خشکی واژن در یائسگی، بهترین درمان چیست؟

مشکلات جنسی در زنان یائسه شایعتر است و نشان میدهد یائسگی می تواند میل جنسی را کم کند. کاهش میل جنسی اغلب به دلیل کم شدن هورمون استروژن در بدن اتفاق میافتد که باعث می شود تحریک پذیری جنسی زنان کمتر شود و در نهایت مقاربت جنسی دردناک تر باشد. در این مقاله به این موضوع می پردازیم که یائسگی چه تأثیری بر میل جنسی زنان دارد و در کنار آن روشهایی را که به کمک آنها میتوان میل جنسی را افزایش داد، معرفی میکنیم. همچنین به درمان خشکی واژن در دوران یائسگی و مشکلات ناشی از آن می پردازیم.

یائسگی چیست؟
علائم یائسگی میتواند تاثیر منفی بر روابط یک زن با همسرش داشته باشد.
یائسگی زنان به معنی قطع همیشگی دورهی عادت ماهانه است اما تأثیراتی که بر زنان دارد بیشتر از این است.
یائسگی باعث ایجاد تغییرات فیزیکی و احساسی در زنان میشود که تأثیر مستقیم بر همه ابعاد زندگی، از جمله میل جنسی آنها دارد.
پایین آمدن میزان استروژن، نشانه اصلی یائسگی است و این تغییر میزان استروژن باعث ایجاد علائم مختلف می شود. همه زنان، همه این علائم را تجربه نمیکنند اما بعضی از خانمها ممکن است علائم شدیدتری نسبت به بقیه داشته باشند. علاوه بر خشکی واژن و کاهش میل جنسی، یائسگی ممکن است با علائم نامطلوب دیگری همراه باشد که بر میل و فعالیت جنسی تأثیر بگذارد. برخی از این علائم شامل موارد زیر است:
-مشکل در خوابیدن
-گُرگرفتگی
-سردرد
-تغییرات خلق و خو
-استرس
-اضطراب
-افسردگی
-مشکل در کنترل مثانه
-تعریق شبانه
-افزایش وزن
هر کدام از این علائم می تواند بر میل و فعالیت جنسی خیلی از زنان تأثیر بگذارد.

میل جنسی چیست؟
میل جنسی به معنی علاقه داشتن به فعالیت جنسی و لذت بردن از آن است. برخی از زنان که در آستانه ی یائسگی قرار میگیرند، از کاهش میل جنسی خود میگویند؛ اما علت آن برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. مطالعات نشان می‌ دهد که حدود ۷۰ درصد از زنان یائسه دچار مشکلات جنسی می شوند. این میزان در مقایسه با میزان مشکلات جنسی در کل زنان که حدود ۴۰ درصد گزارش شده، خیلی بیشتر است.

چرا یائسگی بر میل جنسی تاثیر می گذارد؟
با کم شدن میزان هورمون استروژن، جریان خون در واژن هم کم میشود که این مسئله ممکن است باعث نازک شدن بافت واژن و لابیاها شود. اگر این اتفاق بیفتد، حساسیت واژن نسبت به تحریک های جنسی کمتر خواهد شد.
کم شدن جریان خون بر روانی واژن و در کل تحریکپذیری آن هم تأثیر میگذارد. با این اتفاق، زنان ممکن است از مقاربت جنسی لذت کافی نبرند و برای رسیدن به اوج لذت جنسی دچار مشکل شوند. در این حالت، مقاربت جنسی ممکن است آزاردهنده یا حتی دردناک باشد. تغییر میزان هورمونها در دوران قبل از یائسگی و یائسگی می تواند روی سلامت روانی خانمها هم تأثیر بگذارد که همین مسئله هم باعث کاهش میل جنسی می شود. استرس هم بر میل جنسی خانم ها تاثیرگذار است، مثلاً وقتی مسئولیت کار، بچهداری و مراقبت از والدین پیر خود را داشته باشد. تغییراتی که زنان در زمان یائسگی در سطح هورمون های خود تجربه میکنند، ممکن است آنها را زودرنج و افسرده کند؛ بنابراین جنگیدن با استرسهای روزمره برای آنها دشوارتر میشود.
بر اساس مقاله ای که در مجله سلامت زنان منتشر شد، زنانی که علائم و عوارض شدیدتری از یائسگی را تجربه کرده‌اند، معمولا میل جنسی کمتری هم دارند.

کاهش میل جنسی در یائسگی
بعضی از این عوارض شامل گُرگرفتگی، افسردگی، اضطراب، مشکل در خوابیدن و خستگی است.
عوامل دیگری که باعث کم شدن میل جنسی در زنان یائسه میشود، عبارتند از:
-سابقه بیماری مزمن مانند بیماریهای قلبی، دیابت یا افسردگی
-سابقه سیگار کشیدن
-فعالیت جسمی کم
بهتر است خانمها در مورد چگونگی تأثیر این عوامل بر میل جنسی آنها، با پزشک صحبت کنند.

آیا یائسگی میل جنسی را در همه خانم ها کم می کند؟
خیر. بعضی خانم ها می گویند بعد از یائسگی میل جنسی آنها بیشتر شده است. دلیل این اتفاق می تواند از بین رفتن ترس از باردار شدن باشد. همچنین خیلی از زنان یائسه مسئولیتهای مادری کمتری دارند که به آنها اجازه می دهد بتوانند با آرامش از صمیمت با همسر خود لذت ببرند.

نکته هایی برای بالا بردن میل جنسی
روش های زیادی برای زیاد شدن میل جنسی وجود دارد، روش هایی مثل درمان های پزشکی، تغییر شیوه زندگی و درمان های خانگی است.
1- درمان های پزشکی برای افزایش میل جنسی
انجام تفریحات دو نفره در کنار هم، ورزش کردن و قرارهای عاشقانه گذاشتن، صمیمیت بین همسران را بیشتر می کند. اگر یک خانم تغییراتی مثل نازک شدن و خشکی در بافت واژن خود احساس کند شاید لازم باشد درمان با استروژن را شروع کند.
استروژن می تواند به شکل کرم، قرص یا حلقههای واژنی مستقیم وارد واژن شود. این داروها معمولاً میزان استروژن کمتری نسبت به قرصهای ضدبارداری معمولی دارند. ممکن است بعضی از خانمها قرصهای استروژن با سطح هورمون بالاتر را بخواهند. به این روش، درمان جایگزینی هورمون میگویند که می تواند عوارض یائسگی مانند گرگرفتگی و تغییرات خلق و خو را کم کند اما ممکن است عوارضی هم داشته باشد.
خانمی که میخواهد درمان جایگزینی هورمون را انجام دهد، باید قبل از شروع درمان با پزشک خود درباره آن مشورت کند. تحقیقی درباره این درمان نشان داده زنانی که درمان جایگزینی هورمون را انجام دادند، میل جنسی بالاتری نسبت به زنانی که این درمان را انجام ندادند، دارند.
یک خانم ممکن است بعد از استروژن یا تستوسترون تراپی هیچ تغییری در میل جنسی خود احساس نکند. همچنین ممکن است ترجیح دهد به جای درمان با هورمون، از یک متخصص مشکلات جنسی یا سکس تراپیست کمک بگیرد. گاهی اوقات، ممکن است زوجها بخواهند در کنار هم روند درمان را بگذرانند.
همچنین لیزر مونالیزا می تواند بافت واژن را دوباره احیا کند. تایج استفاده از لیزر واژینال آنی است و بیمار حتی پس از پایان جلسه اول تغییرات و بهبودی را احساس می کند. با این حال نتایج اصلی درمان با لیزر در میان مدت (یک ماه تا سه ماه) و زمانی که واژن کلاژن سازی را تکمیل می کند قابل مشاهده است.
استفاده از لیزر باعث هیدراته شدن بافت واژن می شود و بافت پوششی آن را جوانتر و در عین حال انعطاف پذیرتر می کند. لیزر مونالیزا باعث تنظیم سطح pH واژن می شود و به این ترتیب با تنظیم اسیدیته واژن فضای آن را مناسب کرده و احتمال عفونتهای واژینال را کاهش می دهد. لیزر مونالیزا به عنوان یکی از جدیدترین تکنولوژیهای روز دنیا قادر است بدون هیچگونه عارضه ای و تنها طی چند جلسه باعث بهبود روابط جنسی از طریق جوانسازی واژن و روشن سازی واژن و رفع مشکلات اتروفی واژن و خشکی و سوزش واژن شود. امروزه استفاده از لیزردرمانی در تمام دنیا متداول بوده و خوشبختانه کم کم در کشور ما هم پس از گذراندن چندین سال تجربه موفق، در حال فراگیر شدن و ایجاد حس اطمینان در خانمهاست.
۲- تغییر در سبک زندگی برای افزایش میل جنسی
بعضی از خانم ها ممکن است از روان کننده های محلول در آب مانند لوبریکانت ها در حین مقاربت جنسی استفاده کنند. این محصول در اکثر داروخانه ها به راحتی قابل خریدن است. با این حال، زنان نباید روان کننده های غیر محلول در آب و با پایه سیلیکونی مصرف کنند زیرا ممکن است کاندوم را که محافظی در برابر انتقال بیماری های جنسی است، پاره کند.
افزایش فعالیت بدنی مثل ۳۰ دقیقه ورزش روزانه یا بیشتر، میتواند به کم کردن علایم مربوط به یائسگی، مثل میل جنسی پایین، کمک کند. خوردن غذاهای سالم نیز احساس تندرستی و حال خوب را در فرد بالا می برد.
3- تغییر عادتهای جنسی
راه های زیادی وجود دارد که به کمک آنها می توان حس صمیمیت در رابطه را پرورش داد، مثل:
-تغییر روال همیشگی فعالیت جنسی: سعی کنید مدت عشق بازی پیش از مقاربت جنسی را بالا ببرید. مثلا بدون هدف رسیدن به اوج لذت جنسی، یکدیگر را نوازش کنید.
-کاهش استرس به کمک یکدیگر: روش های زیادی برای کاهش استرس هستند که زوجها می توانند در خارج از اتاق خواب، به منظور افزایش صمیمیت انجام دهند. نمونه هایی از آن شامل: قرار عاشقانه گذاشتن، پیادهروی کردن، انجام فعالیتهای سرگرم کننده با همدیگر مثل ورزش کردن، ساختن چیزی یا آشپزی کردن.
-تمرین روابط جنسی: گذراندن زمانی به تنهایی و پیدا کردن نوع لمس و نوازش و تحریک های جنسی که به کار شما میآید، کمک میکند که بتوانید در مورد نیازها و ترجیح های جنسی خود با همسرتان صحبت کنید. این کار همچنین به احساس راحتی و داشتن رابطه جنسی بدون فشار از طرف همسر، کمک میکند.
۴- درمانهای طبیعی برای افزایش میل جنسی
برخی از خانمها از مکملهای طبیعی برای افزایش میل جنسی خود استفاده میکنند. این نکته مهم است که برند معتبری انتخاب کنید. بعضی از داروهای طبیعی که برای افزایش میل جنسی زنان استفاده می -شوند اینها هستند:
-شبدر قرمز
-سویا
خانمها باید قبل از استفاده از این داروهای طبیعی با پزشک خود مشورت کنند تا مطمئن شوند که با داروها و مکمل های دیگری که مصرف می کنند، تداخلی ندارند. سویا حاوی استروژن است، به همین دلیل ممکن است در کنار درمانهای استروژنی دیگر، واکنش نشان دهد.

درمان خشکی واژن در دوران یائسگی
در زمان یائسگی و بعد از آن، خشکی واژن را به کمک روان کننده های حل شونده در آب مانند لوبریکانت ها می توان درمان کرد.
از روان کننده های غیر محلول در آب مانند وازلین استفاده نکنید زیرا این مواد باعث ضعیف شدن لاتکس که کاندوم از آن درست شده است، میشوند. بهتر است شما یا همسرتان تا زمانی که پزشک تایید کند که تخمک گذاری شما متوقف شده از کاندوم استفاده کنید. البته استفاده همیشگی از کاندوم برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی توصیه می شود. از طرفی روان کننده های غیر محلول در آب می توانند محیط رشد باکتریها باشند، مخصوصاً برای کسی که سیستم ایمنی اش در اثر شیمی درمانی ضعیف شده است.
همچنین میتوانید با پزشک خود در مورد استروژن تراپی واژن صحبت کنید. همچنین لیزر مونالیزا تاچ نیز درمان بسیار موثری برای احیای دوباره بافت واژن است.

برای کاهش میل جنسی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بهتر است خانم ها زمانی که علائم پیش از یائسگی یا یائسگی اثر قابل توجهی بر فعالیت های روزانه مثل رابطه جنسی شان گذاشت، به پزشک مراجعه کنند. گاهی اوقات پزشک می تواند با پیشنهاد تغییر در عادتهای سلامتی یا حتی با تجویز دارو، علائمی مثل کم شدن میل جنسی را درمان کند.
به کمک پزشک می توانید هر شرایط دیگری را هم که موجب کاهش میل جنسی در شما شده است بررسی کنید. این بیماری ها شامل عفونت های دستگاه ادراری، افتادگی رحم، اندومتریوز (رشد بافت رحم در دیگر بخش های بدن) یا اختلالات کف لگن است.

نکات نهایی درباره یائسگی و میل جنسی
پزشک می تواند همه دلایلی را که ممکن است علت کاهش میل جنسی در شما باشد بررسی کند. در زمان یائسگی میل جنسی در همه زنان کم نمی شود. حتی بعضی از خانم ها بعد از یائسگی، میل جنسی بیشتری دارند. علت این اتفاق می تواند کاهش استرس های فرد به دلیل باردار نشدن و کم شدن مسئولیتهای مادری باشد. اگر میل جنسی خانمی بعد از یائسگی کاهش یافت، بهتر است درباره روشهای درمان با پزشک صحبت کند.