ناباروری در زنان و مردان، عوامل و دلایل آن

باروری یا ناباروری یکی از مباحثی است که در علوم سلامتی به آن توجه می‌شود. در حالی‌ که دلایل ناباروری می‌توانند بسیار مختلف باشند ، اما از مهم‌ترین عوامل و دلایل ناباروری می‌توان به مشکل تخمک‌گذاری در خانم‌ها و یا کمبود میزان اسپرم در آقایان اشاره کرد. اما در برخی موارد ممکن هر دو نفر در سلامت کامل جسمی قرار داشته باشند، ولیکن با این‌ وجود همانند سایر زوجین نتوانند به‌راحتی دچار فرزند شوند.
این مسئله ممکن است نگرانی‌هایی را برای برخی از زوجین به همراه داشته باشد. اما حقیقت امر آن است که راه‌حل رفع این مشکل و باروری طبیعی در این زوجین بسیار ساده می‌باشد. به‌طوری که در اکثر موارد ۵ دلیل اصلی باعث این نوع فرزند آوری مشکل در زوجین می‌شوند. در ادامه مطلب به دلایل ناباروری اشاره خواهیم کرد.

تغذیه از دلایل ناباروری
تغذیه نامناسب یکی از مهم‌ترین دلایل ناباروری است. تغذیه نامناسبی که منتج به خوردن مواد غذایی بسیار چرب و غذاهای آماده شوند، می‌توانند یکی از دلایل ناباروری موقت در زوجین باشد. در مطالعه‌ای که در دانشکده علوم سلامت دانشگاه هاروارد بر روی ۱۷۰۰۰ زن انجام گرفت، نشان داد که مصرف برخی از مواد غذایی مانند استفاده از روغن‌ زیتون به‌جای روغن‌های جامد و یا افزایش پروتئین‌های گیاهی همچون سویا و مصرف غلات و حبوبات سبوس‌دار به همراه توجه در مصرف شیر و لبنیات کامل می‌توانند ازجمله عواملی باشند که باعث شوند بدن زن آمادگی لازم برای پذیرش اسپرم و لقاح سالم را داشته باشد. بنابراین پزشکان و متخصصان تغذیه همیشه به زوجین توصیه می‌کنند که برای داشتن یک باروری سالم از یک رژیم غذایی متعادل و متنوع که به ‌دور از مصرف زیاد مواد غذایی چرب و آماده باشد، پیروی نمایند.

وضعیت وزن یکی از دلایل ناباروری
چاقی و لاغری هر دو از دلایل ناباروری در زوجین هستند. نظر متخصصان سلامت بر آن است که بالا بودن شاخص توده بدنی بیش از ۳۵ و یا لاغری‌های شدید هر دو عاملی هستند که می‌توانند در طولانی‌مدت حتی فرد را به سمت ناباروری سوق دهند. بخصوص خانم‌هایی که بسیار لاغر هستند با نامنظم شدن عادات ماهیانه شانس باروری در ایشان کاهش می‌یابد. به‌علاوه این‌که در خانم‌ها و آقایان چاق نیز بهترین راه برای این‌که بتوانند در فرزند آوری موفق‌تر شوند، آن است که حتماً چند کیلو وزن خود را کاهش دهند.

میزان استرس و اضطراب
در حالی‌ که بحث و مناظره مفصلی بین پزشکان و متخصصان سلامت در مورد ارتباط استرس و اضطراب بالا و ناباروری مطرح می‌باشد. اما حقیقت امر آن است که بالا بودن میزان استرس و اضطراب بخصوص در خانم‌ها می‌تواند با تأخیر در تخمک‌گذاری در ارتباط باشد و در واقع یکی از دلایل ناباروری به شمار می‌آید. به‌علاوه این‌که میزان اضطراب بالا در آقایان نیز یکی دیگر از دلایل ناباروری است که می‌تواند موجب کاهش میل جنسی شده و مانع از باروری و فرزند آوری شود.
مطالعات علمی راجع به دلایل ناباروری پیشنهاد کرده‌اند که زوجین با کاهش میزان استرس از طریق انجام فعالیت‌های ورزشی، قرار دادن فعالیت‌های تفریحی و سرگرمی و انجام فعالیت یوگا، میزان باروری و فرزند آوری را در خود افزایش دهند، بدون این‌که نیاز به انجام روش‌های خاص پزشکی برای فرزند آوری باشد.

عدم تعادل سیستم‌های بدنی
امروزه برخی از پزشکان متخصص باروری بر این اعتقادند که در برخی از زوجین استفاده از طب سوزنی یا طب‌های تحریک‌کننده بدن که باعث به تعادل درآوردن وضعیت طبیعی در بدن می‌شوند، می‌توانند در افزایش دادن شانس باروری مؤثر باشند. باوجود این‌که همه پزشکان در مورد این امر متفق‌القول نیستند که این نوع طب‌ها می‌توانند درمانگر باشند، اما در هر حال یکی از اصلی‌ترین دلایل ناباروری و این‌که زوجین نمی‌توانند به‌راحتی صاحب فرزند شوند، ممکن است ناشی از عدم تعادل سیستم‌های بدنی آن‌ها باشد که در برخی موارد با تحریک بدن از طریق استفاده از انواع طب‌های سوزنی و شرقی می‌توان این مشکل را مرتفع نمود.

عدم توجه به زمان تخمک‌گذاری در خانم‌ها از دلایل ناباروری
یکی از راه‌هایی که می‌تواند باعث باروری ساده در زوجین شود، آن است که آن‌ها رابطه‌های جنسی خود را که می‌خواهند منتج به فرزند آوری شود را از ۳ تا ۴ روز قبل از انجام تخمک‌گذاری در بدن زن تا ۲۴ ساعت بعد از تخمک‌گذاری به‌طور منظم انجام دهند. این امر به خاطر آن است که سلول تخمک در بدن زن برخلاف اسپرم‌های مرد که می‌توانند تا ۵ روز زندگی کنند، فقط ۲۴ تا ۳۶ ساعت زنده هستند. بنابراین توجه به این زمان تخمک‌گذاری در موفقیت در باروری بسیار مهم می‌باشد.
اما ممکن است این سؤال پرسیده شود که زمان دقیق تخمک‌گذاری را چگونه می‌توان تشخیص داد؟ باوجود این‌که زنان به‌طور تجربی این زمان را می‌دانند؛ اما محققان علوم سلامت بر این باورند که یک راه کمک‌کننده به زوجین، توجه به دمای بدن زن می‌باشد که در روزهای قبل از تخمک‌گذاری ممکن است کمی کاهش یابد. به‌علاوه این‌که امروزه از کیت‌های خاصی برای زوجین با باروری مشکل استفاده می‌شود که این کیت‌ها می‌توانند حدود زمان دقیق تخمک‌گذاری را نشان دهند.

جمع بندی پایانی
همانطور که در بالا به دلایل ناباروری اشاره کردیم ،داشتن یک رژیم غذایی سالم، وزن طبیعی، داشتن یک شیوه زندگی با دغدغه کم و داشتن فعالیت‌های ورزشی منظم به همراه توجه به زمان تخمک گذاری در بدن زن برای انجام عمل لقاح سالم می‌توانند از جمله ارکان مهم برای باروری سالم و فرزندآوری راحت برای زوجین باشند.