فرزند دوقلو داشتن، فرآیند دلبستگی والدین به آن ها

والدین دوقلوها معمولاً به دو طریق به هر یک از دوقلوها به‌ طور جداگانه تعلق‌خاطر می‌یابند. ممکن است به یکی از آن‌ها پیش از دیگری دلبسته شوید یا ممکن است ابتدا به فرزندان دوقلو به‌ عنوان یک واحد احساس نزدیکی کنید و بعد به هر یک از آن‌ها به‌ طور مستقل دل ببندید.

رفتار ترجیحی
پاره‌ای شرایط موجب دلبستگی بیشتر به یکی از دو کودک می‌شوند. وقتی یکی از فرزندان دوقلوی نارس یا بیمار زودتر از دیگری به شما پاسخ دهد؛ یکی از آن‌ها از شما جدا و در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان باشد و در آن حال از دیگری در اتاق خود در بیمارستان نگهداری کنید؛ یا یکی از نوزادان قبل از دیگری از بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان ترخیص شده باشد، این احتمال وجود دارد که در ابتدا به نوزادی که زودتر به شما پاسخ دهد یا تحت مراقبت شما باشد، احساس نزدیکی بیشتری کنید.
- کودکی که زودتر پاسخ می‌دهد و کودکی که از اول مراقبتش بر عهدۀ شما بوده است، معمولاً یکی هستند.
- بسیاری از مادران می‌گویند که به‌سرعت به نوزادی که نگهداری‌اش را به‌طور دائمی بر عهده‌دارند دل می‌بندند، درحالی‌که پدران وقت بیشتری را کنار نوزادی که در بخش مراقبت‌های ویژه است می‌گذرانند و به او احساس نزدیکی بیشتری می‌کنند.
- گاهی مادری که از کودکش جدا مانده، پیوندی روحی با نوزادی که در بخش مراقبت‌های ویژه است حس می‌کند و کم‌کم دلبستگی بیشتری به کودکی می‌یابد که تحت مراقبتش نیست.
- این احتمال که رفتار ترجیحی به نفع کودک باشد که زودتر به دنیا آمده، بیشتر است. دوقلویی که بعد به دنیا می‌آید معمولاً کوچک‌تر است و بیشتر احتمال دارد دچار مشکلاتی باشد که نیازمند مراقبت ویژه‌اند.
- اگر تا شروع زایمان یا پس از زایمان تشخیص نداده باشند که مادر دوقلو باردار است، نوزادی که دیرتر متولد می‌شود، جایزۀ غیرمنتظره هم به شمار می‌آید. مادری که زایمان دوقلویی غیرمنتظره‌اش را شرح می‌داد گفت: تا مدت‌ها نوزادی را که زودتر به دنیا آمده بود، فرزند خودم حساب می‌کردم. او را زمان حاملگی مجسم می‌کردم. خیلی گذشت تا توانستم سورپرایزی را که بعد به دنیا آمد به چشم مزاحم نبینم.
- بعضی از والدین به کودک مظلوم، یعنی یکی از دوقلوها که به هر دلیل کمتر مورد توجه دیگران قرار می‌گیرد، احساس نزدیکی بیشتری می‌کنند. کودک مظلوم معمولاً کودکی است که توجه بیشتری طلب می‌کند، پس ناچارید زمان بیشتری برای ارتباط با او صرف کنید. به‌احتمال‌زیاد فرصت بیشتری داشته‌اید که ویژگی‌های او را بشناسید و ارج به نهید.
- کودکان دوقلویی که از جنس مخالف‌اند ماجرای متفاوتی دارند. طبیعی است که جذب کودکی شوید که جنسیتش همان است که آرزویش را داشتید.
- اگر یکی از دو کودک با نقص عضو یا مشکل جسمی متولد شود، ممکن است احساساتتان نامتعادل باشد. غالباً کودک سالم همان است که از شما جدا نشده یا بیشتر پاسخ می‌دهد که این امر می‌تواند بر احساس دلبستگی تأثیر بگذارد.
- ممکن است از لحاظ شخصیت با یکی از دو کودک بیشتر جور باشید. این مسئله در مورد کودکان دوقلوی همزاد بیشتر صدق می‌کند، زیرا معمولاً خلق‌وخوی متفاوتی دارند. در اینجا هم ارتباط بیشتر با کودکی که ترجیحش می‌دهید عادی است.

دلبستگی به واحد
برخلاف والدینی که ابتدا بیشتر به یکی از دو کودک دلبسته می‌شوند، شما ممکن است پیش از آنکه به هرکدام از آن‌ها به‌طور مستقل تعلق‌خاطر پیدا کنید به فرزندان دوقلویتان به‌عنوان یک واحد احساس نزدیکی و از آن‌ها حمایت کنید. احتمال بروز دلبستگی به واحد در حالتی که در عرض چند ساعت پس از تولد کودکان به هر دو نوزاد دسترسی داشته‌اید، بیشتر است.
دلبستگی به واحد منجر به تفکر واحد می‌شود، یعنی دو کودک را یک موجود منفرد به شمار می‌آورید. یکی از والدین این پدیده را چنین شرح می‌داد: "بااینکه مغزم می‌داند که دو فرزند دارم و هر دو جلوی چشمم هستند، مانند آن است که فقط یک بچه‌دارم که مدام من را به خودش مشغول کرده است." تفکر واحد ممکن است دلیل تمایل شما به پوشاندن لباس مشابه دوقلوها باشد که اصولاً به آن‌ها امکان می‌دهد چهرۀ یکسانی به نمایش بگذراند.
دلبستگی به واحد در مورد کودکان دوقلوی همسان بیشتر احتمال بروز دارد. برای ایجاد تعلق‌خاطر جداگانه به افرادِ یک مجموعۀ همسان، زمان بیشتری موردنیاز است. به‌احتمال‌زیاد، این امر بیشتر از شباهت جسمانی آن‌ها به ریتم مشابه بدنی آن‌ها مربوط می‌شود، زیرا کمتر پدر و مادری در تشخیص کودکان دوقلوی خود به‌زحمت می‌افتند.
برای اینکه فرآیند دلبستگی از این هم جالب‌تر شود، درست همان موقع که فکر می‌کنید کم‌کم دو کودک را شناخته‌اید، غالباً دچار تغییر ناگهانی می‌شوند، یعنی ویژگی‌هایشان باهم عوض می‌شود. وقتی می‌خواهید آن‌ها را به‌طور مستقل بشناسید، این مسئله باعث سردرگمی می‌شود. تغییر ویژگی‌ها در دوقلوهای همسان شایع‌تر است و غالباً هنگام تغییر الگوهای رفتاری روی می‌دهد. هر چه خلق‌وخوی دوقلوهای همزادتان شبیه‌تر باشد، بیشتر احتمال دارد که شاهد این تغییرات ناگهانی شخصیتی شوید. تغییرات ناگهانی در سال اول زندگی کودکان دوقلو شایع‌تر است و هرچه بزرگ‌تر می‌شوند کمتر بروز می‌کند.
هرچه کودکان دوقلو ازلحاظ قیافه و رفتار بیشتر باهم فرق داشته باشند، شناختن و دل بستن به اعضای مجموعۀ دوقلو کمتر طول می‌کشد. معمولاً والدین ِ فرزندان دوقلوی جنس مخالف زودتر از همه بر تفکر واحد غلبه می‌کنند و به ویژگی‌های یگانۀ هر کودک پی می‌برند. ازآنجاکه کودکان جنس مخالف بیش از همه ازنظر قیافه و اخلاق باهم فرق دارند، این سیر منطقی است.

هم‌پوشانی
ممکن است تجربۀ دل بستن شما بیشتر از نوع دلبستگی ترجیحی یا واحد باشد، ولی معمولاً هم‌پوشانی روی می‌دهد. ممکن است ابتدا به یکی احساس نزدیکی بیشتری کنید، ولی باز ببینید که در موقعیت‌های معین بر واحد بودن آن‌ها تأکیددارید. به‌علاوه، وقتی شروع به مجزا کردن و تلاش برای شناختن اعضای واحد دوقلو می‌کنید، ممکن است ببینید که بیشتر به یکی از کودکان توجه می‌کنید و بعد توجهتان به دیگری معطوف می‌شود. این هم دلیل دیگری است که چرا این فرآیند بیشتر طول می‌کشد.
در هر حال وضعیت دلبستگی شما هرچه باشد، هر یک از کودکان سزاوار داشتن رابطۀ خاص با شماست. درک چگونگی تفاوت داشتن فرآیند دلبستگی در دوقلوها می‌تواند مبنای بهبود رابطۀ شما با هرکدام از آن‌ها باشد.