علت بی نظمی های قاعدگی، عوامل موثر بر آن

از شایع‌ترین علل موثر در بروز بی‌نظمی عادت ماهیانه، بر هم خوردن تعادل هورمونی است که می‌تواند در همه سنین بروز کند. به گفته یک متخصص زنان و زایمان، در بیشتر موارد در سنین پایین، این عارضه به دلیل تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک اتفاق می‌افتد.
دکتر آزیتا صفارزاده کرمانی، متخصص زنان، زایمان و نازایی و فلوشیپ ناباروری در این باره توضیح داد:‌ «چاقی و عدم تحرک در ابتلا به تخمدان پلی‌کیستیک نقش موثری دارد و برای درمان حتما باید با تحرک کافی و ورزش بر میزان فعالیت بدنی افزود.»
وی با اشاره به اینکه کاهش وزن در بهبود بیماری تاثیرگذار است، گفت: «معمولا کاهش ۵ تا ۱۰ درصد وزن اضافه کمک موثری به رفع این بیماری می‌کند و برای رفع این مشکل زنان چاق باید حتما به وزن ایده‌آل خود برسند. ضمن اینکه سندروم تخمدان پلی‌کیستیک را می‌توان با انجام آزمایش‌های هورمونی بعد از روز دوم عادت ماهیانه تشخیص داد.»
این متخصص زنان همچنین گفت:‌ «در سنین بالاتر، بی‌نظمی قاعدگی می‌تواند به دلیل مشکلات بارداری از جمله خونریزی حین بارداری، سقط و بارداری خارج از رحم نمایان شود. به همین دلیل، در سنین باروری برای تشخیص علت بر هم خوردن نظم عادت ماهیانه، اولین اقدام انجام تست بارداری است. اگر جواب تست منفی بود، انجام آزمایش‌های هورمونی و سونوگرافی برای پولیپ یا میوم زیر مخاط تجویز می‌شود.»
وی با اشاره به اینکه در سنین بالای ۳۵ تا ۵۰ سال، دلیل قاعدگی نامنظم و خونریزی و کوتاه شدن طول دوره آن، اختلال در کارکرد تخمدان و نزدیک شدن به سنین یائسگی است، توضیح داد: «معمولا در این شرایط، خونریزی‌ها از ۴ هفته یکبار به ۳ هفته یکبار تقلیل پیدا می‌کند و گاها هم ممکن است خونریزی بین دوره پریود اتفاق بیفتد. البته گاهی عفونت رحمی آندومتر نیز باعث خونریزی نامنظم می‌شود که نباید از این مساله غافل بود بنابراین خانم‌هایی که با این مشکل مراجعه می‌کنند، حتما باید بررسی رحم با سونوگرافی، آزمایش هورمونی، معاینه زنان، مشاهده دهانه رحم و تست بارداری انجام شود تا دلیل خونریزی نامنظم مشخص و درمان مناسب صورت بگیرد.»
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص چگونگی روند درمان تخمدان پلی‌کیستیک گفت: « چون اکثر اوقات در سنین جوانی 35 تا 40 سالگی، در بی‌نظمی عادت ماهیانه، تخمدان پلی‌کیستیک مطرح است که به دلیل افزایش سطح هورمون‌های مردانه بروز می‌کند، برای درمان داروهای ضدهورمون مردانه به کار می‌رود. از جمله این داروها می‌توان به قرص اسپیرونولاکتون که کاهش‌دهنده هورمون مردانه است، اشاره کرد که خود ماهیت هورمونی ندارد. در مواردی ممکن است مصرف این دارو باعث نامنظمی قاعدگی ‌شود اما در کاهش رشد موهای زائد، رویش بهتر موها و بهبود جوش موثر است. داروی دیگر نیز قرص‌ دیان ضدبارداری است که اثر ضدهورمونی دارد. با این حال مصرف آن برای مدت محدود مجاز است و به هیچ‌وجه نباید برای مدت طولانی استفاده شود.»
وی در نهایت هم خاطرنشان کرد: «قرص دیان علاوه بر جلوگیری از بارداری، در درمان علایم پرمویی، رشد موهای زائد و جوش‌های بدن نقشی اساسی دارد. گاهی اوقات در موارد کمی دیده شده، برخی از بیماران با مصرف قرص دیان یا اسپیرونولاکتون از جوش صورت گله کنند که باید گفت اگرچه این داروها، ضدهورمونی هستند و عملا باید جوش را خوب کنند، اما از آنجا که واکنش بدن همه افراد به داروها یکسان نیست، ممکن است این اتفاق رخ بدهد، بنابراین جای نگرانی نیست.»