عادت های بد در کودکان، علت به وجود آمدن
بسیاری از کودکان عاداتی دارند که آزارنده‌اند. برخی از این عادات، شیوع بیشتری دارند و باعث شکایت بیشتر والدین می شوند.
بسیاری از کودکان عاداتی دارند که آزارنده‌اند. برخی از این عادات، شیوع بیشتری دارند و باعث شکایت بیشتر والدین می۲شوند، از جمله: جویدن ناخن، پیچاندن و کندن موها، انگشت کردن در بینی، مکیدن انگشت. در بسیاری از موارد، این عادات جزو رفتارهای دوره‌ای هستند که با توجه به‌سطح رشد کودک، بهنجار به‌نظر می‌رسند و یا حداقل نمیتوان آنها را نابهنجار دانست.
جویدن ناخن
یکی از شایع‌ترین عادات در کودکان، جویدن و خوردن ناخن است. تحقیقات نشان می‌دهد که بین سی تا شصت درصد کودکان پنج تا ده ساله، یک یا بیش از یک ناخن‌خود را می‌جوند. شیوع این مشکل در بین نوجوانان به ۲۰ درصد کاهش می‌یابد.
یکی از شایع‌ترین عادات در کودکان، جویدن و خوردن ناخن است. تحقیقات نشان می‌دهد که بین سی تا شصت درصد کودکان پنج تا ده ساله، یک یا بیش از یک ناخن‌خود را می‌جوند. شیوع این مشکل در بین نوجوانان به ۲۰ درصد کاهش می‌یابد.
پیچاندن و کندن موها
اکثر کودکانی که موهای خود را دور انگشتانشان می‌پیچند یا موهای‌خود را می‌کَنند، دخترند. گاهی این امر باعث کم پشت شدن موها یا حتی کچلی موضعی میشود. در اکثر افراد این عادت با افزایش سن به‌تدریج کاهش می‌یابد و در سنین بالاتر کاملاً حذف میشود.
هرچقدر که شروع این عادت در سنین بالاتر باشد، ترک و از بین بردن این رفتار، دشوارتر خواهد بود. در پی این عادت احتمال بروز بیماری تریکوتیلومانیا (کندن وسواسی و اجباری مو) می‌رود که گاه نیاز به‌درمان دارویی دارد.
اکثر کودکانی که موهای خود را دور انگشتانشان می‌پیچند یا موهای‌خود را می‌کَنند، دخترند. گاهی این امر باعث کم پشت شدن موها یا حتی کچلی موضعی میشود. در اکثر افراد این عادت با افزایش سن به‌تدریج کاهش می‌یابد و در سنین بالاتر کاملاً حذف میشود.
هرچقدر که شروع این عادت در سنین بالاتر باشد، ترک و از بین بردن این رفتار، دشوارتر خواهد بود. در پی این عادت احتمال بروز بیماری تریکوتیلومانیا (کندن وسواسی و اجباری مو) می‌رود که گاه نیاز به‌درمان دارویی دارد.
انگشت‌کردن در بینی
انگشت کردن‌در بینی عادتی است که عموماً در کودکی آغاز میشود و گاه تا بزرگسالی تداوم می‌یابد. اکثر این کودکان، به‌علت تذکر مکرر والدین دچار تقویت این رفتار می‌شوند. والدین باید سعی کنند که این رفتار را نادیده بگیرند.
برخی از کودکان علاوه براینکه دست‌خود را در بینی می‌کنند، پس از آن دست را در دهان نیز می‌برند. اگر این عادت در سنین بالاتر (در کودکان دبستانی) و در موقعیتهای اجتماعی رخ دهد، باید به‌احتمال وجود کم‌توانی ذهنی مشکوک شد.
انگشت کردن‌در بینی عادتی است که عموماً در کودکی آغاز میشود و گاه تا بزرگسالی تداوم می‌یابد. اکثر این کودکان، به‌علت تذکر مکرر والدین دچار تقویت این رفتار می‌شوند. والدین باید سعی کنند که این رفتار را نادیده بگیرند.
برخی از کودکان علاوه براینکه دست‌خود را در بینی می‌کنند، پس از آن دست را در دهان نیز می‌برند. اگر این عادت در سنین بالاتر (در کودکان دبستانی) و در موقعیتهای اجتماعی رخ دهد، باید به‌احتمال وجود کم‌توانی ذهنی مشکوک شد.
مکیدن انگشت
از بین انگشتان، انگشت شست بیش از همه مکیده می۲شود. تصور بر این است که در دورۀ نوزادی، تماسهای تصادفی این انگشت با دهان بیش از سایر انگشتان است. درواقع، سایر انگشتان به‌علت واکنش مشت‌کردن در ماههای نخست زندگی، اغلب بسته می‌مانند.
با اینحال، برخی کودکان انگشت اشاره یا سایر انگشتان و دست‌ها را علاوه بر انگشت شست خود می‌مکند. شکل‌های شدید عادت مکیدن اکثراً در کودکان بی‌قرار و مضطرب، همراه با کم‌توانی ذهنی مشاهده میشود. عادت مکیدن انگشت معمولاً در سنین پایین شروع میشود و کودکانی که در سنین بالاتر دچار این عادت می‌شوند، باید از نظر وجود اضطراب یا مشکلات هیجانی بررسی شوند.
علت به‌وجود آمدن عادات نامطلوب چیست؟
متخصصان معتقدند نمیتوان علت ثابت و مشخصی برای به‌وجود آمدن یک عادت ارائه داد. آنچه مسلم است عادتها، رفتارهای آموخته شده‌ای هستند که معمولاً پیامدهای مثبتی برای فرد به‌دنبال دارند و غالباً توسط والدین تقویت شده‌اند. بیش از همه، عادتهایی برای کودک تقویت می‌شوند که نگرانی او را کاهش میدهند.
در حقیقت، کودک مضطرب در ابتدا به‌عنوان راهکار سازگاری با اضطراب و کاهش میزان نگرانی دست به‌این اعمال می‌زند. وقتی این رفتار واقعاً نگرانی او را تخفیف دهد، به‌عنوان عملکردی مؤثر در کاهش اضطراب برای کودک، تقویت و بارها تکرار میشود و به‌صورت یک الگوی رفتاری عادتی درمی‌آید.
بنابراین این بار که دیدید فرزندتان ناخن‌خود را می‌جود یا انگشتش را می‌مکد، سعی کنید به‌یاد بیاورید که اخیراً چه تجربۀ استرس‌زایی داشته است. تجربۀ استرس‌زا برای کودک، حتی ممکن‌است اجبار به‌سلام کردن‌در محیط‌های نا‌آشنا یا خجالت کشیدن از انجام دادن عملی در جمع باشد.
گاهی عادتهای فرزندان، آینه‌ای از عادات و رفتارهای اعضای خانواده است. پس باید یه‌وجود الگوی رفتاری مشابه در اطراف کودک توجه داشت. گاهی والدین یا خواهر و برادر بزرگتر نیز به‌این مشکل مبتلایند، حذف این عادات در افراد خانواده می‌تواند گامی مؤثر برای کاهش این عادات در کودک باشد.
برخی دیگر از کودکان، به‌این علت درگیر یک عادت می‌شوند تا توجه دیگران را به‌خود جلب کنند یا برای لج کردن و مبارزه‌جویی با والدین و اطرافیان آن عمل را تکرار می‌کنند.
اگر کودک احساس کند که والدینش به‌او بی‌توجه‌اند یا وی را نادیده می‌گیرند، درگیر این عادتها میشود تا واکنشی از سوی والدین ببیند و مورد توجه قرار گیرد. در این مورد، توجه والدین حتی اگر به‌صورت خشم و تنبیه و ... باشد، برای چنین کودکی مطلوب است و حکم تقویت کنندۀ آن رفتار را دارد.
از بین انگشتان، انگشت شست بیش از همه مکیده می۲شود. تصور بر این است که در دورۀ نوزادی، تماسهای تصادفی این انگشت با دهان بیش از سایر انگشتان است. درواقع، سایر انگشتان به‌علت واکنش مشت‌کردن در ماههای نخست زندگی، اغلب بسته می‌مانند.
با اینحال، برخی کودکان انگشت اشاره یا سایر انگشتان و دست‌ها را علاوه بر انگشت شست خود می‌مکند. شکل‌های شدید عادت مکیدن اکثراً در کودکان بی‌قرار و مضطرب، همراه با کم‌توانی ذهنی مشاهده میشود. عادت مکیدن انگشت معمولاً در سنین پایین شروع میشود و کودکانی که در سنین بالاتر دچار این عادت می‌شوند، باید از نظر وجود اضطراب یا مشکلات هیجانی بررسی شوند.
علت به‌وجود آمدن عادات نامطلوب چیست؟
متخصصان معتقدند نمیتوان علت ثابت و مشخصی برای به‌وجود آمدن یک عادت ارائه داد. آنچه مسلم است عادتها، رفتارهای آموخته شده‌ای هستند که معمولاً پیامدهای مثبتی برای فرد به‌دنبال دارند و غالباً توسط والدین تقویت شده‌اند. بیش از همه، عادتهایی برای کودک تقویت می‌شوند که نگرانی او را کاهش میدهند.
در حقیقت، کودک مضطرب در ابتدا به‌عنوان راهکار سازگاری با اضطراب و کاهش میزان نگرانی دست به‌این اعمال می‌زند. وقتی این رفتار واقعاً نگرانی او را تخفیف دهد، به‌عنوان عملکردی مؤثر در کاهش اضطراب برای کودک، تقویت و بارها تکرار میشود و به‌صورت یک الگوی رفتاری عادتی درمی‌آید.
بنابراین این بار که دیدید فرزندتان ناخن‌خود را می‌جود یا انگشتش را می‌مکد، سعی کنید به‌یاد بیاورید که اخیراً چه تجربۀ استرس‌زایی داشته است. تجربۀ استرس‌زا برای کودک، حتی ممکن‌است اجبار به‌سلام کردن‌در محیط‌های نا‌آشنا یا خجالت کشیدن از انجام دادن عملی در جمع باشد.
گاهی عادتهای فرزندان، آینه‌ای از عادات و رفتارهای اعضای خانواده است. پس باید یه‌وجود الگوی رفتاری مشابه در اطراف کودک توجه داشت. گاهی والدین یا خواهر و برادر بزرگتر نیز به‌این مشکل مبتلایند، حذف این عادات در افراد خانواده می‌تواند گامی مؤثر برای کاهش این عادات در کودک باشد.
برخی دیگر از کودکان، به‌این علت درگیر یک عادت می‌شوند تا توجه دیگران را به‌خود جلب کنند یا برای لج کردن و مبارزه‌جویی با والدین و اطرافیان آن عمل را تکرار می‌کنند.
اگر کودک احساس کند که والدینش به‌او بی‌توجه‌اند یا وی را نادیده می‌گیرند، درگیر این عادتها میشود تا واکنشی از سوی والدین ببیند و مورد توجه قرار گیرد. در این مورد، توجه والدین حتی اگر به‌صورت خشم و تنبیه و ... باشد، برای چنین کودکی مطلوب است و حکم تقویت کنندۀ آن رفتار را دارد.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼