لکنت زبان کودکان، ناشی از چه عواملیست؟

روان شناسان نقش استرس و فشارهای روانی را در تشدید لکنت زبان بسیار مؤثر می دانند زیرا دیده شده است کودکان لکنتی در میان خانواده هایی بزرگ شده اند که والدینی بسیار سخت گیر و تنبیه کننده وجود داشته است و این سخت گیری و تنبیه شدید می تواند منجر به لکنت زبان کودکان گردد. عامل دیگر اینکه در سن قبل از ۵ سالگی به دلیل عدم هماهنگی بین سرعت فکر و تکلم، کودکان نمی توانند به همان سرعتی که افکار در ذهنشان ایجاد می‌شود آنها را به زبان بیاورد و گفته می شود عدم انطباق بین سرعت فکر و زبان یکی از عوامل ایجاد لکنت زبان می باشد. از شش سالگی به بعد عامل بسیار مهم این است که از آنجا که کودکان در سن ۶ سالگی پا را از محیط گرم و صمیمی خانواده جدا کرده و وارد محیطی ناآشنا به نام مدرسه می گذارند چنانچه محیط مدرسه در جذب عاطفی کودکان مؤثر واقع نباشد کودکان این محیط را بیگانه تصور کرده و نسبت به آن شدیدا می ترسند و همین عامل ترس می تواند منجر به لکنت افراد گردد.
عامل دیگر وجود نقش دوزبانگی در کودکان بوده، بدین معنا چنانچه والدین قبل از سن ۵ سالگی به کودکان خود علاوه بر زبان مادری یک زبان بیگانه دومی بیاموزند ممکن است روی روان خوانی گفتار کودک تأثیر منفی بگذارد و از آنجا که لازم است کودکان در یک لحظه نسبت به یک مفهوم از دوزبان گوناگون استفاده کنند برای آنها بسیار سخت می باشد.
عامل دیگر تبدیل اجباری چپ برتری به راست برتری در کودکان می باشد و تحقیقات نشان داده است چنانچه والدین بالاجبار بخواهند در کودکان خود فعالیت‌هایی گوناگون را به قسمت راست بدن انجام دهد این حالت می‌تواند عامل تداخلی را در نیمکره های چپ راست مغز بوجود آورد و بر روی فرایند تکلم نیز تاثیر بگذارد .
عامل دیگر نقش صدمات وارده بر قسمت های مختص گویایی می باشد و آسیب وارده بر ناحیه بروکا، ورنیکه میتواند تکلم انسان را تحت تأثیر خود قرار دهد. هر نقش عوامل اقتصادی - اجتماعی نیز در رشد گویایی بسیار مهم است به طوریکه نشانگر آن است که کودکانی که در خانواده های مرفه زندگی می کنند به دلیل اینکه والدینشان فرصت مناسب را جهت تمرین و تکرار کلمات با کودکان خود در اختیار دارند و میتوانند به موقع آنها را تشویق نمایند و از وسایل آموزشی و کمک آموزشی بسیاری بهره مند گردد از رشد کلامی خوبی نسبت به کودکانی که در خانواده های ضعیف زندگی می کنند برخوردار هستند. کودکان خانواده های فقیر والدینشان نمی توانند به موقع آنها را تشویق نمایند یا اینکه به دلیل اشتغال مناسب و مداوم کمتر در کنار فرزندانشان حضور دارند و نمی توانند تمرین و تکراری را در جهت بیان صحیح کلمات داشته باشند .
عامل دیگر نقش وجود تغذیه نامناسب و بیماری های سخت خصوصاً دوران کودکی می باشد گرفتار شدن به بیماری خصوصاً در زمان حساس یادگیری تکلم برای کودکان ضربه سختی را وارد می کند زیرا این کودکان بخاطر داشتن بیماری از سایر کودکان فاصله گرفته و برای مدت های طولانی گوشه گیر می شوند و فرصت برقراری ارتباط با همسالان خود را که نقش مؤثری در رشد کلامی آنان دارد پیدا نمی کند.
آخرین عامل فرضیه معروف پیش داوری در کودکان الکن ( لکنتی ) می باشد بدین معنا که فرد لکنتی از آن جایی که قبل از اینکه شروع به صحبت کردن نماید در ذهن خود تصور می کند که اگر شروع به تکلم کند او همراه با مکث و تکرار می باشد این پیش داوری وضعیت او را در هنگام تکلم برتر می نماید و منجر به تشدید لکنت زبان آن میگردد.
داشتن اعتماد به نفس بالا، تمرین و تکرار، تشویق به موقع، تمرین و تکرار با صدای بلند در جلوی آینه به تنهایی و در حضور جمع برای برطرف کردن لکنت زبان بسیار مؤثر است زیرا نداشتن اعتماد به نفس و خجالتی بودن مانع از تکلم افراد می شود.
دیده شده است افراد لکنتی که تنها هستند راحت کلمات و جملات را بیان می کنند ولی همین طور که در حضور جمع قرار می گیرند نمی توانند به شکل صحیح صحبت کنند لازم است این تمرینات به صورت جدی دنبال گردد و نکته دیگر این است که بسیاری از کودکان شیوه تکلم غلطی را از دیگران یاد میگیرند.
مثلاً چنانچه کودکی از اطرافیان خود نوع شیوه تکلم خاصی را بشنود به همان شیوه تکلم می نماید پس لازم است کلمات به شکل صحیح از سوی دیگران بیان شوند تا یادگیری غلط صورت نپذیرد.

رشد پیش از تکلم در کودکان
کودکان قبل از اینکه تکلم کنند و نیازها و خواسته ای خود را از طریق کلامی با دیگران در ارتباط بگذارند می توانند به شیوه های گوناگون نیازهای خود را به دیگران منتقل نمایند. تحقیقات نشان داده است که بیان صداهای مبهم هم در کودکان ناشنوا در هنگام تقلا نیز وجود دارد اما از آن جایی که کودکان ناشنوا فیدبک یا بازخورد مناسبی را از صدای خویش بدست نمی آورند کم کم این صداهای مبهم نیز خاموش می گردد معمولاً گفته می شود گریه کودکان از یک ماهگی می تواند نشانگر یکی از علائم مهم گرسنگی باشند و کودکان از طریق گریه و فریادها می توانند وضعیت جسمانی و روانی خود را به دیگران نشان دهند.
مثلاً دو دست خود را بالا آورده بدین معنا که مرا بغل کنید یا اینکه با دست خود به قاشق غذاخوری زده و آن قدر از جلو دهان خود دور کرده بدین معنا که دیگر غذا نمی خواهم بر این اساس است که گفته می شود از عوامل مهم رشد پیش از تکلم که در ارتباطات گوناگون با دیگران مؤثر است می توان به بیان صداهای مبهم از طریق قان و قون کردن در کودکان اشاره کرد و همچنین گریه و فریادها و همچنین انجام حرکات و اشارات برای سازگاری آنان بسیار مناسب می باشد و بدین شکل است که آنها با گذشت زمان کم کم شروع به آغاز تکلم به شکل صحیح می کنند در بسیاری از کودکان این وضعیت ها مورد تشویق والدین قرار گرفته و سبب خواهد شد که تسریعی در فرایند رشد تکلم آن ایجاد کرده و روابط بین نگهدارنده کودک و تأمین نیازهای کودک عامل بسیار مهمی در تداوم و افزایش رشد کلامی کودکان می باشد بسیاری از کودکان از اینکه بخواهند دیگران را متوجه کنند گرفتار بیماری یا دردی هستند با گریه کردن می توانند یه دیگران وضعیت خود را نشان دهند.