روزهای اول خیلی مهم است/چگونه با نوزاد ارتباط عاطفی برقرار کنیم؟
پیوند عاطفی به ارتباط عاطفی قوی بین والد و نوزاد اشاره دارد که از روزهای اول زندگی شروع می‌شود. این ارتباط برای توسعه اجتماعی، عاطفی و شناختی نوزاد حیاتی است و پایه‌ای برای روابط سالم در آینده فراهم می‌کند.
در روزهای نخست تولد، زمانی که قلب‌ها به هم نزدیک می‌شوند و نخستین نجوای محبت، نویدبخش یک ارتباط عمیق و ماندگار است، والدین و نوزاد در فضایی از آرامش و امنیت همگام می‌شوند. این پیوند نازک و در عین حال قوی، پایه‌گذار رشد عاطفی و روانی کودک است و هر لحظه‌ی آن، شعله‌ای از امید، مهربانی و آینده‌ای روشن را به ارمغان می‌آورد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که پیوند قوی با والد، پایه‌ای برای روابط سالم در آینده و توسعه شناختی و عاطفی نوزاد فراهم می‌کند. نوزادانی که پیوند امن با مراقبان خود دارند، در بزرگسالی روابط بهتری برقرار می‌کنند و از عزت نفس بالاتری برخوردارند.
تأثیر افسردگی بر پیوند مادر-نوزاد
مفهوم دوره حساس بیان می‌کند که روزهای اول پس از تولد برای پیوند حیاتی هستند. بااین‌حال، اگر تماس اولیه محدود باشد، پیوند همچنان می‌تواند در طول زمان شکل بگیرد.
افسردگی پس از زایمان یک اختلال روانی است که می‌تواند باعث شود مادر به دلیل تجربه احساسات منفی مانند غم، اضطراب و بی‌حوصلگی، کمتر قادر به پاسخگویی به نیازهای عاطفی نوزاد شود. این کاهش تعامل و پاسخ‌دهی، می‌تواند پیوند اولیه و حیاتی میان مادر و نوزاد را تضعیف کند؛ به طوری که نوزاد ممکن است احساس عدم امنیت کند و در نتیجه روند رشد عاطفی و اجتماعی او مختل شود.
چگونه می‌توان از روزهای اول زندگی، ارتباط عمیق با نوزاد ایجاد کرد؟
ایجاد ارتباط عمیق با نوزاد در روزهای نخست زندگی، پایه‌گذار رشد عاطفی و اجتماعی سالم او در آینده است. این ارتباط از طریق پاسخ‌دهی محبت‌آمیز به نیازهای نوزاد شکل می‌گیرد و به او احساس امنیت و اعتماد می‌بخشد. در ادامه، راهکارهایی برای تقویت این ارتباط ارائه شده است:
تماس پوستی و در آغوش گرفتن: نزدیکی جسمانی و تماس پوست با پوست بین مادر و نوزاد، به ویژه در روزهای نخست تولد، سبب ایجاد احساس آرامش و امنیت در نوزاد می‌شود. این تماس به تنظیم دمای بدن، ضربان قلب و تنفس نوزاد کمک می‌کند و پیوند عاطفی را تقویت می‌نماید.
برقراری ارتباط چشمی: نگاه کردن به چشمان نوزاد هنگام شیردهی، تعویض پوشک یا بازی، به تقویت ارتباط عاطفی کمک می‌کند. نوزادان از طریق ارتباط چشمی، والدین خود را می‌شناسند و احساس نزدیکی بیشتری می‌کنند.
صحبت کردن و آواز خواندن: با نوزاد خود صحبت کنید و برایش آواز بخوانید. شنیدن صدای والدین، به ویژه صدای مادر، برای نوزاد آرام‌بخش است و به توسعه مهارت‌های زبانی او در آینده کمک می‌کند.
پاسخ‌دهی به گریه نوزاد: پاسخ سریع و محبت‌آمیز به گریه نوزاد، نشان می‌دهد که نیازهای او مهم است و به او احساس امنیت می‌دهد. این پاسخ‌دهی مداوم، اعتماد نوزاد به والدین را افزایش می‌دهد.
ماساژ دادن نوزاد: ماساژ ملایم نوزاد می‌تواند به آرامش او کمک کند و ارتباط بدنی و عاطفی بین والدین و نوزاد را تقویت نماید. این کار همچنین به بهبود خواب و کاهش گریه نوزاد کمک می‌کند.
ایجاد روتین‌های منظم: برقراری روتین‌های منظم برای خواب، تغذیه و بازی، به نوزاد احساس ثبات و امنیت می‌دهد. این روتین‌ها به نوزاد کمک می‌کنند تا پیش‌بینی کند چه اتفاقی در پیش است و به این ترتیب، استرس او کاهش می‌یابد.
بازی و تعامل: با نوزاد خود بازی کنید و به واکنش‌های او پاسخ دهید. بازی‌هایی مانند دالی‌موشه می‌تواند به تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی نوزاد کمک کند.
توجه به نیازهای نوزاد: با دقت به علائم و نشانه‌های نوزاد توجه کنید و سعی کنید نیازهای او را بشناسید. این توجه به نوزاد نشان می‌دهد که شما به او اهمیت می‌دهید و به ایجاد ارتباط عمیق‌تر کمک می‌کند.
نقش هر دو والد: در نهایت، نقش هر دو والد خیلی مهم است؛ وقتی مادر و پدر هر دو در مراقبت روزانه و تعامل با نوزاد مشارکت می‌کنند، پیوند از طریق این مراقبت مشترک قوی‌تر شده و حس امنیت و عشق بیشتری به نوزاد منتقل می‌شود.
با اجرای این راهکارها و توجه به نیازهای نوزاد، می‌توانید از روزهای نخست زندگی، ارتباطی عمیق و پایدار با او برقرار کنید که تأثیر مثبتی بر رشد عاطفی و اجتماعی او در آینده خواهد داشت.
