مثبت اندیشی کودک، هشت روش برای تربیت

مثبت‌اندیشی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که هر فرد می‌تواند در زندگی خود به دست بیاورد. کسانی که با نگاهی مثبت به رویدادهای مختلف زندگی نگاه می‌کنند، توانایی مدیریت چالش‌ها و نگرانی‌های رنگارنگ را هم دارند. اگر بتوانید کودک خود را به گونه‌ای تربیت کنید که یک کودک مثبت اندیش باشد به او هدیه بزرگی داده‌اید.

چرا تربیت یک کودک مثبت اندیش اهمیت زیادی دارد؟
کودک مثبت اندیش می‌تواند در خلال مشکلات و دشواری‌های زندگی به ابعاد و جنبه‌های مختلف آن بیاندیشد و در نتیجه، راه‌کارهای مناسبی برای زندگی خود پیدا کند. چنین فردی ناامید نمی‌شود و می‌داند که در پس هر سختی، آسانی نهفته است.
البته یادتان باشد، منظور از داشتن و تربیت کودک مثبت اندیش ، این نیست که فرزندتان معنای تلخی و سختی را درک نکند. در واقع نباید تلاش کنید که او با هیچ رویداد منفی و ناخوشایندی رو به رو نشود. بلکه باید طوری او را پرورش بدهید که یاد بگیرد با سختی‌ها و سیاهی‌ها به خوبی مواجه شود و شرایط را برای خودش مدیریت کند.

منفی‌نگری چطور در کودکان به وجود می‌آید؟
قبل از اینکه بتوانید یک کودک شاد و مثبت اندیش تربیت کنید باید بدانید که انجام چه کارهایی ممنوع است و با انجام چه کارهایی ممکن است، فرزندتان را به سوی منفی‌نگری سوق بدهید. مثلا، موارد زیر تا حدی باعث می‌شوند که کودک‌تان به حیطه منفی‌بافی و تلخ شدن پیش برود:
- اگر کودک را بیش از حد تحت فشار قرار بدهید و او را محدود کنید؛
- اگر خودتان به عنوان والدین کودک به شدت منفی‌باف باشید؛
- اگر بیش از اندازه از کودک مراقبت کنید؛
- اگر کودک‌تان دچار مشکلات روانی باشد و اختلالاتی را در این زمینه تجربه کند؛
- اگر محیط خانه و خانواده از آرامش و صلح کافی برخوردار نباشد؛
- اگر کودک بیش از حد سرزنش شود یا رفتارها و عملکردش مورد انتقاد قرار بگیرد؛
در همه این موارد، امکان اینکه کودک در آینده، نگاهی منفی نسبت به هر چیز پیدا کند بسیار زیاد خواهد شد. اما با کمی دقت در روند تربیت کودک و رفتار با او می‌توانید، یک کودک مثبت اندیش بار بیاورید. یعنی کودکی که دیدی سفید و سازنده نسبت به ابعاد مختلف زندگی دارد. در ادامه با تعدادی از این راه‌کارها آشنا می‌شوید:
۱. به کودک اجازه بروز احساسات بدهید
یکی از عمده‌ترین روش‌ها برای اینکه کودک مثبت اندیش و شادی داشته باشید، این است که به او اجازه بدهید احساسات خود را بروز بدهد. کودک باید احساسات خود را شناسایی کند و بر آنها تسلط و مدیریت داشته باشد. احساسات مختلف را به کودک‌تان یاد بدهید. او باید بداند که ترس، شادی، غم، هیجان و… چیست.
اگر کودک با انواع احساسات آشنا باشد، راحت‌تر آنها را مدیریت می‌کند. باید به او یاد بدهید که انسان دارای طیف‌های متفاوتی از احساسات و عواطف است و در ضمن دچار شدن به هر احساسی در زندگی کاملا طبیعی است. یعنی هر شخص در طول زندگی خود با عواطف و احساسات مختلفی رو به رو می‌شود.
زمانی که به کودک‌تان یاد می‌دهید که احساسات خود را بشناسد، یعنی به او یاد می‌دهید که انسان دارای عواطف و احساسات مختلف است و تمام اینها در زندگی پیش می‌آید و البته با مدیریت و کنترل صحیح از آنها می‌توان عبور کرد.
۲. الگوی مناسبی برای کودک‌تان باشید
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که باید در تربیت کودک در نظر بگیرید، این است که آنها شما را به صورت خودآگاه و ناخودآگاه به عنوان الگوی خود در نظر می‌گیرند.
بنابراین اگر دوست دارید که فرزندی مثبت اندیش داشته باشید باید در درجه نخست، خودتان هم یک فرد مثبت اندیش باشید. کودک مثبت اندیش حاصل طرز تفکری به این شیوه است.
یعنی اگر شما در کارتان، روابط‌تان با افراد دیگر و به طور کلی در زندگی‌تان، دیدی مثبت و امیدوار داشته باشید، فرزندتان هم این سبک از رفتار و زندگی کردن را می‌آموزد و در زندگی‌اش به کار می‌گیرد. یادتان باشد که با حرف زدن، هیچ چیز درست نمی‌شود.
حتی اگر سیصد جلد کتاب آموزشی هم برای کودک‌تان بخوانید، باز هم نمی‌توانید قدم مثبتی را که رفتار عملی‌تان در نهادینه کردن مثبت اندیشی برمی‌دارد در زندگی کودکتان بردارید.
۳. به کودک‌تان آزادی بدهید
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باعث می‌شود تا کودک مثبت اندیش داشته باشید، دادن آزادی به اوست. زمانی که کودکتان احساس کند که می‌تواند آزادانه اما در چارچوب تربیتی صحیح شما، آرزوها و خواسته‌هایش را دنبال کند به زندگی امیدوار خواهد شد.
پس لازم است در تربیت فرزندان خود به دادن حق انتخاب و آزادی به آنها توجه داشته باشید. یادتان باشد که کودکان، افرادی مستقل هستند که باید مسیر زندگی‌شان را باب میل خود و منطبق بر استعدادها و علایق‌شان طی کنند. در این مسیر شما باید تسهیل‌گر یافتن مسیر درست برای آنها باشید.
۴. تشویق و انگیزه دادن را به یاد داشته باشید
تشویق و انگیزه دادن به کودکان خود را همیشه به یاد داشته باشید. باید به آنها نشان بدهید که کارهای خوب‌شان دیده می‌شود و اگر شکست بخورند باز هم فرصت جبران دارند. انگیزه می‌تواند از خسته‌ترین روح‌ها هم انسانی پرتلاش و موفق بسازد. پس به کودکان خود انگیزه بدهید و از تنبیه کلامی و بدنی به هیچ‌وجه استفاده نکنید که این روش‌ها سال‌هاست منسوخ شده‌اند.
۵. با افراد مثبت معاشرت کنید
با افراد مثبت و پرانرژی معاشرت کنید. سعی کنید دوستان و معاشرانی برای خانواده‌تان انتخاب کنید که افرادی شاداب، موفق و پرتلاش هستند. منظور از موفق، لزوما این نیست که با کسانی دوست شوید که در زندگی دستاوردهای زیادی دارند. بلکه منظور این است که با افرادی معاشرت کنید که همیشه امیدوار هستند و دوست دارند در هر شرایطی به رشد و رو به جلو رفتن فکر کنند.
کودکان از بزرگ‌ترها الگوبرداری می‌کنند و اگر با کسانی در ارتباط باشند که از انرژی مثبت و مطلوبی برخوردار هستند، بهتر می‌توانند برای آینده خود برنامه‌ریزی کنند و آینده‌شان را شکل بدهند. تصور کنید با مجموعه‌ای از افراد در ارتباط هستید که مدام غُر می‌زنند و ناراحت هستند. بدیهی است که روحیه شما و به تبع آن، فرزندان‌تان مخدوش و تیره می‌شود. پس در انتخاب دوست و معاشر، دقت زیادی به خرج بدهید.
۶. دلخوشی‌های ساده را پررنگ کنید
به کودکان‌تان یاد بدهید که در زندگی به دلخوشی‌های ساده و شادی‌آور اهمیت بدهند. آنها باید یاد بگیرند که طلوع خورشید، تماشای ماه کامل، قدم زدن در هوای تازه و خوش‌بوی صبح‌گاه، دیدن یک نهال نرم و نازک و همه چیزهایی که به رایگان در اطراف‌مان وجود دارند و گاهی آنها را نمی‌بینیم، چقدر ارزشمند هستند.
شاد بودن، یک انتخاب است و می‌توان با دلخوشی‌های ساده هم شاد بود. این را تمرین کنید و به فرزندانتان هم یاد بدهید.
۷. اخلاقیات و ارزش‌ها را به کودکان خود یاد بدهید
اخلاق و ارزش‌های معنوی را به کودکان خود آموزش بدهید. کودکی که با این مفاهیم آشنایی داشته باشد، آرامش بیشتری در زندگی خود پیدا می‌کند. زیرا می‌تواند از شک و تردیدهایی که برای انتخاب مسیر درست یا غلط برایش پیش می‌آید به خوبی عبور کند. ارزش‌ها و اخلاقیات باعث می‌شوند که در زندگی، تکیه‌گاهی امن و آرام پیدا کنیم.
بنابراین بهتر است این موارد را براساس چارچوب‌های ذهنی و اعتقادی خود به فرزندان‌تان یاد بدهید. منظورمان به هیچ عنوان دیکته کردن عقاید و اعتقادات نیست. بلکه سخن از پررنگ‌ کردن وجه معرفتی و اخلاق در زندگی کودک است.
۸. مثبت‌اندیشی را در قالب داستان آموزش بدهید
در بازی کردن با کودک به یاد ارائه نکات مثبت باشید. همیشه در بازی‌ها روندی را در نظر بگیرید که طی آن، افکار و انرژی‌های مطلوب به روح و روان کودک تزریق می‌شود. بازی‌ها بسیار اثرگذار هستند. علت این است که در بازی، آموزش‌ها غیرمستقیم است و به کمک چنین سبک از آموزش‌هایی می‌توان مفاهیم و احساسات شاد و مثبت را بهتر در ناخودآگاه کودک منتقل کرد.