حرف زدن با نوزاد، روشی خاص دارد(۱)

اگر با نوزادتان بیشتر حرف بزنید، او نیز بهتر با شما حرف خواهد زد. اما این‌کار روش‌های خاص خودش را دارد. نوزادان باید جذب صداها و کلمات شوند و والدین باید با نحوه انجام این‌کار آشنا باشند.

اما این‌کار روش‌های خاص خودش را دارد. نوزادان باید جذب صداها و کلمات شوند و والدین باید با نحوه انجام این‌کار آشنا باشند. شما به طور غریزی صدا و سبک حرف زدن خود را تغییر می‌دهید. این‌کار را پدربزرگ و مادربزرگ‌ها نیز انجام می‌دهند. وقتی کودکان نیز می‌دانند که باید به هنگام حرف زدن با یک نوزاد لحن کلام و صدای خود را عوض کنند، شما آرام‌تر از حالت معمول با او حرف می‌زنید. در پایان هر جمله مکث می‌کنید تا او به حرف‌ها و کلمات شما بیشتر توجه کند.

لحن شما به گونه‌ای است که گویی برایش ترانه‌ای می‌خوانید و روی برخی کلمات تاکید بیشتری می‌کنید. جملات شما کوتاه و ساده هستند و بسیار هم تکراری به نظر می‌رسند. شما آن چیزی را که نوزادتان می‌گوید، تکرار می‌کنید؛ مثلا نوزادتان می‌گوید: «کفش» و شما تکرار می‌کنید «بله داری کفش‌هایت را به پا می‌کنی، این کفش‌ها آبی هستند».

مکالمات کوتاه
دیالوگ‌های اولیه بین شما و فرزندتان معمولا چند لحظه کوتاه بیشتر طول نمی‌کشد؛ اما همین مکالمات کوتاه بسیار مهم‌اند، زیرا او می‌فهمد که هم شنیده می‌شود و هم اینکه برای شما مهم است و به همین دلیل او را برای هم صحبتی انتخاب کرده‌اید. نوزاد از این راه پی به این نکته می‌برد که این صحبت کردن ارزش زیادی دارد و او باید تلاش خود را بکند.

کودک تقریبا در اواخر یکسالگی اصلا نمی‌خواهد در مکالمات جا گذاشته شود و حتی برای جلب توجه شما داد می‌زند و فریاد می‌کشد، تا شما به او توجه کنید. نوزادان در این مرحله سنی واقعا دوست دارند که حضورشان احساس شود؛ به خصوص وقتی که بقیه ساکت هستند. لذا زمانی را به حرف زدن مستقیم با او اختصاص دهید؛ حتی اگر بسیار پر مشغله باشید.

او به مکالمه رو در رو با شما نیاز دارد. هر چه به هنگام حرف زدن با او احساسات و عواطف خود را بیشتر نشان دهید، او نیز انگیزه بیشتری به ادامه این‌کار پیدا می‌کند. سعی کنید حرکات و صداهایی را که ایجاد می‌کند بفهمید. مسیر نگاهش را دنبال کنید تا بدانید از چه چیزهایی احساس خطر می‌کند و در آن هنگام از خودش صدای «بوم» در می‌آورد. به صداهایی که در می‌آورد، توجه کنید و همان کلمه‌ای را که منظورش بوده است، یک‌بار دیگر به صورت صحیح تلفظ کنید؛ اما توقع نداشته باشید که او دقیقا آن کلمه را همانگونه تکرار کند.

نوزادان از طریق گوش دادن و تماشا کردن منظور حرف‌های دیگران را درک می‌کنند. آنها انواع اطلاعات کوچک را در کنار هم می‌چینند تا بیشتر بفهمند چه چیزی گفته شد، چه کسی گفت، کی گفت و کجا گفته شد. آنها می‌دانند که وقتی دست‌های‌تان را به طرفین باز می‌کنید، یعنی «بیا در آغوشم».

در ابتدا برای شما دشوار است که بدانید آیا نوزادتان پیام شما را دریافت کرده و به منظور شما پی برده است یا نه. او از حرکاتی که برایش آشنا هستند، در زمان‌های مناسب استفاده می‌کند. مثلا وقتی که غریبه‌ای دست‌هایش را برای او باز می‌کند تا او را در آغوش بگیرد، او شروع به تکان دادن سرش می‌کند. این حرکت برای او به اندازه کلمات معنا و مفهوم دارد. در طول چند ماه گذشته، نوزاد شما مهارت‌های هماهنگی دست‌ها و چشم‌ها را افزایش داده است و می‌تواند چیزهایی را که برایش جالب هستند، بردارد.

در نه ماهگی می‌تواند مسیر نگاه و انگشتان شما را دنبال کند تا پی ببرد که شما به چه چیزی اشاره می‌کنید و شما می‌توانید از این طریق توجه او را به برخی چیزهای جالب جلب کنید؛ مثل تصاویر جالب داخل یک کتاب.

ریشه‌های زبان
نوزاد می‌تواند توجه شما را به چیزی که می‌خواهد، جلب کند. به راحتی اشاره می‌کند و می‌گوید: «اونو می‌خوام». در ده ماهگی او به چیزی اشاره و بعد به شما نگاه می‌کند و با استفاده از صداهای مخصوص به خود منظورش را به شما می‌رساند. او می‌داند که شما حتی با همین صداهای محدود نیز منظور او را می‌فهمید.

کم کم نوزاد شما استفاده از برخی لغات و کلمات خاص را شروع می‌کند. او در هشت ماهگی می‌تواند دستورالعمل‌های بسیار ساده را دنبال کند؛ به خصوص اگر با راهنمایی‌های دیدنی همراه باشد؛ مثلا اگر به او بگویید: «اونو به بابا بده» و دست‌تان را به سمت او دراز کنید، می‌بینید که نوزادتان منظور شما را چقدر زود می‌فهمد. یا اینکه وقتی یکی از افراد خانواده، آب می‌خواهد، او به سراغ فنجان خودش می‌رود...