چگونه با کودک مضطرب برخورد کنیم؟

اضطراب دوران کودکی با رشد کودکان می تواند بدتر شود. بنابراین سوالی که در ذهن پیش می آید این است که چگونه با کودک مضطرب خود رفتار کنید تا اضطرابش را کنترل کند؟
وقتی اضطراب کودک افزایش می یابد، طبیعی است که والدین به مداخله و کمک بپردازند. والدین ممکن است تلاش برای حل مشکلات کودک را از طریق اجتناب از مواجهه با عوامل اضطراب آور انجام دهند یا سعی کنند یک سبک زندگی آرام پیشه کنند.
در حالی که روش های خاصی وجود دارد که می تواند به کودکان مضطرب در کلاس درس کمک کند و البته کاهش سرعت و ازدیاد طمانینه در انجام برخی امور برای کاهش استرس کلی کودکان مضطرب نیز مفید است، اما والدین نمی توانند به طور کلی از کودکان خود در رویارویی با اضطراب محافظت کنند.
آنچه آن ها می توانند انجام دهند این است که به فرزندانشان برای یادگیری مدیریت اضطراب کمک کنند. ایده های زیر را برای رفتار با کودک مضطرب خود لحاظ کنید:

رفتار با کودک مضطرب
- تفاوت نگذارید.
مهم است که تسهیلاتی را که برای کودکان غیر مضطرب قائل می شوید برای کودکان مضطرب نیز داشته باشید، هر چند مدل آن کمی متفاوت باشد. در حالی که بچه های دیگر شما احتمالاً مایل به حضور در هر جشن تولدی هستند، کودک مضطرب شما احتمالاً می خواهد از حضور در همه آن ها اجتناب کند. در این وضعیت بهتر است که مهمانی های کوچکتر و کم سر و صداتری برای او نیز تدارک ببینید.
فرق نگذاشتن روشن و کمک به کودک برای بهره مندی از همه امکانات به فرزند شما کمک می کند تا احساسات و اضطراب خود را کنترل کند.
- اجازه دهید کودک نگران باشد.
تاکنون نگرانی هیچ کودکی با شنیدن جمله "نگران نباش!" یا "آرام باش!" رفع نشده است. در واقع نگرانی نقش مهمی در زندگی ما ایفا می کند. بدون داشتن هیچ گونه نگرانی ما نمی توانیم خطرات واقعی که ما را تهدید می کنند بررسی و شناسایی کنیم. هر روز به کودک مضطرب خود زمانی را اختصاص دهید تا راه حل های جدید رفتار و مقابله با اضطراب را با هم بررسی کنید.
- مانع رویایی با موقعیت های اضطراب آور نشوید.
درست مثل همانگونه که گفتن "نگران نباش" افکار اضطراب را ناپدید نخواهد کرد، اجتناب از رویارویی با موقعیت های اضطراب نیز چیزی را برای فرزندتان حل نمی کند. برای مثال اگر کودک شما با سگ مشکل دارد و هر بار که با یک سگ روبرو می شود مضطرب می شود، راهش این نیست که شما نیز او را از روبرو شدن با سگ بر حذر بدارید، زیرا این کار حامل پیامی مبنی بر این است که تمام سگ ها خطرناک هستند.
بهتر است فرزند خود را به تدریج و در چند مرحله در معرض شرایط فوق قرار دهید. ابتدا سعی کنید تصاویری از نژادهای مختلف سگ را به او نشان دهید و بگویید که بیشتر آنها چقدر مهربان هستند. بعد در پارک سگ ها را از دور و در شرایط امن تماشا کنید. در نهایت یک سگ آرام و پیر دوستتان را به او نشان دهید. با رفتن این گام های کوچک، بچه ها می توانند به مرور بر ترس و نگرانی خود غلبه کنند.
- سعی کنید ماجرا را از زاویه ای دیگر به او نشان دهید.
افتادن در چرخه تفکر مضطرب غالباً باعث احساس استیصال می شود، زیرا کودک فکر می کند که بدون پشتیبان و یاور است. هنگامی که اضطراب شدید بر کودکان مستولی می شود آنها در یک چرخه از "اگر اینگونه شود چه اتفاقی خواهد افتاد" و "من نمی توانم" گرفتار می شوند. بچه های مضطرب اغلب دچار انواع اعوجاج های شناختی و فکری مانند تفکر سیاه و سفید و تعمیم افراطی ناامیدی ها می شوند.
اختصاص یک زمان منظم برای جا انداختن موضوع از زاویه دیدی که امیدوارانه است کودک شما را آرام خواهد کرد تا بر افکار مضطرب خود راحت تر غلبه کند. این کار می تواند به این صورت انجام شود:
-یک نگرانی فعلی موجود در ذهن کودک را در نظر بگیرید.
-بررسی کنید علل و پیامدهای این نگرانی چیست؟
-سعی کنید ابهت و عظمت آن را در ذهن کودک بشکنید.
-ببینید چگونه می توانید این نگرانی را از زاویه ای دیگر به یک فکر مثبت تغییر دهید.
به عنوان مثال اگر احساس کردید کودک شما از اینکه بچه های کلاس او را دوست نداشته باشند، هراس دارد باید اول بفهمید چرا اینطور فکر می کند؟
سپس مثلاً اگر گفت که وقتی پاسخ یک سوال را نمی دانست یکی در کلاس به او خندید و اکنون او می ترسد که همکلاسی هایشان فکر کنند او خنگ است، به او کمک کنید تا ذهنیتش را تغییر دهد: " اگر کسی به نیت استهزاء به تو می خندد این اتفاق خوبی است زیرا او دوست واقعی تو نیست و این کار باعث می شود دوستان واقعی ات را بهتر بشناسی!"
- آنها را به یک سلاح دفاعی تجهیز کنید.
اگر می خواهید فرزندتان بر نگرانی های خود غلبه کند، باید به او کمک کنید تا مهارت های کارای مقابله با آن را بیاموزد. یک چیز که به بچه های مضطرب کمک می کند داشتن یک فهرست مشخص از استراتژی هاست که در لحظه تصمیم گیری قابل استفاده باشد.
برخی از کودکان می توانند لیست استراتژی ها را به خاطر بسپارند اما گروهی دیگر نیز ممکن است لازم باشد آن ها را بنویسند. این موارد را امتحان کنید:
تنفس عمیق
آرامش عضلانی پیشرفته
استفاده از توپ ضد استرس
نوشتن
رجوع به نگرانی ها و تغییر زاویه نگاه به آن ها
کمک گرفتن از یک بزرگسال
- بازگشت به اصول اولیه زندگی
کودک مضطرب شما نیاز به بازی مفرط یا حضور در هر مهمانی ندارد، اما نیازمند کم کردن سرعت و تمرکز بر نیازهای اولیه اش است:
-خواب
-وعده غذایی سالم
-آب فراوان
-زمان آرامش و استراحت
-بازی راحت در فضای باز
-ورزش روزانه (دوچرخه سواری، بازی در پارک و غیره)
- همدردی
اضطراب می تواند برای کودکان شدیداً مشکل ساز باشد. هنگامی که بچه ها به شدت با افکار مضطرب درگیر می شوند برای انجام کارهای روزمره مانند رفتن به مدرسه یا رفتن به تمرین فوتبال نیز مشکل دارند.
بچه های مضطرب حتی از چیزهای سرگرم کننده مانند بازی و دیدن فیلم نیز اجتناب می کنند. مهم است که با فرزندتان همدردی کنید. این کار ادراک عواطفی را که آنها تجربه می کنند برایشان ساده تر می کند و متوجه می شوند که تنها نیستند و شما همواره کنارشان هستید و به منظور کمک به آن ها همیشه آن ها را زیر نظر دارید.
نکته آخر که خیلی مهم است این است که از خود و نیازهایتان غافل نشوید. والدین یک کودک مضطرب بودن می تواند خیلی انرژی گیر باشد و سر و کله زدن با اضطراب کودک می تواند موجب بروز اختلال در مراقبت از کودکان شود. حتماً نیازهای خود را اولویت بندی کنید تا انرژی لازم برای کمک به فرزندتان را در این مقطع دشوار داشته باشید.