دگزامتازون در ایجاد باروری موثر است

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: من زیر نظر پزشک چند دوره کلومیفن و آمپول hcg زدم و بارداری صورت نگرفت. به پیشنهاد خودشان باید این ماه آی یو آی انجام دهم. قرص کلومیفن شبی ۲ عدد از سوم قاعدگی و آمپول سینال اف ۲ عدد و قرص دگزامتازون از پنجم قاعدگی روزی ۱ عدد تجویز کردند. علت تجویز دگزامتازون چیست؟

پاسخ دکتر مرضیه بهنام، متخصص زنان و زایمان:
شما ذکر نکرده اید که چه مدت است که تأخیر در بارداری داشته اید که این داروها برای تسریع بارداری و تحریک تخمک گذاری تجویز شده است. هر دو قرص، کلومیفن و دگزامتازون برای بهبود تخمک گذاری است. ضمن اینکه غیر از عامل تخمک گذاری لازم است سایر عوامل موثر در باروری مانند لوله ها رحم و مسائل ژنتیکی بررسی شود. همسر شما نیز باید از عملکرد اسپرم ها و سلامت کامل بیضه ها اطمینان حاصل کنند. سپس با در نظر گرفتن همه این موارد برای بهره گیری از روش های کمک باروری تصمیم گیری می شود.
بهتر است به کلینیک های نازائی مراجعه داشته باشید، تا بررسی های تخصصی برای تان صورت گیرد و داروها را زیر نظر فوق تخصص ناباروری استفاده کنید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
به طور کلی حدود ۹۰ روز طول می‌‌کشد تا تخمک برای تخمک گذاری آماده شود. قبل از آن که تخمک به بلوغ کامل برسد تحت تأثیر سلامت بدن و عوامل و فاکتورهای ناسالم قرار می‌گیرد.

گردش مناسب خون و اکسیژن رسانی کافی
کاهش گردش خون به علت ورزش نکردن و نداشتن فعالیت جسمانی کافی، کم آبی بدن و غلظت خون باعث می‌شود که جریان خون غنی از اکسیژن در دسترس تخمدان قرار نگیرد و سلامت تخمک و تخمدان به خطر بیفتد.
مصرف نکردن آب به مقدار کافی می‌‌تواند باعث اختلال در چرخه خون رسانی به سیستم تولید مثل بدن شود به همین دلیل باید در طول روز به اندازه کافی آب بنوشید، به انجام تمریناتی بپردازید که شما را وادار می‌کند راه بروید و بدوید همچنین انجام دادن تمرینات یوگا می‌‌تواند با تحریک بدن به افزایش خون رسانی به سلول‌های تخمدان و رحم کند.

ماساژ دستگاه تولید مثل
ماساژ شکم یکی از بهترین روش‌های درمانی است که می‌‌تواند باعث افزایش خونرسانی به رحم و تخمدان شود، افزایش خون رسانی به ناحیه با افزایش سطح اکسیژن همراه است و باعث رفع ترکیبات قبلی خون از این نواحی می‌‌شود.
اگر شما مایل به انجام ماساژ شکمی هستید بهتر است به پزشکی مراجعه کنید که در زمینه ماساژ دستگاه تولید مثل مهارت و تخصص دارد. برای این کار باید یک روز پس از اتمام چرخه قاعدگی به پزشک مراجعه کنید و این روند را تا یک ماه ادامه دهید.
به طور کلی بهتر است حداقل چهار بار در طول هفته به ماساژ شکم و دستگاه تولید مثل بپردازید.

تعادل سطح هورمون‌ها
استرس و تنش روحی، رژیم غذایی نامناسب و برخی بیماری‌ها می‌‌تواند باعث اختلال در سطح هورمون‌ها شود. این امر بر سلامت تخمک تاثیر می‌گذارد، باعث اختلال در چرخه تخمک گذاری و در نهایت چرخه باروری خواهد شد.
سعی کنید تا حد امکان استرس را از زندگی خود کنار بگذارید و از رژیم غذایی سالم پیروی کنید تا سطح هورمون‌های بدن شما کاملا متعادل باشد و هنگامی که تصمیم به باردار شدن می‌‌گیرید دستگاه تولید مثل سالمی داشته باشید.

رژیم غذایی سالم و مغذی
رژیم غذایی سالم و مغذی و غنی از اسید فولیک به حفظ سلامت تخمدان و تولید تخمک سالم کمک خواهد کرد به همین دلیل باید به اندازه کافی در رژیم غذایی شما سبزیجات برگ سبز، محصولات لبنی و ماهی وجود داشته باشد تا تخمدان شما عملکرد مناسبی داشته باشد.

کدام گروه از مواد خوراکی باعث بهبود کیفیت تخمک می‌شود؟
رعایت رژیم غذایی متعادل و خوردن خوراکی‌های سالم به بهبود باروری شما کمک خواهد کرد. در بخش زیر فهرستی از مواد غذایی سالم که به بهبود سلامت تخمدان و تخمک کمک می‌‌کنند را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

از مصرف آووکادو غافل نشوید
آووکادو یک ماده مغذی بسیار ارزشمند و سرشار از چربی است که به حفظ سلامت تخمک کمک می‌کند. آووکادو سرشار از چربی‌های مفید و مناسب مورد نیاز بدن است که به حفظ سلامت دستگاه تولید مثل کمک خواهد کرد.
شما می‌توانید از این میوه ارزشمند در ساندویچ سالاد و غذاهای خود استفاده کنید.

حبوبات و عدس را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
کمبود آهن در بدن می‌تواند باعث اختلال در چرخه تخمک گذاری و حتی قطع شدن آن شود.
عدس و حبوبات یک منبع عالی از آهن و سایر انواع ویتامین و مواد مغذی ضروری برای باروری و تخمک گذاری محسوب می‌شوند و بهتر است حداقل روزی یک وعده از این مواد مغذی و ارزشمند استفاده کنید و آنها را در وعده‌های غذایی خود، سالاد، برنج و هر غذایی که می‌‌خورید بگنجانید و از مزایای آنها بهره مند شوید.

مغزها و میوه‌های خشک را در رژیم غذایی خود قرار دهید
مغزها و میوه‌های خشک یک منبع بسیار عالی از ویتامین پروتئین و مواد معدنی هستند.
مغزها حاوی مقدار بسیار زیادی سلنیوم هستند این ماده معدنی به کاهش آسیب دیدگی کروموزوم تخمک کمک خواهد کرد. سلنیوم یک نوع آنتی اکسیدان است که به از بین بردن رادیکال‌های آزاد و عملکرد بهتر تخمدان و تولید تخمک سالم کمک می‌‌کند.
بهتر است روزی یک مشت از انواع مغزها را در وعده صبحانه خود بگنجانید یا از آنها در سالاد خود استفاده نمایید.

دانه کنجد یک منبع بسیار مفید و ارزشمند است
دانه کنجد سرشار از زینک است و به تولید هورمون‌هایی که وظیفه حفظ سلامت تخمک را برعهده دارند کمک می‌‌کند. دانه کنجد غنی از چربی‌های مفید و مورد نیاز بدن است و شما می‌توانید آن را به همراه انواع مغزها در رژیم غذایی خود بگنجانید و آنها را به سالاد و ظرف حبوبات خود اضافه کنید.

انواع توت را مصرف کنید
انواع توت سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی هستند که از تخمک‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. توت یک منبع غذایی عالی است که از بدن در برابر بیماری‌های مختلف محافظت می‌کند و شما می‌توانید آنها را به همراه انواع مغزها مصرف کنید یا آنکه به اسموتی و سالاد خود اضافه نمایید.
پزشکان توصیه می‌‌کنند که حداقل در طول هفته سه سهم توت مصرف کنید.

سبزیجات برگ سبز را در رژیم غذایی خود بگنجانید
اسفناج کلم و سایر انواع سبزیجات برگ سبز سرشار از فولات، آهن، منیزیم، کلسیم و ویتامین a هستند و بهتر است حداقل روزی دو سهم از انواع سبزیجات برگ سبز را در رژیم غذایی خود بگنجانید و آنها را به سالاد غذا و حتی اسموتی خود اضافه نمایید تا از خواص عالی آنها بهره ‌مند شوید.

از مصرف زنجبیل غافل نشوید
زنجبیل یکی دیگر از مواد غذایی ارزشمند است که دارای خاصیت ضد التهابی می‌باشد و باعث افزایش گردش خون در بدن می‌‌شود و به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند.
مصرف زنجبیل به رفع و تسکین درد در سیستم تولید مثل، مرتب کردن چرخه قاعدگی و کاهش التهاب دستگاه تولید مثل کمک می‌کند. به این ترتیب بهتر است زنجبیل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و از آن به عنوان یک دمنوش خوشمزه استفاده نمایید.
زنجبیل یکی از مواد خوراکی ارزشمند در رژیم غذایی آسیا است که به سالاد و غذا اضافه می‌‌شود.

دارچین را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
دارچین یکی دیگر از مواد غذایی عالی است که به بهبود عملکرد تخمدان کمک می‌‌کند و با تحریک مقاومت به انسولین باعث تولید صحیح تخمک می‌شود.
زنانی که دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند بهتر است این ماده خوراکی ارزشمند را به رژیم غذایی خود استفاده کنند و هر روز یک چهارم قاشق چای خوری از آن را به غذاهایی که می‌خورند اضافه نمایند زیرا دارچین نقش بسیار مهمی را در سلامت دستگاه تولید مثل ایفا می‌کند.
شما می‌‌توانید مقداری پودر دارچین را به نان تست خود اضافه کنید و از خوردن یک صبحانه خوشمزه و لذیذ لذت ببرید.

به مقدار کافی آب بنوشید
آب یک ماده سودمند و ضروری برای حفظ سلامت تخمک و تخمدان است به همین دلیل باید در طول روز ۸ لیوان آب بنوشید.
بهتر است از آب خالص استفاده کنید و از مصرف آب موجود در بطری پلاستیکی خودداری نمایید زیرا مواد شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی تاثیرات بسیار منفی بر سلامت تخمک‌های تولید شده می‌گذارند.

سایر روش‌های موجود که به بهبود تخمک برای بارداری کمک می‌کند
اگر شما سن ۳۵ سالگی را رد کرده‌اید ممکن است در خصوص کیفیت تخمک‌های که بدن‌تان تولید می‌کند نگران باشید. روش‌های متعددی وجود دارد که می‌‌توانید با انجام دادن آنها به بهبود کیفیت تخمک‌های که توسط بدن‌تان تولید می‌شود کمک کنید و بارداری موفقی داشته باشید.
مصرف مکمل ویتامین و داروی گیاهی تحت نظر پزشک و تغییر سبک زندگی و داشتن فعالیت جسمانی مناسب از جمله روش‌هایی هستند که می‌‌توانند به بهبود سلامت دستگاه تولید مثل شما کمک نمایند.
برخی از تغییرات ساده در زندگی می‌‌تواند تاثیرات زیادی را بر روی سلامت دستگاه تولید مثل شما بگذارد به طور کلی سلامت تخمدان‌ها و کیفیت تخمکی که تولید می‌کنند در باروری و عدم باروری یک فرد نقش دارند.
در بخش زیر به چند نکته مهم که می‌تواند باعث بهبود کیفیت تخمک‌ها و افزایش شانس باروری شود اشاره می‌کنیم.

از سیگار کشیدن و مصرف کافئین خودداری کنید
همانگونه که به خوبی می‌‌دانید سیگار کشیدن برای سلامتی بدن ضرر دارد و حتی می‌‌تواند روند از بین بردن تخمک در تخمدان‌ها را تسریع کند. مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث تغییر دی ان ای موجود در تخمک می‌شود و قابلیت آن را برای باروری کاهش می‌دهد.

سطح استرس خود را کنترل کنید
استرس باعث می‌‌شود که سطح تولید برخی از هورمون‌ها از قبیل کورتیزول و پرولاکتین در بدن شما افزایش پیدا کند.
این هورمون‌ها باعث اختلال در تولید تخمک و تخمک گذاری می‌شوند. سعی کنید میزان استرس خود را کاهش دهید و انرژی خود را صرف افکار در فعالیت‌های مثبت از قبیل شنا، پیاده روی، رقص و یوگا نمایید.
زندگی خود را به دقت بررسی کنید و با کاهش استرس خود در آن تغییرات مثبتی را ایجاد کنید.

سعی کنید وزن خود را کاهش دهید
اگر چاق هستید و اضافه وزن دارید بهتر است بدانید که بالا بودن شاخص توده بدنی باعث اختلال در فرایند تخمک گذاری و کاهش عملکرد تخمدان خواهد شد.
چربی اضافی در بدن می‌تواند باعث بروز مشکل در باروری شود زیرا تعادل هورمون‌های بدن و در نتیجه چرخه تخمک گذاری را دچار اختلال می‌‌کند.
به طور کلی شاخص توده بدنی متعادل بین ۵/۱۸ تا ۹/۲۴ قرار دارد و در صورتی که شاخص توده بدنی شما بیشتر از این عدد است باید سعی کنید به تناسب اندام برسید و با رعایت رژیم غذایی و ورزش کردن در حفظ سلامت بدن خود را باشید.

سطح گردش خون را در بدن خود افزایش دهید
گردش خون مناسب در سیستم تولید مثل نقش مهمی را در عملکرد صحیح تخمدان ایفا می‌‌کند و افزایش سرعت اکسیژن رسانی باعث می‌شود که تخمدان‌ها عملکرد صحیح داشته باشند و به تولید تخمک سالم بپردازند.
کم آبی بدن می‌‌تواند باعث کاهش جریان خون رسانی شود به همین دلیل نوشیدن آب به مقدار کافی اهمیت بسیار زیادی دارد. یوگا یک تمرین ورزشی بسیار عالی است که باعث افزایش جریان خون در بدن می‌شود.
انجام دادن تمریناتی از قبیل حالت کبوتر، حالت بچه، و خم شدن به سمت جلو در حالت نشسته از جمله تمرینات سودمند یوگا محسوب می‌شوند که باعث بهبود باروری خواهند شد.

از مصرف مکمل غافل نشوید
بهتر است از مصرف مکمل غافل نشوید زیرا مصرف آنها باعث بهبود توانایی باروری شما خواهد شد. معمولاً پزشکان به زنانی که قصد بارداری دارند توصیه می‌کنند که قبل از اقدام برای بارداری و بعد از آن از مکمل اسید فولیک استفاده کنند.
علاوه بر اسید فولیک شما می‌توانید از سایر انواع مکمل‌ها برای افزایش شانس باروری خود استفاده کنید به همین دلیل باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایید و با او در خصوص استفاده از مکمل‌هایی که برای شما مناسب هستند مشورت کنید.

تخمک‌های خود را فریز کنید
ممکن است تصور کنید که فریز کردن تخمک شبیه فیلم یا یک داستان علمی تخیلی است اما باید بدانید که این امر در سراسر دنیا انجام می‌شود.
ممکن است شما هنوز شرایط بارداری را نداشته باشید و به دلایل مختلف تصمیم بگیرید چند سال بعد باردار شوید که در این حالت تاخیر در بارداری باعث می‌‌شود کیفیت تخمک‌های شما پایین بیاید اما اگر قصد دارید بارداری خود را به تاخیر بیاندازید بهترین کار این است که تخمک‌های شما فریز شود تا کیفیت بالایی داشته باشند.
همان طور که می‌دانید با بالا رفتن سن و تغییر شرایط جسمانی ممکن است شانس باروری شما کاهش پیدا کند اما با فریز کردن تخمک‌ها می‌توانید در آینده هر موقع که بخواهید برای بارداری اقدام کنید.

از طب سوزنی غافل نشوید
طب سوزنی یک روش قدیمی است که هزاران سال توسط مردم چین مورد استفاده قرار گرفته است و در حال حاضر نیز مورد تایید جامعه پزشکی غرب است و مزایای آن در کمک به بهبود کیفیت تخمک برای کسی پوشیده نیست.
افرادی که قصد انجام آی وی اف را دارند می‌توانند برای انجام طب سوزنی به پزشک مربوطه مراجعه نمایند. امروزه تاثیرات مثبت طب سوزنی در کاهش استرس و افزایش توانایی بدن برای تولید تخمک برای همه مشخص شده است.