بیماری برونشیت در کودکان، علل و هشت درمان طبیعی

برونشیت یک نوع عفونت یا التهاب در پوشش داخلی لوله های برونش در بدن است. این لوله ها، محل عبور هوا هستند و نای را به ریه ها متصل می کنند. پوشش لوله های برونش بسیار شکننده است و با ترشح مخاط ضد باکتری باعث می شود که از ایجاد عفونت در سیستم تنفسی کودک جلوگیری شود. برونشیت زمانی شروع می شود که این لوله ها به طور فزاینده ای ملتهب می شوند و شروع به تولید بیشتر از حد مخاط می کنند و مشکلات تنفسی به وجود می آورند. این التهاب معمولا هنگامی اتفاق می افتد که ویروس عامل سرماخوردگی، گلودرد، آنفلوآنزا یا عفونت سینوسی، به دستگاه تنفسی کودک گسترش می یابد. در ادامه این مطلب در مورد علل، علائم و روش های طبیعی درمان برونشیت در کودکان صحبت می کنیم.

علل برونشیت در کودکان

دو نوع برونشیت وجود دارد. برونشیت حاد و برونشیت مزمن، که هر دو از نظر علل ایجاد کننده متفاوت هستند.

برونشیت حاد

شروع برونشیت حاد در کودکان نسبتا سریع است و منجر به علائم شدیدی می شود. برونشیت حاد معمولا دو تا سه هفته طول می کشد. این بیماری معمولا به عفونت ویروسی نسبت داده می شود. اما گاهی نیز عفونت باکتریایی مسئول ایجاد این حالت است. برونشیت حاد اغلب بعد از ابتلا به بیماری های معمولی یا برخی از عفونت های تنفسی مانند موارد زیر رخ می دهد:

- کودکان مبتلا به سینوزیت مزمن و آلرژی، یا افرادی که دارای لوزه های بزرگ و آدنوئید هستند، در معرض خطر ابتلا به برونشیت حاد هستند.

- گرد و غبار، آلرژن ها، بخارات قوی، دود سیگاری و حمله آسم، اولین عامل برای شروع برونشیت حاد است.

- برونشیت حتی می تواند موجب بروز پنومونی شدید شود که یکی از عوارض رایج این بیماری است.

- کودکان مبتلا به ضعف در سیستم ایمنی یا فیبروز کیستیک در معرض ابتلا به عفونت های باکتریایی ثانویه هستند که می توانند باعث برونشیت شوند.

برونشیت مزمن

برونشیت مزمن عمدتا در میان افراد بالای ۴۵ سال رایج است، اما کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. کودکان مبتلا به برونشیت مزمن عمدتا به عفونت ها تنفسی دراز مدت مانند سرماخوردگی نیز مبتلا می شوند. شدت این بیماری می تواند از خفیف تا شدید متغییر باشد و حداقل چهار هفته یا بیشتر طول درمان دارد.

علائم و نشانه های برونشیت در کودکان

شایع ترین علائم و نشانه های برونشیت در کودکان سرفه خفیف و افزایش تولید خلط در بدن است. در واقع، برونشیت باعث ایجاد سرفه های مداوم و مسدود شدن مسیرهای تنفسی می شود و ورود و خروج هوا از ریه ها را مشکل می سازد.

سایر علائم و نشانه های مرتبط با این بیماری عبارتند از:

- سردرد خفیف

- تب با درجه کم

- گلو درد

- درد یا احساس تنگی در قفسه سینه

- احساس خستگی

- بدن درد

- خس خس سینه

- تنگی نفس

روش های پیشگیری از برونشیت در کودکان

برای پیشگیری از برونشیت در کودکان باید به نکات زیر توجه کنید:

- اطمینان حاصل کنید که فرزندتان با افرادی که ممکن است عفونت سرماخوردگی یا ویروسی مانند آنفولانزا داشته باشند، تماس نداشته باشد.

- از کودک خود بخواهید که ظرف غذا، قاشق و لیوان خود را با دیگران به اشتراک نگذارد.

قبل از خوردن غذا دست های خود را بشویید.

- عادت پوشش دهان با دستمال کاغذی در هنگام عطسه کردن یا سرفه کردن را به کودک یاد بدهید.

- برای جلوگیری از گسترش عفونت، تمام سطوح منزل و مخصوصا اتاق خواب کودک را ضد عفونی کنید.

- کودک را در موقعیت صحیح بخوابانید تا مشکلات تنفسی نداشته باشد.

- سعی کنید فرزندتان را از دود، آلاینده ها و ذرات گرد و غبار دور نگه دارید.

- تمیز کردن منظم خانه ضروری است تا گرد و غبار، گرده علف های هرز و سایر عوامل ایجاد کننده آلرژی و عوامل بیماری زا در خانه تجمع پیدا نکنند.

- فرش اتاق خواب کودک و اسباب بازی های او را مرتب بشویید.

- برای جلوگیری از برونشیت در کودکان از مصرف مواد غذایی که باعث سرفه می شوند، خودداری کنید.

- بدن کودک را در معرض آلودگی هوا، گرد و غبار، گازهای شیمیایی و سایر آلودگی ها قرار ندهید. در صورت لزوم برای او از ماسک استفاده کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که سرفه خفیف کودکتان پس از دو تا سه هفته، حتی در صورت انجام درمان مناسب، بهبود پیدا نکرد با متخصص اطفال مشورت کنید. در صورت بروز هر یک از علائم زیر فرزندتان را سریعا به پزشک متخصص برسانید:

- تب ناتوان کننده

- احتقان

- مشکل تنفسی

- خستگی مداوم

سایر نشانه های نگران کننده که باید بررسی شوند عبارتند از:

- وجود خون در خلط

- کاهش اشتها

- کم آبی ناشی از کمبود مایعات

اگر فرزندتان آسم دارد و در گذشته در معرض حمله این بیماری قرار گرفته است، برای جلوگیری از هر گونه عوارض احتمالی، مهم است که با پزشک مشورت کنید.

نکته

قبل از اینکه شروع به انتخاب درمان مناسب برای برونشیت در کودکان کنید، نباید آن را با بیماری دیگری به نام برونشیولیت اشتباه بگیرید. برونشیولیت یک بیماری خاص است که بر روی مسیرهای کوچک در لوله های برونش تاثیر می گذارد. این بیماری بیشتر در نوزادان و کودکان زیر ۲ سال ایجاد می شود.

عامل اصلی این بیماری ویروس سونسیتیال تنفسی است. اما گاهی اوقات نیز می تواند به علت آدنوویروس ها و رینوویروس ها رخ دهد. برای برونشیولیت، گزینه های درمانی بسیار متفاوتی از برونشیت حاد یا مزمن وجود دارد.

روش های درمان برونشیت در کودکان

غرغره آب نمک

اگر کودکتان سیستم ایمنی سالمی داشته باشد، غرغره کردن آب شور می تواند علائم و نشانه های برونشیت، به ویژه سرفه و گلودردش را تسکین دهد. نمک مانند یک ضد عفونی کننده عمل کرده و خلط را از بدن خارج می کند. آب گرم موجب کاهش التهاب و خشکی گلو می شود.

- ½ قاشق چای خوری نمک را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید.

- در صورت نیاز، مقدار کمی عسل به آن اضافه کنید.

- از کودک بخواهید که این محلول را در دهان غرغره کند.

- برای کسب نتایج مطلوب، چند بار در روز این کار را انجام دهید.

دستگاه بخور

دستگاه رطوبت ساز یا همان بخور دستگاهی است که با تولید بخار، رطوبت خانه را افزایش می دهد. بخار سرد به شدت برای کاهش سرفه توصیه می شود. بنابراین در اتاق کودک خود دستگاه بخور بگذارید. اگر امکان خرید این دستگاه را ندارید، کافی است که یک کتری آب جوش را روی شوفاژ اتاق او بگذارید. فقط باید مراقب باشید که آب جوش روی بدن کودک نریزد.

نکته دیگری که باید توجه کنید این است که اگر از دستگاه بخور استفاده می کنید، باید مخزن آن را تمیز نگه دارید. زیرا مخزن مرطوب این دستگاه محلی ایده آل برای رشد قارچ ها و باکتری ها است.

عسل

عسل یک درمان عالی برای جلوگیری از سرفه است که یکی از شایع ترین علائم برونشیت می باشد. با توجه به خواص آنتی باکتریال و ضد ویروسی عسل، مصرف این ماده تا حد زیادی به تسکین سرفه های مرتبط با برونشیت کمک می کند. این ماده می تواند التهاب گلو را نیز کاهش دهد.

یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۰۷ در Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine گزارش می دهد که عسل یک درمان ترجیحی برای سرفه و مشکلات خواب مرتبط با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در دوران کودکی است.

- ۲ قاشق چای خوری عسل خام را با ۱ قاشق چای خوری آب لیمو مخلوط کنید.

- هر چند ساعت یک بار برای تسکین علائم آن را به کودک خود بدهید.

- خوراندن یک لیوان شیر گرم با عسل قبل از خواب به کودک، سرفه او را تسکین می دهد و باعث می شود بهتر بخوابد.

- نکته: از عسل برای کودکان زیر ۱ سال استفاده نکنید.

زنجبیل

زنجبیل یک روش درمانی عالی برای برونشیت است. زنجبیل حاوی خواص ضد التهابی و تقویت کننده سیستم ایمنی است و در کاهش علائم برونشیت نقش بسیار موثری دارد. همچنین می تواند باعث کاهش تحریک و التهاب لوله های برونش شود.

تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۲ که نتایج آن در Phytotherapy Research منتشر شده نشان می دهد که ترکیبات متمایز موجود در زنجبیل می توانند به عنوان یک داروهای ضد التهاب، بر روی عفونت های تنفسی تاثیر بگذارند.

- ۱ قاشق چای خوری زنجبیل رنده شده را به مدت ۱۵ دقیقه در یک فنجان آب بجوشانید.

- کمی عسل به آن اضافه کنید.

- ۲ الی ۳ بار در روز این محلول را به فرزندتان بدهید.

روش دیگر

- یک قاشق چای خوری پودر زنجبیل و عسل را با هم مخلوط کنید.

- این ترکیب را در یک فنجان شیر گرم مخلوط کنید.

- ۲ الی ۳ بار در روز آن را به کودک خود بدهید.

- اگر فرزندتان تمایل به مصرف زنجبیل ندارد، می توانید آبنبات زنجبیلی به او بدهید.

سیر

سیر با توجه به خواص آنتی بیوتیکی و ضد ویروسی که دارد برای درمان برونشیت، به ویژه برونشیت حاد در کودکان بسیار مفید است. یک مطالعه که در سال ۲۰۱۶ منتشر شده گزارش می دهد که سیر در مهار رشد ویروس برونشیت موفق است. بنابراین این ماده یک ماده مؤثر برای درمان برونشیت می باشد.

- روزی ۲ الی ۳ حبه سیر به غذای کودک اضافه کنید.

روش دیگر:

- ۲ الی ۳ حبه سیر خرد شده را در یک لیوان آب بجوشانید.

- ترکیب را صاف کنید.قبل از خواب از کودک بخواهید که این نوشیدنی را مصرف کند.

زردچوبه

زردچوبه یکی دیگر از گیاهان موثر در درمان برونشیت در کودکان است. این ادویه حاوی مواد تشکیل دهنده فعالی به نام کورکومین می باشد. کورکومین یک ترکیب آنتی اکسیدانی قوی و ضد التهابی است که به دفع خلط کمک می کند و باعث کاهش تورم لوله های برونش می شود. برای مقابله با سرفه، درد و سایر علائم مرتبط با برونشیت نیز می توانید روی این ادویه حساب کنید.

- ۱ قاشق چای خوری پودر زردچوبه را به ۱ فنجان شیر اضافه کنید.

- این ترکیب را چند دقیقه بجوشانید.

- اجازه دهید محلول خنک شود.

- دو بار در روز این ترکیب را به کودک بدهید.

- می توانید پس از مشورت با پزشک، از قرص های مکمل کورکومین نیز استفاده کنید.

- توجه: قبل از استفاده از زرچوبه در غذای کودک، با پزشک مشورت کنید.

مایعات

یکی از نکاتی که باید برای درمان برونشیت در کودکان به آن توجه کنید، میزان مایعاتی است که کودک استفاده می کند. این کار به جلوگیری از کم آبی بدن که می تواند شرایط را بدتر کند، کمک می کند. هر چه کودک بیشتر آب بخورد، خلط های بدنش رقیق تر شده و زودتر دفع می شوند. با مرطوب شدن بدن، سرفه نیز کمتر می شود.

هنگامی که صحبت از مایعات سالم می شود، آب بهترین گزینه است. البته توصیه می شود که بیشتر از مایعات گرم و آب ولرم برای تغذیه کودک استفاده شود. یک مطالعه که در سال ۲۰۰۸ در Rhinology منتشر شده گزارش می دهد که مصرف یک نوشیدنی گرم، درمان مفیدی برای از بین بردن بسیاری از علائم و نشانه های سرماخوردگی و آنفولانزا است.

در طول روز، به اندازه کافی آب به کودک بدهید. همراه با آب، از آب لیمو، آب میوه، سوپ سبزیجات و سوپ مرغ نیز برای تغذیه او استفاده کنید. اگر زیاد تمایلی به مصرف آب ندارد، او را اجبار نکنید. زیرا نوشیدن زیاد مایعات باعث استفراغ می شود.

استراحت

از آنجایی که برونشیت یک نوع عفونت ریه است، سعی کنید کودک را بیشتر تشویق به استراحت کنید. اگر تب ندارد می توانید به مدرسه برود. اما انجام فعالیت های بدنی مانند ورزش کردن در طول بیماری برای بدنش بسیار مضر است. دویدن، شنا کردن، دوچرخه سواری، و ورزش های دیگر که منجر به سنگینی تنفس می شوند، می توانند به شدت به ریه ها آسیب برسانند. سعی کنید در طول دوره بیماری،فعالیت کودک خود را محدود کنید تا علائم او بهبود یابند.