کودک پرخاشگر و عصبی، هیچوقت او را کوچک نشمارید
حس خشم ، سرخوردگی و بلاتکلیفی درباره ی چیزی یا احساس گناه و شرم میتواند موجب اشباع احساسات فرزندان یا خستگی و ناخوشی فیزیکی آنان شود.
خشم حالت برانگیختگی و هیجان شدید در هنگام رو به رو شدن با محرک های نامناسب محیطی است و احساسی است که همه ی بچه ها به نوعی آن را تجربه میکنند. خشم بخشی از زندگی ماست و باید به بچه ها آموخت که چگونه با خشم خود کنار بیایند، برخی اوقات کودکان احساساتشان را از طریق رفتار بروز می دهند ؛ زیرا این تنها وقتی است که از طریق آن می توانند آنچه را احساس می کنند بیان کنند.
حس خشم ، سرخوردگی و بلاتکلیفی درباره ی چیزی یا احساس گناه و شرم میتواند موجب اشباع احساسات فرزندان یا خستگی و ناخوشی فیزیکی آنان شود و یا به طغیان احساسی و یا رفتاری آنان بینجامد.
شیوه های برخورد والدین :
والدین در برابر خشم و پرخاشگری کودکان به شیوه های متفاوت رفتار میکنند:
1- درصد بیشتری از والدین در مقابل پرخاشگری کودکان خشمگین میشوند.
2- برخی والدین در مقابل پرخاشگری کودکان سکوت میکنند و اصلا واکنش نشان نمیدهند.
3- برخی والدین در برابر پرخاشگری کودکان رفتار منطقی و مناسب با استفاده از اصول روانشناسی و تربیت کودک نشان می دهند.
ویژگی های کودک پرخاشگر
- کودکان پرخاشگر ایجاد مزاحمت میکنند و حالت دفاعی به خود میگیرند.
- دیگران را مدام سرزنش میکنند.
- نظم و انضباط ندارند.
- با والدین رابطه ی خوبی ندارند.
- از مدرسه و معلم خاطره ی خوشی ندارند.
- از بازگو کردن احساسات خود علیه والدین وحشت دارند.
- محبت کافی از والدین دریافت نمیکنند.
- والدین پرخاشگری دارند.
- والدین تمام خواسته های کودک را بدون چون و چرا برآورده میکنند.
- تحریک پذیر هستند.
- زود رنج و کج خلق هستند.
- اضطراب و افسردگی دارند.
- متعلق به خانواده های آشفته و از هم گسیخته اند.
- مهارت های ارتباطی و هیجانی ندارند.
- از فقر اقتصادی و فقر فرهنگی رنج می برند.
علل و ریشه های پرخاشگری
از علل و ریشه های پرخاشگری کودکان میتوان به این عوامل اشاره کرد:
1- عوامل ارثی و مسائل فیزیولوژیک
2- عوامل اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی
3- عوامل خانوادگی
4- عوامل روانی و اعتقادی
نتایج تحقیقات نشان میدهد که عواملی مانند ناکامی ، ناامیدی ، تهدید ، مورد توجه واقع نشدن ، انتظارات بیش از حد دیگران ، خستگی و یکنواخت بودن محیط زندگی و کار و اضطراب و استرس موجب پرخاشگری می شود. همچنین نداشتن برنامه ریزی ، طرد شدن و اصرار و پافشاری برای انجام کار نیز در بروز پرخاشگری تاثیرگذار است.
والدین چه میتوانند بکنند؟
کنترل احساس خشم یکی از مهارت های زندگی است. والدین و بزرگترها میتوانند نحوه ی مقابله با خشم و پرخاشگری را به کودکان بیاموزند که چگونه با خشم خود به روش مفید و موثر برخورد کنند و در موقعیت های مختلف چگونه از مهارت های زندگی استفاده نمایند تا زندگی بهتر و سالم تری داشته باشند.
ابزار و روش هایی که برای کنترل و اداره ی خشم و پرخاشگری مورد استفاده قرار میگیرد شامل چهار دسته ی کلی است:
۱. ابزار بدنی ۲. ابزار فکری ۳. ابزار روان شناختی ۴. ابزار اعتقادی
ابزار بدنی:
آن دسته از روش هایی است که ما از آنها برای آرام کردن خود استفاده میکنیم. مانند دراز کشیدن ، شل کردن عضلات بدن و نوازش کردن.
ابزار فکری:
میتوانیم از فکر برای تعدیل خشم خود استفاده کنیم ، شوخی کردن و معطوف کردن افکار به سمت موضوعات جذاب و خوشایند از جمله ی این راهکارهاست.
ابزار روانشناختی:
برای تعدیل خشم میتوان از شیوه های روانشناختی بهره گرفت مانند : بازسازی شناختی که شامل مسئله گشایی ، رفتار درمانی و روانکاوی است.
نتایج و پیامدهای خشم
افزایش قند خون ، ضربان قلب و فشارخون ، سردرد ، افزایش ناراحتی های معده ، ناراحتی های گوارش ، مشکلات بین فردی و مشکلات پوستی ، همچنین افزایش جنایت و خودکشی از جمله پیامدهای خشم است.
توصیه های درمانی برای مقابله با خشم کودکان:
استفاده از روش آرمیدگی:
روش های ساده آرمیدگی مثل تنفس عمیق و آرام سازی ذهن میتوانند به شما در کاهش احساس عصبانیت کمک کنند.
بازسازی شناختی:
منظور از بازسازی شناختی این است که هرفردی به راحتی میتواند افکارش را تغییر دهد. مردم عصبانی تمایل دارند که با صدای بلند حرف بزنند و ناسزا بگویند ، جیغ بکشند و وسایل بشکنند ، اشیا را پرتاب کنند یا داد بزنند میتوان با جایگزین کردن افکار و اعمال مثبت و منطقی ، خشم خود را کنترل کرد.
ورزش:
ورزش به خصوص در فضای باز نه تنها سلامت جسمی را بهبود می بخشد بلکه به تسکین اعصاب و سلامت روانی نیز کمک میکند. ورزش مداوم موجب سلامت قلب و عروق ، کاهش چربی بدن ، زیباسازی شکل بدن ، از بین بردن غم و افسردگی و اضطراب ، افزایش عزت نفس و شادی در زندگی میشود.
افزایش شوخ طبعی:
(( خنده بر هر درد بی درمانی دواست! )) شوخ طبعی از طرق مختلف موجب کاهش خشم و پرخاشگری میشود. در مورد مزیت خنده درمانی مطالب فراوانی موجود می باشد.
آموزش اجتناب : اگر هنگام ورود به اتاق کودکتان بی نظمی اتاق موجب عصبی شدن شما میشود در اتاق او را ببندید. وقتی می بینید دیدن یک فرد باعث خشم شما میشود از دیدن او اجتناب کنید. وقتی بعضی مکان ها موجب پرخاشگری و خشم شما میشود از رفتن به آن محیط اجتناب کنید.
تغییر محیط:
بعضی اوقات عوامل محیطی - اجتماعی محرک خشم و ناراحتی ما میشوند. در این گونه موارد تنها راه برای حل مشکل تغییر محیط است.
توصیه هایی برای کاهش خشم کودکان
- به کودکان بیاموزیم که چگونه خشم خود را آرام کنند. میتوان به کودک آموزش داد که در موقع خشم به موسیقی گوش بدهد نقاشی بکشد یا دوش بگیرد.
- چگونگی برقراری ارتباط و بیان و انتقال احساس را به کودکمان بیاموزیم.
- مهارت های حل مسئله را به کودکمان بیاموزیم. کودک باید راه های برخورد با مشکلاتی را که با آنها مواجه میشود بیاموزد.
- شوخ طبعی را به کودکان بیاموزیم.
- به بچه ها توضیح دهیم که هنگام خشم چه کارهایی را میتوانند انجام دهند و چه کارهایی را نمیتوانند انجام دهند.
- میتوانیم بچه ها را تشویق کنیم تا احساس خشم یا احساسات درونی خود را بنویسند.
- در هنگام خشم کودک رفتار خودتان را مثال نزنید ، بلکه درباره ی احساسات او صحبت کنید.
- خشم کودک را کوچک ، حقیر و مسخره جلوه ندهید. در لحظه ی خشم کودک نخندید و از گفتن جملاتی مانند : مرد به این بزرگی ، خجالت دارد، یا وقتی عصبانی هستی چقدر زشت میشوی ، بپرهیزید.
- سخنرانی و نصیحت نکنید.
- او را با کودکان دیگر مقایسه نکنید.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼