اختلالات یادگیری در کودکان، علل و راه بهبود چیست؟

انواع اختلالات یادگیری شامل اختلالاتی می‌شود که هر کدام، یکی از عملکردهای افراد را در زمینه‌هایی مثل خواندن، نوشتن و یا ریاضیات تحت تاثیر قرار می‌دهند. دانش آموزان مبتلا به این ناتوانی‌ها، نسبت به آنچه که از سن و سطح هوشی آن‌ها انتظار می‌رود بسیار پایین‌تر عمل می‌کنند. افراد مبتلا به اختلالات یادگیری، در تنظیم اطلاعات، ادراک دیداری و شنیداری، حافظه و توجه نقص دارند. دانش آموزان مبتلا به این اختلالات، بدون کمک والدین و مربیان، ضعیف عمل می‌کنند و در نتیجه عزت نفس و انگیزه بسیار پایینی دارند. همچنین، ترک تحصیل در کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری بیشتر است و ممکن است در عملکرد شغلی و اجتماعی دچار مشکل شوند.

اختلالات یادگیری
اختلال در خواندن، نوشتن و به یادسپاری که مجموع آن‌ها را اختلالات یادگیری می‌نامند، در دسته اختلالات رشدی عصبی کودکان جای می‌گیرد. این اختلالات مانعی در جهت تحصیل هستند و باعث می‌شوند فرد نسبت به همسالان خود عملکرد پایین‌تری داشته باشد. برای اطلاع از انواع دیگر اختلالات عصبی رشدی کلیک کنید.
در این شرایط کودکان اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند و ناامید می‌شوند. نحوه‌ی برخورد والدین در رابطه با کودک و واکنش به نقص‌های او در یادگیری اهمیت بسیار دارد. چرا که در بهبود اختلال و شکل‌گیری شخصیت او تأثیرگذار است.
کودکی که به خاطر یادنگرفتن مطالب و یا فراموشی آن‌ها تحقیر می‌شود، در تمام زمینه‌ها عزت نفس خود را از دست داده و نمی‌تواند به طور مؤثر پیشرفت کند. ممکن است نسبت به درس خواندن بی‌علاقه شود. برای آگاهی از نحوه صحیح برخورد با مشکلات کودکان لازم است با مشاوره کودک صحبت کنید.

نشانه‌های تشخیصی اختلالات یادگیری
_با وجود کمک دیگران و مداخلات گوناگون، شخص در یادگیری مهارت‌های تحصیلی و استفاده از آن‌ها مشکل دارد؛ توجه داشته‌باشید که نشانه‌ها باید حداقل ۶ ماه ادامه داشته باشند تا تشخیص اختلال بر فرد گذاشته شود.
_توانایی‌های تحصیلی شخص در یک یا چند درس، به طور چشمگیری کمتر از سن تقویمی او هستند و در عملکرد تحصیلی و شغلی یا در فعالیت‌های زندگی روزمره اختلال شدید به وجود می‌آورند. این موضوع را نمرات فرد در آزمون‌های پیشرفت تحصیلی و سنجش‌های بالینی جامع تعیین می‌کنند.
_مشکلات یادگیری شخص در سال‌های مدرسه شروع می‌شود اما ممکن است تا زمانی که مهارت‌های تحصیلی از توانایی‌های فرد سبقت نگرفته‌اند خودشان را نشان ندهند؛ مثلا زمانی که فرد مجبور می‌شود متونی دشوار و طولانی را در یک محدوده زمانی خاص بخواند، یا بار درسی بسیار زیاد باشد.

انواع اختلالات یادگیری
اختلالات یادگیری به صورت‌های زیر در افراد و به ویژه کودکان بروز پیدا می‌کند. فرد مبتلا ممکن است در یک مورد یا همه موارد زیر مشکل داشته باشد:
1. نقص در خواندن کلمات
شخص کلمات را غلط، آهسته و به دشواری می‌خواند؛ مثلا کلمات جداگانه را با صدای بلند و غلط، به آهستگی و با تردید می‌خواند. به طور فراوان کلمات را حدس می‌زند و یا خواندن کلمات با صدای بلند برایش مشکل است.
در حالتی دیگر شخص در هجی کردن کلمات مشکل دارد. به طور مثال ممکن است خودش حروف صدادار یا حروف بی صدا به متن اضافه کند، حذف کند (جا بیندازد)، یا یک حرف را به جای حرف دیگر به کار ببرد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می‌کنیم مقاله اختلال خواندن را مطالعه کنید.
۲. نقص در درک معانی
شخص در درک معنی متنی که می‌خواند مشکل دارد. (به طور مثال ممکن است متن را صحیح بخواند اما توالی یا سکانس رویدادها، روابط، استنباط‌ها یا معانی عمیق‌تر آنچه را که خوانده است درک نکند.)
۳. نقص در نوشتن
شخص در نوشتن مشکل دارد؛ به طور مثال در داخل جملات تعداد زیادی اشتباه گرامری یا علامت گذاری مرتکب می‌شود. برای درک بهتر این مسئله و اطلاع از درمان آن به مقاله اختلال نوشتن مراجعه کنید.
۴. اختلال در یادگیری ریاضی
شخص در تسلط یافتن بر قواعد اعداد و ارقام، اطلاعات رقمی یا محاسبه مشکل دارد؛ مثلا از بزرگی اعداد و روابط آن‌ها با هم درک ضعیفی دارد، اعداد یک رقمی را با انگشتان می‌شمارد و نمی‌تواند مثل همکلاسی‌های خود قواعد ارقام و اعداد را به یاد بیاورد، وسط محاسبه سردرگم می‌شود و ممکن است روش محاسبه را عوض کند.
این افراد در استدلال ریاضی مشکل دارند؛ مثلا در استفاده از مفاهیم، قواعد، یا فرمول‌های ریاضی برای حل مسائل ریاضی به شدت مشکل دارند. بر روی مقاله اختلال یادگیری ریاضی کلیک کنید.

علل بروز اختلالات یادگیری
اختلالات یادگیری، جزئی از اختلالات عصبی-رشدی هستند که منشأ آن‌ها به میزان زیادی زیستی است. برخی از عوامل ابتلا به این اختلال را در ادامه ذکر کرده‌ایم:
1. عوامل ژنتیکی
افرادی که در خواندن و ریاضیات اختلال دارند، به احتمال زیادی این اختلالات را به خویشاوندان درجه اول خود از طریق ژن‌ها منتقل می‌کنند. سابقه خانوادگی معمولا مشکلات خواندن (خوانش پریشی)، مهارت‌های سواد والدین، مشکلات سواد یا اختلال یادگیری را در فرزندان پیش بینی می‌کند، که بیانگر ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است.
2. عوامل مربوط به قبل از تولد در ابتلا به اختلالات یادگیری
- عدم تناسب نوع خون مادر با جنین
- اختلالات در ترشحات داخلی مادر
- قرار گرفتن در برابر اشعه
- استفاده از دارو
- قرار گرفتن مادر در معرض نیکوتین
3. عوامل مربوط به هنگام تولد
- کم وزنی هنگام تولد
- آسیب وارده بر سر
- آمدن جفت پیش از نوزاد
- تولد با پا
- تولد زودرس
4. عوامل مربوط به بعد از تولد
- مسمومیت سرب
- نارسایی‌های تغذیه‌ای
-محرومیت‌های محیطی

پیامدهای اختلالات یادگیری
پیشرفت تحصیلی کمتر، احتمال ترک تحصیل، اجتناب از تحصیل در سطوح بالاتر، کاهش اعتماد به نفس، بیکاری، درآمد پایین و نشانه‌های افسردگی از جمله مواری هستند که ممکن است در زندگی افراد مبتلا به اختلالات یادگیری رخ دهد.
برای پیشگیری از بروز چنین پیامدهایی در زندگی آینده کودکان مبتلا توصیه می‌کنیم نسبت به تربیت اصولی آن‌ها اقدام کنید.

درمان اختلالات یادگیری
اختلال یادگیری اختلالی دائمی است، ولی با تشخیص و مداخله به موقع می‌توان مهارت‌های کودک را در سطح بهینه‌ای گسترش داد، به گونه‌ای که بتواند همچون سایر افراد زندگی طبیعی داشته باشد. در حال حاضر می‌توان کودکانی که در معرض ابتلا به مشکلات یادگیری هستند را در دوران پیش از دبستان شناسایی کرد؛ در این صورت به احتمال بیشتری قادر به درمان این اختلال خواهید بود.
با افزایش سن کودکان شدت اختلال یادگیری در آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و معمولاً این اختلال در پسر‌ها نسبت به دختران بیشتر مشاهده می‌شود. کودکان دچار اختلال یادگیری باید برای بهبودی به درمانگرانی مراجعه کنند که علاوه بر داشتن تحصیلات دانشگاهی دوره‌های تخصصی ویژه در زمینه اختلال یادگیری را نیز گذرانده باشند.