رابطه پدر و نوزاد، مشکل در برقراری پیوند عاطفی

وقتی کارشناسان از پیوند عاطفی صحبت می‌کنند، منظورشان دلبستگی عمیقی است که شما به کودکتان پیدا می‌کنید. این احساس که می‌خواهید فرزندتان را با عشق و محبتتان احاطه کنید یا خودتان را فدای او کنید همان پیوند عاطفی شما با اوست که فقط مخصوص مادران نیست و مثل پیوند مادر و نوزاد، کودک شما نیاز شدیدی به پدرش بعد از تولد و در طول دوران کودکی خود دارد. در این مطلب می‌توانید با زمان لازم برای دلبستگی پدران به نوزادشان، بهترین راهکارها برای کمک به ایجاد ارتباط پدرها با نوزادشان و داشتن مشکل در برقراری پیوند عاطفی با نوزادتان آشنا شوید.

زمان لازم برای دلبستگی پدران به نوزادشان
ایجاد پیوند عاطفی و دلبسته شدن به نوزاد برای پدرها معمولاً زمان می‌برد و شناختن بهتر و درست کودک می‌تواند بیشتر هم زمان ببرد، از این نظر همه چیز طبیعی است و تا زمانی که شما نیازهای ابتدایی نوزادتان را تأمین می‌کنید و او را مرتب در آغوش می‌گیرید، نوزادتان از اینکه شما به محض دیدنش دلبستۀ او نشده‌اید، آسیبی نخواهد دید. برخی پدرها بعد از چند دقیقه یا چند روز پس از تولد نوزادشان کاملاً دلبستۀ او می‌شوند، اما این امکان هم بسیار وجود دارد که ایجاد دلبستگی بیشتر زمان ببرد که کاملاً طبیعی است.
همچنین ممکن است در حال کمک به همسرتان برای بهبود از زایمان باشید و احتمالاً در این شب‌ها بیشتر از دو ساعت متوالی نخوابیده‌اید. به خودتان سخت نگیرید و بدانید که این پیوند عاطفی به زودی به وجود می‌آید. داشتن یک کودک تغییر بزرگی برای یک زوج است. یک تازه‌مادر می‌تواند از مسئولیت مراقبت از این موجود کوچک و وابسته تحت فشار بسیار زیادی قرار گیرد،‌ به ویژه اگر شیردهی می‌کند. اما امروزه می‌دانیم که پدرها نیز به حمایت و توجه نیاز دارند، زیرا شما هم مجبورید تغییرات زیادی را برای پدر شدن تجربه کنید.
اگر همسرتان برای کنار آمدن با این وضعیت و تطبیق با نقش جدیدش، از همه و حتی شما کناره گرفته است، جای تعجب نیست اگر احساس بی‌حوصلگی می‌کنید و ناتوان از ایجاد پیوند عاطفی با کودکتان هستید. این احتمال هم هست که احساس می‌کنید کودک جای شما را در قلب او گرفته است. بسیاری از پدرها می‌گویند همسرشان خیلی سریع دلبستۀ کودک می‌شود و این دلبستگی آن‌قدر منحصربه‌فرد و ویژه است که احساس اضافی بودن یا جایگزین شدن می‌کنند. این اتفاق به ویژه زمانی می‌تواند بیفتد که مادر شیردهی می‌کند و کودک از لحاظ فیزیکی به او وابسته است. شاید هم ناخشنودید که همسرتان بیشتر از قبل از شما می‌‌خواهد کارهایی را برایش انجام دهید. هر احساسی دارید، سعی کنید تا جای ممکن صبور و حمایت‌گر باقی بمانید، اما ناراحتی‌های خود را نیز با همسرتان در میان بگذارید. شاید وقتی بداند که شما چه احساسی دارید، بتواند کمک کند که با پدر بودن بهتر کنار بیایید. همچنین به یاد آوردن اینکه وقتی شما بچه بودید، پدر خودتان چگونه رفتار می‌کرد نیز می‌تواند به شما کمک کند تا اشتباهات او را تکرار نکنید و مطمئن باشید وقتی کودکتان شروع به خندیدن، حرکت کردن و سروصداهای مختلف کرد، به او احساس نزدیکی بیشتری خواهید داشت.
پژوهشگران قبلاً تصور می‌کردند برای ایجاد پیوند عاطفی فوری با نوزادتان،‌ ضروری است که در چند روز اول زمان زیادی را با او بگذرانید. اما والدینی که به فاصلۀ کوتاهی از زایمان به دلایل پزشکی از نوزادشان جدا می‌شوند یا آنهایی که کودکان بزرگ‌تری را به فرزندخواندگی می‌گیرند نیز ارتباط نزدیک و عاشقانه‌ای با فرزندشان ایجاد می‌کنند. گاهی نیز اطرافیان آن‌قدر در مورد دلبسته شدن والدین به نوزادشان صحبت و بحث می‌‌کنند که پدر و مادرها اگر فوراً دلبستگی فوق‌العاده زیادی به نوزادشان احساس نکنند دچار احساس گناه می‌شوند. اما پیوند عاطفی و دلبسته شدن واقعاً یک تجربۀ فردی است و کاملاً هم منطقی است اگر دلبستگی به همان اندازه‌ای که می‌تواند به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، بتواند در طول یک دورۀ زمانی طولانی‌تر هم در هفته‌ها و ماه‌های بعد ایجاد شود.

بهترین راهکارها برای کمک به ایجاد ارتباط پدرها با نوزادشان
هرچه بیشتر برای مراقبت عملی از نوزادتان وقت بگذارید، توانایی ایجاد پیوند عاطفی با او، همچنین کمک و حمایت از همسرتان بیشتر می‌شود. تغییرات هورمونی در بدن شما، هماهنگی با نقش جدیدتان به عنوان پدر و حس یک همراه استوار را در خانواده برای شما آسان‌تر می‌کند. مطالعات و پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهد بچه‌هایی که پدرانشان با آنها پیوند و ارتباط بیشتری داشته‌اند، مشکلات رفتاری کمتری در زندگی دارند و از توانایی‌های شناختی و سلامت روانی بهتری برخوردار هستند. برخی از راهکارهای ایجاد پیوند بهتر با نوزادتان شامل موراد زیر است:
نوزادتان را در آغوش بگیرید: نوزاد را بغل کنید، بغل کردنی که شامل تماس پوست شما با پوست نوزاد باشد. این تماس برای شما و کودکتان آرام‌بخش است، پس او را در آغوش بگیرید، نوازشش کنید و در خانه بچرخانید. با کودکتان مثل شخصی رفتار کنید که می‌خواهد شما را بیشتر بشناسد. گاهی نیز هنگام انجام کارهای روزمره‌، کودک را در یک آغوشی حمل کنید و برای نزدیکی بیشتر در فضای بیرون از خانه نیز یک آغوشی نوزاد که سایز خودتان باشد بخرید.
با نوزاد حرف بزنید: مرتب با کودک صحبت کنید و برایش ترانه بخوانید. حرکات، ‌غان و غون و دیگر صداهایش را تقلید کنید. اینها اولین قدم‌های برقراری ارتباط با اوست. در طول روز با کودکتان حرف بزنید. در ابتدا شاید به نظر برسد که انگار دارید با خودتان صحبت می‌کنید،‌ اما اگر ادامه دهید، این کار به تدریج طبیعی‌تر به نظر می‌رسد.
با نوزاد بازی کنید: نوزادان از بازی کردن به همان اندازۀ کودکان بزرگ‌تر لذت می‌برند. سبک بازی کردن شما ممکن است با همسرتان متفاوت باشد، اما این غیر از اینکه ایرادی ندارد، بسیار هم خوب است، زیرا کودک از امکان بازی‌های مختلف با هر دوی شما لذت خواهد برد.
برایش کتاب بخوانید: مرتب برای کودکتان کتاب بخوانید. وقتی کتاب می‌خوانید نیز او را تا جای ممکن به خودتان نزدیک نگه دارید. این فکر را هم نکنید که کتاب خواندن برای نوزاد فایده‌ای ندارد، به حرف دیگران کمتر گوش کنید و سعی کنید شیوۀ تربیتی خودتان را داشته باشید.
نیازهای نوزاد را بفهمید: شما می‌توانید سعی و تلاش کنید تا معنای سرنخ‌هایی را که نوزادتان نشان می‌دهد متوجه شوید. نوزادتان معمولاً به چیزی مثل شیر، تعویض پوشک یا در آغوش گرفته شدن نیاز دارد.
در نگهداری نوزاد مشارکت کنید: مراقبت از نوزادتان فرصتی برای ایجاد پیوند و برقراری ارتباط عاطفی است. برای مثال، عوض کردن پوشک به شما و او فرصت بیشتری برای ارتباط چشمی، تماس فیزیکی و صحبت کردن می‌دهد، حتی اگر فعلاً این گفت‌وگو یک‌طرفه باشد. پس مشارکت فعال و مداوم را فراموش نکنید.
برای مراقبت از نوزادتان پیش‌قدم شوید: به محض اینکه توانستید، چند ساعت مسئولیت نوزاد را به تنهایی بر عهده بگیرید. این کار به شما اعتماد به نفس بیشتری می‌دهد. شیوۀ مراقبت شما از فرزندتان احتمالاً متفاوت از همسرتان است، اما این اشکالی ندارد، زیرا این امکان را می‌دهد که فرزندتان از مراقبت منحصربه‌فرد و خاص پدرش نیز بهره‌مند شود.
در شیردهی شریک شوید: زمان شیردهی همسرتان به نوزاد، به این معنا نیست که شما از آنها جدا شده‌اید، مراقبت از فرزندتان یک کار دو نفره است. وقتی کودک شیرش را خورد، شما می‌توانید با آروغ دادن، ترانه خواندن، بازی کردن با او یا بغل کردنش، ادامۀ کار را به عهده بگیرید. اگر همسرتان شیرش را می‌دوشد، شما نیز می‌توانید این شیر را در شیشه‌شیر یا با فنجان کوچکی با اجازۀ همسرتان به کودک بدهید. با این کار، شما و کودکتان فرصت بیشتری برای پیوند عاطفی خواهید داشت و همسرتان هم می‌تواند کمی استراحت کند. وعده‌های آرام شیر دادن در نیمه‌شب، وقتی تنها شما و کودکتان بیدارید می‌تواند واقعاً برایتان شگفت‌انگیز باشد.

مشکل در برقراری پیوند عاطفی با نوزاد
اگر نسبت به کودکتان سرد هستید یا به نظر نمی‌رسد تلاش‌هایتان برای دلبسته شدن به فرزندتان مؤثر باشد، بهتر است این موضوع را با یک پزشک در میان بگذارید. این امکان وجود دارد که یک اختلال خلقی در توانایی شما برای دلبستگی به فرزندتان اختلال ایجاد کرده باشد. متخصصان اخیراً متوجه شده‌اند که افسردگی پس از زایمان غیر از مادرها، می‌تواند پدرها را نیز تحت تأثیر قرار دهد که معمولاً در طول سه تا شش ماه اول پس از تولد کودک اتفاق می‌افتد. اگر هر کدام از علائم زیر را برای بیش از دو هفته داشتید، لازم است از پزشک بخواهید شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد:
-بی‌علاقگی به فعالیت‌ها
-افزایش یا کاهش وزن زیاد
-خستگی یا کمبود انرژی
-تحریک‌پذیری
-ناتوانی در تصمیم‌گیری و دودلی
-رفتار تکانشی یا خشونت‌آمیز
-مشکل در به خواب رفتن یا خوابیدن زیاد
-احساس اضطراب، بی‌ارزشی یا گناه شدید
-ناتوانی از تمرکز
-افکاری در مورد صدمه زدن به خودتان یا دیگران
-مصرف مواد مخدر
نباید به خاطر این درخواست کمک و درمان ساده که ناشی از آگاهی شماست، احساس خجالت یا شرمندگی کنید. یادتان نرود این بهترین کاری است که می‌توانید برای خود و خانواده‌تان انجام دهید.