غذا نخوردن کودکان، هشت راهکار برای بهبود

روزنامه سلامت: حتما تا به حال برایتان اتفاق افتاده که خواسته‌اید به فرزند خودتان غذا بدهید اما او از این کار سر باز زده و در مقابل اصرار شما سرش را بعد از خوردن هر لقمه غذا بر گردانده و دهانش را بسته یا همان یکی دو قاشق غذایی را هم که خورده، استفراغ کرده است.

هیچ می دانستید این اختلال، یکی از شایع ترین اختلال های رفتاری در کودکان است؟ از بی اشتهایی کودکان حرف می زنم. دانستن نکات هشت گانه زیر درباره بی اشتهایی کودکان به شما کمک می کند به نحو موثرتری با آن برخورد کنید.

۱) بی اشتهایی در کودکان دلایل بسیاری دارد؛ از جمله روش های نادرست مادر در تغذیه کودکش که باعث لجبازی کودک و خودداری او از خوردن می شود و با کاهش رشد کودک نسبت به گذشته همراه خواهد شد. بی اشتهایی کودکان علل جسمی و روحی دارد. چنانچه شرایط روحی و روانی کودک و نحوه تغذیه از بدو تولد مناسب باشد، معمولا نباید شاهد بی اشتهایی کودک باشیم.

۲) بی اشتهایی که از بدو تولد ظاهر می شود اگردر اثر بیماری جسمی نباشد علایمی از لجبازی یا عکس العمل شیرخوار است. چون رابطه کودک با محیط اطراف با نحوه غذا خوردن او مشخص می شود یعنی کودک هر اعتراض یا مشکلی دارد با طرز خوردن خود (پرخوری، نخوردن غذا یا خوردن غذاهای کم ارزش) نشان می دهد. مثلا بی اشتهایی که از ۵ ماهگی شروع می شود گاهی به این دلیل است که کودک می خواهد با عکس العمل خود هشدار دهد با رفتار زورگویانه مادر در همه زمینه ها به خصوص اجبار پدر و مادر در غذا خوردن و رفتار اضطراب گونه مادر، مشاجره والدین، جدایی و تولد خواهر و برادر کوچک تر مخالف است. لازم است بدانید کودک به همه این شرایط حق اعتراض دارد.

۳) پدر و مادر نباید با تهدید، تنبیه و حتی تشویق به کودکان غذا بدهند. این امر اثرات بدی در تغذیه کودک دارد و اوضاع را بدتر می کند. شرایط را باید به گونه ای فراهم کنید تا کودک هنگامی که گرسنه می شود خودش به طرف غذا بیاید. در اکثر موارد غذا نخوردن کودکان دوره ای گذراست. از والدین تقاضا می شود آرامش خود را در این گونه موارد حفظ کنند.

۴) بسیاری از مادران برای غذا دادن کودکشان از روش های نادرستی مانند التماس کردن، پرت کردن حواس کودک، تصاویر تلویزیون، دویدن دنبال کودک، با سرنگ غذا دادن، تهدید، با فشار دهان کودک را باز کردن و تجویز شربت اشتهاآور استفاده می کنند که هیچ کدام موثر نیست.

۵) رعایت نکردن نظم در غذا خوردن، پر کردن بیش از حد ظرف غذا، رعایت نکردن تنوع و نرم کردن بیش از حد غذا در بی اشتهایی کودک موثر است. موقع غذا خوردن کودک با دیگران صحبت نکنید. غذا را در میز یا سفره جای مناسب قرار دهید و پیشنهاد کنید غذا بخورد. موقع تغذیه کودک تلویزیون را خاموش و وسایل بازی او را جمع کنید. برای غذا خوردن زمان معینی تعیین کنید. باقیمانده غذای کودک را بدون اینکه در مورد آن با او بحث کنید، از سر سفره بردارید.

۶) تغذیه کودک همزمان با افراد خانواده و استفاده از ظروف غذایی مخصوص کودکان در تشویق او به غذا خوردن موثر است. کودک به دقت از عادت غذایی خانواده تقلید می کند. چنانچه والدین طعم غذایی را دوست ندارند نباید در حضور کودک مطرح کنند. کودک را با هم سن و سال خودش مقایسه نکنید زیرا رشد و میزان اشتها در کودکان مختلف متفاوت است. موقع غذا خوردن کنار کودک بنشینید و در مورد غذا با او صحبت کنید و از او بپرسید چه غذاهایی برای شام یا روز بعد دوست دارد.

۷) کودک را در انتخاب غذا آزاد بگذارید تا با میل غذایش را بخورد و چنانچه مقداری از غذا را در اطراف پخش کرد، او را سرزنش نکنید. با شادی میل به غذا خوردن را در کودک ایجاد کنید.

۸) بر تبلیغات صداوسیما که یکی از مهم ترین مشوق های تغذیه کودکان است توجه کنید. به عنوان نمونه مادر به کودک یاد می دهد پفک، چیپس و نوشابه گازدار بد است در حالی که صداوسیما آن را تبلیغ می کند. همین موضوع اهمیت تعامل بین سازمان های مختلف را در تغذیه نشان می دهد.

همچنین توصیه به خانواده در عدم مصرف غذاهای فست فود آماده رستورانی که پرکالری هستند و ارزش غذایی کمتری دارند، اهمیت دارد. اطلاع رسانی و آموزش درباره نحوه تغذیه سالم در کشور ما کم است. به همین دلیل سازمان های مختلف به ویژه متخصصان کودکان، سازمان صدا وسیما و وزارت بهداشت باید توجه بیشتری در مورد نحوه تغذیه شیرخواران و نوجوانان داشته باشند.