بارداری در سن بالا، چیزهایی که لازم است بدانید

مادر شدن در هیچ سنی بدون خطر نیست، اما باردار شدن در سنین بالاتر هم برای مادر و هم برای کودک خطرات بیشتری دارد. در این مقاله به بررسی بارداری در سن بالا ، بخصوص بعد از ۳۵ سالگی، شرایط و خطرات آن می پردازیم.

چه سنی به عنوان سن بالا برای بارداری در نظر گرفته می شود؟
۳۵ سالگی نقطه آغاز بارداری در سن بالا است. به دلایل زیادی، زنان ممکن است بارداری خود را به سنین بالاتر موکول کنند و این امر روز به روز شایع­تر می­شود. داستان ستارگان و افراد مشهور ممکن است این طور جلوه کند که بچه­ دار شدن در سن بالا معمولی و آسان است. پیشرفت در درمان ناباروری و توانایی نگه داری تخمک و تکنیک هایی مانند آی وی اف و فریز تخمک و جنین، بارداری برای زنان بالای ۴۰ سال را آسان کرده است.
علی رغم پیشرفت توانایی ما در مراقبت از زنان باردار مسن، خطر بارداری در سن بالا همچنان وجود دارد و درصورت بارداری چندقلو خطرناک­تر هم می­شود.

خطرات بارداری در سن بالا چیستند؟
مادر
مادران سن بالا بیشتر مستعد داشتن بیماری­های مزمن همچون فشار خون بالا، دیابت و بیماری­های تیروئیدی هستند. حتی هنگامی که مادر پیش از بارداری سالم است، فشار بارداری بر بدن می­تواند مشکلات بارداری را رایج­تر کند.
مادران سن بالا بیشتر در معرض این خطرات هستند:
- بارداری خارج از رحم
- سقط جنین
- پره اکلامپسی
- کم خونی
- زایمان پیش از موعد
- فشار خون
- دیابت بارداری
- بیماری تیروئید
- مشکلات جفت
- زایمان طولانی
- مشکلات زایمان
- خونریزی بعد از زایمان
- لخته خون، سکته
- انسداد ریوی.
در حالی که خطر کلی مرگ مادر بر اثر زایمان در تمام سنین بسیار کم است اما در مادران و موقعیت های بارداری در سن بالا با سنین بالا این خطر نیز افزایش می­یابد.
جنین
به دلیل پیرتر بودن تخمک ­ها، خطر بروز مشکلات ژنتیکی افزایش می­یابد. با اینکه بدن مردان به صورت مداوم اسپرم تولید می­کند، زنان در هنگام تولد تمامی تخمک­های خود را به همراه دارند بنابراین سن تخمک نیز همراه با سن او بالا می­رود.
برای مثال خطر ابتلای نوزاد به سندرم دان در ۲۰ سالگی مادر ۱ در ۱۴۸۰ ، در ۳۵ سالگی مادر ۱ در ۳۵۳ و در ۴۵ سالگی ۱ در ۳۵ است. به دلیل سن مادر، خطر رشد کم جنین و زایمان پیش از موعد هم افزایش می­یابد. مادران مسن ­تر در خطر بیماری­هایی قرار دارند که رشد نوزاد را تحت تأثیر قرار می­دهند؛ برای مثال پره اکلامپسی و دیابت.
گاهی اوقات ممکن است به دلیل بروز مشکلات در جنین یا مادر، به زایمان پیش از موعد نیاز پیدا کنند و خطر تولد نوزاد ناقص نیز افزایش می­ یابد. هم­چنین خطر سقط جنین و زایمان نوزاد مرده هم در سن بالا افزایش می­یابد.

چگونه خود را برای بارداری در سن بالا آماده کنیم؟
وقت آن رسیده که بدن خود را در بهترین فرم خود نگه دارید. وزن خود را به کمترین و سالم­ترین وزن سالم برسانید و آزمایش دیابت و فشار خون انجام دهید (ممکن است این بیماری­ها بدون هیچ نشانه ­ای در بدنتان باشند).
هم­چنین می­توانید آزمایشات ژنتیکی انجام دهید تا از هرگونه بیماری ژنتیکی که ممکن است به همراه داشته باشید مطلع شوید. به هرحال با کم شدن کیفیت تخمک، هیچ اطمینان 100 درصدی وجود ندارد که با وجود جواب منفی آزمایش ژنتیکی، جنین هیچ­گونه بیماری نداشته باشد.

بارداری در سن بالا چگونه روی زایمان اثر می گذارد؟
با نزدیک شدن روز زایمان، جفت کم کم فاسد شده و جریان مواد از جفت به سمت جنین کاهش می­یابد. این اتفاق در زنان بالای ۳۵ سال زودتر رخ می­دهد. معمولاً توصیه می­شود زایمان در هفته ۳۹ بارداری جلو انداخته شود.
با فاسد شدن جفت، ممکن است جنین مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز برای رشد و سالم بودنش را دریافت نکند. ممکن است جنین سالم به نظر برسد اما نتواند فشار زایمان را تحمل کند و در برخی موارد ممکن است جنین مرده متولد شود.
رحم زنان مسن ­تر نیز به خوبی منقبض نمی ­شود. زنان سن بالا بیشتر در خطر زایمان طولانی مدت و ناموفق هستند و بیشتر به سزارین نیاز خواهند داشت.
با این حال بارداری در سن بالا روی شیردهی تأثیری نخواهد داشت.

مزایا و معایب باردرای در سن بالا چیستند؟
مزایا
- وضعیت شغلی مشخص تر و منابع کمکی برای نگه داری و بزرگ کردن کودک بیشتر هستند. زنانی که در سنین پایین بچه دار می­شوند ممکن است در وضعیت کاریشان پیشرفت چندانی نداشته باشند.
معایب
- افزایش خطر بیماری های خاص، جراحت و رایمان پیش از موعد
اگرچه این وضعیت معمولاً انتخاب خود فرد نیست بلکه شرایط زندگی تعیین کننده آن است، توصیه می­کنیم که زنان در معاینات پزشکی هرساله خود، برنامه تولیدمثل خود و مزایا و معایب آن را بررسی کنند و سپس برای باردار شدن اقدام کنند.