درمان کودکان بیش فعال، موثرترین روش ها

پرورش کودک و تربیت آنها نیازمند آموزش والدین است اما کودکان بیش فعال انرژی و وقت بیشتری را طلب می کنند. در درمان کودکان بیش فعال والدین اگر به درستی وظایف خود را انجام دهند، بهترین مدافع کودک به حساب می آیند.

در درمان کودکان بیش فعال اگر والدین نقش تربیتی خود را در کنار تمام کسانی که در درمان کودک نقش دارند به درستی ایفا کنند بهترین حمایت گر کودک به شمار می آیند. حمایت ها و دفاع های به جا و درست سبب می شود تا کودک در مسیر درست موفقیت گام نهد.

راه های درمان کودکان بیش فعال

والدین به عنوان یک عنصر موثر بیشترین نقش را در درمان کودکان بیش فعال دارند، اما این مهره های اصلی برای کمک به کودک خود ابتدا باید راه های درست تربیتی را فرا بگیرند، ما در ادامه روش های موثری در زمینه درمان کودکان بیش فعال را ارایه داده ایم.

تغییر نگرش و رفتار:

برخی از انتظارات، باورها و پیش داوری ها موجب بروز مشکلات ارتباطی بین کودک و والدین می شود، به عنوان مثال والدین باید بدانند که رفتارهای کودک به خاطر یک اختلال می باشد و از روی عمد نیست. کودک بیش فعال نیز همانند سایرین توانایی آموختن دارد و مجموعه ای از توانایی ها و استعداد های مخصوص به خودش را دارد که با کمک شما می تواند آنها را شکوفا کند. پس بهتر است که در همین مرحله نخست نگرش و رفتارتان را اصلاح کنید و در مورد این موضوع تا می توانید تحقیق و مطالعه انجام دهید.

به درستی صحبت کردن و گوش دادن را فرا بگیرید:

شما باید با آموزش دیدن یاد بگیرید که پل ارتباطی بین خود و کودکتان را حفظ کنید تا از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری نمایید و حفظ این رابطه تنها با درست صحبت کردن و درست گوش دادن میسر می شود. در این باره شما باید رفتارتان را با سن کودک متناسب کنید، هنگامی که با کودک مکالمه می کنید ارتباط چشمی تان را با او حفظ نمایید، از جملات ساده برای صحبت کردن استفاده کنید، قبل از هر حرفی خود را به جای کودک قرار دهید و از دید او به ماجرا نگاه کنید، سعی بر این داشته باشید که قصد و نیت کودک را از انجام رفتارهایش کشف و درک کنید و برای صحبت های کودک خود وقت بگذارید. برای صحبت کردن با او آرام و لی محکم برخورد کنید. اگر در هنگام صحبت کردن با کودک بیش از حد صدایتان را بالا ببرید کودک می آموزد که تا هنگامی که صدای شما به اوج خود نرسیده می تواند به شما بی توجهی کند. احساسات خود را از رفتارهای کودک با او در میان بگذارید، بدون اینکه از کودک انتقاد کنید به او بگویید که چه حسی در برابر رفتارهای او دارید. به طور مثال به کودک بگویید که "وقتی تو به موقع نمی خوابی من نگران می شوم" و یا "زمانی که تو موهایت را شانه نمی زنی من ناراحت می شوم".

به کودک توجهات مثبت داشته باشید:

تنها زمانی می توانید با موفقیت برای رفتارهای کودک حد و مرز تعیین کنید که به رفتارها و ویژگی های مثبت او واکنش نشان دهید. یکی از راه های موثر برای آموزش رفتار مناسب به کودک، تحسین رفتار های خوب او می باشد. به طور مثال به کودک خود بگویید که کدام کار او را می پسندید و در روز چند بار کودک را بخاطر آن تحسین کنید. نوع تحسین را با رفتار و خلقیات کودک هماهنگ کنید، به طور مثال بوسیدن، در آغوش کشیدن، نوازش کردن و دیگر کارهای این چنینی را به همراه بیان کلمات محبت آمیز انجام دهید. البته ذکر این نکته ضروری است که شما باید توجه داشته باشید که در درمان کودکان بیش فعال از کلمات متنوعی استفاده کنید زیرا کودک بعد از یک مدت از شنیدن کلمات و جملات تکراری خسته می شود. برخوردهایتان را در برابر رفتارهای خوب اما کوچک کودک فورا نشان دهید. هیچگاه کودک خود را مقایسه نکنید. روزانه پانزده تا بیست دقیقه از وقت خود را به رابطه با کودک اختصاص دهید و در این زمان به کودک حق انتخاب بدهید تا کاری را که دوست دارد انجام دهد و رهبر برنامه او باشد.

دستورات موثر و مناسب ارایه دهید:

کودکان بیش فعال در تمرکز حواس خود ناتوان هستند. بنابراین وقتی می خواهید که کودک کار و یا رفتار خاصی انجام دهد ابتدا باید بتواند که حواس خود را متمرکز کند. برای آموزش تمرکز حواس به کودک این راه ها را پیش بگیرید، فضای خانه را بازسازی کنید، فعالیت ها و شلوغی و تماس های غیر ضروری را کاهش دهید و تلویزیون را خاموش نمایید. برای اینکه حواس کودک را تقویت کنید ابتدا با بازی "نگاهتو برنگردون" شروع کنید. برای این بازی شما و کودک باید به چشمان هم خیره شوید و هرکس زودتر نگاهش را برگرداند او بازنده است. بعد از این مرحله که کودک آن را با موفقیت پشت سر گذاشت به او بیاموزید که تمام حواسش را به شخصی که در حال صحبت کردن است متمرکز کند و یا به عبارتی رادارش را روی او قفل نماید. در هنگام غذا خوردن به عمد ترتیبی بدهید که افراد مختلف صحبت کنند تا ببینید که کودک می تواند این بازی را به درستی انجام دهد یا نه. به یاد داشته باشید که اگر کودک در این بازی برنده شد او را حتما تحسین کنید. در مرحله بعد مطمئن شوید که کودک متوجه وظایفش شده است و از او بخواهید که وظایفش را با صدای بلند تکرار کند. برای انجام وظایفش از کودک خواهش نکنید زیرا باید منتظر شنیدن جواب نه از سمت او باشید.

به کودک شیوه درست انجام دادن فعالیت ها را یاد بدهید:

والدین همیشه علاقه مند این موضوع هستند که کودکان بتوانند از خود مراقبت کنند و وظایفشان را به درستی انجام دهند و رفتاری مسوولانه داشته باشند. برای اینکه بتوانید این نوع کودکان را که سطح خود کنترلی پایینی دارند اداره کنید باید یک مدیر تاثیر گذار باشید. برای این مضمون در درمان کودکان بیش فعال شما باید، کارهایی را انتخاب کنید که بدانید کودک از پس انجام آن بر می آید. قوانینی که برای کودک وضع می کنید باید شفاف و خلاصه شده باشد، یعنی کودک بداند که شما دقیقا چه چیزی از او می خواهید. وظایف کودک را به مرحله های کوچک تقسیم بندی کنید. شما باید به کودک بگویید که چه کاری را باید انجام بدهد نه اینکه چه کاری را نباید انجام دهد، به طور کلی شما باید نشان دهنده راه باشید نه متوقف کننده او. علامتی را به کودک آموزش دهید که با دیدنش متوجه شود باید کارش را شروع کند و بعد از او بخواهید که برایتان شرح دهد که در ابتدا، اواسط و پایان چه کارهایی را انجام داده است. یک برنامه زمانی ثابت برای کودک در نظر بگیرید که سر ساعات مقرر به رختخواب برود، غذا بخورد، تکالیفش را انجام دهد، بازی کند و یا به تماشای تلویزیون بنشیند. در آموزش کارهایی که نیاز به دقت و توجه دارد، زمان استراحت و یا زنگ تفریح لحاظ کنید. برای اینکه کودک بتواند انرژی های انباشته و اضافی خود را تخلیه کند او را به انجام یک ورزش فیزیکی تشویق کنید. تکالیف مدرسه اش را هر روز مرور کنید و از معلمش بخواهید که عملکرد روزانه فرزندتان را برای شما بازگو کند. یک مکان آرام برای انجام تکالیفش در نظر بگیرید و او را برای انجام تکالیفش تشویق کنید و به او پاداش بدهید. همچنین یک مکان معین برای قرار دادن وسایل و کتاب هایش در نظر بگیرید تا او هنگام رفتن به مدرسه آنها را فراموش نکند. تکالیفش را باز بینی کنید و از صحت و ترتیب آن مطمئن شوید. در انجام تکالیف راهنمای او باشید اما هیچگاه تکالیف کودک را شما انجام ندهید. در مرحله بعد با ایفای نقش به کودکانتان آموزش دهید. به طور مثال او را دعوت به بازی با یک دوست، صحبت با تلفن، خوشامدگویی به مهمانان و یا بازی و صحبت با دیگر کودکان بکنید. کودک را مکلف کنید که در انجام کارهای خانه کمکتان کند. مثلا از او بخواهید در چیدمان سفره، مرتب کردن تاق، آشپزی و یا سایر کارها کمک دست شما باشد و شما باید به کودک بفهمانید که به حس مسوولیت پذیری و توانایی او اعتماد دارید.

تشویق و تنبیه را در زمان های مناسب انجام دهید:

پاداش و تشویق یک رفتار تقویت کننده است که کودک را وادار می کند مجدد آن کار را تکرار نماید. در این مورد نیز شما همانند مراحل قبلی درمان کودکان بیش فعال باید راه کارهایی را بلد باشید که به شما در پیمودن این مسیر کمک کند. در دادن پاداش باید تنوع داشته باشید و خواسته های کودک را مد نظر قرار دهید. مثلا از او بپرسید که "اگر تنها یک چیز از بابا بتوانی بخواهی آن چیست؟" و یا "اگه بخوای سه تا آرزو کنی اونا چی هستند؟" امتیاز و پاداشی که می خواهید به کودک بدهید را در جریان و بلافاصله بعد از انجام همان کار خوب ارایه کنید. در هنگام پاداش دادن از کلمات محبت آمیز و ناز و نوازش هم استفاده کنید. گاهی می توانید به کودک بگویید که برای گرفتن پاداش می تواند چه کارهایی را انجام دهد. از برچسب ها و یا اشیاء رنگی کمک بگیرید و در ازای هر کار خوب یک ژتون به کودک بدهید و در مقابل هر کار اشتباه یک ژتون از او بگیرید و مثلا در ازای جمع آوری پنج ژتون به او یک هدیه بدهید. از تصحیح بیش از اندازه استفاده کنید تا کودک وادار شود که رفتار اشتباه خود را اصلاح کند. مثلا اگر روی دیوار نقاشی کشید، او را وادار کنید که دیوار را تمیز کند و به او بگویید دیوار کثیف شده است و تو باید آن را تمیز کنی تا دوباره قشنگ شود. از روش محروم کردن استفاده کنید و در انتخاب مکان محرومیت به امنیت کودک و سن او توجه داشته باشید. از کودک خود بخواهید که سه تا پنج الگو و قهرمان خود را نام ببرید و از او بپرسید که این اشخاص برای رسیدن به هدف و موفقیت چه کارهایی انجام داده اند و از الگو برداری از رفتار آنان به کودک در کنترل رفتار و آموزش خویشتنداری کردن استفاده کنید. اتفاقات و یا عوامل استرس زایی که در افزایش بیش فعالی و حواس کودک پرتی نقش دارند را بررسی کنید.

به برنامه غذایی و دارویی کودک توجه داشته باشید:

به یاد داشته باشید که اختلالات بیش فعالی با رژیم غذایی در ارتباط است. تغذیه نامناسب و حساسیت های غذایی امکان افزایش این اختلالت را بالا می برند. به همین خاطر شما باید به این مسائل توجه کنید که، در صرف وعده های غذایی نظم ایجاد کنید و روند رشد قدی و وزنی کودک را بررسی نمایید. در درمان کودکان بیش فعال از مواد غذایی پروتئینی از قبیل میوه های خشک شده، تخمه گل آفتاب گردان، میوه های مغز دار مانند پسته، گردو، فندق، غذاهای بدون نمک، میوه و سبزیجات تازه استفاده کنید. از قرار دادن چیپس و نوشابه های گازدار در دسترس کودک خودداری و خوردن پیتزا را برای خانواده محدود نمایید. در بسیاری از کودکان دارو درمانی جزء جدایی ناپذیر پروسه درمان کودکان بیش فعال به شمار می آید. دارو درمانی به منظور بهبود اختلالات رفتاری کودک می باشد تا کودک بتواند به طور موثری به انجام فعالیت های خود بپردازد. پس لازم است که شما سیکل دارو درمانی کودک را پیگیری و آن را کامل کنید.

در وهله آخر به گروه های حمایتی بپیوندید:

برخورد و درمان کودکان بیش فعال امری طاقت فرسا می باشد شما با پیوستن به گروه مادرانی که چنین فرزندانی دارند علاوه بر همدردی با آنها می توانید از تجربیات موفق این مادران هم استفاده کنید.

تربیت و درمان کودکان بیش فعال امری مشکل محسوب می شود که به انرژی افزون از حد طبیعی نیاز دارد و در این راه مطالعه و مشورت هرچه بیشتر با شخصی کارآمد در این زمینه می تواند تاثیر گذار باشد و به شما در بهتر و آسان تر سپری کردن این مسیر کمک کند.