز به طول می انجامد.
-صرف نظر از این که طول چرخه شما چقدر است، تخمک گذاری به طور نرمال حدود 14 روز قبل از آغاز پریود بعدی می باشد. اگر چرخه پریود شما 28 روزه باشد، بنابراین در روزهای میانه چرخه، تخمک گذاری آغاز خواهد شد که بهترین زمان باردار شدن در ماه خواهد بود.
-زمان تخمک گذاری در پریود نا منظم از ماهی به ماه دیگر متفاوت می باشد و بنابراین پنجره باروری در آن ها ممکن است حدود ۱ هفته بین هر پریود متغیر باشد.
-به همین دلیل بهتر است کمی بیشتر از روزهایی که احتمال تخمک گذاری را در مورد آن ها می دهیم، نزدیکی داشته باشیم. از طرفی داشتن رابطه جنسی بیشتر سبب می شود کیفیت اسپرم نیز افزایش یابد.
چگونه زمان تخمک گذاری را تشخیص دهیم؟
شما ممکن است نسبت به زمان تخمک گذاری خود آگاه باشید، همچنین ممکن است هرگز متوجه تغییرات خود نباشید. اگر قصد باردار شدن دارید باید توجه بیشتری به علائمی داشته باشید که به هنگام تخمک گذاری در شما مشخص می گردد. تخمک گذاری معمولا سه هفته قبل از زمان آغاز پریود بعدی اتفاق می افتد. در طول مدت تخمک گذاری شما تغییراتی را در خودتان احساس می کنید:
-افزایش ترشحات مرطوب واژن که به آن مخاط باروری یا fertile mucus گفته می شود.
-احساس ناراحتی اندک در یک طرف شکم
-تمایل زیاد برای داشتن رابطه جنسی
یکی از ساده ترین راه ها برای تعیین پنجره باروری توجه روزانه به مخاط دهانه رحم می باشد. تغییر در مخاط دهانه رحم یکی از ساده ترین راه ها برای تعیین بهترین زمان بارداری در ماه می باشد.
آیا داشتن پریودهای نامنظم، باردار شدن را دشوارتر می سازد؟
داشتن پریودهای نامنظم لزوما به این معنی نیست که قدرت باروری شما کمتر از کسانی می باشد که پریودهای منظمی دارند. اما اگر پریودهای به شدت نامنظمی دارید باید فورا به پزشک متخصص زنان خود مراجعه کنید. در برخی موارد سیکل های نامنظم قاعدگی به دلیل ابتلا به شرایطی به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک و اختلالات تیروئیدی ایجاد می شود. هر دوی این شرایط می تواند بر قدرت باروری شما تاثیر بگذارد. بنابراین بهتر است هر چه سریع تر به پزشک متخصص مراجعه کنید. در پریودهایی که بیش از حد نامنظم می باشد، تعیین پنجره باروری دشوارتر خواهد بود. بنابراین در این شرایط باید بیشتر متوجه تغییرات مخاط باروری شوید. در 2 تا 3 روزی که در ناحیه واژن خود احساس رطوبت دارید می توانید نزدیکی داشته باشید.
-برخی خانم ها از کیت های تخمک گذاری استفاده می کنند، تا زمان باروری را تشخیص دهند. اغلب این کیت ها به گونه ای طراحی شده است که حداکثر مقدار هورمون جسم زرد را اندازه گیری می کند. هورمون جسم زرد یا LH هورمونی است که منجر به آزادسازی تخمک می شود. با استفاده از کیت های تخمک گذاری می توانید متوجه شوید چه زمانی از چرخه، قدرت باروری بیشتری دارید.
انواع فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا یا هایپرتنشن به فشار خون بیش از 140 بر 90 میلی متر جیوه اشاره دارد، که در دوران بارداری می تواند نوعی نگرانی مهمی محسوب شود. بالا بودن فشار خون در بارداری لزوما خطرناک نمی باشد، اما در برخی موارد بالا بودن فشار خون در بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطراتی را در پی خواهد داشت. اگر به فشار خون بالا در بارداری مبتلا هستید باید به طور مرتب فشار خون خود را اندازه گیری کنید.
انواع فشار خون بالا در بارداری عبارت است از:
-هایپرتنشن بارداری یا فشار خون بالا در بارداری: خانم های مبتلا به هایپرتنشن بارداری، بعد از هفته بیستم بارداری با افزایش فشار خون مواجه می شوند. در این شرایط دفع پروتئین در ادرار یا علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نمی شود. برخی خانم های مبتلا به هایپرتنشن دوران بارداری در خطر بروز پره اکلامپسی قرار دارند.
-هایپرتنشن مزمن: هایپرتنشن مزمن به فشار خون بالا قبل از بارداری اشاره دارد. همچنین ممکن است فشار خون مزمن قبل از هفته بیستم بارداری اتفاق بیفتد. اما از آنجا که فشار خون بالا علائم بالینی ندارد، ممکن است به سختی آغاز آن تشخیص داده شود.
-هایپرتنشن مزمن همراه با پره اکلامپسی: این شرایط وقتی اتفاق می افتد که فرد قبل از بارداری به فشار خون مزمن مبتلا است و پس از باردار شدن فشار خون بالا در او تشدید شده و دفع پروتئین در ادرار و سایر عوارض ناشی از فشار خون بالا در بارداری در وی مشاهده می شود.
-پره اکلامپسی: پره اکلامپسی وقتی روی می دهد که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان هایی مانند کلیه، کبد، خون و یا مغز وجود دارد. عدم درمان پره اکلامپسی می تواند عوارض خطرناکی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. از جمله عوارض ناشی از پره اکلامپسی می توان به بروز تشنج اشاره کرد. در گذشته فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار خانم های باردار علامتی مبنی بر وجود پره اکلامپسی بود. امروزه متخصصین می دانند ممکن است پره اکلامپسی بدون دفع پروتئین در ادرار وجود داشته باشد.
تشخیص فشار خون بالا در بارداری:
کنترل فشار خون در بارداری بخش مهمی از مراقبت های پریناتال را تشکیل می دهد. طبقه بندی فشار خون بالا به این ترتیب خواهد بود:
-هایپرتنشن مرحله یک: فشار خون سیستولیک در محدود ۱۳۰ تا ۱۳۹ میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک در محدوده بین ۸۰ تا ۸۹ میلی متر جیوه قرار دارد.
-هایپرتنشن مرحله دو: فشار خون سیستولیک 140 یا بالای 140 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک 90 یا بیش از 90 میلی متر جیوه می باشد.
فشار خون بالا در بارداری چیست؟
اگر بعد از هفته بیستم بارداری فشار خون فرد باردار در دو یا بیش از دو نوبت بالای ۱۴۰ بر ۹۰ میلی متر جیوه باشد، به طوری که فواصل بین اندازه گیری ها حداقل چهار ساعت باشد و در صورتی که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نشود در آن صورت فشار خون بالا در بارداری روی داده است.
علائم پره اکلامپسی در دوران بارداری چنین است:
-فشار خون بالا
-دفع پروتئین در ادرار یا علائم دیگری که نشان از مشکلات کلیوی داشته باشد.
-سردرد شدید
-تغییراتی در دید، از دست رفتن بینایی به طور موقت، تاری دید و یا حساسیت شدید به نور
-درد در بخش فوقانی شکم، معمولا زیر دنده ها در سمت راست
-وجود تهوع یا استفراغ
-کاهش پلاکت های خون یا ترومبوسیتوپنی
-اختلال در عملکرد کبد
-تنگی نفس ناشی از تجمع مایعات در ریه ها
-ادم نیز در نتیجه پره اکلامپسی روی می دهد. اما باید توجه داشت ادم در خیلی از بارداری های نرمال در نتیجه اضافه وزن روی می دهد. بنابراین تورم نمی تواند نشانه خوبی برای تشخیص پره اکلامپسی باشد.
درمان فشار خون بالا در بارداری:
در برخی موارد درمان فشار خون بالا در بارداری با مصرف دارو حاصل می گردد. مصرف برخی داروهای ضد فشار خون در دوران بارداری مجاز می باشد، اما باید به خاطر داشت داروهای مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، بلاک کننده های رسپتور آنژیوتانسین II و مهار کننده های رنین به طور کلی نباید در طول باردار شدن مورد استفاده قرار گیرد.
-در برخی شرایط استفاده از دارو از راه های کنترل فشار خون بالا در بارداری می باشد که در این صورت پزشک مناسب ترین دارو را در حداقل دوز موثر برای شما در نظر خواهد داشت. به خاطر داشته باشید که دارو را باید مطابق دستور پزشک استفاده کنید. هرگز نباید بدون مشورت و اجازه پزشک مصرف دارو را متوقف کرده و یا دوز آن را تغییر دهید. برای درک سایر راه های کاهش فشار خون در بارداری و مقدار فشار خون نرمال در بارداری می توانید با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه خوابیدن در بارداری
خوابیدن در دوران بارداری ممکن است کمی دشوار گردد. باردار شدن می تواند هزینه هایی را برای شما به دنبال داشته باشد. اختلال در نحوه خوابیدن در اوایل باردار شدن و در طول بارداری یکی از مشکلاتی است که خانم های باردار با آن رو به رو هستند. بهتر است درک کنید که باردار شدن چگونه می تواند بر خوابیدن و استراحت کردن شما تاثیر بگذارد.
علت خستگی در اوایل بارداری:
احساس خستگی و خواب در سه ماهه اول بارداری طبیعی است. در این دوران میزان هورمون پروژسترون در بدن افزایش می یابد. متابولیسم بدن نیز به نحوی پیش می رود که بدن به انرژی بالایی نیاز خواهد داشت. این عوامل سبب احساس خستگی در شما می گردد. همزمان کاهش فشار خون و افزایش تولید خون نیز می تواند انرژی شما را مصرف کند. اگر شما فرزند دیگری نیز داشته باشید، که مسئولیت مراقبت از او نیز به عهده شما باشد، در این شرایط خستگی شما مضاعف خواهد شد.
-در حالی که میزان خستگی شما بعد از سه ماهه اول بارداری کاهش می یابد اما در پایان بارداری مادامی که جنین افزایش سایز پیدا می کند نیز دوباره با خستگی رو به رو خواهید شد.
تاثیر بارداری بر خواب:
برخی علائم نرمال در طول باردار شدن می تواند بر خوابیدن تاثیر بگذارد. از جمله این علائم نرمال عبارت است از:
-تهوع و استفراغ
-ادرار مکرر
-اضطراب
-کمر درد
-حرکت جنین
-کرامپ هایی در پا
-تنگی نفس
-سوزش معده
-تغییرات سیستم تنفسی در باردار شدن سبب تشدید برخی شرایط مانند آپنه خواب می گردد.
توجه به نکات زیر می تواند بهبود خواب در دوران باردار بودن، شما را یاری دهد:
-به طرفین بخوابید: تحقیقات نشان می دهد که دراز کشیدن به طرف چپ بدن می تواند جریان خون در بدن مادر و جنین را تقویت کند. بنابراین به جای خوابیدن روی شکم در دوران بارداری، به طرفین و مخصوصا طرف چپ دراز بکشید. به هنگام خوابیدن سعی کنید تا یک یا هر دو زانوی خود را در حالت خمیده قرار دهید. اگر هنگام بیدار شدن متوجه تغییر موقعیت خود شدید اصلا جای نگرانی وجود نخواهد داشت.
-از بالش استفاده کنید: طرز خوابیدن زن باردار در سه ماهه سوم بارداری دشوار می باشد. در این دوران می توانید بین دو زانوی خود بالشی را قرار دهید. همچنین زیر شکم و پشت کمر خود نیز می توانید بالشی قرار دهید تا احساس راحتی و پشتیبان داشته باشید.
-سر خود را کمی بالاتر قرار دهید: بالا نگاه داشتن سر به هنگام خوابیدن می تواند مانع از خرخر کردن و یا سوزش معده شود.
اگر به اختلال خواب در دوران بارداری دچارید، می توانید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
-برنامه خواب مناسب و روتینی را برای خود در نظر داشته باشید: به طور منظم به تختخواب بروید و هر روز در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید. اگر به خواب بیشتری نیاز دارید سعی کنید در بین روز استراحت کوتاهی داشته باشید.
-مراقب مصرف مایعات باشید: در طول روز به مقدار کافی مایعات بنوشید. برای پیشگیری از ادرار مکرر در شب، مقدار مصرف آب در ساعات پایانی روز را کاهش دید.
-غذاهای سالمی استفاده کنید: رژیم غذایی مناسب دوران بارداری حاوی انواع ویتامین ها را دنبال کنید. یک رژیم غذایی سالم می تواند به بهبود سطح انرژی شما کمک کند و اضافه وزن دوران بارداری را در محدوده مناسبی حفظ کند. برای پیشگیری از سوزش معده در بارداری، وعده های غذایی را در مقادیر اندک و به دفعات مصرف کنید. از مصرف غذاهای سرخ شده، اسیدی و یا تند نیز اجتناب کنید.
-فعالیت خود را حفظ کنید: داشتن فعالیت فیزیکی منظم در طول دوران بارداری می تواند مانع از بروز اضافه وزن بیش از حد و کرامپ های پا در دوران بارداری شود، همچنین سطح انرژی شما را افزایش می دهد. قبل از زمان خواب ورزش هایی مانند انواعی از یوگا را انجام دهید. به این ترتیب کیفیت خواب شما افزایش می یابد. به طور کلی ورزش کردن برای اغلب خانم های باردار مناسب و بی خطر است، اما با این حال قبل از شروع ورزش در دوران بارداری ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
-تکنیک های ریلکسیشن را بیاموزید: تکنیک تنفس کردن می تواند به کاهش تنش در شما بیانجامد.
-از اسپری بینی سالین استفاده کنید: این اسپری می تواند احتقان بینی که اغلب در دوران بارداری روی می دهد را کاهش دهد. از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار در دوران بارداری اجتناب کنید.
-محیط مناسبی را برای خوابیدن انتخاب کنید: سعی کنید در محیطی با دمای مناسب، آرام و تاریک قرار بگیرید تا خوابیدن ساده تر گردد.
اگر با وجود اقدامات مطرح شده اختلال خواب در دوران باردار بودن شما همچنان ادامه داشت و یا شما نسبت به خستگی خود نگرانی هایی داشتید، در این صورت حتما با پزشک مشورت کنید.
منبع:
دکتر سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼