بارداری با وجود دیابت، اهمیت کنترل قند خون

زنان بارداری که دیابت دارند، قبل از باردار شدن باید مراقبت‌های ویژه‌ای داشته باشند. علاوه بر نیازهای جدیدی که بارداری بر بدن تحمیل می‌کند، زنانی که دیابت دارند باید به دقت سطح قند خونشان را کنترل کنند و داروهای مربوط به دیابت را مدیریت کنند. اگر شما مبتلا به دیابت بوده و قصد باردارشدن دارید، راه‌‌هایی برای کاهش احتمال خطر برای بدن و کودک شما وجود دارد.

اقدامات مقدماتی برای بارداری همراه با دیابت

ملاقات با پزشک قبل از بارداری جهت اطمینان از داشتن بارداری سالم بسیار مهم است. پزشک می‌تواند جهت تشخیص اینکه آیا دیابت شما به خوبی کنترل شده است یا نه با روش‌های کنترلی تولد به شما کمک کند. یک آزمایش خون به نام آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c) می‌تواند به ارزیابی اینکه در ۸ تا ۱۲ هفته قبل، دیابت شما در چه وضعیتی است، کمک کند.

انجام دیگر آزمایش‌ها قبل از بارداری به پزشک شما جهت کنترل سلامتی و پیشگیری از پیشرفت عوارض دیابت در طول بارداری کمک می‌کند. ممکن است پزشک آزمایش‌های زیر را پیشنهاد بدهد:

- آزمایش ادرار برای تشخیص عوارض دیابتی کلیه

- آزمایش‌ کلسترول و تری گلیسرید خون

- آزمایش چشم جهت تشخیص بیماری‌های شایع از قبیل گلوکوما، کاتاراکت (آب مروارید) و رتینوپاتی

- الکتروکاردیوگرام

- آزمایش خون برای فعالیت‌های کلیوی و کبدی

- آزمایش دیابت پا

مشورت با پزشک قبل از بارداری قدم مهمی در آمادگی برای بارداری است. مشورت قبل از بارداری به زنان آموزش‌هایی می‌دهد که آن‌ها بتوانند از نظر فیزیکی و روانی خود را برای بارداری سالم آماده کنند.

بارداری با وجود دیابت و اهمیت کنترل قند خون

کنترل مناسب قند خون قبل از بارداری بسیار مهم است، اهمیت این موضوع به دلیل آن است که بسیاری از زنان حتی تا هفته دوم تا چهارم باردرای، نمی‌دانند که باردار شده‌اند. سطح قند خون بالا در هفته های ابتدایی بارداری (قبل از هفته سیزدهم) می‌تواند منجر به نقص تولد شود. همچنین سطح قند خون بالا در هفته های ابتدایی می تواند ریسک سقط جنین و عوارض مربوط به دیابت را افزایش دهد.

کنترل مناسب قند خون به معنای نگه داشتن سطح قند خون در محدوده ایده آل (۷۰ تا ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر قبل از غذا، کمتر از ۱۲۰ میلی گرم در دسی لیتر دو ساعت پس از غذا خوردن، و ۱۰۰ تا ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر قبل از غذای سبک قبل از خواب)، و همچنین ایجاد تعادل در وعده های غذایی، ورزش، و داروهای دیابت می‌باشد.

چگونه دیابت و بارداری بر جنین تأثیر می‌گذارند؟

مشکل شایع در بین نوزادان زنان باردار مبتلا به دیابت یک بیماری به نام «ماکروزومی» است که به معنی «بدن بزرگ» می‌باشد. به عبارت دیگر، نوزادان زنان دیابتی به مراتب بیشتر از دیگر نوزادان، مستعد بزرگتر شدن هستند. این مورد به دلیل آنکه بسیاری از این نوزادان مقدار زیادی قند از طریق جفت دریافت می‌کنند، اتفاق می‌افتد چرا که مادران آنها دارای سطح بالای قند خون هستند. لوزالمعده نوزاد سطح بالای قند را حس کرده و انسولین بیشتری برای استفاده قند اضافی تولید می‌کند.

گاهی اوقات، کودک بیش از حد بزرگ می‌شود به نحوی که نمی‌تواند از طریق واژن و طبیعی به دنیا آید، و در این حالت زایمان به روش سزارین انجام می‌شود. پزشک شما به دقت اندازه نوزاد را کنترل کرده و ایمن ترین راه زایمان را طرح‌ریزی می‌کند. اگر شما در طول بارداری به طور مداوم قند خون بالا داشته‌اید (مخصوصاً در ۲۴ ساعت قبل از زایمان)، ممکن است بعد از زایمان نوزاد دچار کاهش قند خون خطرناکی شود. این به دلیل آن است که نوزاد سطح بالایی از انسولین برای مصرف قند خون را تولید کرده است و هنگامی‌که به یکباره آن منبع قند از بین می‌رود، سطح قند خون نوزاد به سرعت دچار افت می‌شود. بنابراین، بسیاری از بیمارستان ها وضعیت نوزاد مادران مبتلا به دیابت را در محل نگاهداری اطفال چند ساعت پس از تولد کنترل می‌کنند. اگر سطح قند خون نوزاد پایین باشد، به نوزاد گلوکز به صورت داخل وریدی داده می شود. همچنین ممکن است کودک شما دچار عدم تعادل در سطح کلسیم و منیزیم باشد که می تواند با دارو جبران شود.

استفاده از داروی دیابت در دوران بارداری

اگر شما برای کنترل دیابت از انسولین استفاده می‌کنید، پزشک می تواند به شما بگوید که چگونه داروهای خود را تنظیم کنید. به طور کلی، بدن شما انسولین بیشتری در طول بارداری به ویژه در سه ماهه آخر نیاز دارد.

اگر شما برای کنترل دیابت از داروهای خوراکی استفاده می‌کنید، ممکن است پزشک شما داروهایتان را در دوران بارداری به انسولین تغییر دهد، به دلیل آنکه ایمنی استفاده از داروهای خوراکی خاص شناخته شده نیست و یا دلیل دیگر اینکه کنترل بهتر قند با انسولین حاصل می‌شود.

دیابت و رژیم غذایی دوران بارداری

در طول دوران بارداری، شما و پزشکتان باید با هم برای تنظیم رژیم غذایی خود کار کنید. تغییر در رژیم غذایی دیابت به پیشگیری از مشکلات مربوط به سطح قند خون پایین و بالا کمک می‌کند. همچنین می‌توان برنامه غذایی را طوری تنظیم کرد که شامل کالری بیشتری برای کودک در حال رشد باشد.

دیابت و بارداری: آیا می‌توانم نوزادم را به دنیا بیاورم؟

زنان مبتلا به دیابت خفیف یا آن‌هایی که به خوبی تحت کنترل بوده‌اند، اغلب بدون هیچ مشکلی نوزاد خود را به دنیا می‌آورند. با این حال، بسیاری از پزشکان ، یک زایمان زودرس معمولا در حدود هفته 38 یا 39 را ترجیح می دهند.

کنترل قند خون حتی در هنگام درد زایمان که می تواند یک زمان استرس زا برای مادر و کودک باشد، مهم است. اگر در دوران بارداری خود انسولین مصرف کرده‌اید، ممکن است هنگام شروع درد زایمان به شما انسولین تزریق و یا به صورت داخل وریدی داده شود. نیاز به انسولین اغلب به سرعت پس از تولد، کاهش می یاید.