آیا پیش دبستانی لازم است؟

یکی از سوالاتی که والدین از خود می‌پرسند این هست که آیا پیش دبستانی لازم هست؟ از نگاه آموزش و پرورش اجباری برای فرستادن بچه‌ها به پیش دبستانی وجود ندارد و پیش دبستانی مطابق قانون رسمی و غیر اجباری است. البته رسمی بودن آن به این معنی است که نوع محتواهای ارائه شده در این مقطع زیر نظر آموزش و پرورش بوده و این دوره غیر اجباری است. حالا این سوال پیش می‌آید که چه کنیم، بچه‌ها را به پیش دبستانی بفرستیم یا نه؟

پیش دبستانی و مهدکودک چه تفاوتی با هم دارند؟

مهدکودک یا آمادگی محیطی هست که بیشتر مادر و پدرهایی که به دلایلی از جمله شاغل بودن یا دلیل دیگه‌ای در طول روز نمی‌توانند با کودک وقت بگذرانند و کودک را به مهدکودک می‌سپارند تا در کنار نگه‌داری بازی و آموزش هم داشته باشند.این مراکز در تمام طول سال بصورت نیمه وقت یا تمام وقت کودکان نوپا و خردسال را می‌پذیرند.

پیش دبستانی نزدیکترین دوره زمانی بصورت جدی برای شرکت کودکان در کلاس‌های آموزشی قبل از ورود به مدرسه هست.زمان کلاسهای پیش دبستانی مانند مدارس از مهرماه تا بهار سال آینده هست. کودکان پیش دبستانی مفاهیم زیادی را فرا می گیرند. کودکان با اعداد، اشکال هندسی و حروف درگیر می‌شوند و از همه مهمتر مهارتهای اجتماعی را فرا می‌گیرند.کنار آمدن با بقیه بچه‌ها، همکاری و همدلی کردن و اشتراک گذاشتن وسایل را یاد می‌گیرند.

قبل از شروع مدرسه هر کودکی باید تجربه شرکت در فعالیتهای گروهی را داشته باشد. شاید کلاسهای ورزشی، ژیمناستیک، موسیقی، نقاشی، چنین تجربه کار گروهی را برای کودک ایجاد کند ولی دانش آموز بودن یک چیز دیگری هست که در پیش دبستانی خصوصا پیش دبستانی‌هایی که در مدارس تشکیل می‌شود، محقق می‌شود.

در پیش دبستانی کودک یاد می‌گیرد که برای صحبت کردن دستش را بالا ببرد، نوبت را رعایت کند، به صحبت‌های معلم توجه کند و از همه مهمتر یاد می‌گیرد چطور برای ساعات طولانی از مادرش جدا شود. مربی پیش دبستانی به شما خواهند گفت که آیا کودک شما در ورود به مدرسه آمادگی انجام رفتارهای اجتماعی مناسب و مدیریت مهارت‌های اجتماعی را دارد یا نه؟

در پیش دبستانی کودک چه یاد می‌گیرد؟

علاوه بر مهارتهای اجتماعی چگونگی سازش کردن، احترام به دیگران، قدرت حل مسئله را کودک در پیش دبستانی فرا می‌گیرد. پیش دبستانی مکانی هست تا کودک بهتر خودش را بشناسد، محیط را کشف کند و با همسالان خودش کارهایش را انجام دهد.از آب خوردن از آبخوری حیاط مدرسه تا مرتب کردن وسایل داخل کشو و میز کارش و انجام تصمیم‌ گیریهای بزرگتر از جمله اینکه چطور وقت آزادش را پر کند و خیلی تجربه‌های دیگر را بدست می‌آورد.

با مفاهیم علوم آشنا می‌شوند، اینکه بعد از باران آب کجا می‌رود؟ آیا پرندگان بازی می‌کنند؟ در پیش دبستانی فکر کردن را یاد می‌گیرند و اینکه چطور دنبال جواب سوالها باید بروند.مفاهیم ریاضی از جمله سورتینگ، الگویابی و کار در دفتر شطرنجی دارند که همگی برای ورود به مدرسه و آموزش خواندن و نوشتن لازم هستند. بازیهای ریتمیک دارند که برای تقویت مهارت شنیدن، وآشنایی با آوا صدای حروف آشنا می‌شوند که در کلاس اول توانستن در هجی کردن کلمات خیلی مهم هست. تقویت دست ورزی که لازمه توانایی کودک در صحیح دست گرفتن مداد هست را باید داشته باشند تا بعدا در طول تحصیل مشکلات بدخطی و ناخوانا نویسی نداشته باشند.

انتخاب پیش دبستانی مناسب:

ما در ایران دو نوع پیش دبستانی ۱و ۲ را داریم. که پیش دبستانی ۱ در سن ۴ سالگی و پیش دبستانی ۲ در سن ۵ سالگی مرسوم هست. در انتخاب پیش دبستانی فاکتورهای زیادی را باید در نظر گرفت از جمله فاصله مسافت تا منزل یا محل کار، برخورد مسئولین، نظافت محیط، صحبت با سال قبلی‌ها و هزینه را باید بررسی کرد. حتی خوب هست که یک روزی را در کلاس شرکت کنید و نوع رفتار مربی‌ها با دانش آموزان و فعالیتهایی که در کلاس انجام می‌شه را زیر نظر بگیرید.

چه چیزهایی را در بازدید از پیش دبستانی برای تحقیق باید توجه کرد؟

در بازدید از پیش دبستانی به سرویس بهداشتی و نظافت محیط توجه کنید، فضای بازی داخل سالن و حیاط را ببینید آیا ایمن هست؟ فضای کلاس آیا صمیمانه هست و نور کافی دارد؟ نمونه کارهای هنری و کاردستی بچه‌ها که به دیوار زده شده را ببینید اینکه اگر همه کارها شبیه هم هستند و نکته جدیدی ندارند یعنی چیزهای جدید بچه‌ها یاد نمی‌گیرند و کارها تکراری هستند.

آموزشهای جدی باید در کلاس اول داده شود تا مباحث تکراری نباشد و کودک انگیزه برای شرکت در جلسات کلاس اول را داشته باشد. در پیش دبستانی نباید کودک خواندن و نوشتن را یاد بگیرد یا کلاسهای اضافه فشرده‌ای باشد، اعتماد به نفس و ایجاد شادی در اولویت اول هست و نباید کودک را از یادگیری ناامید کرد. حتی در خیلی از پیش دبستانی‌ها یک روز را بعنوان روز اسباب بازی می‌گذارند تا بچه‌‌ها اسباب بازی‌های خودشان را بیاورند و با دوستانشان بازی کنند، کلیه آموزشها همراه با بازی و سرگرمی باید باشد.

در آخر اینکه شما و کودک آیا احساس راحتی با محیط و مسئولین دارید یا نه؟ شما باید این اطمینان را کسب کنید که کودک شما در آنجا شاد خواهد بود.

اگر فکر می‌کنید همه چیز را بچه‌ها در مدرسه یاد می‌گیرند، نه اینطور نیست. قبل از ورود به مدرسه خیلی از آموزشها و مهارتها باید در کودک شکل بگیرد. پیش دبستانی محیطی برای آماده شدن همراه با آموزشهای هدفمند قبل از ورود به مدرسه هست که نباید نادیده گرفت.بهتر هست همه بچه‌ها در ورود به مدرسه از شرایط یکسانی برخوردار باشند و اگر عده‌ای از دانش آموزان کلاس اولی مقطع پیش دبستانی را گذرانده باشند بقیه ممکن هست در شروع دچار تضعیف اعتماد به نفس شوند.